Tarieven makelaars omhoog
Amnesty op de bres voor
gevangenen in Israël
Metiary: ,yroeg
of laat wordt
doel bereikt
llli'li'HUfiliT
SOCIALE DIENST ROTTERDAM
SOEPEL TEGENOVER FRAUDEURS
Fel protest van consumentenorganisaties
Nederland houdt F-16 aan de grond
gw
Groep apothekers is
boos op groothandel
Rotterdamse Van
Brienenoordkiig:
vijfmaal meer
botsingen dan
elders in land
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1979
ROTTERDAM (ANP) - De sociale
dienst in Rotterdam wil een soe
peler beleid gaan voeren tegen
over cliënten die fraude plegen.
De dienst heeft een "fraude-nota"
uitgebracht, waarin wordt afge
rekend met het standpunt dat
fraude-gevallen automatisch
worden aangegeven bij justitie.
Volgens de nota is lang niet in alle
gevallen sprake van opzet. Er kan
ook sprake zijn van nalatigheid of
onzorgvuldigheid bij de sociale
dienst zelf. Maar de sociale dienst
wil ook geen aangifte doen als
blijkt dat "cliënten" gefraudeerd
hebben vanuit een noodsituatie.
Dan is eerder hulp dan straf op
zijn plaats, aldus de nota.
De gemeentelijke sociale dienst
(met een jaarbegroting van acht
honderdmiljoen gulden) wil haar
fraudebeleid uit de routinema
tigheid halen. De nota daarover
staat nu ter discussie bij gemeen
tebestuur- en gemeenteraad.
Het beleid, dat de sociale dienst nu
voor ogen staat, betekent niet dat
misbruik van sociale voorzienin
gen gemakkelijker wordt. De
dienst is het aantal medewerkers
met officiële opsporingsbe
voegdheid aan het uitbreiden.
Volgens het rapport heeft de politie
vaak een tekort aan mankracht
voor dit werk, terwijl ambtenaren
van de sociale dienst beter door
kneed zijn in regelingen, proce
dures en sociale wetten. Deze
ambtenaren, ondergebracht bij
de afdeling "bijzondere contro
le", zijn verplicht hun processen-
verbaal door te sturen naar de of
ficier van justitie.
Om aan dit automatisme een eind te
maken, stelt de sociale dienst
voor dat de directie van de dienst
eerst een ontwerp-rapport krijgt.
Die beslist dan of er aangifte ge
daan moet worden bij justitie. In
gevallen dat dat niet gebeurt,
overlegt de directie regelmatig
met politie en justitie over de
ontwikkeling van het beleid.
Uit het rapport blijkt dat het aantal
gevallen van fraude meevalt. Vo
rig jaar zijn bij de sociale dienst
1.084 meldingen binnengekomen
(niet meegerekend de anonoeme
brieven, die de afdeling bijzonde
re controle terzijde legt). Van de
ruim duizend meldingen was in
382 gevallen geen sprake van
werkelijk bedrog, aldus het rap
port. In 139 gevallen was dat wel
het geval en na overleg met de
officier van justitie is besloten in
30 gevallen aangifte te doen.
Andere cliënten (70) kregen geen
uitkering meer en over het alge
meen probeert de sociale dienst
het teveel uitbetaalde terug te
vorderen. Naar ruim vijfhonderd
fraude-meldingen is het onder
zoek nog gaande.
DEN HAAG (GPD/ANP) - De makelaarstarieven zijn giste
ren met gemiddeld vijftien procent omhoog gegaan. De
courtage zal maximaal 1,5 procent bedragen (was 1,25
procent voor koopsommen tussen 80.000 en 225.000 gul
den). De nu toegestane verhoging drukt het zwaarst op
transacties van woningen tussen de 100.000 en 300.000
gulden.
Voor huizen tot circa 70.000 gulden
is de makelaarscourtage iets
verlaagd. Over de gehele linie lo
pen de wijzigingen in het courta
gepercentage uiteen van dalin
gen tot 10 procent tot stijgingen
van 20 procent. Het ministerie
ven economische zaken heeft de
nieuwe tarieven gisteren bekend
gemaakt. In het najaar zal beke
ken worden of de tarieven verder
omhoog moeten.
De Nederlandse Bond van Make
laars (NBM) betreurt het dat de
courtage voor bemiddelingen
van huizen tot 70.000 gulden is
verlaagd. Hierdoor zullen de ma
kelaars in de probleemgebieden
(vooral het Noorden en Oosten),
waar relatief veel goedkope hui
zen zijn, nog meer in de proble
men geraken, voorspelt de ma-
kelaarsbond. De NBM zegt dat de
vooruitzichten voor de make
laardij, vooral buiten de rand
stad, somber zijn, ondanks de ta
riefsverhoging. Alleen een ople
ving van de huizenmarkt zou ont
slagen kunnen voorkomen.
In 1977, toen de huizenmarkt flo
reerde, werd het courtagepercen
tage teruggebracht van 1,5 tot
Zeven jaar cel
voor moord
op echtgenote
AMSTERDAM (ANP) - De recht
bank in Amsterdam heeft giste
ren de 42-jarige directeur mr. W.
de M.K. uit Naarden tot zeven
jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens moord op zijn 36-jarige
echtgenote. Er was tien jaar tegen
hem geëist.
De directeur wurgde zijn vrouw op
28 februari van dit jaar na een ru
zie. Het echtpaar leefde al enige
tijd in onmin. Na zijn daad reed
de M.K. naar Amsterdam, waar
hij het lijk in het water van de
Mauritskade gooide. Op de zit
ting gaf hij toe, dat hij in de voor
afgaande dagen plannen had ge
maakt om een lijk kwijt te raken.
Maar hij ontkende, dat hij de be
doeling had zijn vrouw om het le
ven te brengen.
Blijkens de uitspraak is voor de
rechtbank vooral van betekenis
dat de M.K. "steeds gedetailleer
dere" plannen had uitgewerkt
om van het lijk af te komen.
1,23 procent. Vorig jaar werd het
percentage opgetrokken tot 1,25.
De huidige stagnatie in de hui
zenmarkt kwam tot uiting ener
zijds in een kentering in de ont
wikkeling van de prijzen, waar
aan het courtage is gekoppeld,«n
anderzijds in een forse afname
van het aantal transacties. Eco
nomische Zaken stelt echter dat
de daardoor noodzakelijke aan
passing van de kosten uiteraard
niet in een even snel tempo kan
plaatshebben.
Bij koopsommen tot 50.000 gulden
mag maximaal 1,8 procent (was 2
procent) courtage worden bere
kend. Tot 70.000 gulden bedraagt
de hoogste toegestane courtage
970 gulden (was 1000), tot 100.000
gulden maximaal 1450 gulden
was 1250), tot 150.000 gulden
maximaal 2250 gulden (was 1875),
tot 200.000 gulden maximaal 2950
gulden (was 2500), tot 250.000
gulden maximaal 3650 gulden
(was 3125), tot 300.000 gulden
maximaal 4250 gulden (was 3698),
tot een half miljoen maximaal
6650 gulden (was 5990), tot een
miljoen maximaal 11.400 gulden
(was 10.937).
Onverteerbaar
De Consumentenbond, Konsu-
mentenkontakt en de Vereniging
Eigen Huis noemen de toegesta
ne verhoging van de makelaars
courtage een onverteerbare zaak.
De organisaties menen dat de
consument nu moet opdraaien
voor het bekostigen van de wild
groei in de makelaardij in de ja
ren toen er nog goed werd ver
diend.
De toegestande tariefsverhoging
van het makelaarscourtage is
voorbarig en willekeurig. De mo
tivering van de beslissing van de
regering lijkt vaag en onvolledig
en is niet met cijfers onder
bouwd.
Dit zegt de tweede-kamerfractie
van de PvdA in een commentaar
op de toegestane tariefsverho
ging voor makelaars in onroe
rende goederen.
Na jaren van onevenredige prijs
stijging van huizen, enorme om
zetten en overmatige winsten zijn
de tarieven van de makelaars in
1977 wat verlaagd. Nu het de ma
kelaars wat minder meezit, lijkt
de regering veel sneller tot ta
riefsverhoging bereid dan inder
tijd tot verlaging.
DEN HAAG - Na Amerika en Bel
gië heeft ook de Nederlandse
luchtmacht een vliegverbod af
gekondigd voor de F-16. Er wordt
een onderzoek ingesteld naar de
betrouwbaarheid van bepaalde
bouten. Volgens de luchtmacht
voorlichtingsdienst zal het vlieg
verbod in de loop van de volgen
de week weer worden opgehe-
Ons land beschikt momenteel over
drie F-16-straaljagers. Een be
vindt zich in de Verenigde Sta
ten, een staat gestationeerd op de
vliegbasis Leeuwarden en de
derde is voor een algemene con
trole voorlopig ondergebracht bij
de vliegtuigfabriek van Fokker
(zie foto) waar de betrokken bou
ten inmiddels zijn vervangen.
Samen met België, Denemarken
en Noorwegen bestelde de Ne
derlandse regering in 1975 in de
VS 384 straaljagers van het type
F-16.
Het onderzoek gebeurt op initiatief
van het Amerikaanse bedrijf Ge
neral Dynamics. Het veronge
lukken van een F-16 zeer onlangs
boven de staat Utah is de aanlei
ding ertoe.
ROTTERDAM (ANP) - De Van
Brienenoordbrug in Rotter
dam is met 100.000 passeren
de auto's per dag niet alleen
één van de drukste stukken
snelweg in Nederland, het
aantal botsingen ligt een flink
stuk boven het gemiddelde,
namelijk vijf maal het lande
lijk "snelweg-gemiddelde".
Dat staat in een ambtelijk rap
port over de brug. Burge
meester en Wethouders van
Rotterdam hebben daar gis
teren een deel van gepubli
ceerd in een brief aan de ge
meenteraad. Die discussieert
volgende week donderdag
over de verbreding van de
brug.
De gemeenten Rotterdam en
Capelle a/d IJssel zijn met
minister Tuijnman (verkeer
en waterstaat) enkele maan
den geleden overeengeko
men, dat de Van Brie
nenoordbrug verbreed wordt
met een aanbbuwbrug aan de
westkant. Die moet over zes
tot tien jaar klaar zijn voor het
verkeer.
RECEPTENBRIEFJES VERVALST
VENLO (ANP) - De politie in Venlo
heeft een 30-jarige zoon van een
Venlose arts aangehouden die
bekend heeft receptenbriefjes
van zijn vader te hebben vervalst.
Hierdoor kon hij bij een apotheek
vierhonderd dexedrine-tabletten
halen, die hij weer aan een vriend
gaf die verslaafd was aan verdo
vende middelen. De vriend was al
eerder aangehouden en ingeslo
ten wegens overtreding van de
opiumwet.
UTRECHT (ANP) - In een open
brief aan de directies van de far
maceutische groothandels in
Nederland hebben 32 apothekers
geprotesteerd tegen de steun die
zij verlenen aan apothekers die in
strijd met het vestigingsbeleid
van de koninklijke Nederlandse
maatschappij ter bevordering der
pharmacie apotheken vestigen
en "concerns" vormen. De brief
is gepubliceerd in het "Pharma-
ceutische Weekblad", het blad
van de KNMP.
Volgens de briefschrijvers zal het
verschijnsel van "wilde" vesti
gingen eerder toe- dan afnemen
totdat het vestigingsbeleid een
wettelijke basis krijgt. Intussen
kunnen - zoals zij schrijven - ka
pitaalkrachtige collegae, wier
belangen overwegend commer
cieel gericht zijn, vrijelijk hun
gang gaan".
Zij zeggen dat dit tot ongewenste
concurrentieposities en machts
concentraties leidt die in strijd
zijn met de opvattingen over een
goede beroepsuitoefening. Het
gevolg is, dat het voor jonge apo
thekers steeds moeilijker wordt
om via de normale weg tot een
eigen vestiging te komen.
Volgens de 32 briefschrijvers is
gebleken, dat de reguliere groot
handel in een aantal gevallen ac
tief meewerkt aan het tot stand
komen van die onjuiste vestigin
gen. Bijvoorbeeld door het doen
van taxaties, het leveren van de
beginvoorraad tegen zeer soepele
kredietvoorwaarden en het ge
ven van hulp bij verhuizingen. En
als de vestiging eenmaal een feit
is stort iedere groothandel zich
volgens hen enthousiast op deze
De 32 apothekers herinneren eraan,
dat het grootste deel van de om
zet van de groothandel wordt
gemaakt door apothekers die het
vestigingsbeleid van de KNMP
wél onderschrijven en dat de
groothandel het risico loopt, de
relatie met deze apothekers ern
stig te schaden. Ze pleiten er
voor, dat de directies van de
groothandels in onderling over
leg proberen, tot een gezamenlijk
beleid te komen of althans tot een
duidelijke uitspraak over de ge
dragslijn die zij in de toekomst
zullen volgen.
DEN HAAG (GPD) - Al drie en een
half jaar zitten vijf mensen in Is
raëlische gevangenissen in voor
arrest te wachten op een proces.
De twee Westduitsers en drie
Palestijnen krijgen om redenen
van „staatsveiligheid" geen nor
male rechtspraak, aldus Amnesty
International, die gistermiddag
de zaak op een persconferentie in
de openbaarheid bracht. De
moeders van de 28-jarige Brigit
Schulz en de 27-jarige Thomas
Reuter (de twee Duitsers) vertel
den daar over de behandeling van
hun kinderen.
De vijf gevangenen werden door de
Israëlische politie in Kenia gear
resteerd en daarna naar Israël
„ontvoerd", omdat zij van plan
zouden zijn geweest een toestel
van El-Al met meer dan honderd
passagiers de lucht in te laten
vliegen met raketten. Dit deel van
het verhaal wordt door de Israëli
sche autoriteiten echter als
staatsgeheim behandeld vanwe
ge mogelijke repercussies voor
de betrekkingen met Kenia. Offi
cieel wordt gesteld, dat de vijf
zijn „opgepakt in een ander land
dan Israël". Op het proces, dat nu
na drie en een halfjaar nog steeds
niet is begonnen, mag deze hele
kwestie zelfs niet aan de orde ge
steld worden.
De ouders van de twee Westduitse
gevangenen vertelden op de
persconferentie dat hun kinde
ren waren gemarteld en dat zij
onder zware dwang een verkla
ring hadden getekend, die nu het
enige „bewijs" vormt voor hun
proces. Hun dochter en zoon
hebben verklaard dat zij weige
ren deze onder dwang afgelegde
verklaring nogmaals te onderte
ken. Amnesty International, de
organisatie die zich inzet voor
politieke gevangenen overal ter
wereld, wil een onafhankelijk
onderzoek instellen naar deze be
schuldigingen, waarop door Is
raël tot nu toe niet gereageerd
Na hun ontvoering naar Israël wer
den Schulz en Reuter overge
bracht naar ccn geheime militaire
gevangenis. Gedurende een jaar
en twee maanden wisten de ou
ders niets van het lot van hun
kinderen, zelfs niet in welk land
zij waren, of zelfs maar of zij nog
leefden. In deze gevangenis was
Brigit Schulz veertien maanden
opgesloten in een cel van twee bij
anderhalve meter zonder ramen,
waar dag en nacht fel licht scheen
zodat zij besef van dag en nacht
verloren had. Verder was zij vol
ledig geisoleerd van andere ge
vangenen.
De verdediging van de vijf gevan
genen wordt op allerlei wijzen
onmogelijk gemaakt. Zij hebben
geen recht om zelf een advocaat
te kiezen, en essentiële onderde
len van de periode van voorarrest
zijn taboe op het proces, zoals de
arrestatie in Kenia, de methode
van verhoor, en zo dus ook de
wijze waarop de bekentenis tot
stand is gekomen. Van de drie
Palestijnen is trouwens helemaal
nauwelijks iets bekend. Onze
correspondent in Jeruzalem
meldt nog dat de militaire autori-
Amnesty International, dat zich al
ruim twee jaar bezig houdt met
de zaak, heeft gistermiddag bij de
Israëlische ambassade een brief
aangeboden waarin aan aantal ei
sen wordt gesteld aan de Israëli
sche regering. Amnesty dringt
aan op een openbaar proces, dat
na de veel te lange periode van
voorarrest snel dient plaats te
vinden. Verder vraagt de organi
satie toestemming voor een on
partijdig en onafhankelijk onder
zoek naar de vermeende marte
lingen.
De woordvoerder van Amnesty,
Jan Postema, vertelde ook nog,
dat zijn organisatie net bericht
had ontvangen van het ministerie
van buitenlandse zaken in Bonn,
dat het „volstrekt zeker" is dat de
Duitse minister van buitenlandse
zaken Genscher bij het bezoek
van zijn Israëlische ambgenoot
Dajan in september deze zaak aan
de orde zal stellen.
GRONINGEN - De heilige
overtuiging van dominee Me
tiary: eens gaat het Molukse
volk terug naar een vrij va
derland. De vraag hoelang dit
nog kan duren is in zijn ogen
dan niet zó belangrijk meer.
Een vraag trouwens die het
Molukse volk aan God zou
moeten overlaten want Hij
alleen weet het antwoord.
„We moeten proberen ons
kruis te dragen en vergeving
vragen".
Metiary maakte eens een ver
gelijking met het Joodse volk
en vindt die vergelijking nog
steeds treffend. „Ik meen mij
te herinneren dat ook het volk
van Nederland eens tachtig
jaar voor de vrijheid heeft
moeten vechten. De tijd kan
geen verzwakking van het
ideaal zijn. Vroeg of laat
wordt het doel bereikt", zegt
Metiary die zorgvuldig waakt
voor scherpe uitspraken of
opmerkingen die de gemoe
deren weer in beweging zou
den kunnen zetten. Behoed
zaam zijn met berichten in de
pers, zo is zijn parool.
Ongeveer tien jaar geleden op
perde de Asser dominee de
idee een ronde-tafelconferen
tie te organiseren tussen Ne
derland en Indonesië over het
probleem van het Molukse
volk. Hij is daar nóg voor
stander van, hoewel hij de
kansen laag inschat. Metiary:
„We moeten alle mogelijkhe
den aangrijpen maar het zou
in elk geval een driehoeks
overleg moeten worden
waarbij ook vertegenwoordi
gers van het Molukse volk
aanwezig zijn. Indonesië wil
dit niet. Ze laten wel reizigers
van ons volk toe".
Hij keurt dit af omdat niet ge
keken mag worden op plek
ken waar juist wél gekeken
zou moeten worden. De Ne
derlandse regering laat het
Ambonese volk al tientallen
jaren stevig in de kou staan, is
een bewering die in alle
Zuidmolukse kringen wordt
onderschreven.
Metiary daarover „De Neder
landse regeerders weten in
hun hart wel beter. Ze laten
ons in de kou staan terwijl ze
zich overal in de wereld met
allerlei zaken bemoeien. Ze
denken: de ouderen gaan wel
dood en de jongeren gaan wel
anders redeneren. Nou dan
denken ze fout".
Het geboorteland komt vrij en
ook de jongeren gaan terug.
Dat staat voor Samuel Metia
ry als een paal boven water.
Voor hem doet het niet ter za
ke dat de jonge generatie is
opgegroeid in een land van
welvaart en ontwikkeling.
Ideaal en doel van het Zuid
molukse zijn veel sterker.
„Toen wij hier in Nederland
aankwamen, zo'n dertig jaar
geleden, hadden we het ook
niet gemakkelijk. Als wij naar
ons land terugkeren zullen de
jongeren het ook niet gemak
kelijk hebben. Alle begin is
moeilijk. Juist daar hebben
we de nieuwe generaties no
dig, voor de opbouw van het
land. De jeugd wil dat ook
graag".
Metiary herhaalt, zoals al zovele
malen is gezegd, dat alleen de
Nederlandse regering ver
antwoordelijk is voor de si
tuatie waarin het Molukse
volk is komen te verkeren.
„Wij wilden in Indonesië de
strijd tegen de rood-witten
voortzetten en wij hebben ge
zegd dat er gevochten moest
worden voor een vrijmaking
van ons land. Een dienstbevel
om naar Nederland te ver
trekken maakte een einde aan
alles. Is het niet héél logisch
dat wij de strijd willen voort
zetten? Ik betreur dat er de
laatste jaren geweld is ge
bruikt maar dat geweld was
niet gekomen als de regering
iets had gedaan aan de oplos
sing van de zaak".
Strijd, geweld, slachtoffers.
Dominee Metiary ziet dat als
een realiteit en als een wil van
God met zijn ondoorgronde
lijke beschikking. Ook als
veldprediker verbaast hij zich
daar telkens weer over. „Des
tijds bij de strijd in Indonesië
werden kampongs door de
Nederlanders in brand gesto
ken. Vrouwen en kinderen
kwamen om. In sommige
Afrikaanse landen kost de
vrijheid ook slachtoffers.
Vrijheidstrijd en geweld lig
gen dicht bij elkaar. Maar ik
betreur dat geweld. Ik weet
dat mijn jongens niet wilden
doden. Men moet niet verge
ten dat onze jongens geen mi
litairen zijn. Ondeskundig
heid en panieksituaties kun
nen dan fataal zijn. Het waren
geen koele moordenaars. Ze
huilden voor de telefoon en
wilden liever allemaal dood.
Wat zij deden, deden ze voor
ons volk. Ook zij zullen zich
moeten verantwoorden voor
God, maar ook God alleen
bepaalt het leven en de dood
van de mens".
Metiary speelde in 1970 een be
langrijke rol bij de oplossing
van de gijzeling in de Indone
sische ambassade in Wasse
naar. Bij de gijzeling die
daarna volgde was de inbreng
van de Asser predikant min
der duidelijk. „Als predikant
wil ik altijd dicht bij mijn jon
gens staan. Het geeft niet of
dat een ernstige zaak is of bij
een ruzie in een café. Dat heb
ik toen ook geprobeerd maar
ik kreeg geen kans. Het cri
siscentrum en dokter Mulder
wilden dat niet. Ik betreur het
leed dat Nederlandse en Mo
lukse gezinnen is aangedaan.
Maar nogmaals, het was niet
gebeurd als er aan onze zaak
was gewerkt".
Het is niet te voorkomen ge
weest dat in de loop der jaren
ook binnen het Zuidmolukse
volk in Nederland verdeeld
heid is opgetreden. Eenheid
in ideaal is wel gebleven maar
de manier waarop dit doel be
reikt zou moeten worden
bracht een aantal splijtingen
teweeg. De groep van de mili
tante en opvallend opereren
de Tamaela was daar een goed
voorbeeld van. Maar ook de
jongere Ambonezen bleken
het niet altijd met elkaar eens
te zijn. Dominee Metiary er
kent die verdeeldheid en
schrijft dat voor een groot ge
deelte toe aan de „zwakheid
van de ouderen". Hij sluit zich
in dit opzicht ook zelf niet uit
Hij zegt „De jongens ver
trouwen de ouderen niet
meer. De tijd zorgde voor on
geduld. En ik begryp heel
best wat ze willen".
Er zijn trouwens ook tijden ge
weest dat er sprake was van
een ernstige verwijdering
tussen ïr. J. A. Manusama, de
president van de Republiek
der Zuidmolukken, en ds.
Metiary. Er was in 1977 zelfs
sprake van een „coup" tegen
Manusama. Een congres van
de Badan Persatuan in Assen
in dat jaar bleek voldoende
voor een verzoening. Wat dit
betreft heerst er kennelijk
weer vrede binnen de gelede
ren. Metiary zegt nu dat hij pal
achter zijn president staat
„De strijd moet met deze pre
sident voortgaan en wij moe
ten met hem doorgaan. Voor
deze tijd en in deze situatie is
hfj de beste leider. Ik zie mo
menteel geen andere. Dat wil
niet zeggen dat hij in het eigen
land ook de beste zou zijn. Het
volk moet dan en in die situa
tie weer beslissen".
Metiary zegt dat de toekomst
van het Zuidmolukse volk in
Gods handen ligt. „Het leed
dat is aangedaan is niet zin
loos geweest maar het mag
zich niet herhalen. Samen
moeten we ervoor zorgen dat
deze dingen niet weer gebeu
ren. De politiek in Nederland
heeft in dit opzicht een zware
taak. Wat mijn jongens toen
hebben gedaan was voor het
volk èn om de aandacht van
het buitenland te trekken. De
publiciteit was belangrijk in
hun ogen. Het Nederlandse
volk moet ons helpen en niet
alleen naar de slechte dingen
kijken. We hebben de hulp
van de Nederlanders nodig.
Zonder geweld moet het ook
mogelijk zijn van onze strijd
een internationaal probleem
te maken. Als het Nederland
se volk ons helpt dan ver
wacht ik geen nare dingen
meer", aldus de oproep van
dominee Metiary.
JAN VENEMA
