SIMCN
Leidse kerkeraad
schort het
beroepingswerk op
In Boston worden harde noten gekraakt
GOEDKOOPtPGEZELLIG
Kronenbourg
H.J. van Achterberg:
Onbillijkheden voorkomen
Luthersen vragen VanAgt 0111
afwisselende autoloze dag
IINSDAG 17 JULI 1979
3e 135 studenten die deel
nemen aan het weten
schappelijke congres van
de Wereldraad van Kerken
in Boston (Verenigde Sta
ten) over geloof, weten
schap en toekomst hebben
als eis meegebracht dat de
huidige technologische
maatschappij zal worden
vernietigd om plaats te
maken voor een samenle
ving waarin wetenschap
en techniek de mensen
niet meer tot slaven ma
ken. Het congres, waar een
kleine 2000 technische we
tenschapsmensen en ge
specialiseerde theologen
en sociologen met elkaar
zo'n veertien dagen lang
discussiëren, is gewijd aan
de invloed van de techno
logie op de wereld en aan
de vraag hoe de wereld
weer leefbaar kan worden
gemaakt.
tie studenten hielden eerst een
voor-congres. Zij komen uit de
hele wereld, evenals de deelne
mers aan de grote conferentie.
Dp het studentencongres legde de
Conferentie Wereldraad over techniek, geloof en toekomst
PAGINA 13
Australische bioloog Charles
Birch er de nadruk op, dat de
kerk wetenschap en techniek
moet aanvallen waar deze de
ontwikkeling naar een
rechtvaardige en houdbare sa
menleving in de weg staan. In
hun voltallige vergaderingen uit
ten de studenten hun zorg over
wat zij noemden "de permanente
onderdrukking in de wereld
waaraan wetenschap en techno
logie schuldig zijn". Zij bepleit
ten een wetenschappelijke vor
ming en een theologie die erop
zijn gericht het individuele
winstbejag te bestrijden.
Machthebbers
In zijn openingsrede op het grote
congres zei dr. Philip Potter, se
cretaris-generaal van de Wereld
raad, dat natuurwetenschap en
technologie aan de kant van de
machthebbers staan. Voor het tot
stand brengen van rechtvaardig
heid moeten meer mensen deel
krijgen aan de wijze waarop we
tenschap en techniek worden ge
bruikt. Potter noemde als voor
beelden de bewapening en de
kernenergie.
Over de kosten voor de bewape
ning zei hij dat de mensen in het
onzekere worden gehouden. Hij
vroeg hoe wetenschap en tech-
nölogie de^gevoelens van mach
teloosheid over de bewape
ningswedloop kunnen verdrij
ven. Ook over de risico's van de
kernenergie bestaat veel onze
kerheid. De mensen hebben, al
dus Potter, de kans niet gehad er
over te discussiëren en tot een
verantwoorde beslissing te ko
men. Door het gebrek aan dialoog
ontstaan aan beide kanten fru-,
straties en boosheid, waarbij de
machten geen harde maatregelen
schuwen om de mensen de mond
te snoeren.
Zo komt het dat van de natuurwe
tenschap en de technologie
wordt aangenomen dat zij aan de
kant van de machthebbers staan.
Voor een rechtvaardige samenle
ving, die met zorg omgaat met de
ter beschikking staande grond
stoffen, is verdeling van macht
nodig. De vraag daarbij is hoe we
tenschap en technologie instru
menten kunnen worden voor
structuren met een sociale con
trole waaraan iedereen kan deel
hebben. Dat zag dr. Potter als het
centrale thema van de conferen
tie in Boston.
Natuur
De eerste dagen van het congres
bleek al dat dit een moeilijk on
derwerp is. Van alle kanten - zo
wel uit het Westen als uit de Der
de Wereld - werd de noodzaak om
opnieuw te gaan nadenken over
de plaats van de natuur in de
theologie krachtig onderstreept.
Door de mens als schepsel tegen
over de natuur te stellen en de
natuur alleen te beschouwen als
een middel in handen van de
mens om voor zichzelf te gebrui
ken, heeft de traditionele theolo
gie een bijdrage geleverd aan de
exploitatie van de natuur. Nu dit
uit de hand dreigt te lopen moet
de theologie deze fout herstellen
door bij het denken over God en
mens de mens te zien als onder
deel van de natuur.
Niet alleen de theologie heeft het in
Boston te verduren. Ook over de
natuurwetenschap worden harde
noten gekraakt. Zo zag een En
gelse inleider in het Amerikaanse
benzinetekort een teken van de
crisis in het westerse systeem,
waarin natuurwetenschap en
techniek worden gebruikt om de
natuur te beheersen ter voldoe
ning van menselijke behoeften.
Lange tijd hebben wetenschap
en techniek vooruitgang en voor
spoed gebracht, maar ditzelfde
systeem dreigt ons nu te vernieti
gen.
Hoe wij de zaken, zoals met betrek
king tot de kernenergie oplossen,
hangt af van onze politieke en
ethische opvattingen en van de
prioriteiten die de maatschappij
zelf stelt, aldus deze inleider. De
problemen zijn niet alleen van
technische aard. wat nucleaire
deskundigen ons willen doen
geloven.
Confrontatie
Deze kritische noot zorgde op de
conferentie voor een eerste con
frontatie tussen voor- en tegen
standers van kernenergie. Kern
fysici voelden zich onheus beje
gend en ten onrechte beticht van
leugenachtig gedrag.
Dit congres van de Wereldraad
maakt opnieuw duidelijk, dat het
bij de verdeeldheid tussen chris
tenen niet alleen gaat om theolo
gische maar ook om maatschap
pelijke kwesties.
I Foute orgelbouwers. De orgel-
j commissie van de Nederlandse
Hervormde Kerk is vorig jaar
weer in aanraking geweest met
gevallen waarin "minderwaardi
ge" orgelbouwers werk hadden
geleverd, dat de commissie zon-
der aarzeling met "oplichting"
i betitelt. Dat staat in haar jaarver-
slag. "Zoiets kan alleen worden
voorkomen als men de kerkor-
delijke weg bewandelt eerst
voorlichting en advies vragen en
voor de financiële kant van de
zaak wachten op toestemming.
De commissie geeft in haar verslag
een schets waaraan de be
kwaamheden en geschiktheid
van de orgelbouwer zijn te
beoordelen. Hij moet, naar de
maatstaven van het ambacht, de
gelijk werk leveren en uitgaan
van de goede tradities.
Pet is, volgens de commissie, on
aanvaardbaar als een orgelbou
wer gebruik maakt van vóór-ge-
fabriceerde mechanieken. Een
uitzondering kunnen de or-
j gelklavieren zijn, die vaak in
daartoe gespecialiseerde werk
plaatsen beter worden gemaakt
dan door orgelbouwers. Bij voor
keur dient de bouwer zelf de pij
pen te vervaardigen.
Predikanten. Ds. Th. Hoff, vrij
gemaakt gereformeerd predikant
te Katwijk-Valkenburg, gaat 1
augustus met emeritaat. Hij heeft
al afscheid genomen. Van sep
tember 1971 af heeft hij in zijn
laatste gemeente gewerkt.
Op woensdag 22 augustus (half 8 in
de hervormde kerk) zal ds. D.
Biesma (Veenendaal) intrede
doen in de christelijke gerefor
meerde kerk te Hillegom. Zijn
Veenendaalse collega J. van
Mulligen zal hem daar bevesti
gen. Ds. Biesma gaat in Vogelen
zang wonen.
Woensdag 18 juli is ds. G. Henge-
veld te Amersfoort 25 jaar predi
kant. Van 1954 tot 1958 diende hij
de gereformeerde kerk te Wou-
brugge.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: aangenomen naar Oudega,
Idsega en Sanfirden (Fr.) kandi
daat J.W.C. Vonhof Utrecht; be
dankt voor Meerkerk J.H.C. Olie
Linschoten, voor IJsselmuiden-
Grafhorst J. Smit Hilversum.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: aangenomen naar Den
Haag - West B. Witzier te Caram-
bei (Brazilië), naar Wildervank-
Veendam kandidaat M.W. Vrij
hof Apeldoorn; bedankt voor
Bunschoten H. de Graaf 's Gra-
ADVERTENTIE
Verfijnd bier uil
de Elzas.
Gebrouwen volgens
300 jaren bestaande
kwaliteitsnormen
Stevig bier met een
milde, volle smaak.
Grootste biermerk van
Frankrijk.
Verkrijgbaar 1 |v,
in de betere fr>
sh)teri|/wijnhandel
Import ei
distributie IKlfJWE Telefoon
015-569324*
Historische orgels
.uitkijken voor "oplichters"
venzande. Gereformeerde Ge
meenten: bedankt voor
Poortvliet A. Hofman Scheve-
ningen.
Voortbestaan
Na de dood. In opdracht van de
paus bevestigt de Congregatie
voor de Geloofsleer in een brief
aan de bisschoppen het geloof
van de kerk in een leven na de
dood. De bedoeling van deze
brief is een reactie te geven op de
groeiende twijfel, ook onder
rooms-katholieken, over het
voortbestaan na de dood.
De congregatie acht de onzeker
heid hierover een ongewild resul
taat van de wijde publiciteit over
theologische geschilpunten. De
kerk, zo zegt het stuk van de con
gregatie, gelooft in het "geluk der
rechtvaardigen, die eens bij
Christus zullen zijn". Ze beves
tigt ook het geloof in het vage
vuur. "De kerk gelooft in de mo
gelijkheid van een zuivering van
de uitverkorenen voordat zij God
zien, een zuivering die totaal ver
schilt van de bestraffing der ver
doemden".
Al geven de bijbel en de theologie
geen duidelijk beeld van het le
ven na de dood, uit de geloofsleer
van de kerk hierover mag, aldus
de congregatie, niets worden
weggelaten. Ook mag geen afwij
kend of onzeker gezichtspunt
worden verkondigd. "Dat zou het
geloof in de redding der gelovi
gen in gevaar brengen".
(Van onze redactie geestelijk leven)
LEIDEN - In verband met de verre van rooskleurige finan-
ciële toestand van de kerkelijke gemeente heeft de her
vormde centrale kerkeraad het beroepingswerk voorlo
pig opgeschort. Men wil eerst de zaken grondig doorpra
ten en de besluiten nemen die nodig zijn om de gemeente
uit de geldelijke zorgen te halen, voordat in aanstaande
predikantsvacatures mensen van buitenaf worden be
roepen. De centrale kerkeraad is zich ervan be wust, dat de
blokkering van het beroepingswerk een pijnlijk besluit is,
maar, zo schrijft hij in het pas verschenen nummer van
het maandblad "Hervormd Leiden", "wij moeten nu eerst
weten waar we met elkaar aan toe zijn"
Het beroepingswerk had al op gang
moeten komen. Na het vertrek
van ds. Wagenvoorde (wegens
emeritaat) en het komende af
scheid van ds. Boogert (op 26 au
gustus. wegens vertrek naar
Apeldoorn) zit de grote Boshui-
zerwijk (Zuid-West) zonder eigen
predikant. Ds. Wagenvoorde,
inmiddels vertrokken naar Ben-
nebroek, heeft zich bereid ver
klaard voorlopig twee dagen per
week hier te blijven werken. Dr.
Meyers, predikant in Noord en
van de gereformeerde-bonds-
groep binnen de hervormde ge
meente, treedt in de vacaturetijd
op als consulent (tijdelijk ver
vanger). Zijn studieverlof van
drie maanden loopt ten einde.
In een wijkbericht, waarin hij zijn
besluit om naar Apeldoorn te
gaan meedeelt, spreekt ds. Boog
ert de hoop uit, dat de centrale
kerkeraad de wijsheid en moed
ontvangt "om in deze goed lo
pende wijkgemeente met twee
vacatures zo spoedig mogelijk
het beroepingswerk te laten be
ginnen". De wijkkerkeraad zit
"zeer beslist niet stil". Ds. Boog
ert ziet zijn vertrek niet als een
feest. Daarom zul hij de af-
scheidsdienst op 26 augustus ook
heel eenvoudig houden.
Hartig woordje
Ds. H. J. van Achterberg hoopt 1
mei volgend jaar met pensioen te
gaan. De wijkkerkeraad van het
Morskwartier ziet deze datum
met schrik snel naderbij komen.
Uiterlijk september zou er een
beroepingscommissie op stap
moeten om in de komende winter
met een voordracht te komen
voor de vervulling van deze vaca
ture.
De Mors-predikant heeft er alle be
grip voor, dat financieel sterke
wijken, zoals de Boshuizerwijk
en het Morskwartier, mede de
lasten dragen van de zwakke,
maar, zo schrijft hij in "Hervormd
Leiden", daarbij moeten onbil
lijkheden worden voorkomen,
zodat niet toevallig vacant ge
worden wijken zonder meer een
predikant uit Leiden zelf krijgen
toegeschoven in wiens prediking
of liturgie de gemeente zich niet
zou kunnen vinden"
Ds. Van Achterberg meent, dat de
wijkkerkeraad op dit punt zijn
hoogst eigen verantwoordelijk
heid heeft. "Dat klemt temeer in
wijkgemeenten als de Boshui
zerwijk en het Morskwartier.
waar een ver gevorderd stadium
is bereikt in de samenwerking
van hervormden en gerefor
meerden. De gereformeerden
hebben hierin een hartig woordje
mee te spreken, omdat het ook
hun kerkdiensten aangaat. Deze
mede-verantwoordelijkheid is,
althans in het Morskwartier.
vastgelegd in een "akkoord van
samenwerking". Daaraan heeft
ook de centrale kerkeraad des
tijds zijn fiat gegeven. Het is dus
De Evangelisch-Lutherse Kerk in
Nederland heeft premier Van
Agt de suggestie voorgelegd, dat
een eventuele autoloze dag af
wisselend op zaterdag en zondag
zal worden geplaatst. De Lu
therse Kerk verwacht namelijk
moeilijkheden bij het zondagse
kerkbezoek.
De synodale commissie wijst erop.
dat deze kerk met nog andere tot
de kleine kerken behoort, waar
van de leden zeer verspreid wo
nen. Het gebruik van de auto
maakt de wekelijkse kerkgang
mogelijk. Afwisselende plaat
sing van de autoloze dag op zon
dag en zaterdag zou de lasten
van de beperking delen. De
commissie erkent daarbij wel.
dat de zondag als autoloze dag
vanuit economisch standpunt
de aangewezen oplossing is.
De synodale commissie verzoekt
premier Van Agt om - wanneer
de energievoorziening een auto
loze dag noodzakelijk zou ma
ken - ook de belangen van de
kerkbezoekers in zijn overwe
gingen te betrekken.
niet een kwestie van hervorm-
den-onder-elkaar alleen".
De situatie die nu is ontstaan heeft
de wijkkerkeraad van de Mors
doen besluiten deze zomer "ge
woon" door te vergaderen. "Zeer
ongebruikelijk", aldus ds. Van
Achterberg.
Bombardement
Het rapport met de aanbevelingen
van de beleidsvoorbereidings
commissie - waaruit wij onlangs
uitvoerig publiceerden - karakte
riseert de Mors-predikant "min
of meer als een bombardement"
Het is een "goed praatpapier"
"Wij zullen toch tot een zekere fa
sering van maatregelen moeten
komen"
Ds. Van Achterberg acht het moge
lijk dat vele Leidse hervormden
door de schok uit de droom ont
waken en financieel werkelijk
nog gaan bijdragen. Van de 1950
pastorale eenheden (adressen) in
het Morskwartier dragen er 700
bij en doen 1250 niets. En van die
700 bijdragers zorgt 20 procent
voor 80 procent van het bedrag
dat dit jaar aan vrijwillige bijdra
gen wordt gegeven. Stelt men dat
op f 120.000, dan zorgen 140 men
sen samen voor f 96.000. De ande
re bijdragenden - dat zijn er dus
560 - brengen de overige f 24.000
op.
Openingen
De publikatie uit het vertrouwelij
ke rapport van de beleidscom
missie heeft, zo is ons de dagen
daarna wel gebleken, vele her
vormden inderdaad nogal ge
schokt. Men wist, naar het
schijnt, niet dat de zaken er zo
zorgelijk voorstaan, hoewel de
kerkvoogdij de laatste jaren bij
de opsomming van de begro
tingscijfers daar toch geen ge
heim van heeft gemaakt. Het
rapport echter bevat een aantal
harde consequenties van de toe
nemende tekorten. Die maken al
tijd meer indruk dan een alge
meen verhaal over de urgentie
van inkomstenstijging.
Men kan zich afvragen, waarom in
dezelfde editie van ".Hervormd
Leiden" waarin de centrale ker
keraad de blokkering van het be
roepingswerk aankondigt een
weergave van dit beleidsrapport
ontbreekt. Dat zou het "pijnlijke
besluit" van de kerkeraad om het
beroepingswerk uit te stellen al
leen maar hebben verduidelijkt.
Het feit dat het rapport geen be
sluiten bevat maar slechts aan
bevelingen om besluiten voor te
bereiden doet daaraan niets af.
De feiten zijn duidelijk. De ge
meente heeft recht op informatie.
De maandenlange geheimhou
ding die de kerkeraadsleden
elkaar nu hebben opgelegd past
daarin niet.
Overigens hebben de meeste pre
dikanten wel in hun preken op
het rapport en de door sommigen
"ontijdig" genoemde publikatie
ervan in deze krant gereageerd.
Hoe verschillend de reacties op
een aantal punten ook zijn, ze
stemmen toch hierin overeen dat
er. zonder in paniekerigheid te
vervallen, openingen gevonden
moeten worden om in de toe
komst een gezond gemeentele
ven mogelijk te maken.
Ds. HJ. van Achterberg"Het gaat ook de gereformeerden aan"..
ADVERTENTIE
Donkersteeg 11, Haarlemmerstraat 274, Kooilaan 4S.
