Publikaties van
het RIOD
gaan aan banden
Vroowen en monniken tegen kernwapens
Lichaam van
pasgeboren
baby op
spoorbaan
aangetroffen
Geen pensioen voor Indische verzetsstrijders
Miljoenenstrop
door ondergang
van olietanker
Bonami
Comité wil onderzoek naar scheepsdok
Pais stelt reglement op
LEIDSCH
DAGBLAD
Overval op Rotterdamse apotheek
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1979
BINNENLAND
PAGINA 7
Ministerraad neemt advies staatssecretaris over
DEN HAAG (GPD) - De verzets
mensen uit het voormalige Ne
derlands Indië krijgen geen bij
zonder pensioen. Daartoe heeft
de ministerraad besloten, zo
blijkt uit een brief van staatsse
cretaris mevrouw Kraaijeveld-
Wouters aan deze verzetsmen-
Onder aanvoering van de Amster
dammer D. Kriek vecht een aan
tal mensen die in Indië tijdens de
Japanse bezetting in het verzet
zat, al enige jaren om een uitke
ring in het kader van de Wet Bij
zondere Pensioenen. Daarmee
willen ze gelijkgesteld worden
aan degenen die in ons land zelf
verzetsdaden pleegden. Deze
mensen kunnen wel recht op zo'n
bijzonder pensioen doen gel
den.
Dat er in Indië verzet is gepleegd in
de oorlogsjaren - het ging daarbij
om een kleine groep mensen - is
in ons land vrijwel onbekend
gebleven. Kriek en de zijnen
hebben echter genoegzaam aan
getoond dat daarvan wel degelijk
sprake is geweest.
De Indische verzetsmensen wisten
enige Tweede-Kamerleden voor
hun zaak te interesseren. Het uit
eindelijke resultaat daarvan was,
dat een interdepartementale
werkgroep zich over het
probleem boog. Deze commissie
heeft onlangs een voor de ver
zetsstrijders negatief advies uit
gebracht.
Dit advies is in de vorm van een
voorstel door mevrouw Kraaije-
veld-Wouters aan de minister
raad voorgelegd. Deze is akkoord
gegaan met haar zienswijze, die
stelt dat „na zorgvuldige overwe
ging van alle factoren het om di
verse redenen niet mogelijk is op
het verzoek van de verzetsmen
sen in te gaan".
In haar argumentatie voor deze be
slissing zegt de staatssecretaris
dat het creëren van pensioen
voorzieningen als door de ver
zetsmensen bedoeld „te diep zou
ingrijpen in het gehele stelsel van
de Indische pensioen- en uitke
ringsregelingen waarvoor de Ne
derlandse overheid zich garant
heeft gesteld."
Een van de redenen die de brief
voor de negatieve beslissing
noemt, is dat de Wet Bijzondere
Pensioenen is geënt op de alge
mene militaire pensioenwetten,
zoals die gelden voor de militai
ren van het Nederlandse le
ger.
Als nu de Indische verzetsmensen
een uitkering zouden kunnen
krijgen in het kader van deze wet,
dan zou dat betekenen dat ook de
militairen van het Koninklijk
Nederlands Indische Leger
(KNIL) een beroep op deze zelfde
wet zouden kunnen doen.
Vrij vertaald komt de reactie van
CRM dan neer op: „En als we dat
zouden doen, zou het eind zoek
zijn. De opeenvolgende Neder
landse regeringen hebben vanaf
1950 niets aan de financiële eisen
van de KNIL'ers gedaan en dat
moet maar zo blijven".
Kriek is zeer verontwaardigd over
de brief van de staatssecretaris
„Het beroep dat zij doet op de po
sitie van KNIL-militairen, vind ik
onjuist. Ik strijd voor burgerver
zetsmensen en dat moet je niet
met elkaar vergelijken. Omdat ze
bang zijn dat er een precedent
wordt geschapen, beroepen ze
zich op het KNIL. Ik vind dat een
wel heel zwakke argumenta
tie."
Het eerste dat de verzetsmensen nu
gaan doen, is hun verontwaardi
ging ter kennis brengen aan de
vaste Tweede-Kamercommissie
voor CRM. Deze commissie heeft
inmiddels ook een brief van me
vrouw Kraaijeveld-Wouters ont
vangen met daarin dezelfde stel-
lingname als zy heeft gehanteerd
in haar schrijven aan de verzets-
DEN HAAG (GPD) - Het Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie (RIOD) mag voortaan alleen persoonlijke ge
gevens publiceren na toestemming van de minister van
onderwijs en wetenschappen. Tot voor kort mocht het
instituut daar zelf over beslissen. Wel mag het bestuur van
het RIOD beslissen of en in welke mate burgers, met
name wetenschappers en journalisten, toegang krijgen
tot de archieven. Wordt dergelijke toestemming gewei
gerd, dan kan men in beroep gaan bij de minister van
onderwijs en wetenschappen
Dat blijkt uit het reglement dat mi
nister Pais van onderwijs heeft
vastgesteld voor het instituut.
Dat vloeit voort uit de zaak-Aan-
tjes en de wijze waarop die door
de voormalige directeur van het
Riod, dr. L. de Jong, in de open-
Olifant op rails
UTRECHT (ANP) - De 27-jarige
treindienstleider C. van den
Braak in Purmerend-Overwhere
keek gisteren zijn ogen uit toen
hij in plaats van een trein een oli
fant het station zag naderen. Het
volgens de treindienstleider
"middelgrote" dier klom via een
sloot de spoordijk op. Het bleek
afkomstig uit een circus vlak in
de buurt. De eigenaren van het
dier slaagden er al snel in de oli
fant van zijn reisplannen af te
brengen. Inmiddels had de trein
dienstleider diverse seinen op
rood gezet, hetgeen vier regionale
treinen een vertraging van rond
tien minuten opleverde.
baarheid is gebracht. In het ka
merdebat naar aanleiding van
deze kwestie sprak het parlement
de behoefte uit aan een dergelijk
reglement. Volgens de huidige
directeur, drs. A.H. Paape, is het
reglement een formalisering van
de huidige praktijk. Hij ziet er
geen beperking in van de be
voegdheden van zijn instituut.
Bij Koninklijk Besluit van 28 juli
liet Pais vastleggen dat hij geen
inhoudelijke bemoeienis heeft
met het wetenschappelijk onder
zoek van het RIOD
De collecties van het RIOD met een
openbaar karakter zoals brochu
res, affiches en boeken zijn alge
meen toegankelijk. Voor verdere
archiefstukken moet het insti
tuut zich houden aan de Archief
wet. De archieven zijn slechts te
raadplegen door particulieren die
de gegevens nodig hebben met
het oog op wetenschappelijk on
derzoek of voor een zo objectief
mogelijke voorlichting. Deze
mensen moeten dan wel een ver
klaring ondertekenen waardoor
ADVERTENTIE
MORGEN
APPIE HAPPIE
SPELSHOW
voor de jeugd
Jeugddorp Leiden (Voorschoterweg)
Aanvang 14.00 uur - Deelname gratis!
Met o.a Estafette spel
Appie Happie-Kwis
Behendigheidsrace
Alle deelnemers ontvangen een leuke attentie!
'n aktieve
krant!
Proveste Mode - Haarlemmerslraal - Leiden
zij zich verplichten publicaties
voor te leggen aan het bestuur
van het RIOD.
Die verklaring stelt dat pubhkatie
van gevonden gegevens alleen
dan mogelijk is wanneer aan de
belangen van nog levende perso
nen of hun directe nabestaanden
„geen onevenredig nadeel"
wordt toegebracht. Hel bestuur
van het instituut bekijkt of de
voorgenomen pubhkatie aan die
voorwaarde voldoet. De auteur
moet zelfs toestemming voor
publicatie van de minister van
onderwijs hebben als het gaat om
gegevens over zuiveringen en
vergelijkbare disciplinaire maat
regelen en over lidmaatschappen
van landsverradelijke organisa
ties tot 10 mei 1940.
Strafrechtelijke gegevens worden
alleen verstrekt ten behoeve van
wetenschappelijk geschiedkun
dig onderzoek. Dergelijk onder
zoek moet onder leiding staan
van een hoogleraar of lector die
de nieuwe en nieuwste geschie
denis als leeropdracht heeft.
Publikaties die herleidbaar zijn
tot individuele personen mogen
alleen tot stand komen na toe
stemming van de minister van
justitie. Overigens mogen die ge
gevens ook worden doorgespeeld
aan instanties die belast zijn met
.oorlogsuitkeringen"
Spiritus op
gloeiende
kolen: man
ernstig gewond
EINDHOVEN (ANP) - De 30-jarige
L.S. uit Eindhoven is in zyn wo-
n i ng ernstig gewond geraakt toen
hij een hoeveelheid spiritus uit
goot over brandende kolen in een
open haard. De man wilde het
vuur feller laten branden omdat
hij van plan was was vlees te roos
teren.
De spiritusfles vatte echter vlam en
explodeerde. Daardoor raakte
onder meer de kleding van de
man in brand. Het slachtoffer zag
kans zelf de vlammen te doven en
het alarmnummer te bellen. Hij is
met ernstige verbrandingen aan
hoofd en bovenlichaam opgeno
men in een Eindhovens zieken
huis.
DEN HAAG - Vrouwen uit Oos-
teiïrijk, Zwitserland, Italië en
Nederland van de internatio
nale beweging "Vrouwen
voor Vrede" alsmede enkele
Japanse monniken zijn gis
termorgen voor het gebouw
van het internationaal ge
rechtshof, het Vredespaleis in
Den Haag, begonnen aan een
drie dagen durende protest
actie tegen de atoombewape
ning en de produktie van
kernwapens.
Via deze actie willen de demon
stranten het internationaal
gerechtshof ertoe bewegen de
wettelijke toelaatbaarheid
van kernwapens en radio-ac
tieve straling internationaal
aan de orde te stellen. In een
petitie, die in de loop van de
dag aan een functionaris van
het internationaal gerechts
hof werd aangeboden, eisen
zij het onmiddellijk stopzetten
van atoomproeven en een al
gehele kernontwapening"De
verklaring van de rechten
van de mens blijft maar pa
pier zolang een kernoorlog
een bedreiging kan vormen
voor alle menselijke levens op
aarde", aldus de actievoer
ders. De Nederlandse rege
ring kreeg een brief van
"Vrouwen voor Vrede" waar
in zij wordt uitgenodigd
stappen te zetten die zullen
leiden tot vermindering en
uiteindelijke afschaffing van
kernwapens.
De actie is tevens een poging om
meer Nederlandse vrouwen te
interesseren voor "Vrouwen
vo^r Vrede", een internatio
nale vrouwenorganisatie te
gen kernbewapening, aldus
een woordvoerster.
Voor Smit Internationale
ROTTERDAM (ANP) - De sleep-
vaartbedrijven Smit Internatio
nale en Bugsier hebben een mil
joenenstrop geleden door de on
dergang van de tanker Atlantic
Empress' vorige week. Een
woordvoerder van Smit Interna
tionale in Rotterdam zegt "We
gaan al aardig in de richting van
de 2 miljoen"
Volgens de woordvoerder waren de
aanvankelijke schattingen ('en
kele tonnen') aan de magere kant.
Een exact bedrag is nog niet be
cijferd, maar een schadepost is
bijvoorbeeld het materiaal dat
aan boord stond van de branden
de tanker, toen die de strijd opgaf
en zonk.
Uit de rapporten en rekeningen die
geleidelijk aan binnenkomen,
blijkt ook dat de sleepbootbe-
ROTTERDAM (GPD/ANP) - Het mooie weer van de
afgelopen dagen heeft bij een Rotterdamse apotheek
voor grote problemen gezorgd. Tijdens het weekein
de liet het dienstdoende personeelslid, tegen de or
ders in, de buitendeur open om zo wat frisse lucht
binnen te laten. Met de wind kwam echter ook een
naar schatting 30-jarige man binnen die de vrouw
met een vuurwapen bedreigde. Nadat de rover de
61-jarige apothecaresse dwong om de gifkas te ope
nen, sloot hij haar op.
De vrouw wist zich echter snel te bevrijden en gaf de
gealarmeerde politie een vrij duidelijk signalement;
volgens haar getuigenissen zou de overvaller vrijwel
zeker een verslaafde zyn. De man zou voor enkele
honderden guldens aan geneesmiddelen hebben
meegenomen; de getroffen apotheek zal nu binnen
kort overgaan tot het installeren van een speciale
sluis om medicijnen af te geven waardoor overvallen
kunnen worden voorkomen.
Bij een inbraak in de bank van lening aan de Leidse-
kruisstraat in Amsterdam zijn een aanzienlijke hoe
veelheid juwelen en een cassette met een bedrag van
35.000 gulden gestolen.
De politie vermoedt dat de daders met een gestolen
sleutel zyn binnengekomen. De waarde van de ju
welen heeft men nog niet kunnen vaststellen.
UTRECHT (ANP) - Op de
spoorbaan vlakbij het station
Den Dolder (gemeente Soest)
is gistermorgen het lijkje van
een baby gevonden. De eerste
melding was afkomstig van
de machinist van een stop
trein Utrecht-Amersfoort. Bij
nader onderzoek bleek het
om een pasgeboren kind te
gaan, de navelstreng was nog
niet afgebonden. De spoor
wegrecherche, die een onder
zoek instelt, vermoedt dah
het kind via het toilet van ëén
van de treinen die dit traject
voor de stoptrein passeerden
op het spoor terecht is geko-
Later deelde een woordvoerder
van de Nederlandse Spoor
wegen mee, dat met vrij grote
zekerheid is vastgesteld dat
het kind uit de Scandinavië-
express afkomstig is. Bij een
onderzoek aan de Neder
lands-Duitse grens is de
moeder echter niet gevonden.
Zij kan ook in Amersfoort of
Hengelo zijn uitgestapt. De
Nederlandse spoorwegpolitie
zet het onderzoek voort. Voor
eventuele nadere gegevens is
zij afhankelijk van de Duitse
en Scandinavische politie.
ADVERTENTIE
Hele liter onge-
kompliceerde
wijn.
Eerlijke wijnen voor
elke dag.In rouge,
blanc demi-sec
manningen 3.500 liter schuim
'verstookt' hebben by het blus
werk op de 'Atlantic Empress'.
De zes sleepboten hebben uiter
aard ook flink wat stookolie ver
bruikt.
Het zinken van de supertanker vo
rige week is overigens een risico
dat niet te vermijden is. Praktisch
alle bergers werken op basis van
'no cure-no pay": verzekeraars of
eigenaars betalen niets uit als de
bergpoging geen succes heeft
In het geval van de Atlantic Em
press' wordt de financiële pijn
verzacht door de geslaagde ber
ging van de 'Aegean Captain' die
veilig door Smit en Bugsier is af
geleverd in Curacao. Dit schip
ramde ruim twee weken terug de
Atlantic Empress' in dichte mist
in het Caribisch gebied.
Koe neemt
oud-agent
op de hoorns
ARNHEM (ANP) - Een bij het
slachthuis in Arnhem ontsnapte
en "dolgeworden" koe heeft gis
teren in de Arnhemse binnenstad
voor de nodige consternatie ge
zorgd. Vele mensen konden het
beest ontwijken, maar een 65-ja-
rige oud-agent was net niet rap
genoeg: hij werd door het beest
op de hoorns genomen. De man
werd in het ziekenhuis opgeno
men, waar men een wervelfrac
tuur konstateerde De koe werd
na zyn tocht van drie kwartier
door een schot uit een karabijn
gedood.
Het beest ontsnapte om kwart voor
tien by het slachthuis aan de
Nieuwe Kade (bij de Rijn) en be
gon van die plaats zyn tocht over
de Amsterdamseweg. Daarbij
werden vele auto's beschadigd.
Het publiek werd met luidspre
kers van de politie aangeraden
zich uit de voeten te maken.
De politie onderzoekt hoe het dier
by het slachthuis heeft kunnen
ontsnappen.
ROTTERDAM (ANP) - Het lande
lijk comité Zuid-Molukken
(LAC) wil dat minister De Koning
(ontwikkelingssamenwerking)
een onderzoek instelt naar het
verdwijnen van een scheepsdok
op de Molukken. Het gaat het
LAC om het Waiame-dok, dat in
1967 met een kredietgarantie van
het toenmalige kabinet-Bies
heuvel gebouwd is bij Verolme
Rozenburg.
Het LAC zegt, dat het nu twaalf jaar
oude dok eind mei weggesleept is
uit de baai bij de stad Ambon,
waar het gestationeerd was. En
kele honderden mensen zyn
daardoor werkloos geworden
Wie het dok weggehaald heeft en
waarom, is het comité 'volslagen
onduidelijk'.
Het LAC zal donderdag op het mi
nisterie van buitenlandse zaken
in Den Haag een protestbrief af
geven, waarin gevraagd wordt
om een onderzoek. Het dok was,
aldus een woordvoerder, duide
lijk bestemd voor de economi
sche opbouw van de Molukken.
Het comité haalt daarvoor uitlatin
gen- aan van oud-gouverneur
G.Latumahina van de Molukken.
dit- volgens het LAC in '67 in Ro
zenburg verklaarde dat het dok
een eerste stap was in de ontwik
keling van de Molukken. Het
LAC vindt dat 'de Nederlandse
belastingbetaler recht heeft om te
weten, wat er nu met het dok ge
beurd is.'
Het LAC is het dok nog niet op het
spoor, maar het comité heeft wel
een verklaring uit '67 opgediept
van de toenmalige voorlichtings
dienst van de RMS. De Zuidmo-
lukse leiders in Nederland lieten
toen via dit kanaal weten, dat ze
sceptisch stonden tegenover de
levering van het dok.
'Het zal', aldus de verklaring, 'uit
eindelijk wel terechtkomen op
Java'. Volgens de voorlichtings
dienst is dat ook gebeurd met een
suikerfabriek in Makanki (Ce-
ram). Het bedryf werd ontman
teld en in gedeelten verscheept
naar Djatiroto op Java. Eenzelfde
lot was een conservenfabnek in
Galala (Ambon) beschoren.
Met zogenaamde opbou wprojecten
op de Molukken probeert het re
gime in Jakarta de Nederlandse
geldschieters /and in de ogen te
strooien terwijl uiteindelijk toch
alle hulp terechtkomt op Java,
aldus de verklaring.
Het gevraagde onderzoek heeft be
paald niet de instemming van de
Indonesische ambassade m Den
Haag. Een woordvoerder kan
geen uitsluitsel geven over de
verblijfplaats van het dok. Hy
vindt het wel jammer, 'dat de mi
nister wordt lastiggevallen over
zo'n kleinigheid.'
Volgens de ambassade-woord
voerder wordt er door de regering
in Jakarta juist veel gedaan om de
ontwikkeling op de Molukken te
bevorderen. Voorbeelden zyn
volgens hem de uitbreiding van
het vliegveld op Ambon en de
toewijzing van vier vissersche
pen voor dat district
