Vliegende start voor
topman van spoorwegen
Meer en langere treinen per 1 oktober
Prijs van gedistilleerd
staat weer ter discussie
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1979
iaijj.tf'i.i'ii»
UTRECHT (ANP) - De Nederlandse Spoorwegen gaan op 1
oktober in de spitsuren met langere treinen rijden en op
sommige lijnen ook meer treinen inzetten. Dit om het
plotseling toenemende reizigersaanbod te kunnen op
vangen en om een reserve te kweken voor het geval de
reizigerstroom nog verder groeit. Op precies dezelfde da
tum gaat de benoeming in van drs. F L. Ploeger (49) tot
president-directeur van NS
Hij zet deze nieuwe stap in zijn car
rière - van lid van de directieraad
tot president - dus op eer
boeiend moment: niet alleen het
reizigersvervoer maar ook het
goederenvervoer per spoor zit
duidelijk in de lift en bovendien
is NS druk bezig met het voorbe
reiden van maatregelen waarmee
zonodig de gevolgen van een
benzineschaarste kunnen wor
den opgevangen.
Echte noodsituaties zal NS overi
gens niet a la minute het hoofd
kunnen bieden. Drs. Ploeger
"Wij houden er geen grote reser
ves op na. Als je het openbaar
vervoer onder normale omstan
digheden onvoldoende gebruikt,
kun je het natuurlijk niet in tijden
van nood als, een soort carbid
lamp van de zolder gaan halen en
dan zeggen wat geeft dat ding een
beroerd licht"
NS heeft samen met de overheid
bekeken, welke gevolgen ver
schillende maatregelen ter be
perking van het autoverkeer bij
een benzineschaarste of een re
gelrechte energiecrisis voor de
spoorwegen zullen hebben.
Bij tijdelijke noodsituaties zullen
de automobilisten wel bereid zijn
om zich als haringen in een ton
per trein te laten vervoeren. Dan
kan NS er ook heel wat opvan
gen, zeker als de spitsuren wat
worden gespreid. Maar als de
schaarste een blijvend karakter
zou krijgen moet er toch aan al
lerlei kwaliteitseisen worden
voldaan
Tijd
Daarmee is tijd gemoeid: er moeten
meer rijtuigen worden besteld en
gebouwd, er moet nieuw perso
neel worden aangetrokken en
LEERRAPPORTEN
'an hedenmorgen 7 uur
g
I
II
cl
S c
Amsterdam
22
17
De Bilt
zwaar bew.
21
18
Deelen
21
18
Eelde
24
18
Eindhoven
licht bew.
24
18
Den Helder
half bew.
19
16
Rotterdam
zwaar bew
21
17
Twente
zwaar bew.
24
19
Vlissingen
20
18
Zuid Limburg licht bew.
24
17
Aberdeen
20
11
Athene
30
Barcelona
Onbewolkt
29
20
Berlijn
onbewolkt
23
13
Bordeaux
30
16
Brussel
licht bew.
24
18
Frankfort
22
13
Genève
licht bew.
26
11
Helsinki
geheel bew.
23
16
Innsbruck
onbewolkt
22
10
Klagenfurt
onbewolkt
22
7
Kopenhagen
half bew.
20
13
Lissabon
onbewolkt
29
17
Locarno
geheel bew.
26
15
Londen
21
17
Madrid
onbewolkt
37
18
Malaga
onbewolkt
30
20
Mallorca
onbewolkt
31
München
onbewolkt
21
10
Nice
onbewolkt
27
19
Oslo
geheel bew.
15
Parijs
licht bew.
26
17
Rome
onbewolkt
29
17
Split
onbewolkt
26
17
Stockholm
licht bew.
21
10
Wenen
zwaar bew.
24
14
onbewolkt
25
10
Casa Blanca
25
Istanbul
25
17
Las Palmas
licht bew.
27
21
Tel-Aviv
licht bew.
29
24
Tunis
onbewolkt
30
18
opgeleid en diverse knelpunten
in het spoorwegnet zullen moe
ten worden weggewerkt. Dat
laatste betekent bijvoorbeeld de
vervanging van spoorbruggen
door tunnels, extra perrons bij
sommige stations, meer inhaal-
sporen en meer vrijekruisingen
Ploeger: "Al dat soort dingen zijn
nu in discussie. We hebben ze
geinventariseerd en we kennen
globaal ook de termijnen die er
mee zijn gemoeid als we er iets
aan willen doen"
Hij verwacht dat er dit najaar al be
slissingen zullen vallen over bij
voorbeeld het versneld bestellen
van nieuw materieel en het op
ruimen van "notoire knelpun
ten". Er is - zoals gezegd - al be
sloten tot een extra inzet van ma
terieel en personeel (enkele ma
chinisten en 22 conducteurs)
vanaf 1 oktober en zonodig kan
die inzet op 1 januari opnieuw
worden vergroot
Dat gebeurt mede op nadrukkelijk
verzoek van de overheid. Die
heeft bij NS van oudsher een ste
vige vinger in de pap. Van vak
bondszijde is de NS-hoofddirec-
tie onlangs zelfs een "slaafse
houding" verweten. Zij zou niet
in staat zijn om een vuist te ma
ken tegen ambtelijke molens in
Den Haag. De bonden willen een
andere beheersvorm - volledig
staatsbedrijf of een volledige
zelfstandige NS - omdat er nu
"twee kapiteins op het schip
staan"
Drs. Ploeger zit evenwel niet zo met
die beheersvorm in zijn maag. De
ruimte die de bedrijfsleiding
krijgt voor een eigen beleid is
volgens hem veel belangrijker
dan de beheersvorm.
Gegeven het maatschappelijk be
lang van het "artikel" dat NS
produceert is een aanzienlijke
mate van overheidsinvloed in alle
situaties noodzakelijk en onver
mijdelijk. De speelruimte voor de
bedrijfsleiding varieert per
"speelveld" Bij de vaststelling
van de algemene tariefsverho
gingen voor het openbaar ver
voer bijvoorbeeld spelen ook an
dere - onder meer budgettaire -
overwegingen (de staat betaalt al
de helft van het spoorkaartje) een
rol dan alleen de bevordering van
dat openbaar vervoer. Zo kan het
gebeuren, dat de prijs van het
spoorkaartje tegen de zin van NS
in meer omhoog gaat dan het al
gemene prijspeil.
Frustrerend
Ploeger zegt dat het hem wat te ver
gaat om het als frustrerend te om
schrijven dat de spoorwegleiding
te maken heeft met wisselende
visies van wisselende kabinetten
op het vervoerbeleid. "Dat is een
van de verworvenheden van onze
democratie, dat moeten we maar
zo houden. Maar voor de be
drijfsleiding heeft dat wel z'n
moeilijke kanten en we hebben er
al vaak begrip voor gevraagd dat
bijsturingen op korte termijn
voor ons erg moeilijk zijn"
Hij omschrijft de verhouding met
"Den Haag" als "een samenspel
met gedeeltelijk ook wel tegen
spel" "Op het ene speelveld heb
ben wij meer initiatief en onaf
hankelijkheid dan op het andere,
maar per saldo mag van ons dat
gevergd worden dat wij over tal
van zaken overleg met de over
heid plegen. Dat is niets nieuws
Wij doen dat al verschrikkelijk
lang, ook al voordat wij in de te
korten zaten"
Er is niet alleen een binding met de
staat vanwege de financiële situa
tie van NS, maar ook vanwege de
maatschappelijke functie van de
spoorwegen. "Als Wij uitsluitend
een commerciële onderneming
zouden zijn, zouden de tarieven
aanzienlijk hoger zijn en zouden
we ons concentreren op de mid
delgrote en de lange afstand. We
zouden het vervoer op korte af
stand laten zwemmen"
Hoewel er op onderdelen verschil
len zijn, zet de huidige regering
volgens Ploeger het openbaar-
vervoerbeleid van de overige in
grote trekken voort. Misschien is
deze regering meer "autovrien-
delijk", maar dat hoeft zijns in
ziens nog geen tegenstelling te
betekenen. Voor het regerings
beleid is een draagvlak nodig "en
dat draagvlak zijn we zelf en wij
zijn allemaal automobilist"
Tarievenplan
NS heeft dit jaar met het ministerie
veel contacten gehad over het ta
rievenplan. Daar zitten volgens
Ploeger maatregelen in die dui
delijk zijn gericht op de bevorde
ring van het openbaar vervoer
Bijvoorbeeld de kortingkaart
een soort vastrechtkaart waar
mee de reizigers een korting
kunnen krijgen van 50 procent op
een enkele reis, 40 procent op re
tours (waarop tot nu toe nooit re
ducties werden gegeven) en 25
procent op abonnementen.
Het plan omvat verder tariefmaat-
regelen voor een gemakkelijk
voor-en natransport, zomerkaar-
ten, veranderingen in de abon
nementensfeer en eenjeugdkaart
die de scholierenkaart gaat ver
vangen. De jeugdkaart zal ver
krijgbaar zijn voor alle jongeren
en niet meer alleen voor degenen
die een verklaring van een school
kunnen overleggen
"We hebben nu een heel ander as
sortiment in onze zelfbedie
ningszaak dan twintig jaar gele
den", aldus Ploeger. Er zijn spe
ciale aanbiedingen voor allerlei
groepen reizigers. Het kaartenas-
sortiment lijkt wat onoverzichte
lijker geworden, maar volgens
Ploeger "kun je het best aan de
Nederlanders overlaten om uit te
vinden in welke categorie ze
thuishoren"
Niet gratis
Lufthansa
De Westduitse luchtvaart
maatschappij Lufthansa zal
haar tarieven op 1 september
met 4 tot 5 procent verhogen
in verband met de stijging
van de brandstofkosten. Voor
binnenlandse vluchten zal de
tariefsverhoging 4,9 procent
bedragen en voor buitenland
se vluchten binnen Europa
4,5 procent.
Deze verhogingen zijn veel ge
ringer dan de tariefsverho
gingen van 9 tot 15 procent
waartoe een groot aantal le
den van de IATA vorige
maand heeft besloten.
Apothekers
De Koninklijke Nederlandse
Maatschappij ter Bevorde
ring der Pharmacie heeft er
het afgelopen jaar - per saldo
- 87 leden bij gekregen. De
groei van het ledental, met 4,3
procent tot 2.025, lag boven
die van voorgaande jaren.
Staking
Ruim een miljoen arbeiders
in de Britse machinewerktui
gen-industrie hebben giste
ren voor de tweede maal bin
nen een week gehoor gegeven
aan een oproep tot een natio
nale 24 uursstaking, die de
hele auto-industrie stillegt
De stakers eisten een mini
mumloon van 80 pond per
week. De werkgevers hebben
de beter betaalde arbeiders 70
pond geboden.
Vooral de automobiel-industrie
is getroffen door deze staking.
De fabrieken van British
Leyland lagen geheel stil.
Tomaten
Op de Nederlandse groente
veilingen zijn vorige week erg
veel tomaten doorgedraaid.
Dat kwam doordat de toma
ten in de week daarvoor zeer
voorspoedig waren gegroeid,
aldus het centraal bureau van
de tuinbouwveilingen.
Aan de vraag lag het niet, want
behalve van record-aanvoe
ren was er ook sprake van re
cord-verkopen: in binnen- en
buitenland is de vraag groot.
Mexicaanse olie
Westduitse ondernemingen
onderhandelen met Mexico
over de aankoop van drie a
vier miljoen ton olie per jaar,
zo heeft minister van econo
mische zaken Otto Lambs-
dorff aan het einde van zijn
bezoek van vijf dagen aan
Mexico gezegd.
Mexico heeft belangstelling
voor samenwerking met de
bondsrepubliek op het ge
bied van de nucleaire tech
niek, al is dit nog geen actuele
kwestie, aldus Lambsdorff.
■HM
r Drs L. F. Ploeger .in het najaar al beslissing c
notoire knelpunten
Drs. Ploeger is geen voorstander
van gratis openbaar vervoer. Dat
zou waarschijnlijk menigten op
de been brengen die NS niet zon
der meer kan verwerken. De NS-
president gaat er ook vanuit dat
iets wat "voor niets" is weinig
wordt gewaardeerd. Gratis
openbaar vervoer zou het de
klanten eigenlijk ook onmogelijk
maken om kwaliteitseisen te
stellen. Een betalende klant, ook
al betaalt hij minder dan de helft
van dc kosten, kan meer aan
spraak maken op inspanningen
van NS en dat lijkt Ploeger een
gezondere verhouding
Hij kan zich overigens wel voor
stellen dat de situatie van gratis
vervoer zo dicht mogelijk wordt
benaderd via een prijsverlaging
van de - nu nog vrij dure - jaar-
De vakbonden hebben de laatste
tijd veel kritiek geleverd op de
vele grote en kleine reorganisa
ties bij NS, waardoor er bij het
personeel "reorganisatiemoe
heid" ontstaat. Drs. Ploeger heeft
daar begrip voor, maar aan aan
passingen van de organisatie
vorm - ook in de toekomst - aan
nieuwe eisen en nieuwe omstan
digheden valt volgens hem niet te
ontkomen.
'Het is zeker niet zo dat hier men
sen rondlopen die maar wat aan
het reorganiseren zijn omdat ze
dat zo'n leuke bezigheid vinden"
Het is een moeizame bezigheid en
door de vele vormen van overleg
een zaak van lange adem. Dat op
zichzelf levert weer een bijdrage
aan de reorganisatiemoeheid,
maar, aldus Ploeger, het hoogst
noodzakelijke moet toch gebeu-
Bij de NS-ers bestaat volgens hem
wel degelijk een behoefte aan
meepraten over hun eigen werk
situatie en over zaken die voor
het bedrijf van belang zijn. Daar
om betreurt hij ook de slechte
opkomst bij de laatste verkiezin
gen voor de ondernemingsraad.
"Als je je democratische rechten
niet gebruikt, gaan ze vanzelf
verloren, dat leert de geschiede-
De toekomstige ontwikkeling
van NS worden volgens Ploeger
mede beïnvloed door een goede
ruimtelijke ordening. Van groot
belang is daarbij de plaats waar
nieuwe woningen worden neer
gezet. Onderzoek heeft uitgewe
zen dat mensen die vlak bij een
station wonen vijf maal zoveel
gebruik maken van de trein als
mensen in verderaf gelegen wij
ken, ook al zijn er goede busver
bindingen. "Daar hoef je alleen
maar een goede bouwplaats voor
te kiezen, daar hoef je verder niks
voor te doen", aldus Ploeger, die
van plan is om daar bij alle ge
meenten die nog voor die keuze
staan, op te blijven hameren.
Is een goede ruimtelijke orde
ning van belang voor NS, ander
zijds is een goed openbaar ver
voer van belang voor de ruimte
lijke ordening. Nu iedereen zich
blindstaart op het energie
probleem komen zaken als mi
lieu, maatschappelijk nut en
leefbaarheid van de steden niet
meer zo erg aan bod. Maar voor
NS blijven ze onverkort van
kracht.
Ploegen "Ze moeten een rol spe
len in de beschouwing en waar
dering van het openbaar
en in de mogelijkheden daarvan.
Die mogelijkheden zijn niet on
beperkt, er zijn vormen van ruim
telijke ordening waar geen en
kele vorm van openbaar vervoer
maar op den duur ook geen en
kele vorm van verkeer tegen op
gewassen is"
Bonden eisen
20 gulden
erbij voor
vleeswaren
industrie
UTRECHT (ANP) - De landelijke
vakgroep vleeswaren van de
Voedingsbonden FNV heeft gis
termiddag de eisen vastgesteld
voor de onderhandelingen over
de cao voor de vleeswarenindus-
trie (12.000 werknemers) die
morgen worden heropend.
Daar zijn drie 'harde' eisen bij: een
loonsverhoging van minstens
twintig gulden per week voor ie
dere werknemer met terugwer
kende kracht tot 1 juli, een snelle
afronding - begin september -
van het onderzoek naar de loon-
structuur in de vleeswarenindus-
trie en verwerking van de uit
komsten van dat onderzoek in
een nieuw cao per 1 oktober.
Volgens een woordvoerder van de
Voedingsbonden kan die laatste
eis wel eens leiden tot een loons
verhoging die een veelvoud is
van de nu in eerste instantie geëi
ste twintig gulden per week.
In april hadden bonden en werkge
vers in deze bedrijfstak al een cao
afgesloten met een looptijd van 1
januari tot 1 januari. Er kwam
niet veel uit de bus, maar volgens
de werkgevers zat er niet meer
aan. Half juli bleek evenwel, dat
de werkgevers groepen werkne
mers waar moeilijk aan te komen
valt, forse loonsverhogingen bo
den. De Voedingsbonden be
schouwden dat als een openbre
ken van de al afgesloten cao en zij
eisten heropening van het over-
SCHIEDAM (ANP) - Een twaalftal
producenten van gedistilleerd
streven ernaar dat er een mini
mumprijs voor stgrke drank
wordt afgekondigd. Het pro-
duktschap voor gedistilleerde
dranken zou een prijsverorde
ning moeten afkondigen, waarin
verboden wordt om sterke drank
beneden de inkoopprijs (plus de
btw) aan particulieren te verko
pen, aldus een woordvoerder van
het produktschap.
Een voorstel van deze strekking
wordt op 22 augustus in een
openbare bestuursvergadering
van het produktschap bespro
ken. Als het bestuur zich met het
voorstel kan verenigen, moet in
overleg met het ministerie van
economische zaken besproken
worden op welke wijze een der
gelijke verordening tot stand kan
komen.
In de eerste plaats moet een derge
lijke prijsverordening worden
goedgekeurd door de ministers
van economische zaken en van
landbouw, maar bovendien doet
zich het probleem voor, dat het
produktschap geen prijsverver-
ordenende hoeveelheid meer
heeft. Het betreffende koninklij
ke besluit werd in december vo
rig jaar niet verlengd in verband
met de onduidelijke situatie op
de sterke drank-markt.
Een uitspraak in januari 1978 van
het Europese Hof van justitie,
waarin de minimumprijs voor
oude en jonge jenever en vieux
onverbindend werd verklaard,
leidde tot een geduchte prijzen
slag op het gebied van sterke
drank. Die situatie bestaat ook
vandaag de dag nog en het initia
tief van de producenten is er op
gericht deze prijzenconcurrentie
aan te pakken.
In de plannen van de producenten
zullen vooral het prijsstunters
moeten inbinden, omdat in het
voorstel de minimumprijs gelijk
is aan de inkoopprijs. In een der
gelijke geval verdient een detail
list dus niets aan de verkoop.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van economische
zaken, laat de uitspraak van het
Europese Hof van vorig jaar nog
wel ruimte voor het instellen van
een minimumprijs.
Vleeschmeesters
nu ook in
hamburgers
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling 13/8/1979:
Andijvie per kg. 0,31-0,47, Sperziebonen
II per kg. 1,--, Tuinbonen per kg 0,43,
Gele kool per kg. 0,24-0,28, Spitskool
per kg. 0,19-0,28, Bospeen II per bos
0,44-1,12, Waspeen AI per kist
7,20-8,90, Waspeen All per kist
3,30-8,90, Waspeen BI per kist
5,40-10.30, Waspeen Cl per kist 13,30,
Breekpeen AI per kist 13,--, Postelein
BI per kg. 12,70, Selderij per bos
0,20-0,44, Spinazie per kg. 0,76-0,77
Uien I/II per kg. 0,32-0,95. 0.12-0,70
Krulpeterselie per bos 0,21-0,32.
Specificatie bloemkool: sortering 6 p
bakl 1.07/f-1,32,6 p. bak II 0,35-1,17,8
p bak I 0,73-1,19, 8 p. bak II 0,21-0,47
10 p. bak I 1,~. Aanvoer 10.128.
LEIDEN - In totaal werden deze week
5790 dieren aangevoerd op de Leidse
veemarkt. Vandaag kwamen 3893 die
ren op de markt. Slachtrunderen 200;
gebruiksvee 268; graskalveren 17;
nuchtere kalveren 1283; veulens/po
ny's 30; varkens 633; biggen 65; scha
pen/lammeren 1197; bokken of geiten
200.
Prijsnoteringen Slachtvee: slachtrunde
ren hetzelfde als gisteren, nuchtere
slachtkalveren van 125 tot 200; slacht-
zeugen 235 tot 248; Gebruiksvee: melk
en kalfltoeien van 1650 tot 2650; vare-
koeien 1450 tot 2250; pinken van 1150
tot 1575; nuchtere kalveren rood 390
tot 590, nuchtere kalveren zwart van
265 tot 490; biggen 100 tot 105 schapen
van 160 tot 215; lammeren van 175 tot
225; veulens/pony's van 250 tot 700;
geiten van 20 tot 100.
Toelichtingen: (aanvoer, handel, prij
zen): slachtrunderen redelijk, rede
lijk, als maandag; kalf en melkkoeien
matig, rustig, stabiel; varekoeien ma
tig, rustig, stabiel. Vaarzen en pinken
matig, rustig, stabiel; nuchtere kalve
ren redelijk, matig, iets lager; paar
den/pony's matig, rustig, stabiel; var
kens redelijk, goed, iets hoger; lopers
en biggen matig, redelijk, stabiel;
schapen/lammeren hetzelfde als gis
teren; geiten redelijk, goed, stabiel
(Van
r verslaggevers)
LEIDEN - De Vleeschmeesters
B.V. waarvan de hoofdvestiging
in Leiden is gevestigd, gaat nu
ook kant en klare hamburgers
maken. Het bedrijf heeft hiervoor
op het industrieterrein in Weesp
de eerste Europese "Hamburger
straat" geopend. Hier wordt een
produktie van 360 hamburgers
per minuut of 800 duizend per
week bereikt.
Een van de belangrijkste afnemers
in Nederland van deze hambur
gers is de Hamburgergigant
McDonalds met 14 vestigingen in
ons land.
Verder zal het produkt worden ge
leverd aan catering-bedrijven en
slagerijen en supermarkten.
Volgens een mededeling van
Vleeschmeesters bestaan de
hamburgers voor 100 procent uit
rundvlees en hebben ze een vet
gehalte van maximaal 17,2 pro
cent.
DINSDAG 14
AUGUSTUS 1979
Dordtache f 20
Helneken H.f 25 78.00
Kon.Olie f 20
600,00
69^80
81,00
326.00
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs was
vandaag vooral Philips in reactie
door de publicaties van de half-
- jaarcijfers Het tweede kwartaal
van Philips was minder gunstig
verlopen dan verwacht werd en
Philips heeft zelfs de verwachtte
groei voor geheel 1979 wat terug
moeten schroeven. De aandelen
daalden zeventig cent op 24,30.
Ook de andere internationals
reageerden daar enigzins op. Wall
Street was vast en ook de dollar
was hoger, maar dit gaf de beurs
niet voldoende tegengas. Hoogo
vens moest veertig cent terug op
33. Koninklijke Olie zakte mede
door winstnemingen twintig cent
op 150,80. Akzo was veertig cent
lager op 29,30 en Unilever dertig
cent op 130,50. KLM daalde
twintig cent op 106,80.
Hemeken noteerde nagenoeg on
veranderd. HVA, weer m harmo
nie verenigd, steeg mede door de
wat betere resultaten 2 op
55,60.
