Belastingen volgend jaar
verder
omhoog
Discussie over kernenergie kan beginnen
Pais wil hotelkosten
studenten niet betalen
„Kans op meer
bloedwraak
door Turken
Kabinet nog niet uit problemen rond begroting 1980
Amateur bouwt eigen vliegtuig
CD A-kamerlid wil
dat Nederland
atoomwapens afstoot
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1979
DEN HAAG (ANP) - De i
teit van Amsterdam wil bijdragen
aan de leniging van de kamer-
nood voor eerstejaarsstudenten
die bijzonder ver weg wonen en
die - al dan niet door de late plaat
sing in Amsterdam - alleen tijde
lijk onderdak kunnen vinden in
een hotelkamertje. Minister Pais
van onderwijs en wetenschappen
vindt dit niet goed. Daarom heeft
de universiteit deze kwestie
voorgelegd aan de Raad van Sta
te.
De partijen hebben gisteren hun
opvattingen voor de betreffende
staatsraden van de afdeling voor
de geschillen van bestuur toege
licht. De universiteit en de be
windsman wachten het oordeel
van het hoge college van staat af.
De minister keurde een begro
tingspost voor het jaar '77 niet
goed. Hij stelde zich op het
standpunt, dat de universiteit
niet voor haar rekening mag ne
men wat de student in huisves
tingsnood voor een hotelkamer
tje meer moet betalen dan in ge
val hij een kamer heeft via de
stichting studentenhuisvesting.
De student zou erdoor in een uit
zonderingspositie komen wat de
huisvesting betreft. De nood be
perkt zich namelijk niet tot de
Opl
ossing universiteit voor kamernood
studenten, aldus mr. Th. Korthals
Altes in zijn betoog namens de
minister.
De studentenhuisvesting is, stelde
hij, bovendien geen zaak voor het
ministerie van onderwijs, maar
voor dat van volkshuisvesting.
De universiteit tekende aan, dat
de verantwoordelijkheid voor de
studentenhuisvesting pas op 1
januari '78 van het ene naar het
andere departement is overge
gaan.
De universiteit van Amsterdam be
streed bij monde van het lid van
het college van bestuur, J. Harm-
sen, dat de instelling ten opzichte
van de studenten zelf een uitzon
deringspositie creëert. De grote
vraag naar kamers in augustus-
september lost zich in het voor
jaar zelf op. Er kan wel van een
uitzonderlijke situatie sprake
zijn, meende hij.
Bestuurder Harmsen meende dat
gesproken kan worden van een
speciale maatregel voor een uit
zonderlijke situatie. Daarmee
heeft de universiteit voldaan aan
de intentie haar taken om onder
wijs en onderzoek zo goed moge
lijk te vervullen. Strijdigheid met
de wet is er volgens hem niet en
ook de minister heeft zoiets niet
aangetoond.
Hij zette uiteen, dat de huisves
tingsnood bij de aanvang van het
nieuwe studiejaar overal voor
komt en dat op verschillende
plaatsen verschillende oplossin
gen worden nagestreefd. In Am
sterdam wordt daarbij gebruik
gemaakt van de aanwezigheid
van goedkope toeristenhotelka
mers, die in september beschik
baar zijn. Tot eind december of
tot eind januari worden er enige
tientallen gehuurd.
Nu de minister de betreffende be
grotingspost niet heeft goedge
keurd heeft de stichting studen
tenhuisvesting van de universi
teit van Amsterdam de extra uit
gaven voor haar rekening geno
men en de eerstejaars die er inzit
ten hebben zich verplicht in éen
van de studentenkamers te gaan
wonen zodra die vrij komt.
De Landbouwhogeschool in Wa-
geningen wil stacaravans plaat
sen om de kamernood onder de
aankomende studenten te ver
lichten. De voorzitter van het
college van bestuur van de land
bouwhogeschool. ir. P. van der
Schans, heeft dat gistermiddag
gezegd in een gesprek met de
Wageningse studenten organisa
tie WSO.
Volgens de WSO hebben minstens
300 a 400 eerstejaarsstudenten in
Wageningen nog geen kamer ge
vonden. Enige honderden stu
denten demonstreerden gister
middag voor een snelle oplossing
van het huisvestingsprobleem.
De heer van der Schans heeft de
WSO toegezegd in de onderhan
delingen met caravansverhuur
ders rekening te zullen houden
met een maximum huurprijs
voor de studenten van 200 per
maand.
DEN HAAG (GPD) - Minister-president Van Agt acht een
verdere verhoging van de belastingen volgend jaar niet
uitgesloten. De premier verklaarde gisteren na afloop van
de wekelijkse ministerraad dat het kabinet de problemen
rond het dekkingsplan voor de begroting 1980 nog niet
heeft opgelost.
Van Agt gaf toe dat de ministers
Albeda (sociale zaken) en An-
driessen (financiën) nog met el
kaar van mening verschillen over
het invullen van het dekkings
plan. Daarnaast verklaarde hij
niet te weten of het kabinet erin
zal slagen de koopkracht voor de
laagste inkomens net als dit jaar
ook in 1980 te handhaven.
Vorige week werd bekend dat mi
nister Albeda weigerde in te
stemmen met het voorstel van
Andriessen tot een vermindering
van de rijksbijdragen aan de so
ciale fondsen. Hierbij werd ge
sproken over een „gat" van circa
een miljard gulden. Volgens de
premier gaat het echter om „veel
minder" dan 600 miljoen gulden.
Wanneer geen dekking voor dit
bedrag gevonden wordt, moet
het kabinet vrijwel zeker beslui
ten tot een verdere verhoging van
de belastingdruk, aldus Van
Agt.
Hongerstaking
DEN HAAG (ANP) - De 52-jarige
ex-KNIL militair Herman Salas-
sa heeft gisteren zijn woensdag
begonnen hongerstaking voor
het ministerie, van binnenlandse
zaken in Den Haag voortgezet.
Het gaat de ex-KNIL militair om
betaling van achterstallige pen
sioenen en wachtgelden, waar hij
recht op meent te hebben.
Hij verklaarde desgevraagd dat be
halve belastingverhoging (hierbij
wordt zoals bekend gedacht aan
verhoging van de indirecte belas
tingen), ook besloten zou kunnen
worden tot een vergroting van
het financieringstekort of een
vermindering van de uitgaven.
Beide mogelijkheden kunnen
volgens Van Agt echter niet re
kenen op voldoende steun in de
Tweede Kamer. Een mengvorm
van de drie opties wilde hij niet
uitsluiten.
Volgens Van Agt gaat het bij het
meningsverschil tussen Albeda
en Andriessen over de „gebrui
kelijke situatie bij het opstellen
van het dekkingsplan." Naast de
drie mogelijke oplossingen be
kijkt het kabinet ook het voorstel
van de Sociaal Economische
Raad om te komen tot een forse
besparing bij de sociale fond-
De SER heeft onlangs voorgesteld
de reserves van de verschillende
fondsen in één pot te combine
ren, waardoor het totaal aan re
serves lager kan zijn dan voor de
afzonderlijke fondsen noodzake
lijk is. Deze maatregel biedt vol
gens premier Van Agt wel enig
soelaas, maar levert „bij lange
na" niet voldoende op.
Het kabinet begint volgende week,
wanneer alle ministers zijn te
ruggekeerd, met het opstellen
van het dekkingsplan. Dit moet
over ongeveer vier weken gereed
zijn om op Prinsjesdag aan de
Tweede Kamer te kunnen wor
den aangeboden. Gisteren, op de
laatste ministerraad van de
vakantieperiode, woonden reeds
elf van de zestien bewindslieden
het kabinetsberaad weer bij.
ARNHEM - De 36-jarige Carel Verlaan uit het Gelderse Maasbommel heeft een vliegmachinede zogenaamde
autogiro, gebouwd die door de Rijksluchtvaartdienst "goed en vliegveilig" wordt genoemd. De geheel door
Verlaan zelf betaalde en bediende machine verheft zich na een aanloop van enkele tientallen meters in de lucht. De
Rijksluchtvaartdienst is van plan de amateur-vliegtuigbouwer nog dit jaar een bewijs van luchtwaardigheid te
geven. Het zou de eerste keer zijn dat een dergelijk bewijs aan een amateurbouwer wordt verstrekt. De autogiro is
eenpersoons, weegt 285 kilogram, is 720 m lang, 225 m hoog en 1.75 m breed.
DEN HAAG (GPD) - De op
schudding die is ontstaan
rond het Westduitse gratie
verzoek voor de „Twee van
Breda", heeft premier Van
Agt verbaasd. Hij verklaarde
gisteren „ietwat verwonderd"
te zijn over de publiciteit die
het verzoek van de Duitse
bondspresident Carstens
heeft gekregen. De vraag om
vrijlating van de oorlogsmis
dadigers Aus der Fünten en
Fischer wordt volgens Van
Agt bij elke officiële Duits-
Nederlandse gelegenheid
herhaald.
Het verzoek van Carstens is
volgens Van Agt niet in de
ministerraad aan de orde ge
weest, omdat minister Van
der Klaauw (buitenlandse za
ken) nog niet van zijn officiële
bezoek aan West-Duitsland
was teruggekeerd. Bij gele
genheid van dit bezoek ver
zochten zowel Carstens als de
Duitse minister Genscher van
buitenlandse zaken om vrijla-
Van Agt is
verbaasd over
opschudding
gratieverzoek
ting van de twee op humani
taire gronden.
Volgens Van Agt brengen de
Westduitsers de kwestie van
de vrijlating al .jarenlang"
telkens opnieuw bij officiële
ontmoetingen aan de orde.
Dergelijke verzoeken worden
ook telkens overgebracht bij
elke kennismaking met een
nieuwe ambassadeur, aldus
Van Agt. Inmiddels is geble
ken dat de meerderheid in de
Tweede Kamer weinig voelt
voor collectieve gratie aan de
twee oorlogsmisdadigers.
Door de afwezigheid van minis
ter Van der Klaauw heeft het
kabinet ook niet kunnen
spreken over het Westduitse
verzoek aan onder andere
Nederland om op ons grond
gebied een serie nieuwe
nucleaire wapens toe te laten.
Over dit verzoek en het ant
woord erop van minister Van
der Klaauw, dat de Neder
landse opstelling afhangt van
het NAVO-standpunt, zijn
inmiddels door PvdA, CDA
en D'66 schriftelijke vragen
gesteld.
Premier Van Agt verklaarde op
zijn wekelijkse persconferen
tie, dat een schema voor de
beraadslagingen hierover in
de komende maanden in
middels is opgesteld. „De
volksvertegenwoordiging
heeft voldoende kans tot in
terventie", aldus Van Agt.
Ook minister Scholten (de
fensie) ging niet op de zaak in,
verklaarde de minister-presi
dent.
99
HENGELO (ANP) - De kans op uitingen van eerwraak binnen de Turkse
gemeenschap zal toenemen naarmate deze groep zich meer vermengt
met de Nederlanders. Zo dreigen er conflicten als Turkse jongens wis
selen van vriendin of ongetrouwd gaan samenwonen met een Neder
lands meisje. Een gedrag waarvan nogal wat Turkse ouders met zijn
gediend. Dit is de verwachting van mr B.W.F. van Riemsdijk, die als
officier van justitie nauw is betrokken bij de gerechtelijke behandeling
van een recente moord uit eerwraak op een in Hengelo wonende Turk.
Van Riemsrijk komt tot die sombere voorspelling mede aan de hand van
een onderzoek dat is ingesteld door drs. A.H. Nauta, wetenschappelijk
hoofdmedewerker van de rijksuniversiteit in Leiden. Hij signaleert dat
Turken bij het overbrengen van hun gewoonten naar Westeuropese
landen hier ook het begrip eer-of bloedwraak introduceren. In verband
hiermee moeten bijvoorbeeld berichten over huurmoordenaars niet
worden onderschat omdat huurmoord vooral in Oost-Turkjje een be
kend verschijnsel is, zo stelt drs. Nauta.
Hij i
ui
vormen.
Van eerwraak is volgens Turken onder meer sprake bij wangedrag tegen
over een vrouwelijk familielid. Te denken valt hierbij aan verkrachting,
aanranding of schaking. Deze vorm van wraak komt vooral voor op het
platteland van Turkije en bij plattelanders die naar de grote steden zijn
getrokken. Voor de hand ligt, naar de mening van Nauta, dat het voort
duren van vetes in en buiten Turk(je samenhangt met de kracht van de
plattelandsstructuur en van tradities. Ook is van invloed het traditionele
bezit van vuurwapens, die als statussymbool worden gezien.
Doodstraf
Hoewel dit soort wraakacties in Turkije regelmatig voorkomt staat hier
voor- in principe - de doodstraf. De soep wordt getuige van de onderzoe
kingen van Nauta- overigens niet zo heet gegeten als ze wordt opge
diend, want de doodstraf wordt veelal omgezet in levenslang. Boven
dien vermeldt het Turkse wetboek van strafrecht een grond van straf
vermindering als de moord is gepleegd onder invloed 'van onrechtmati
ge provocatie
Het bewijs van bloedwraak blijkt doorgaans moeilijk te leveren doordat de
waarheid van wat zich afspeelde moeilijk valt te achterhalen. Dat is een
gevolg van de vaak geïsoleerde ligging van de dorpen en de geruime tijd
tussen het moment van de schietpartij en de aangifte ervan bij de politie
Mr. Van Riemsdijk noemt het een verdienste van de Hengelose politie dat
die er (voor de eerste keer in Nederland) in is geslaagd de achtergrond
van een Turkse wraakmoord boven tafel te krijgen Een verdienste,
omdat de medeplichtigen en degenen die de moord hebben beraamd
hun handen doorgaans in onschuld wassen en elkaar tot en met be
schermen. Dankzij extra inspanningen is het aantal verdachten volgens
de officier van justitie niet beperkt gebleven tot de dader (die vlot be
kende) maar zijn ook diens familieleden en de leiding van de Turkse
gemeenschap voorgeleid.
Dat de gerechtelijke behandeling door velen als onbevredigd wordt erva
ren kan mr. Van Riemsdijk zich goed voorstellen. Immers.de man die de
Almelose rechtbank als het brein achter de moord beschouwde en tot 5
jaar gevangenisstraf veroordeelde, is intussen door het Arnhemse ge
rechtshof vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Het gerechtshof had
geen andere keus nadat de getuigen hun verklaringen hadden ingetrok
ken.
DEN HAAG (GPD) - Nederland
moet zijn taken met atoomwa
pens in NAVO-verband bespre
ken en beëindigen. De NAVO
moet terughoudend reageren op
het nieuwe Russische wapensys
teem, de SS 20. Het bondgenoot
schap moet een positief ant
woord geven op het voorstel van
de Sowjet-Unie om een niet-aan-
valsverdrag te sluiten er! in dat
kader moet het Westen verklaren
niet als eerste kernwapens te
zullen gebruiken.
Deze opmerkelijke gedachten
schrijft CDA-defensiewoord-
voerder Ton Fnnking in het
KVP-tijdschrift Politiek Per
spectief. Frinking heeft enkele
maanden geleden een uitgebreid
bezoek gebracht aan de Verenig
de Staten. Daar is hij tot de
conclusie gekomen dat de op
handen zijnde modernisering
van kernwapens een gevaar in
houdt voor de veiligheid van Eu
ropa en de wereld.
De nieuwe typen kernwapens zijn
volgens Frinking niet meer be
doeld om een oorlog te voorko
men, maar om daadwerkelijk
strijd mee te voeren. Zij houden
een groot risico in en zouden
daarom onbruikbaar zijn. Frin
king stelt voor deze nieuwe wa
pens niet in te voeren. Bovendien
DEN HAAG (GPD) - De
vraag of we in Nederland
meer gebruik moeten gaan
maken van kernenergie,
moet behandeld worden
in het kader van de alge
mene energieproblema-
tiek. Wij moeten ons af
vragen hoe we in de toe
komst in onze totale ener
giebehoefte zullen voor
zien en welke rol de kern
energie daarin kan spe
len.
Dat zegt minister Van Aardenne
(economische zaken) in zijn gis
teren aan de Tweede Kamer aan
geboden nota, waarin een opzet
wordt gegeven voor een maat
schappelijke discussie over
kernenergie. In deze zogeheten
„opzetnota" belooft de be
windsman, mede namens zijn
collega's van milieuhygiëne,
ruimtelijke ordening en sociale
zaken, dat hij de Kamer op korte
termijn een tweede energienota
zal aanbieden, waarin het kabinet
zijn visie op de problematiek
geeft. Die nota zal tevens kunnen
dienen als aanzet voor de maat
schappelijke discussie.
Onmogelijk
Minister Van Aardenne laat er geen
twijfel over bestaan dat de maat
schappelijke discussie op geen
enkele wijze de verantwoorde
lijkheid van regering en parle
ment kan aantasten. Hij stelt uit
drukkelijk dat de uiteindelijke
beslissing over de al dan niet ver
grote toepassing van kernenergie
blijft voorbehouden aan parle
ment en regering. Het is onmo
gelijk een regeling te treffen die
enerzijds de besluitvorming
bindt aan de uitkomsten van de
maatschappelijke discussie, en
anderzijds de verantwoordelijk
heden van de regering en parle
ment onaangetast laat, aldus Van
Aardenne.
Het doel van de maatschappelijke
discussie is de bevolking zoveel
mogelijk te betrekken bij de me
ningsvorming over de energie-
problematiek in het algemeen en
het vraagstuk van de kernenergie
in het bijzonder. Die menings
vorming dient te geschieden op
basis van veelzijdige, volledige
en op betrouwbaarheid getoetste
informatie. Van ^ardenne wijst
erop dat uitvoerig aanda t zal
moeten worden besteed aan al
ternatieve energiebronnen. Ui
teraard zal in het geval van de
kernenergie diep moeten worden
ingegaan op de bijzondere aspec
ten die aan deze vorm van energie
zijn verbonden. Dat zijn onder
meer het opbergen van het afval,
de niet-verspreiding van kern
wapens, terreur en sabotage èn
de beveiliging daartegen.
Stuurgroep
Om de discussie in goede banen te
leiden zal een kleine, onafhanke
lijke stuurgroep van drie perso
nen worden ingesteld. De leden
van die stuurgroep worden na
overleg met de Kamer door de re
gering benoemd. Het moeten in
tegere personen zijn, die in brede
kring vertrouwen genieten. Bij
zondere deskundigheid op (kern)
energiegebied is voor het lid
maatschap van de stuurgroep
geen vereiste. De stuurgroep kan
zich in haar werkzaamheden la
ten bijstaan door een groep van
adviseurs die op een of meer ter
reinen een zekere deskundigheid
hebben. Nadat de stuurgroep en
de adviseurs zijn benoemd, kan
de informatiefase beginnen. Het
is de bedoeling dat in die fase zo
veel mogelijk feitenmateriaal
wordt verzameld, dat in het na
jaar van 1980 in een interimrap
port moet worden vastge
legd.
Hierna begint de discussiefase, die
wordt afgsloten met een eind
rapport in het najaar van 1981.
Deze termijn van twee jaar vindt
Van Aardenne het maximum.
Zijns inziens is een langere ter
mijn niet wenselijk voor een za
kelijke discussie. De definitieve
beslissing over het al dan niet
uitbreiden van het in Nederland
aanwezige vermogen van kern
centrales kunnen parlement en
regering dan in 1982 nemen.
Te vaag
n een reactie op de plannen van de
regering heeft de Initiatiefgroep
Energiediscussie de nota ..te
vaag" genoemd. De Initiatief
groep. een gespreksgroep van
energie- en milieudeskundigen
heeft er wel waardering voor dat
de regering de discussie op gang
wil brengen, maar de opzet daar
van acht de groep te sterk afhan
kelijk van de stuurgroep die de
regering wil instellen. Taken en
bevoegdheden van de stuurgroep
worden in de nota niet voldoende
afgebakend, aldus de Initiatief
groep, die overigens vindt dat er
ook geld moet worden uitgetrok
ken voor alternatieve studies, en
dat economische groei niet van
zelfsprekend het uitgangspunt
van de discussie moet wor
den.
wil hij de bestaande tactische
nucleaire wapens in West-Europa
afschaffen.
Frinking is ook bezorgd over de
nieuwe overbrengingsmiddelen
(zoals onbemande vliegtuigen)
die in de Verenigde Staten ont
worpen worden. Deze wapens
zijn zo effectief dat zij een al te
grote bedreiging voor de Sowjet-
Unie vormen waardoor het
evenwicht in gevaar dreigt te
komen. „Dit soort moderniserin
gen roept een nieuwe wapen
wedloop op", aldus Frinking.
Als reactie op de nieuwe Russische
SS 20 raket wil Frinking onder
handelingen starten en daarbij in
het midden laten of het Westen
een militair antwoord zal formu
leren. De meningsverschillen
binnen de NAVO over de SS 20
zijn zo groot dat Frinking het wa
pen eerder als een politieke dan
als een militaire bedreiging van
het bondgenootschap be
schouwt
Koekoek weer
verdacht van
dieren
mishandeling
BENNEKOM (ANP)- Het Tweede-
Kamerlid Hendrik Koekoek
(Boerenpartij) wordt opnieuw
verdacht van dierenmishande
ling. De politie nam gistermiddag
na overleg met het Openbaar Mi
nisterie in Arnhem twee ver
waarloosde paardjes van de heer
Koekoek in beslag. Tegen het in
Bennekom wonende kamerlid
werd proces-verbaal opgemaakt
Volgens Koekoek zijn de paarden
niet zyn eigendom maar behoren
toe aan een manege
De politierechter in Arnhem ver
oordeelde de heer Koekoek bgna
twee maanden geleden tot een
boete van duizend gulden en een
week voorwaardelijke gevange
nisstraf wegens dierenmishan
deling. Het ging toen om een po
ny. die zo verwaarloosd bleek, dat
het dier moest worden afge
maakt. De heer Koekoek is tegen
dit vonnis in hoger beroep ge
gaan.
De inbeslagname gistermiddag van
de twee schimmeltjes gebeurde
in alle stilte. Beide paardjes be
hoorden tot een groep van tien
paarden.
