Succes stakers in
vleeswarensector
V rije-markt-economie
krijgt kans in China
Somber jaar
voorde
spnitbossen-
indnstrie
Ware schuldige
is de regeri
INDUSTRIEBOND WIL MEER
VRIJHEID BINNEN FNV
Markt
berichten
PAGINA 19
DEN BOSCH (ANP) - De Neder
landse spuitbussen industrie zal
1978 als een somber jaar in haar
historie moet boekstaven. Vorig
jaar viel opnieuw een voortge
zette daling te constateren van
zowel de verkoop als de produk-
tie. Dit is des te meer onbevredi
gend omdat in de onringende
landen juist een duidelijke stij-
ging van de omzet werd gereali
seerd.
Voor Nederland staat daar tegen
over een produktiedaling van 3
procent en een verkoopdaling
van ruim 12 procent. Sinds 1974
daalde de produktie met ruim 10
procent en de verkoop met bijna
26 procent. De belangrijkste
oorzaak is gelegen in de al jaren
durende negatieve berichtge
ving over de spuitbus, zo schrijft
de Nederlandse Aeroso Vereni
ging in haar jaarverslag.
Ook de houding van de overheid
heeft echter een rol gespeeld.
Deze heeft ondanks alles vast
gehouden aan een harde politie
ke lijn, gericht op een uitban
ning van het drijfgas
cbloorfluormethaan.
In de EG ligt een plan op tafel om
te komen tot een zeer geleidelij
ke afschaffing van het gebruik
van de stof. Het is de vraag of
Nederland hierin aanleiding
ziet zich alsnog op een lijn te
stellen met haar Europese part
ners. Als zij dit niet doet, zullen
in het kader van de internatio
nale marktverhoudingen de ge
volgen voor de werkgelegenheid
in ons land nog sterker voelbaar
worden dan zij nu al zijn, aldus
de Vereniging.
Weer meer
diesels verkocht
AMSTERDAM (ANP) - De ver-
koop van dieselpersonenauto's in
Nederland is dit jaar sterk toege
nomen, mede als gevolg van het
energievraagstuk. In de eerste
zeven maanden van dit jaar wer
den in ons land ongeveer 25.500
personenauto's met dieselmotor
(6,4 procent van de totale markt)
verkocht tegen 24.331 (4,2 pro
cent) in het gehele jaar 1978, zo
blijkt uit cijfers van de RAI in
Amsterdam.
Thans hebben acht automerken
een dieselprogramma. De RAI
verwacht dat in de naaste toe
komst het dieselaandeel nog zal
toenemen, ondanks het feit dat
verschillende organisaties hun
bezorgdheid hebben kenbaar
gemaakt over een eventuele ver
hoging van de dieselaccijns door
de overheid.
LEERRAPPORTEN 5
-an hedenmorgen 7 uur
ROTTERDAM (GPD) - Slechts zelden heeft de Rotterdamse rechtbank
zo n uitgebreid publiek bij een kort geding binnen de muren gehad als
afgelopen zaterdag, toen om negen uur in de ochtend voor de president,
mr. F.J.M. Nivard, het kort geding diende dat Smit Internationale tegen
de stakende havensleepbootbemanningen had aangespannen.
Slechts 16 bemanningsleden van de dikke 400 stakers waren overigens
gedagvaard. Uit technische overwegingen was de rest niet uitgenodigd,
al zaten zij wel op de publieke tribune. Door die overweldigende belang
stelling besloot de president het geding in een speciaal voor de zaak-
Menten verbouwde zaal te houden.
Mr. O.L.O. de Witt Wijnen stelde namens eiseres, Smit Internationale, dat
"staking als legaal pressiemiddel alleen door de erkende vakorganisa
ties mag worden gebruikt". Aangezien de vakbonden deze staking niet
steunen, eiste hij dat de gedaagden voor vanochtend negen uur weer
zouden uitvaren, op straffe van een dwangsom van 100 gulden per uur
per werknemer, of 1200 gulden voor een dag- of een nachtdienst.
De 16 gedaagden maakten allen deel uit van de ploeg die voor vandaag op
het rooster stond; zowel de dag- als de avondploeg wordt door hen
vertegenwoordigd. Bovendien eiste De Witt Wijnen dat de uitspraak
voor vandaag bekend zou zijn en bovendien voor de collega's van be
trokkenen bindend zou zijn, zodat allen het werk zouden moeten hervat
ten.
Voornamelijk vanwege het feit dat de cao voor 1979 al is afgesloten en
omdat "de eisen onredelijk zijn" wil Smit Internationale haar beman
ningen weer aan het werk zetten.
"Het overleg bij cao's is altijd moeizaam en zorgvuldig", zo stelde De Witt.
"Ook bij de onderhavige cao is dit het geval geweest. Pas eind mei was
deze voor ons rond. De achterban van de bonden gaf het fiat zelfs pas in
juni; dat overleg zou, als eiseres haar kort geding verliest, volledig teniet
zijn en ook in de toekomst zal er weinig moeite meer worden gedaan
voor het totstand brengen van een cao", aldus De Witt Wijnen.
Raadsman van stakende slepers:
Onredelijk
Verder stelde hij dat de eisen van de stakers onredelijk zijn; dit omdat het
volgens De Witt, als vertegenwoordiger van Smit Internationale, neer
zou komen op een 16-voudige verhoging van de reeds bereikte cao-winst
in 1979. Homerisch gelach barstte hierop in de zaal los, wat de geamu
seerd kijkende president luchtig weghamerde.
Hierop kreeg de verdediging het woord, vertegenwoordigd door mr. S.J.
Brunia en mr. B. Tomlow, die beiden al eerder bij dergelijke arbeids
conflicten betrokken waren.
Mr. Brunia zei dat er inderdaad een cao is afgesloten. „Maar", zo stelde hij,
wat de mensen nu overhouden, is nog mulder dan vroeger ze zijn er
netto zelfs op achteruit gegaan, sommigen zelfs 36,75. Bovendien
stemden 158 FN V-leden vóór, 134 tegen, bij 16 onthoudingen. Totaal zijn
er echter 450 stembneljes verzonden en bovendien is lang met iedereen
georganiseerd. Van de 16 gedaagden bijvoorbeeld zijn er slechts zes lid
van de FNV. Veel mensen ontvingen geen briefje. Van de 16 gedaagden
hebben er vier een stembiljet ontvangen.
"Het is dus geen plotseling ingegeven actie. Nee, toen zij de loonstrookjes
zagen en daarmee het resultaat van de cao waar zij niet achter stonden,
ja, toen sloeg de vlam in de pan", aldus mr. Brunia.
"Het loon bij Smit bestaat uit een basisbedrag met toeslagen voor nacht
en weekeinddienst. Dat basisbedrag is vrijwel gelijk aan het mir..n uir.-
loon, waarvoor de mannen bijzonder specialistisch en vaak gevaarlijk
werk moeten verrichten. De laatste jaren is er geen vooruitgang geboekt.
Je kunt je daar natuurlijk bij neerleggen, maar dan vergissen wij ons"
"Veel mensen zijn namelijk anders georganiseerd, en het stakingsrecht is
van toepassing op georganiseerden. Dus bij fouten van werkgevers en
vakbonden, ja wat doe je dan? Een gesprek met de tegenpartij valt niet te
i, van de bonden hebben deze mensen niets meer te verwachten -
i, wat blijft er dan over? Niets anders dan de zaak plat gooien. Deze
nsen hebben het recht om in te grijpen. Ze konden niet anders, het is
geen onbezonnen daad. Het is de enige mogelijkheid voor deze werk
nemers om een betere cao te krijgen", zo besloot mr. Brunia zyn verde
diging van de 16 stakende sleepbootbemanningsleden.
"De ware schuldige hier is de regering" betoogde de andere verdediger
van de stakers, B. Tomlow. "Willen onze cliënten deze economisch
moeilijke tijden doorkomen, dan moet er een maatregel uit die hoek
komen; daar wachten zij al jaren op. Er zal zeker geen loongolf komen,
zoals het FNV vreest, nee, bijtrekken van een achtergestelde groep is
hier de juiste uitdrukking", aldus Tomlow.
Na het aanhoren van beide partijen besloot rechtbankpresident Nivard de
uitspraak pas vanochtend om negen uur te doen, omdat er anders veel
kantoorpersoneel in het vrije weekeinde naar het gerechtsgebouw zou
moeten komen. Daarmee besloot Nivard één eis, van Smit Internatio
nale niet te honoreren.
UTRECHT (ANP) - Met de overeenstemming die Uitbreiding
werknemers en werkgevers in de vleeswarenin-
dustrie in de nacht van viijdag op zaterdag bereik
ten, is een eind gekomen aan de acties bij de
vleesbedrijven. Op het hoogtepunt van de acties
waren ruim 3.000 van de in totaal 12.000 werkne
mers in deze bedrijfstak in staking.
De troebelen in de vleesindustrie begonnen enige
tijd geleden, toen een paar grote bedrijven, in een
poging om aan meer personeel te komen, de lonen
verhoogden. Dit gebeurde toen de nieuwe cao
voor de bedrijfstak al was afgesloten. Deze loons
verhoging leidde tot onvrede bij de werknemers
van de andere vleesbedrijven. De Voedingsbon
den FNV eiste daarop heropening van cao-onder
handelingen.
Die nieuwe onderhandelingen werden vorige week
afgebroken. De Voedingsbond eiste toen 20 gul
den bruto per week meer voor de werknemers.
Dinsdag kwam de vakgroep vlees van de Voe
dingsbonden FNV met een nieuw eisenpakket,
dat behalve de 20 gulden bruto per week met te
rugwerkende kracht tot 1 juli ook nog 500 gulden
schoon ineens nevatte. Tevens werd hervatting
van het landelijk cao-overleg geèist.
Inmiddels deden zich spontane acties voor bij
vleesbedrijven als Compaxo en Coveco. De direc
tie van Compaxo verklaarde zich woensdag reeds
bereid aan de looneisen gevolg te geven. De voe
dingsbond stelde daarop een ultimatum aan de
werkgeversorganisaties in de vleesindustrie. Als
de werkgevers niet Vóór vrijdag positief zouden
reageren op de wens om over de looneisen te pra
ten, dan zou de bond via stakingen proberen de
afzonderlijke bedrijven voor hun eisen door de
knieën te laten gaan.
Intussen breidden de acties in de vleesindustrie
zich verder uit. Donderdag werd ook bij de Hom
burg bedrijven gestaakt. Bij Hendrik s export-
slachterij was een korte staking voldoende om de
directie tot onderhandelen te brengen. De werk
geversorganisatie verklaarde zich donderdag be
reid om met de vakbonden te praten over "de
ontstane situatie". De voedingsbonden CNF wil
de daar wel op ingaan, doch de Voedingsbond-
FNV wilde daar wel op ingaan, doch de Voe-
dingsbond-FNV vroeg om verduidelijking.
Vrijdag breidden opnieuw de acties zich uit. Zo
kwam onder meer het hele Coveco-concern plat te
liggen. De werkgeversorganisatie stuurde de
Voedingsbonden FNV een schriftelijke bevesti
ging van haar bereidheid met de bond te praten op
basis van de looneisen. Vrijdagmiddag begonnen
inderdaad de onderhandelingen.
Inmiddels hadden enkele afzonderlijke vleeswerk
gevers al aan de eisen toegegeven, de wekgevers
organisatie en de Voedingsbonden FNV kwamen
echter nog niet tot een vergelijk. Vrijdagavond
werden de onderhandelingen afgebroken. Er
bleek een kloof van 100 gulden te bestaan tussen
de partijen. In een laatste poging om tot overeen
stemming te komen werd echter na veertien uur
onderhandelen ook die kloof gedicht. De 500 gul
den schoon ineens kon beriekt worden, zo bleek
na rekenwerk met belastingtabellen, door de
werknemers 20 gulden bruto per week meer te
betalen met terugwerkende kracht tot 1 augustus
1978. De Voedingsbonden FNV gig hiermee ak
koord.
Een woordvoerder van de vlees werkgevers noemde
na afloop van de onderhandelingen het al eerder
toegeven aan de looneisen door sommige bedrij
ven een factor die de onderhandeling zeer be
moeilijkte. De schade voor zijn bedrijfstak kon hij
niet exact berekenen.
s
x 5
1
E
j;
'Sc
i
ÖC
Amsterdam
regenbui
19
u
8
De Bilt
regenbui
18
10
10
Deelen
regenbui
19
8
2
Eelde
18
9
02
Eindhoven
19
9
1
Den Helder
half bew.
18
13
0
Rotterdam
licht bew.
18
10
3
Twente
regenbui
18
10
2
Vlissingen
regenbui
18
12
3
Zuid Limburg
18
9
05
Aberdeen
13
7
1
Athene
onbewolkt
30
24
0
Barcelona geheel bew.
26
18
27
Berlijn
19
11
4
Bordeaux
21
13
2
Brussel
18
8
5
Frankfort
18
11
12
Genève
17
6
5
Helsinki
21
13
37
Innsbruck
17
9
1
Klagenfurt
mist
14
7
02
Kopenhagen
regen
14
11
18
Lissabon
licht bew.
27
14
0
Locarno
onbewolkt
20
8
1
Londen
licht bew.
19
10
0
Luxemburg
16
9
0
Madrid
onbewolkt
32
15
0
Malaga
zwaar bew.
29
21
0
Mallorca
half bew.
28
18
0
München
half bew.
12
7
5
onbewolkt
25
17
0
Oslo
20
10
03
Parijs
licht bew.
19
9
04
Rome
licht bew.
26
18
0
Split
25
14
11
Stockholm
regenbui
16
12
42
UTRECHT (ANP) - „Eenheid in
verscheidenheid", dat zal vol
gens de Industriebond FNV het
vakbondsmotto moeten worden
in het nieuwe cao-seizoen, waar
voor de diverse bonden die bij de
FNV zijn aangesloten de komen
de maanden hun uitgangspunten
gaan formuleren. Het afgelopen
cao-seizoen werd wat de FNV-
bonden betreft voornamelijk ge
kenmerkt door verscheidenheid
a van opvatting over verkorting
van de werktijden.
Aan de hand van de eerste voor
zichtige aanzetten tot het ar
beidsvoorwaardenbeleid voor
het komende jaar blijkt dat de ar
beidstijdverkorting weer heetste
hangijzer binnen de vakbewe
ging gaat worden. Aannemelijk
is, dat de opstelling van de Indus
triebond FNV, als grootste bond
binnen de FNV met een door
gaans duidelijk eigen mening,
van groot gewicht zal zijn bij het
formuleren van de FNV-uit-
gangspunten voor het komende
cao-seizoen.
Er zal een eenheid moeten zijn bin
nen de FNV die een zekere vrij
heid van handelen open laat voor
de bonden, zo valt te lezen in
„Zin", van het blad van de Indus
triebond FNV. Op de vraag hoe
groot eenheid en vrijheid in de
FNV-gelederen moeten zijn
wordt nog niet ingegaan. Volgens
de Industriebond zal dat af moe
ten hangen van de omstandighe
den in de diverse bedrijfstakken..
„Een vierploegenwerker zal bij-
voorgeeld kiezen voor een vijfde
ploeg, terwijl de man die in de
metaalnijverheid bij een kleine
baas werkt nauwelijks weet wat
een ploeg", aldus "zijn".
Groenteveiling Leiden: Aardappelen
0,37-0,43. Andijvie 0,59-0,76, Snijbonen
1,65-2,20, Spitskool 0,38-0,45, Postelein
0,87-0,95, Prei 0,89-92, Rabarber 0,49,
Spinazie 1,02-1,35, Spruiten A 1,70-2,10,
Spruiten B 2,45-2,80, Spruiten C 1,50, D
1,85-1,95, Uien 0,53-0,59, Witlof 8,20-9,50,
Meloenen 2,40-2,95, Bloemkool 1x6
0,98-1,29, Bloemkool 8 st. 0,85-1,01,
Bloemkool 10 st 0,81, Sla zwaar 0,26-0,33
licht 0,21-0,25, Bleekselderij 0,64-0,81,
Bospeen 1,14-1,29, Peterselie 0,22-0,28,
Radijs 0,42-0,69, Selderie 0,30-0,40, Pa
prika st 0,42-0,51.
Bericht van de veemarkt Leiden. Aan
voer: Op de markt van maandag 27
augustus werden totaal aangevoerd
1868 dieren, gespecificeerd als volgt
1125 slachtrunderen en 743 schapen
lammeren.
Prijsnoteringen: slachtvee: stieren le
kwaliteit van 7,25 tot 7,95 per kg.
geslacht gewicht; stieren 2e kwaliteit
van 6,85 tot 7,15 per kg. geslacht
gewicht; vaarzen le kwaliteit van
7,45 tot ƒ8,- per kg. geslacht ge
wicht; vaarzen 2e kwaliteit van 6,10
tot 6,65 geslacht gewicht; koeien le
kwalitiet van 715 van 6,40 tot 6,60
pg kg. geslacht gewicht; koeien 3e
kwalitiet van 6,05 tot 6,25 peg kg.
geslacht gewicht; worstkoeien van
4,70 tot 5,70 per kg. geslacht ge
wicht; extra kwaliteit en dikbillen
9,14 per kg. geslacht gewicht.
Gebruiksvee: schapen van 150 tot
200 per stuk; lammeren van 260 tot
210 per stuk.
Toelichting: slachtrunderen aanvoer
redelijk, handel vlot, prijzen iets ho
ger. Schapen/lammeren aanvoer re
delijk, handel lui en prijzen lager.
Een bekend beeld uit de Chinese Volksrepubliek: manne
van het land. Volgens de Chinese vice-premier Li Xiannian
gecombineerd moeten worden met een vrije markt-economie
TV<irn-Tt
het werk x^oor de opbouw
de Volksrepubliek
PEKING (Reuter) - Teneinde de
produktie beter af te stemmen op
de behoeften van de bevolking
overweegt China zijn geleide
economie te combineren met een
vrije-markt-economie. Dit heeft
de Chinese vice-premer, Li
Xiannian, verklaard tegenover
journalisten.
Volgens hem moeten fabrieken en
bedrijven kunnen concurreren
om zowel in het binnen- als in het
buitenland een aanvaardbaar
produkt op de markt te kunnen
brengen. „Vaak hebben wij kri
tiek op het kapitalisme omdat het
zich blind staart op economische
ontwikkelingen. Maar als wij
geen goede ordening van de eco
nomie kunnen bewerkstelligen,
blijkt dat ook het socialisme het
niet allemaal even scherp ziet",
zei Li.
Volgens de Chinese vice-premier
produceert zijn land vaak maar in
het wilde weg zonder behoeften
van de consument te kennen.
Vooral voor de buitenlandse
markt is dat het geval. De „mo
dernisering op socialistische
grondslag" is naar de mening van
Li de grootste verandering die
China doormaakt. Mao-tse-
Toeng was er tegen, maar een re
gering heeft geen overlevings
kans als zjj niets doet aan verbe
tering van de economie en niet
kan voldoen aan de behoeften
van het volk, aldus Li.
Pogingen om onze geleide econo
mie te paren aan een vrije eco
nomie zullen op moeilijkheden
stuiten, zo zei de vice-premier.
Een probleem bijvoorbeeld is
hoe de centrale en plaatselijke
autoriteiten accepteren dat hun
mindere collega's meer be
voegdheden krijgen bij het ne
men van beslissingen: eventuele
moeilijkheden die hierdoor ont
staan mogen in geen geval de
produktie nadelig beïnvloeden.
Hij ontkende niet dat centrale
machten ordening nodig is, maar
een spreiding van beslissingen
op het gebied van produktie-
vervaardiging, Financiën en op
stelling van plannen is volgens
hem zeer wenselijk.
Vorming
Li zei verder dat politieke en ideo
logische vorming van alle lagen
van de bevolking niet voldoende
is om de Chinezen te motiveren.
De mensen moeten ook normaal
kunnen eten, een behoorlijk le
ven kunnen leiden en in staat zijn
hun levensstandaard te verbete
ren. Politiek blijft belangrijk,
maar als je meer doet, krijg je
meer, als je minder doet krijg je
minder en als je niet werkt krijg je
niets, zo verklaarde Li.
De Chinese regering is bezig het
volk te inspireren, maar tot nu toe
heeft dit weinig resultaat opgele
verd. Daarom heeft zij een nieu
we politiek voorgesteld om de na
tionale economie aan te passen
en te hervormen, zo betoogde de
vice-premier. Wel moeten we
oppassen dat we niet teveel de
Westerse wereld nabootsen, zoals
de Sowjet-Unie dat heeft gedaan
in de jaren vijftig. Andere landen
kunnen ons veel leren, maar wat
we leren moeten we leiden in de
banen zoals die in China liggen,
aldus Li.
Een juist beheer en een juiste wy ze
van plannen maken moeten het
parool zijn. Vorming is hierbij
zeer belangrijk, niet alleen de
jongeren moeten studeren, maar
ook de ouderen.
Vrij handelszones
China is niet van plan om vrijhan
delszones in te voeren. Wel moet
de produktie van exportgoede
ren in de plaatsen langs de Chine
se kust worden vergroot, zo zei
Li. Er zijn verschillende manie
ren van samenwerking mogelijk
met buitenlandse ondernemin
gen, zoals het gezamenlijk bou
wen van fabrieken, bestellingen
plaatsen bij bedrijven in het bui
tenland, het verkopen van goede
ren aan de leveranciers van
grondstoffen voor die goederen
en produceren volgens de me
thode die kopers van goederen
hebben ontworpen.
Li verklaarde verder dat China bui
tenlandse bedrijven een redelijk
rendement zou moeten garande
ren van hun investeringen, maar
dan moeten de winsten niet on
redelijk groot zijn. China is be
reid te lenen m het buitenland.
„Chinese ondernemingen mogen
leningen afsluiten bij buiten
landse bedrijven en banken.
"Maar", zei Li, "buitenlandse le
ningen betekenen schuld aan het
buitenland en we willen niet zul
ke grote schulden hebben dat we
ze niet meer kunnen terugbeta
len". China beschikt over vol
doende olie, lang niet alle reser
ves zijn ontdekt. Bovendien heb
ben we steenkool en andere
grondstoffen in overvloed, zo zei
de Chinese vice-premier.
MAANDAG 27
AUGUSTUS 1979
29,90 29,50
86,30
218,00
24,10
BINNENLANDSE
AANDELEN
930,00 950
290,00e 290
I. Kt. 2485,00 2490
106,00 105,50
255,00
73.00 73.00
187,80e 187,80
52,80
2000,0(
31,00
249.00
370i00
333,00 337,00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
126,00
494.00
113,00
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - De Am-
sterdamse beurs is de nieuwe
week in een kleurloze stemming
begonnen. De handel had weinig
om het lyf en de afwijkingen ten
opzichte van vrijdag bleven erg
beperkt. Onder deze omstandig
heden was men al blij met een
winst van 70 cent voor Kon Olie
op 148.30 en 1.50 vooruitgang
voor Deli op 111. De obligatie-
markt bleef prijshoudend.
Op de scheepvaartmarkt viel
Nedlloyd met 1.30 verlies op
86 bepaald tegen. Ook vorige
week was dit fonds na de mooie
halfjaarcijfers niet veel aange
trokken. Van Ommeren kon met
een winst van ƒ1 op 129 de
winst van vrijdag goed handha
ven. De financiële waarden ver
anderden nauwelijks en van de
meeste internationale fondsen
bleven de koersen of onveran
derd of was het een kwestie van
dubbeltjes werk.
