Kryptogram
Spel met
historie
van E.K.
Montreux
Londense
"Bobbies"
jubileren
m m m
\m*m m m
nis m
a m d
m m m m
OPLOSSING
VORIGE
PUZZEL
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1979
EXTRA
PAGINA 33
i de
i het i
van Genève werd gespeeld. In
1954 was Montreux gastheer
en Frankrijk won. Tijdens dat
kampioenschap werd een
spel gespeeld dat waar
schijnlijk meer publiciteit
heeft gekregen dan enig spel
ooit heeft gehad. Het kwam
voor in de wedstrijd tussen
Duitsland en Oostenrijk.
V8542
H 1 05
O A H 9 5 3
geen
A7 H93
C> B 2 4 3
O 1 07 6 O VB82
H V 8 7 4 3 B !052
B 1 06
O AV98 7 6
O 4
A 9 6
Noord was gever, niemand
kwetsbaar. Zuid overkwam
één der meest hopeloze ge
beurtenissen die een bridge-
speler kan overkomen; hij
speelde klein slem (harten)
met twee topslagen buiten
boord.
West startte met KI H, op tafel
getroefd, en zuid, de Oosten
rijkse grootmeester Karl
Schneider, speelde onmid
dellijk Sch 2 na, voor 10 en
aas. Het is vrij logisch dat
west er geen benul van had
dat zijn partner in Sch A de
downslag had en het klaver-
spel ligt dan ook voor de
hand. Zuid troefde opnieuw
en speelde Ha H, overgeno
men met het aas. Nu volgde
Ha V, waaronder tot zuid's
genoegen de boer viei, en nog
een reeks hartens alsmede KI
A. West die dacht dat het spel
al over was, liet ongeïnteres
seerd Ru 6 gaan en plotseling
ontstonden er voor oost le
vensgrote problemen. Dit
bleef over
7
Q geen
107
V
geen
A H 9
geen
H
geen
O V B 8
geen
B 6
O 6
O 4
geen
Ha 6 werd gespeeld, op tafel Sch
V weg, en Oost? Sch H kon
niet, Ru 8 evenmin. Schnei
der maakte zijn contract, tot
grote tevredenheid van de
Oostenrijkse supporters. Het
ongelooflijke van het verhaal
is echter dat aan de andere ta
fel 6 Sch werd gespeeld en
gemaakt, door noord.
Ook hier werd gestart met kla
veren, op tafel genomen met
de aas. De leider vervolgde
met Sch B; west nam niet en
oost die hoopte dat noord "de
snit" zou herhalen, liet Sch B
de slag houden. Maar noord
herhaalde de snit niet. Hij
stak eerst over naar de hand
via een ingetroefde klaveren
en speelde een kleine schop
pen. Oost kreeg het er warm
van. Had noord het snode
plan Sch 10 te maken om ver
volgens een ruiten te troeven?
Na .lang denken gooide hij
zijn heer en de kracht waar
mee west Sch A op tafel smeet
deed die tafel haast bezwij
ken.
TON SCHIPPERHEYN
De studievrienden onder de lezers komen vandaag
aan bod, want door de vele toernooien heb ik weinig
tijd gehad aan deze belangrijke materie de nodige
aandacht te schenken.
Omdat een eindspelcompetitie nauw verwant is aan
de praktische partij is het zeer instructief voor de
"aankomende" schaker, die later in het walhalla der
goden wil treden, de geboden leerstof accuraat te
bestuderen!
Kortgeleden overleed de be
kende probleem- en eind
spelcomponist dr. Hans Hil-
mar Staudte (1911-1979). Hij
schreef behalve leerzame
boeken ook maandelijks vele
schaakrubrieken in Duitse
tijdschriften. Ter ere aan deze
veelzijdige schaakspeler,
volgt hier een van zijn gees
tesproducten.
Staudte, Aken 1936.
Erich Hufendiek (Oberhausen)
HWk Wk Wl
wte
i A
1 1
k m ■al
Wit aan zet maakt remise.
De oplossingen vindt u aan het
eind van deze rubriek.
In de volgende studie ontstaat
een z.g. Nowotny-interferen-
tie, genoemd naar de Oosten
rijker dr. Anton Nowotny
(1829-71). Het houdt in dat wit
(of zwart) een stuk plaatst op
een veld, dat door de oppo
nent op twee manieren kan
worden genomen. In beide
gevallen ontstaat dan meestal
een promotie van een vrij
pion.
Wit speelt en wint.
In deze studie zit een bekoorlij
ke variant. Wie beide studies
oplost binnen een tijdsbestek
van een uur, behoort tot de
"goede" schaakspelers.
Op Het derde diagram ziet u een
bijzonder eindspel. De vraag
staat centraal: hoe kan wit
remise maken? De compo
nist vond de juist weg. Zeer
belangwekkend
W. Vollmer (1979)
Boris Spasski: remise tegen 13-jarige Short.
a a
£3 53
1
S3 .-7 i£3
A
Wit maakt remise!
Denkt u niet te licht over dit
eindspel, waarde lezer!
Partijen
Behalve de eindspelcomposi
ties is een schaakrubriek niet
volmaakt zonder practische
partijen. Uw schaakmede
werker wil tenslotte iedereen
(lezers) tevreden stellen. Uit
miin correspondentie is
gebleken, dat deze rubriek
gretig wordt gelezen (en be
studeerd), en daarvoor betuig
ik u, langs deze weg, mijn er
kentelijkheid!
Graag gaf ik u een hele pagina,
maar ook ik ben, evenals mijn
collega op damgebied Joop
Burgerhout, gebonden aan de
plaatsruimte. Zo gaan scha
ken en dammen hand in
hand!
Wit: John v.d. Wiel
Zwart: Chr. Bal jon
(Kamp. van Nederland)
1. e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cd4: 4.Pd4:
Pf6 5.Pc3 a6 6 f4 e5 7.Pf3 Pbd7
8 a4 Le7 9.Lc4 0-0 10 0-0
Db6+ (beter is b6) 11 .Khl ef4:
12.Ld5! Pg4 13.Pd4 Pe3
14.Le3: fe3: 15TT7!
(Een offer met een diepe bere
kening) 15 Tf7: 16.Lf7:
Kf7: 17. Dh5+ Kg8 18.De8+
Lf8 (Op PfB volgt Pd5 enz)
19.Pd5 Dd4: 20.Pe7 Kh8
21.Tfl Df6 (Er is niets anders)
22.Tf6: gf6: 23.Kgl Kg7
24.Pf5 Kg8 25.Pd6: Kg7 26.
Df7 Kh8 27.Pe8! b5 28.Pf6:!
Pf6: 29.Df6: Kg8 30.Dg5+
Kf7 31.Dd5+ Le6 32. Da8: Lc5
33.Kfl Lc4+ 34. Kei e2
35.Db7+! Ke6 36.Dc6+ Ld6
37.b3 en zwart gaf op.
De Leidse comingman heeft
deze partij gedecideerd ge
speeld, d.w.z. op gedegen wij
ze.
In Londen gaf Boris Spasski
een simultaan-séance. Hy
moest het ook opnemen tegen
de 'nieuwe toekomst' van
Groot-Brittannië: Nigel
Short (13) en Julian Hodgson
(15). Ziehier het resultaat.
Spasski-Short
l.e4 e6 2.d4 d5 3. Pc3 Lb4 4.e5 c5
5 a3 Lc3: 6 bc3: Pe7 7.a4
Pbc6 8.Pf3 Da5 9.Dd2 (beter
Ld2) f6! 10. Lb5 Ld7 11. La3
cd4: 12. cd4: Dd2: 13. Kd2:
Pa5! 14. Thbl Pg6 15.Lb4 Lb5:
16. La5: La6 17 Lb4 Tc8 18.
Ta3 Kd7! 19 Te3 Tc4 20.c3 Tc6
21.g3 Lc4 22.a5 b6 en remise
gegeven. De partij Spasski-
Hodgson heb ik reeds be
sproken in een voorgaande
rubriek. Hodgson won toen
van de ex-wereldkampioen
in 22 zetten!
Oplossingen
I.Pe2 cd3: 2.Pd4+ Kc4 3.Pc2:
dc2: 4 Kb2 Kd3 5.Kcl.
II. 1.17 Tf2 2.cd7: en wint.
III. I.e6 Lc2 2.e7 Lg6 3.e8D Le8:
4.Pb6+ Lb6: pat.
BISHOP
Ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van de Londense Metro
politan police" zal de Britse PTT
een viertal speciale postzegels uit
geven.
De zegels geven een beeld van de
verschillende diensttakken van de
"Bobbies": de gewone surveillan
cede verkeersdienst, de bereden
agenten en de waterpolitie
Harm Wiersma
Het damspel heeft in de loop
der jaren grote dogmatische
verschuivingen meegemaakt.
Wat een tien jaar geleden voor
waar werd aangenomen,
wordt nu hevig betwist en
zelfs weerlegd.
Vroeger hoorde men bijvoor
beeld steevast dat het opspe
len van de kroonschijf in de
beginfase van de partij een
hoofdzonde was, die betaald
kon worden met verlies; te
genwoordig hoort men dat
slechts in sommige gevallen
het opspelen van deze schijf
funeste gevolgen kan hebben.
Het is ook hier het altijd maar
tornen aan als vast gegeven
waarheden, wat het spel zo in
teressant maakt. Uiteindelijk
zal niet het brein van de top-
speler en de top-analyticus/
theoreticus de basis zijn voor
het vaststellen van het dog
ma, maar zal die waarheid
moeten liggen in het Spel zelf.
Degenen die het dogma altijd
proberen omver te werpen
zijn de Grote Genialen, die
met hun brein dieper en ver
der en genuanceerder kun
nen denken - öf het zijn de
Revolutionairen, die altijd
anders willen. Het zijn de Sij-
brandsen en de Bronstringen.
Uit de praktijk wat voorbeelden
van ondogmatisch dammen:
Het eerste spelfragment is af
komstig uit een kampioen
schap van Friesland. Zwart,
Harm Wiersma, heeft met
16-21 voor opschudding ge
zorgd. Immers, als algemeen
aanvaarde regel kan dit, ge
zien de bezetting van witte
schijven op 26, 31, 36 niet
goed zijn. Wiersma, aan zet
1 2 3
4
s
J3 Ei
n
9
4§ 9
9
9
J
3 4
a
9
s a
3
*3
:J
t
i
1 1
8,1
3
zijnde, zag dat 24-29 niet goed
zou zijn; 24-29(33x24)
20x40(45x34) 22x33(38x20)
27x47(20-14!!) 19-10(30-24)
47x20(25x5!!). Wiersma
speelde daarom de prachtige
zet 3-8!! en Schotanus 'vloog
erin' met 33-29(22x33)
29x9(14x3) 25x23(24-29!!)
31x22(29x27) 38x29(27x47)
30-25(47x24) 34-30(24-13)
30-24 en zwart had een schijf
gewonnen en even later de
partij.
De inleiding op dit combinatoir
spelen was de fantastische zet
16-21, waardoor de dogma
tiek van vele jaren in het on
gelijk gesteld werd.
Als laatste anti-dogma voor
beeld een partij die we speel
den tegen Ed Holstvoogd. Om
nog een kans te maken op een
finaleplaats in het kampioen
schap van Zuid-Holland
moest ik winnen van Holst
voogd. Het onregelmatige
spel was bedoeld om Holst
voogd het idee te geven dat
alles afgestraft zou moeten
worden, omdat men nu een
maal denkt dat alles wat als
foutief bekend staat ook met
verlies gehonoreerd moet
worden. 32-28(19-23)
28x19(14x23) 37-32(10-14)
33-28(15-20)
40-34(2-7)
37-31(10-15)
28x17(11x22)
32-27(22x31)
39-33(8-12)
37-31(12-17)
36x27(24-29)
42-37(7-12)
45x34(23-28)
34-29(28-33)
35x24(14-19)
29x20(17-21)
42-37(41x32)
25-20(37-41)
15x4(41-46)
39-34(5-23)
15-20(14-19)
remise besloten.
49-43(9-13)
34-30(4-10)
50-44(17-22)
31-26(12-17)
26x37(17-22)
44-39(6-11)
31-27(22x31)
33x24(20x29)
39-34(29x40)
48-42(11-16)
39-24(19x30)
24-20(15x24)
38x29(21x41)
20-15(32-37)
20-14(19x10)
43-39(46-5)
4-15(23-14)
hier werd tot
JOOP BURGERHOUT
41-37(14-19)
32-28(23x32)
38-32(3-9!!)
34-30(19-23)
30-25(10-14)
33-28(13-19)
37-31(26x37)
28x17(11x22)
39-33(11-17)
31-26(22x31)
46-41(5-10)
37x28(9-14)
41-37(16-21)
28x19(14x23)
43-38(20-24)
31-27(21-26)
42x31(17-22)
47-12(6-11)
44-39(1-6)
26x37(7-11)
Horizontaal
1 Poot de artsen neer met hun
medicijnen.
8 Liefkozing na het eten bij de
sport
9 Lekker of niet, 't is een rare.
12 Op het bal van E droegen al
len dit kleed.
13 De domheid van de schil
ders.
14 Het viel rechtstreeks.
17 De preek van Gedeputeerde
Staten, en maar praten.
18 En gaande naar het einde van
uw leven.
19 Ah, tin en gom, veel te royaal.
22 De piloot staat in de lucht
24 En de vogel dreef rond.
25 Iemand vlug een gulden zoen
geven.
26 Da's een dure!
29 Goede roem van vroeger.
30 Deze, maar ook de nadelen.
31 Aan de costuums grijpen.
Verticaal
2 Ieder heeft een keel.
3 De sufferd bij de P.T.T.
4 Als Nel in de Peel is, schep
pen we op.
5 Eet 's mee. daar drogen we.
6 Luister, min h«-t blik.
7 't Is eigenlijk niets. U kunt er
niets mee beginnen.
10 De rustige loop van de wan
delaar op de grond.
11 Stelletje atoommensen by
elkaar!
15 De muze is onder andere ter
bezichtiging.
16 Dra is 'ie aan het meisje blij
ven hangen.
20 Kerel, reken met je kleding.
21 Leg het lekkers maar in Bra
bant
la, dat zie je
De prijs van 25,- werd toegekend
aan de heer K. Mechelse, Decima-
straat 21 te Leiden. De prys wordt
de winnaar toegezonden.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op briefkaart
of enveloppe, voor donderdag zen
den aan Redactie Lcidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Leiden.
lacher-
gestapt, hallo!
meeging wat lek-
