Raas: „Ik ben
geen seconde
nerveus geweest"
REGENBOOGTRUI VOOR PETRA DE BRUIN
„jDit kon niet misgaan..
NOS heeft
te kampen
met veel
tegenslag
4
Uitslagen
WK op
de weg
Zeeuw gokt telkens goed
Soigneur Bakker opent feest rond Raas:
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1979
SPORT
SPORT
VALKENBURG (GPD) - De armen
gingen omhoog, de benen freew
heelden, het blonde koppie ver
toefde in de zevende hemel. Petra
de Bruin had omgekeken in de
finale van het wereldkampioen
schap op de weg bij de dames,
had haar enige rivale voor de re
genboogtrui de Belgische Jenny
de Smet op twee lengten achter
stand knarsetandend op de fiets
zien zitten en ontstak in jubel
stemming. Er kon niets meer
misgaan, daar was zij van over
tuigd. Dolgelukkig legde zij de
laatste tientallen meters van het
65-kilometer lange parcours in en
om Valkenburg af.
Maar de feestroes van de Nieuw
koopse Petra Bruin lokte bij De
Smet een furieuze reactie uit. De
Belgische perste er pal voor het
finishdoek nog een alles-of-niets-
spurtje uit en dat wanhopige
slotoffensief bracht haar zowaar
nog naast de Oranje-rijdster. Het
verschil op de eindstreep was
minimaal. Maar De Bruin hield
op de kalklijn twee decimeter
over, juist genoeg om de West-
duitse Beate Habetz van haar
voetstuk te halen.
„Ik had er niet meer op gerekend",
verklaarde de pas 17-jarige Petra
de Bruin haar argeloos gereden
laatste vijftig meter, „dat De
Smet me alsnog zou belagen. Ik
dacht het is gebeurd, ik ben we
reldkampioene. Daarom reed ik
niet door. Maar ik schrok me wel
rot toen ik vlak voor de streep De
Smet naast me zag opdoemen.
Van schrik vielen mijn handen
terug naar het stuur. Gelukkig lag
de finish niet vijf meter verder.
Dan had ik naar de regenboogtrui
kunnen fluiten".
protocolaire.
Een voorbeeldige samenwerking in
de Nederlandse damesploeg lag
zaterdagmorgen in en rond Val
kenburg ten grondslag aan het
eerste Orarye-succes bij het we
reldkampioenschap 1979. Maar
de Nederlandse damesploeg, be
staande uit Keetie van Oosten-
Hage, Tineke Kole-Fopma, Ma
rian Bik, Anne Mohlman-Riemer
sma, Henny Top en Petra de
Bruin, reed ook tactisch een uit-
de concurrentie op één uitzonde
ring na - de Westduitse Beate
Habetz bijvoorbeeld - klasse en
kracht tekort kwam om de aan
vallen van de Nederlandse for
matie te beantwoorden, en omdat
de meisjes van Bijster geen te
genwerking te duchten hadden
van Oostblok-deelneemsters
(lees Russinnen).
Het bombardement van aanvallen
van het vaderlandse zestal beuk
te aldus de rest van het veld
Een vrij enerverende ontknoping
dus van de titelstrijd bij de dames
met voor Jenny de Smet boven
dien een dramatische nasleep.
Vlak na de aankomst raakte zij
met haar stuur een fotograaf die
midden op de weg stond en klap
te vervolgens op een politiemo
tor. De verwondingen die zij bij
die botsing opliep, vielen overi
gens mee. Met een gezwachteld
been beleefde de Belgische vice-
wereldkampioene de ceremonie
gekookte wedstrijd. Om beurten
ontsnapten de pupillen van
coach Cor Bijster uit de greep van
het peloton. Eerst Keetie van
Oosten, daarna Anne Riemers-
ma. Marian Bik volgde dat voor
beeld en Henny Top deed een
duit in het zakje, evenals Tineke
Kole.
En bij iedere ontsnapping hielden
de ploeggenotes van de vlucht-
ster de hoofdmacht in toom. Dat
geschiedde probleemloos, omdat
murw, een situatie waaruit Petra
de Bruin, de jongste Nederlandse
vertegenwoordigster op het
wegkampioenschap, maar al vier
jaar op de fiets, uiteindelijk het
volle profijt trok. Alleen Jenny de
Smet kon bij de Nieuwkoopse,
die een opleiding volgt voor een
verzorgend beroep, aanhaken
toen zij bij het ingaan van de laat
ste vier omlopen van 16 kilometer
aan de haal ging.
De maximale voorsprong die De
Bruin en De Smet bij elkaar trap
ten bedroeg - drie kilometer voor
de finish bij de laatste beklim
ming van de Cauberg - één mi
nuut. In de afsluitende kilome
ters verspeelden De Bruin en De
Smet ruim een halve minuut van
hun tijdwinst, doordat het tempo
bij het duo volledig stilviel. Petra
de Bruin wenste niet van kop af
de sprint aan te gaan, evenzo
Jenny de Smet. Dit zenuwslo
pende spelletje werd gewonnen
door de Belgische, de hoofdprijs
kwam bij Petra de Bruin te
recht.
Keetie van Oosten had haar laatste
wegkampioenschap graag met
eremetaal'willen afsluiten, maar
de tweevoudige titelhoudster (in
1968 en 1976), die bovendien nog
zes keer zilver of brons verover
de, reikte niet verder dan een
vierde plek. Beate Habetz, de ont
troonde wereldkampioene, bleef
Keetie in de pelotonsprint een
paar centimeter voor. Keetie: „Ik
ben de eindspurt te vroeg aange
gaan. Maar dat ik nu juist door
Habetz werd geklopt, steekt me
wel. Zij heeft de hele koers aan
mijn wiel gezeten, geen enkel ini
tiatief genomen. Een stijlloze
masnier van rijden'^,
Petra de
Bruin
op de
schouders
Jan Raas is gisteravond niet
verschenen voor het gebrui
kelijke televisie-interview
na afloop van het wereld
kampioenschap. De nieuwe
regenboogtruidrager wei
gerde pertinent, zeker nadat
hij hoorde dat er vertraagde
beelden waren uitgezonden
hoe hij in het begin van de
koers vasthield en afduwde
aan ploeggenoten. "Een
wraakactie van de NOS", zo
bestempelde Raas dit. Zoals
bekend besloten vier top-
renners - Raas, Kuiper, Zoe
temelk en Knetemann - naar
aanleiding van de Profronde
tot een boycot van Mart
Smeets en Martijn Linden-
berg. Hoewel Raas eventueel
bereid was om toch te komen
zag hij, na het zien van de
beelden, toch af van een in
terview. De boycot loopt
vannacht om twaalf uur af.
Commentaar van regisseur
Lindenberg: "Het waren
mooie beelden van een ge
beurtenis in de koers. Als het
Hinault geweest was of wie
dan ook, had ik hem net zo
goed genomen. We hebben
niets anders gedaan dan re
gistreren wat er in de koers
gebeurde".
De wedstrijdommissarissen
hebben de KNWU een boete
opgelegd van 600 gulden. De
bestuurder van de ploeglei
derswagen, Peter Post, ne
geerde namelijk .de bevelen
van de jury waardoor een mo
torrijder werd aangereden.
Het was een NOS-motor
waarop commentator Mart
Smeets had plaatsgenomen.
De motor kwam in het
publiek terecht, maar kon la
ter toch verderrijden.
In de nacht voorafgaande aan
het WK kreeg de NOS trou
wens met nog meer tegenslag
te kampen. Er werd voor een
bedrag vdn 40.000 gulden aan
apparatuur gestolen uit een
wagen van de BRT die door
de Nederlanders gehuurd
was. Waarschijnlijk moeten
dieven gezocht worden onder
de illegale zendamateurs.
Ofschoon er nog geen offi
ciële cijfers bekend zijn is het
zeker dat de wereldkam
pioenschappen op de weg
voor organisatoren (een groot
bierbedrijf) een financieel
succes zijn geworden. Ge
pland was een bezoekersaan
tal van 130.000 over twee da
gen. Volgens de ruwe schat
tingen omzoomden in totaal
210.000 mensen (gisteren
160.000) het circuit. De begro
ting van de sponsor vermeld
de een bedrag van vier mil
joen gulden.
PROFS
1. Jan Raas (Ned) 274,8 km in 7 uur 3
minuten en 9 sec., gemiddelde snelheid
38,965 km per uur, 2. Dietrich Thurau
(Wdl) z.t., 3. Jean René Ëernaudeau (Fra)
z.t., 4. André Chalmel (Fra) 7.03.14, 5.
Henk Lubberding (Ned) 7.03.21, 6. Gio
vanni Battaghn (Ita) 7.03.32, 7. Knut
Knudsen (Noo) 7.04.01, 8. Giuseppe Sa-
fonni (Ita) 7.07.46, 9. Sean Kelly (Ier), 10.
Roger de Vlaeminck (Bel), 11Klaus-Pe-
ter Thaler (Wdl), 12. Gi egor Bi aun (Wdl),
13. Gerrie Knetemann (Ned), 14. Bernard
Vallet (Fra), 15. Jose Luis Viejo (Spa), 16.
Joop Zoetemelk (Ned), 17. Jean Chas-
sang(Fra), 18. Michel Pollentier(Bel), 19.
Hennie Kuiper (Ned), 20. Marino Ama-
dori (Ita), 21. Bernard Hinault (Fra).
AMATEURS
1. Gianni Giacomini (Ita) 4 uur 19 min. en
26 sec. (Gem. snelh. 41,352 km uur), 2.
Jan Jankiewicz (Pol) z.t., 3. Bernd Dro-
gan (Odl) 4.19.27, 4. Robert Millar (GB)
4 19.30, 5. Andreas Petcrmann (Odl)
4.19.38, 6. Jan Bogaert (Bel) •*.19.5! 7.
Kuit Ehrenspergei (Zwi), 14. Giuseppe
Petito (Ita). 15. Harry Hannus (Fin), 16.
Charles Berard (Fra), 17. Tommy Prim
(Zwe), 18. Falk Boden (Odl), 19. Kim An
dersen (Den), 20. George Mount (VS) al
len z.t. als Bogaert.
DAMES
1. Petra de Bruin (Ned) 64 km in 1 uur 43
min. 57 sec., (Gem. snelh. 36.941 km per
uur), 2. Jenny de Smet (Bel) z.t., 3. Beate
Habetz (Wdl) op 26 sec., 4. Keetie van
Oosten-Hage (Ned) op 30 sec., 5. Karen
Strong (Can), 6. Emanuela Menuzzo (Ita),
7. Francesca Gali (Ita), 8. Jeanni Longo
(Fra), 9. Ines Varenkamp (Wdl), 10. Ros-
sella Galbiati (Ita), 11. Catherine Swin-
nerton (GB), 12. Marian Bik (Ned), 13.
Marian Kennes (Bel), 14. Chiistiane van
Kwikenboine (Bel).
Dat gebeurde met de reactie van
een raket waarvan de ontsteking
in werking wordt gesteld. De be
nen van Jan Raas maalden, met
een kracht die de kansen van zyn
tegenstanders vernietigden, op
indrukwekkende wijze naar de
wereldtitel. Het was een groots
staaltje van machtsvertoon. En
dat terwijl Jan Raas zo benauwd
was geweest voor dat laatste stuk
(„vals plat") dat na de Cauberg
overbrugd moest worden. „Ik
ontdekte", zei hij, „dat Thurau en
Willems een tandwiel van 12 ge
monteerd hadden. Ik zat met een
13".
De betekenis daarvan: per pedaal
omwenteling konden Thurau en
Willems zich zodoende vijftig
centimeter meer verplaatsen. Jan
Raas riep voor het oplossen van
die technische kwestie de hulp in
van zijn ploegleider Peter Post,
chauffeur van de KNWU-volwa-
gen. Raas: „Uiteindelijk besloot
ik toch maar om niet van fiets te
verwisselen. Het leek me te ris
kant om in die fase van de koers
af te stappen en daarmee een se
conde of twintig te verspe-
Bombardement
Ook in die beslissing kreeg Jan
Raas gelijk. I^a 274,5 kilometer
plaatste hij een bombardement
van krachten op zijn pedalen, die
er de vaart door kregen om eerste
te worden: felicitaties, huldiging
en daarna hel middelpunt van
gemopper.
Eerst van wat renners die zich
geërgerd hadden aan het feit dat
Raas in het begin van de koers,
toen makker Jo Maas veel vuil
werk opknapte door te soleren,
voortdurend aan de trui of een
broek van een ploeggenoot hing
om zodoende wat krachten te
sparen. Hij kreeg er een officiële
waarschuwing voor. „En te
recht", brieste Bernard Hinault
„Dat was geen manier van doen".
Degene die op de Cauberg in zijn
buurt fietste, meldde dat Hinault
dreigde met afstappen uit protest
tegen die reglementair inderdaad
verboden hulp. „Flauwekul",
vond Didi Thurau, „we weten
toch zeker allemaal dat het heel
normaal is dat een kopman onder
deze omstandigheden zoiets
doet".
De tweede aanklacht tegen Raas
was heel wat ernstiger. Uit het
Italiaanse kamp kwam een offi
cieel protest, waarin hy aanspra
kelijk werd gesteld voor de val
van Giovanni Battaglin, die op
enkele honderden meters voor de
finish tegen het asfalt was ge
smakt. Raas: „Daar kon ik niets
aan doen. Thurau maakte van
kop af een merkwaardige zwie
per, die my dwong om mee te
gaan. Dat Battaghn viel, was ze
ker mijn schuld niet". En ook
hierin kreeg Raas gelijk. De jury
sprak hem vrij, waarmee de dis
kwalificatie. die theoretisch mo
gelijk zou zyn geweest, van de
baan was.
Er kon vryuit gefeest worden. Elf
jaar nadat hy zijn eerste wed-
sti IMfc raad, wJan Raa i (dia Kn
november zevenentwintig jaar
wordt) wereldkampioen bij de
profs.
VALKENBURG (GPD) - Zelfvertrouwen op een belang-
rijk koersmoment, is nooit de sterkste kant van Jan Raas
geweest. Hij manoeuvreerde zich nogal eens onnodig in
moeilijkheden door al te grote nervositeit, van welke
kwaal zijn ploegleider Peter Post aan het begin van dit
Thurau en Bernaudeau moeten toekijken hoe Jan Raas als een raket op de regenboogtrui afspurt. Verder naar seizoen zei: „Het wordt tijd dat we ons daal' eens goed mee
achteren ligt Battaglin hulpeloos op de grond. gaan bezighouden". Dat is nu niet meer nodig.
In wat de wedstrijd van zijn leven
werd, voegde Jan Raas ook deze
kwaliteit toe aan zijn rijke scha
kering van wielertalent. Hij legde
er de basis mee voor zijn wereld
kampioenschap bij de profs en
hij deed dat met een onverwachte
koelbloedigheid, die voor zijn
toekijkende supporters angst
aanjagend was. Jan Raas immers
deed geen trap extra toen André
Chalmel aan een solo begon die
van hem een totaal onverwachte
winnaar leek te gaan maken. Jan
Raas over de kalmte die hij wist
op te brengen: „Ach, als coureur
wordt je in de loop van de jaren
niet alleen fysiek sterker, maar
kun je ook dit soort problemen
beter aan. Ik ben in deze finale
geen seconde nerveus ge
weest".
En zo kon het gebeuren dat de ble
ke Zeeuw op anderhalve kilome
ter van de eindstreep, waar be
slist moest gaan worden over wie
Gerrie Knetemann zou opvolgen,
André Chalmel zyn gang liet gaan
toen die wegsprong uit een kop-
groepje van acht renners (waarin
Tourwinnaar Bernard Hinault de
belangrijkste afwezige was):
Raas, Lubberding, Knudsen,
Willems, Thurau, Bernaudeau en
Battaglin. Raas over dat cruciale
moment „Ik rekende erop dat
Chalmel stil zou gaan vallen. Hy
had de hele dag voor Hinault ge
werkt. Dat moest hem volgens
mij zijn kans gaan kosten".
Raas kreeg in die filosofie gelyk.
Bleef zijn gok zetten op een ren
ner die de kopgroep naar Chal
mel moest trekken. Gebeurde dat
niet, dan zou hij gezien zijn. Voor
een sprinter als Raas hield een
dergelijke inspanning een enor
me risicofactor in. Raas: „Ik mik
te op Thurau. Die ken ik al langer
dan vandaag. Thurau is er een die
zich onder dit soort omstandig
heden altijd geweldig weert".
Theorie
Ook met die theorie zat Jan Raas
goed. Thurau werkte zich naar
voren, begon enorm tempo te rij
den en sleurde op die manier Jan
Raas als gerenommeerd spurter
naar een droomsituatie. Achteraf
bleek dat Didi Thurau zijn ex-
ploeggenoot Jan Raas zyn alles
beslissende actie bij vergissing
leverde. „Want", legde de blonde
Duitser later uit, „ik had een ak
koord met Daniel Willems (zijn
collega in een Belgische merken
ploeg, red.) dat ik voor hem de
sprint zou aantrekken. Wij spra
ken dat in de finale af. Maar ik
wist niet dat hij er door een val
partij niet meer bij zat op het
moment dat ik de kop nam. Ik
rekende erop dat Willems uit
myn wiel zou sprinten en ineens
zag ik Jan Raas langsvlie-
gen...".
VALKENBURG - Ruud Bak
ker, de soigneur van de Neder
landse WK-equipe in Valken
burg, was waarschijnlijk de
eerste van de tienduizenden
wielerenthousiastelingen die
het feest rondom de nieuwe
nationale held Jan Raas als
eerste op gang bracht. Het ge
ruststellende knikje, dat Piet
Liebrechts hem bij de ravitail-
leringspost bij het ingaan van
de laatste ronde vanuit de
ploegleiderswagen had gege
ven, was voor Bakker het te
ken om de champagne maar
vast uit de ijskast te halen.
Terwijl Raas in die zinderende fi
nale nog tienduizenden langs het
parkoers in het onzekere liet,
dronken de Nederlandse begelei
ders onder aanvoering van Ruud
Bakker al mondjesmaat van de
champagne. „Dit kan niet meer
misgaan. Als zelfs Liebrechts nog
zo ontspannen in de wagen zit, is
dat een goed teken. Bovendien
heeft Raas nog de steun van Henk
Lubberding. Met hem aan zijn zij
de kan het bijna niet anders of
Raas wordt straks gehuldigd als
wereldkampioen. Die twee voelen
elkaar nu eenmaal geweldig aan
in een finale", aldus Bakker.
Een klein half uur later begon het
feest pas echt. Jan Raas was we
reldkampioen. De triomf, waar
van de Zeeuw de laatste maanden
herhaaldelijk had gedroomd, was
een feit geworden. Ondanks de fa-
vorietenrol die hem voortdurend
werd opgedrongen, bezweek Raas
in dit kampioenschap niet onder
de hoogspanning, waaronder hij
al geruime tijd leefde.
Gerrie Knetemann, zijn voorgan
ger in de door alle wielrenners zo
fel begeerde trui, was één van de
eersten die de nieuwe kampioen
attendeerde op zijn plotseling zo
gewijzigde levenssituatie.
„Jan, jongen, je gaat de komende
twaalf maanden nog wat bele
ven", fluisterde de oud-wereld-
kampioen hem in. „Ga maar vast
oefenen hoe je straks lintjes moet
doorknippen en toespraken moet
houden. Voor je eraan begint,
moet je nog maar eens een avondje
langs komen. Ik kan je er alles
over vertellen".
Voor de Zeeuw aanstalten maakte
om zich naar het podium te ver
voegen, kreeg hij nog één raad mee
van zijn voorganger. „Denk erom
Jan. Dadelijk op het podium niet
gaan huilen als een kind. Dat heb
ben de mensen een jaar geleden op
de Nurburgring als een keer ge
zien".
Emotioneel beleefde Jan Raas de
ceremonie protocolair dan ook to
taal anders dan zijn ploeggenoot
een jaar geleden in West-Duits-
land. Daar waar Knetemann de
tranen de vrije loop liet, beleefde
de Zeeuw zijn nieuwe hoogtepunt
in zijn toch al zo succesvolle car
rière gelaten. „Ach", verklaarde
Raas later, „het doet me natuur
lijk wel wat. Toen het publiek be
gon te schreeuwen, liepen de ril
lingen echt wel over mijn lijf'.
Raas aan het begin van een nieuwe
carrière. Vorige week, na de Ron
de van Nederland, nam hij al af
scheid van zijn image om alleen
maar klassiekers winnen. De we
reldtitel zal hem straks verplich
ten tot nog meer activiteiten.
„Voorlopig heb ik alweer voor een
jaar bijgetekend bij Raleigh. Ik
weet niet of er in mijn contract een
clausule staat dat het salaris zal
worden herzien wanneer ik die re
genboogtrui zou pakken. Dat ga ik
deze week maar eens op mijn ge
mak uitzoeken. Ik ben in elk geval
wel van plan om het in het voor
seizoen wat rustiger aan te doen
dan Knetemann het als wereld
kampioen heeft gedaan. Ik ben tot
nu toe gecontracteerd voor vier
zesdaagsen. Dat mogen er hooguit
zes worden. En wat volgend sei
zoen betreft: natuurlijk zal ik niet
schromen om als wereldkampioen
voor de andere jongens uit de
ploeg te rijden, wanneer die situa
tie zich in een koers voordoet.
Daar voel ik me nu plotseling he
lemaal niet te groot voor".
De volgende opmerking van de
wereldkampioen was van minder
serieuze aard. „We hebben afge
sproken dat de winnaar uit onze
ploeg 30.000 gulden in de pot zou
stoppen. Maar waar moet ik dat
geld vandaan halen?", zei hij la
chend.
Terwijl de man uit 's-Heerenhoek
in het middelpunt van de interna
tionale belangstelling stond, luis
terde Anja Raas, zijn vrouw, van
afstand toe. „Ik hoop dat Jan zich
niet te veel op de nek zal halen de
komende twaalf maanden. Van
hetgeen er de komende tijd gaat
gebeuren, heb ik echt wel schrik.
Vorige week al belden supporters
om te vragen hoe laat we zondag
avond thuis zouden zijn, wanneer
Jan in Valkenburg zou winnen. Ik
Voor de ogen van vele duizenden
toeschouwers laat Jan Raas zijn
gouden plak zien die hij aan het we
reldkampioenschap overhield.
heb toen gezegd dat we pas maan
dagmorgen thuis zouden zijn.
Maar", verzuchtte de wederhelft
van de nieuwe kampioen, „we zul
len er niet onderuit kunnen".
