'Bezorgd over
situatie in
.-Libanon'
Aparte rijstrook
voorauto-poo
Eerste Libanongangers terug
CDA: meer boot
vluchtelingen
naar Nederland
Wisseling militaire top
Spoorwegen
schaffen
automaat af
Extra arbeidsplaatsen
voor 270 onderwijzers
Vlieger
hindert
vliegtuig
Peuters erg kwetsbaar
VRIJDAG 27 JULI 1979
BINNENLAND
BEIROET-SCHIPHOL
(GPD) - Honderdvijftig
bruingebrande, uitgelaten
Nederlandse soldaten en
een veelvoud aan huilende
en lachende familieleden
vulden gistermiddag de
aankomsthal van Schip
hol. De soldaten vormden
de Alfa-compagnie van het
Nederlandse VN-deta-
chement in Zuid-Libanon,
voor wie na bijna vijf
maanden het Libanon-
avontuur er voorgoed op
zat.
De overheersende mening; „Blij
dat het voorbij is, maar toch fijn
dat we dit hebben meegemaakt"
De 150 - lichting 78-4 - vormden
de eerste grote groep die uit Li
banon naar huis terugkeerde, na
dat eerder in mei al een kleine
groep van 60 soldaten was afge
lost. De soldaten kwamen giste
ren op Schiphol aan met hetzelf
de Deense chartervliegtuig als
waarmee 's morgens in alle
vroegte hun aflossers - uitslui
tend vrijwilligers - naar de Liba
nese hoofdstad Beiroet waren
vervoerd.
Zowel bij dat vertrek als bij de aan
komst gistermiddag was de
plaatsvervangend bevelhebber
der landstrijdkrachten, generaal-
majoor Roos, aanwezig. Bij beide
gelegenheden waarschuwde hij
de soldaten ervoor zorgvuldig te
zijn in hun uitlatingen. „Wat de
Nederlandse Unifil-soldaat zegt,
ook hier thuis, komt door een
vergrootglas in de wereldpers",
aldus Roos. „U mag een eigen
mening hebben, maar realiseert u
zich dat u in een organisatie
werkt waar heel de wereld naar
kijkt".
Generaal-majoor Roos roemde de
saamhorigheid, de inzet en de
goede wil van de soldaten. Hij
sprak zijn lof uit over de houding
van de twee militairen die in Li
banon ernstig gewond raakten
door ontploffende handgranaten,
luitenant Hoogerwerf en korpo
raal Van der Putten. „Zij hebben
zich als gróte mannen gedragen"
Volgens Roos hebben de solda
ten in Libanon getoond onder
goede leiding hun zware taak aan
te kunnen.
De afzwaaiers werden in Beiroet
uitgeleide gedaan door de com
mandant van het Nederlandse
VN-bataljon, luitenant-kolonel
Lensink. „Jullie gaan met een
schat aan ervaring terug naar Ne
derland en velen hebben het no
dige in Libanon meegemaakt. De
burgers in het zuiden kunnen
echter dankzij ons in rust leven,
werken en bouwen", zo zei Len
sink.
Op Schiphol stond een soldaat, die
nooit in Libanon is geweest, in
het middelpunt van de belang
stelling. Het was de 18-jarige
Mark Wijnen uit Beltenum, die
op 6 maart, de avond voor het ver
trek van de 800 soldaten naar Li
banon, samen met enkele andere
soldaten bij een verkeersongeluk
in Zuidlaren gewond raakte. Wij
nen - die zich vrijwillig had aan
gemeld voor het VN-bataljon -
moest toen als enige van de ge
wonden thuis achterblijven. Hij
wordt nog steeds in een rolstoel
rondgereden. Wijnen kreeg van
de luitenants Klijn en Doeleman,
namens het bataljon en het pelo
ton waarvan hij deel zou hebben
uitgemaakt, een blauwe Unifil-
vlag en een echte Arabische wa
terpijp als aandenken.
Na de officiële ontvangst door ge-
neraal-m^joor Roos vond in de
aankomsthal van Schiphol het
vaak hartroerende weerzien
plaats van de Libanongangers
met hun familieleden, vrienden
en bekenden. Enkele honderden
afhalers hadden daarvoor uren
op Schiphol staan wachten, om
dat het vliegtuig - door proble
men met de brandstofvoorzie
ning - met bijna twee uur vertra
ging vanuit Beiroet in Amster
dam arriveerde.
Voor vrijwel alle teruggekeerde
soldaten zit nu de militaire dienst
er op. In Assen zullen zij elkaar
nog éénmaal terugzien om nog
wat na te praten over de in Liba
non opgedane ervaringen. Vol
gende week woensdag vertrek
ken van Schiphol nog eens 150
man, die als aflossing gaan gel
den voor de andere compagnie
van het bataljon, die nog diezelf
de middag in Nederland zal te
rugkeren.
In november zal nóg een belangrij
ke aflossing plaatsvinden. Ba
taljonscommandant luitenant
kolonel E. Lensink wordt dan af
gelost aoor luitenant-kolonel H.
Dijcks (43), momenteel nog
commandant van het 12e Pantse-
rinfanteriebataljon garde jagers.
In december zal de hoogste Ne
derlandse militair in de hele VN-
vredesmacht, de chef operatiën
van Unifil kolonel J. Tjassens,
worden afgelost door kolonel B.
van Genuchten (47).
Beeld van de aankomst op Schiphol van de 150 soldaten die ongeveer vier en een halve maand in Libanon
hebben gediend in het vredesleger van de Verenigde Naties.
Minister Yan der Klaauw:
lEN HAAG (GPD) - In een gesprek met zijn Israëlische
ambtgenoot Mosje Dajan - die voor een tweedaags bezoek
in Nederland was - heeft minister Van der Klaauw (bui
tenlandse zaken) gisteren de bezorgdheid van de Neder
landse regering uitgesproken over de recente Israëlische
bombardementen op Zuid-Libanon, waarbij onder de
burgerbevolking enige tientallen doden zijn gevallen.
jok heeft Van der Klaauw Dajan
deelgenoot gemaakt van de Ne
derlandse problemen met de
door Israël gesteunde christelijke
milities van ex-majoor Sa'ad
Haddad, die in Zuid-Libanon al
herhaaldelijk tot een treffen
kwamen met Nederlandse een
heden van de VN-vredes-
macht.
/ólgens het ministerie van buiten
landse zaken was het gesprek
„openhartig en informeel". Over
i en weer is stevige kritiek geuit,
maar die heeft geleid tot een beter
inzicht in eikaars motieven. Ove
rigens was de sfeer voortreffelijk
aldus het ministerie, omdat die
sfeer wordt getekend door de bij
zondere verbondenheid van het
grootste deel van het Nederland
se volk met Israël.
Moeilijkheden
)e situatie in het Midden-Oosten
was de onvermijdelijke hoofd
schotel in de discussie tussen
beide bewindslieden. Minister
Dajan heeft een uitvoerige uit
eenzetting gegeven over de stand
van zaken met betrekking tot de
uitvoering van het Egyptisch-Is-
raëlisch vredesverdrag. Hij heeft
Van der Klaauw daarbij verteld
van de Israëlische moeilijkheden
met de terugtrekking van de VN-
vredesmacht in de Sinaï en de
Amerikaans-Russische wens de
ze te vervangen door waarne
mers.
foorts is gesproken over de in de
akkoorden van Camp David
vastgelegde autonomie voor de
Palestijnen op de westelijke oe-
pTRECHT (ANP) - De Nederland-
j se Spoorwegen hebben hun be
komst van de ingewikkelde
plaatskaartenautomaten waar
mee men sinds een jaar of twee op
I een aantal stations in ons land
proefdraait. De bedoeling was
dat men via de automaat, die ge
koppeld is aan een computer,
I voor bijna alle bestemmingen
van het spoorwegnet een kaartje
I kon kopen
|n de praktijk lukte dat echter niet
I zo best.
pe automaten gingen veelvuldig
kapot. Ook woog de forse inves
tering niet op tegen het relatief
povere gebruik dat er van de au
tomaat werd gemaakt, aldus een
N S-woord voerder.
IS hebben nu de knoop maar
doorgehakt en de meeste "com
puterautomaten" op dood spoor
gezet. Alleen op Amsterdam-CS,
Rotterdam-CS en Utrecht-CS
blijven de automaten als aanvul
ling op de loketverkoop gehand-
I haafd, maar via de automaten kan
men slechts voor een beperkt
aantal bestemmingen een kaartje
kopen.
ver van de Jordaan en in de
strook van Gaza. Van der Klaauw
gaf in dat verband toelichting op
de afwijzende verklaring van de
Europese Gemeenschap over de
Israëlische nederzettingspoli
tiek, die Jeruzalem eerder dit jaar
overduidelijk in het verkeerde
keelgat schoot. In die verklaring
werd het voortdurend bouwen
van nieuwe nederzettingen in be
zet Arabisch gebied een obstakel
genoemd op de weg naar de vre
de.
De Nederlandse kritiek op Israëls
optreden in Zuid-Libanon werd
door Dajan weerlegd met het ar
gument dat de bombardementen
nodig waren omdat Israël op de
beschoten plaatsen concentraties
van Palestijnse terroristen ver
moedde. Dajan herhaalde bo
vendien zijn bezwaren tegen het
optreden van de VN-vredes-
macht in Zuid-Libanon. Die
wordt immers geacht infiltraties
van de PLO in Israel te beletten,
maar volgens Jeruzalem is het te
genovergestelde het geval. D^jan
illustreerde dat met het voor
beeld van twee (Nigeriaanse) VN-
soldaten, die eerder dit jaar in Is
raël werden gearresteerd wegens
het verlenen van hand- en span
diensten aan de PLO. Het Ne
derlandse VN-bataljon noemde
Dajan een van de beste en meest
efficiënte eenheden.
Ten slotte is nog gesproken over de
relatie tussen Israël en de EG en
over de vastgelopen lucht
vaartonderhandelingen tussen
Nederland en Israël. De toelating
van Griekenland en straks ook
Spanje en Portugal tot de Euro
pese Gemeenschappen is Israël
al lang een doorn in het oog om
dat deze zuideuropese landen
veelal dezelfde produkten expor
teren als Israël, maar door hun
lidmaatschap op aanzienlijk gun
stiger condities kunnen rekenen.
Van der Klaauw heeft D^jan er op
gewezen dat Nederland binnen
de EG altijd al een liberaal han
delsbeleid tegenover Israël heeft
voorgestaan. Ten aanzien van de
luchtvaartonderhandelingen
sprak Van der Klaauw de hoop
uit dat binnenkort alsnog over
eenstemming kan worden be
reikt
DEN HAAG (GPD) - Kleine scho
len voor lager onderwijs mogen
extra leerkrachten aantrekken.
De ministerraad heeft hier giste
ren toe besloten. De maatregel,
die los staat van het „Actieplan
1979" dat minister Pais (onder
wijs) deze week presenteerde, be
tekent dat extra arbeidsplaatsen
voor 270 onderwijzers wordt ge
schapen. De Raad van State is
door het kabinet om advies ge
vraagd.
Het besluit van de ministerraad
moet de onderwijskundige mo-
EINDHOVEN (ANP) - Een pi
loot van een Fokker Friends
hip van de NLM heeft kort
voor de landing op het vlieg
veld Welschap bij Eindhoven
last ondervonden van een
vlieger die tot een hoogte van
ruim 150 meter was opgela
ten. De vlieger was daardoor
terechtgekomen in de aan
vliegroute van het vliegveld.
De piloot waarschuwde de ver
keerstoren, waarop de Eind-
hovense politie de vlieger op
spoorde en de eigenaar ervan
verzocht het speelgoed wat
minder hoog op te laten. De
man voldeed aan dat verzoek.
gelijkheden van de kleinere
scholen vergroten. Omdat deze
scholen zich vaak in de kleinere
woonkernen bevinden, is de
maatregel ook van belang voor de
versterking van het sociaal-cul
turele leven in deze gemeen
schappen. De maatregel treedt
met terugwerkende kracht tot 1
januari 1979 in werking. Ook voor
de komende jaren leidt het beluit
tot uitbreiding van de werkgele-
genhed in het onderwijs.
Vice-premier Wiegel wees er na af
loop van de ministerraad op dat
het ontwerp-besluit los staat van
het actieplan van minister Pais,
waarmee 2500 arbeidsplaatsen
worden geschapen. In 1980 leidt
de nieuwe maatregel tot nog eens
280 arbeidsplaatsen, terwijl in
1981 zelfs 290 extra onderwijzers
nodig zullen zijn.
Samenvoeging
registratie
WA-verzekerin g
en kenteken
DEN HAAG (ANP) - Minister
Tuijnman streeft er naar de regi
stratie van de verplichte
W.A.-verzekeringen zo mogelijk
begin 1981 in geautomatiseerde
vorm samen te voegen met het
kentekenregister. Dit blijkt uit
het antwoord van de minister van
verkeer en waterstaat op schrif
telijke vragen van de Tweede-
Kamerleden Cornelissen (CDA),
Van de Ven (WD) en De Graal
(PvdA).
AMSTERDAM - Op het eerste
gezicht lijkt het er op dat een
kudde pinguins de binnen
plaats van dat oude huis in Am
sterdam bewaakt. In werkelijk
heidzijn het namaakdieren van
plastic, die bedoeld zijn om de
wat treurige omgeving op te
vrolijken.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA wil dat de regering het aantal bootvluchte-
lihge n in ons land opvoert van de nu toegezegde 1700 tot twee- a driedui
zend. Bovendien moet de Europese Gemeenschap de opgeschorte hu
manitaire hulp voor 1979 weer volgens de oude plannen uitvoeren.
Volgens CD A-kamerlid Scholten moet Nederland de 1700 vluchtelingen
die ons land in elk geval zal opnemen, zo snel mogelijk toelaten. „Daarbij
moet de regering niet met Nederlandse maatstaven meten. Het betere is
in dit geval de vijand van het goede", aldus Scholten.
Het kamerlid vindt de informatie over de internationale hulp die aan de
bootvluchtelingen wordt gegeven niet duidelijk. Hij wil weten of250.000
van de 350.000 vluchtelingen inmiddels kunnen rekenen op onderdak in
diverse landen. Daarnaast vraagt hij of de Europese Gemeenschap al
transportschepen heeft gestuurd naar het betrokken gebied om drenke
lingen uit zee op te vissen. Het Europese Parlement heeft in een resolutie
om deze maatregel gevraagd.
Vietnam heeft tijdens de onlangs gehouden conferentie in Genève beloofd
voorlopig geen vluchtelingen meer de zee op te zullen laten gaan. Bij die
toezegging heeft volgens Scholten een rol gespeeld dat de Europese
Gemeenschap haar humanitaire hulp voor 1979 heeft opgeschort. De
Nederlandse regering en de nfeerderheid van de Tweede Kamer waren
geen voorstanders van die maatregel en de Nederlandse hulp is gewoon
door blijven gaan. Volgens Scholten moet de EG - na de toezegging van
Vietnam - het opschorten van de hulp opnieuw bekijken.
Overigens heeft het opschorten van de hulp voor 1979 geen directe gevol
gen voor Vietnam. Bij de uitvoering van de hulp bestaan altijd grote
achterstanden, zodat men op het ogenblik nog bezig is met de projecten
van 1978.
Voorstel van kamerleden:
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamerleden Lambers en
Engwirda (D'66) hebben mi
nister Tuijnman van verkeer
schriftelijk gevraagd of op
drukke punten in het woon
werkverkeer één rijstrook ge
reserveerd kan worden voor
auto's met ten minste drie in
zittenden. Zij willen daarmee
een betere bezetting van de
auto en besparing van ener
gie bereiken.
De kamerleden zijn van oordeel
dat deze vorm van vervoer,
die in de VS als car-poolinq
bekend staat, kan worden
DEN HAAG (GPD) - De
bevelhebber der land
strijdkrachten, luite
nant-generaal der ar
tillerie C. de Jager (53),
wordt met ingang van 1
november 1980 de
nieuwe chef van de De
fensiestaf en daarmee
de hoogste militair in
Nederland. Hij volgt
generaal A. J. W. Wij
ting op die dan wegens
het bereiken van de 55-
jarige leeftijd de dienst
moet verlaten.
Luitenant-generaal De
Jager wordt als bevel
hebber der landstrijd
krachten opgevolgd
door generaal-majoor
der infanterie J. G.
Roos (53), momenteel al
plaatsvervangend
landmachtbevelhebber
De Jager, afkomstig uit
Oost burg, is chef van de
landmachtstaf sinds
mei 1977. Voor die tijd
was hij onder meer
hoofd van de afdeling
personeel van de gene
rale staf, sous-chef van
de generale staf en
plaatsvervangend be
velhebber der land
strijdkrachten.
Generaal-majoor Roos,
geboren in Harlingen,
was voor zijn bevorde
ring tot plaatsvervan
gend bevelhebber der
landstrijdkrachten, op
1 mei 1977, onder meer
docent aan de Hogere
Krijgsschool, hoofd
van de afdeling inlich
tingen en veiligheid
van het landmacht
hoofdkwartier, com
mandant van het 41
Pantserinfanterieba-
taljon en chef staf van
de 4 Divisie.
De vertrekkende gene
raal Wijting - de enige
„volle" generaal in Ne
derland - is afkomstig
uit de luchtmacht. Hij
was voorheen onder
andere hoofd operatiën
van de luchtmachtstaf,
commandant van de
vliegbasis Leeuwar
den, plaatsvervangend
personeelshoofd van de
luchtmacht en com
mandant van de tacti
sche luchtstrijdkrach
ten.
In 1973 werd hij voorzit
ter van het Comité Ver
enigde Chefs van Sta
ven. welk instituut in
1976 werd omgezet in
de Defensiestaf. waar
van Wijting toen chef
werd. Sinds april vorig
jaar is hij ook adjudant
in buitengewone dienst
van de Koningin.
Jaar gevangenis
voor verkrachten
van dochters
ARNHEM (ANP) - Het gerechtshof
in Arnhem heeft gisteren de 54-
jarige F. S. uit Haaksbergen ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
van twaalf maanden, waarvan
vier voorwaardelijk, omdat hij
meerdere malen twee van zijn
dochters heeft verkracht. Het hof
legde een proeftijd op van drie
jaar, gedurende welke periode de
man onder toezicht zal staan van
het Leger des Heils. De procu
reur-generaal had vijftien maan
den met aftrek geëist.
De man heeft zich lange tijd gere
geld aan zijn kinderen vergrepen.
Hij liet zijn vaderlijk gezag gel
den om zijn dochters te dwingen
zich aan hem te onderwerpen.
Reeds op 12-jarige leeftijd werd
eén van de kinderen gedwongen
sexuele gemeenschap met haar
vader te hebben, zo bleek uit de
dagvaarding. De meisjes, die in
middels zeventien en negentien
zijn, hebben uiteindelijk zelf de
justitie ingeschakeld.
verwezenlijkt door de plaat
sing van borden die aangeven
dat de linkerrijstrook alleen
mag worden bereden door au
to's met ten minste drie inzit
tenden. Zij willen tegelijk dat
'deze maatregel al op zo korte
termijn wordt ingevoerd, dat
de minister bij de behande
ling van de verkeersbegro-
ting,eind dit of begin volgend
jaar, al de uitkomst van een
onderzoek naar resultaten
kan overleggen.
Car-pooling is in de VS al vele
jaren een vrij normaal ver
schijnsel. Pogingen ook de
Nederlanders hiertoe te inspi
reren. mislukten na de eerste
energiecrisis in 1973, zo
maakte de RAI op grond van
een gehouden onderzoek me
dio 1974 bekend.
In de VS bestaat het in vele vor
men. Veelal geschiedt het uit
kostenbesef op vrijwillige ba
sis. In de agglomeratie van
Los Angeles staan op de toe
gangen lot autosnelwegen
verkeerslichten die genegeerd
kunnen worden door autorij
ders met ten minste drie men
sen aan boord. Auto's met al
leen een chauffeur, moeten
wachten tot het verkeerslicht -
voor één auto tegelijk - groen
geeft. Controle hierop bestaat
nauwelijks, aangezien het
systeem voldoende effectief
blijkt te zijn.
Niettemin werd Tuijnmans
voorganger Westerterp tij
dens een rondreis door de VS
ooit een foto getoond van een
man die had getracht- het
poolvoorschrift te omzeilen
door als derde passagier een
hond mee te nemen die, om de
schijn op te houden, op zijn
kop een hoed torste.
In Singapore bleek het pool
voorschrift niet al te best te
werkentoen ermee moest
worden bereikt dat alleen
volbezette auto's de binnen
stad mochten inrijden. Na
korte tijd bleken de meeste au
to's vol te zitten met familiele
den van de autorijder, die in
de stad bleven of vanaf pa's
kantoor heen en weer naar
huis reden. Daardoor werden
de wegen niet twee. maar vier
keer per dag met spitsverkeer
belast.
UTRECHT (ANP) - Een en tweeja
rigen vormen wat het risico van
ongevallen betreft de meest
kwetsbare groep. Dit blijkt uit
een onderzoek van de kinderpsy
choloog drs. W. H. J. Rogmans
onder kinderen tot en met twaalf
jaar die na het ongeval moesten
worden behandeld in de polikli
niek van het Wilhelmina Gast
huis in Amsterdam.
Behalve de in alle leeftijdsgroepen
veel voorkomende "val" -onge
lukken betrof het voornamelijk
vergiftigingen en verbrandingen
(meestal door een hete vloeistof).
Ongevallen vormen de belangrgk-
ste doodsoorzaak bij kinderen
(bijna veertig procent). Terwijl er
erg veel onderzoek wordt gedaan
naar het voorkómen en de be
handeling van allerlei ziekten,
staat het onderzoek naar de pre
ventie van ongevallen volgens
drs. Rogmans echter nog in de
kinderschoenen. Het in 1978 in
het Wilhelmina Gasthuis gehou
den onderzoek is op 1 januari
1979 uitgebreid tot vijf zieken
huizen, zodat er een landelijk
meer representatief beeld kan
ontstaan van kmderongevallen.
