Blinde Mar van Harskamp is het leven nog niet zat
„J© ©©©(h?
fl©V©[ri)
V©©[] Cml©©lf
fiffltamd] ©Is
fagltn)
5fë (n)©(o)
tnfiid^ tnröBJtnl
totnK^O(g(o)fp)'7'7
Vissen op vakantie: een
reisdoel of tijdverdrijf
i v»s
I Sport
j© tocutf
ZATERDAG 14 JULI 1979
EXTRA
PAGINA 25
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - De pentekening
aan de muur lijkt sprekend. Van het meisjesgezicht
dat erop staat afgebeeld straalt zeker geen vrolijk
heid af. Het hoofd rust op de rechterhand en de blik
is peinzend. Jaren geleden, toen Mar van Harskamp
diep in de put zat, heeft een vriend deze tekening
van haar gemaakt. Meermalen hebben kenners een
bod op de prent gedaan. "Maar", zegt Mar, "ik wil 'm
voor geen geld kwijt. Trouwens, m'n nicht heeft
gezegd als jou nog eens wat overkomt, wil ik dat
ding hebben
Het huis aan de Deel bewoont
Mar samen met eeh vriendin.
De woning staat aan de rand
van Koudekerk en kijkt uit op
de groene weilanden waarin
het vee graast. Mar van Hars
kamp ziet zelf niets van dit
beeld. Als jong meisje kreeg
ze een ernstige ziekte aan bei
de ogen. Na vele jaren dokte
ren kwam het onvermijdelij
ke: Mar verloor het licht in
beide ogen en moest als blin
de verdei door het leven.
Biografie
De eerste jaren ging zij door een
hel. Ze kon het moeilijk ac
cepteren om in het vervolg zo
afhankelijk van anderen te
moeten zijn. Maar daar heeft
ze zich nu overheen gezet.
Mar heeft zelfs een hobby: ze
schrijft van tijd tot tijd kin
derverhalen en gedichten.
Haar laatste werk: een leven
beschrijving.
Wat haar hiertoe heeft aange
zet? "Misschien begin je aan
zoiets als je ontevreden bent
over je lot. Ik kon niet kiezen
of ik nu liever wilde blijven
leven of doodgaan. Voor het
eerste heb ik tenslotte geko
zen, ik wil nog wel een poosje
blijven leven. Er zijn nog ge
noeg dingen waaraan ik ple
zier kan beleven", meent Mar.
Door alles van het begin af weer
op te rakelen, heeft zij haar
probleem geenszins van zich
afgeschreven. "Je beleeft al
les weer helemaal opnieuw",
vertelt Mar. "Je kunt nergens
omheen. Stukjes overslaan,
nee, dat gaat niet. Je verdriet
beleef je wel heel anders, dan
die eerste keer. Kijk, als je je
emoties niet meer de baas
kunt, is dat toch niet erg? Ik
vind dat een normale zaak. Er
zijn momenten geweest dat ik
daar heel anders over dacht.
Om mij heen had ik een soort
koelkast gebouwd, waarin
alles was opgeborgen. Tot het
moment komt dat je moet
kiezen: of je maakt die kast
open, of je laat hem dicht. Al
maak je hem maar half open,
dan is er toch weer ruimte om
te leven, nietwaar?"
Teleurgesteld
Heeft de mens Mar teleurge
steld? "Eigenlijk meer het le
ven", maakt ze duidelijk. "En
dat verwijt je de mensen.
Maar daar ben ik nu wel over
heen. Ik ben me zeer goed
bewust dat ik nog wel enkele
jaartjes op aarde wil bleven.
Tien jaar geleden had ik daar
heel andere gedachten over.
Natuurlijk, ik heb nog wel
eens verdriet. Zeker als je
goed merkt .dat je blind
bent
De kamer in het huis aan de
Deel staat vol kleurige bloe
men en planten. Het tuintje
voor de woning is al even
weelderig. "Ik kan me nog
veel van vroeger herinneren",
zegt Mar zonder enige emotie.
"Als ik nu met m'n moeder de
tuin in loop en zij zegt die of
die bloem bloeit, dan zie ik de
kleur voor me. Dan steekt het
wel eens in je ziel hoor. Net of
er een klein scheermesje op
en neergaat."
De biografie over haar leven ligt
klaar. Alleen het vinden van
een uitgever valt niet mee.
Vier instanties hebben het
gelezen. Voor de meeste, zo
zegt Mar, is het allemaal te
echt, te individueel. "De uit
gevers moeten honderd pro-
cënt zekerheid hebben dat
het goed verkoopt, anders ge
ven ze het niet uit. Mensen uit
het vak zien er wel been in.
Het grote nadeel is dat èr pas
een boek over blinden is uit
gekomen. Daar heeft de uit
gever een enorme strop mee
op de hals gehaald. Het loopt
helemaal niet Dan tuint zo'n
uitgever er niet voor de twee
de keer in."
Geen plezier
Mar heeft haar levensloop zeker
niet op papier gezet voor het
plezier van anderen. "Ik wilde
er alleen zelf wijzer van wor
den. M'n coach (de zuster van
Paul Biegel) heeft steeds weer
gezegd dat ik er mee moest
doorgaan. Zij stelde: dan kun
je anderen eens kijk geven op
het leven van iemand die niet
kan zien."
Mar ontspant zich even. Neemt
een slok van haar koffie en
steekt de zoveelste sigaret op.
Het boek schrijven is zeker
niet altijd van een leien dakje
gegaan. Dik een jaar is ze er
mee bezig geweest. Steeds
weer begon ze opnieuw. "De
eerste keer", vertelt ze,
"schrijf je erg geëmotioneerd.
Ik heb het toen een poosje op
zij gelegd, tot er dik stof op zat
en ben weer begonnen. Oh ja,
ik had eens twintig pagina's
geschreven die me niet aan
stonden. Die heb ik allemaal
Het leven gaat nu eenmaal
niet van een glijbaan. Dit is
werkelijkheid. In mijn leven
heb ik heel veel verdriet moe
ten verwerken. Ik heb de wil
kunnen opbrengen om door
te gaan. Als je dat verkiest,
moet je de weg met hobbels
nemen."
Inhoud
Mar weet zo langzamerhand wel
de dingen op te noemen die ze
wel en niet kan doen. Ze zegt
"Je geeft je leven meer in
houd door te zeggen wat kan
ik nog met m\jn handicap.
Mensen staan wel eens met
hun oren te klapperen als ze
horen over de kleine dingen
waarmee ik plezier beleef. Zij
vragen zich wel eens af:
Waarom? Ik kan heel lang zit
ten luisteren naar het kwaken
van een kikkertje dat buiten
in de bloemenbak zit Je
krijgt oor voor de dingen die
de moeite waard zijn. Wan
neer ik aan een karweitje be
gin, dat ik nooit heb gedaan
en het lukt me, dan ben ik
daarmee zo blij als een kind."
Jaren heeft Mar in haar eentje in
een flat gewoond. Negen jaar
heeft ze dat volgehouden. Nu
is er een vriendin bij haar in
huis getrokken. Over het zelf
standig wonen heeft Mar haar
eigen mening:
"Ik vind het belangrijk datje als
gehandicapte op je zelf
woont Maar", voegt ze eraan
toe, "van de winter was ik wat
blij dat er iemand b(j me in
huis was. Zes weken ben ik
toen de deur niet uit geweest.
Ja. dan ben je aan handen en
voeten gebonden."
Boormachine
En eigenlijk is Mar het grootste
deel van de dag nog alleen.
Haar vriendin werkt in Al
phen. Zij gaat 's morgens om
acht uur de deur uit, komt
tussen de middag even eten
en komt er dan 's avonds pas
weer in. Toch heeft ze vol
doende aanloop. Dan stapt
haar moeder binnen, een an
dere keer een broer en ook
kinderen uit de buurt komen
wel eens een praatje maken.
Over haar vriendin vertelt Mar.
"Zy is gelukkig niet iemand
die mij alles uit de hand wil
nemen. Pas nog duwde ze me
een boormachine in m'n han
den en zei: hier, op deze plek
moet je een gaatje boren. Ja,
het is me inderdaad gelukt.
En dan te bedenken dat ik
nog nooit zo n apparaat had
beetgehouden. Als dan zoiets
lukt, ben ik echt geluk
kig
weggelazerd. Je kunt 's
woensdags iets goed vinden
en een paar dagen later zeg
gen hoe heb ik dat in hemels
naam op papier kunnen zet
ten. Weet je, het is helemaal
niet uitgesloten dat, als ik te
rugkom van vakantie, ik het
manuscript ga herschrij
ven....,..,".
Roman
Is er ooit een uitgever geweest
die er op heeft aangedrongen
het boek in een roman-vorm
te schrijven?
"Ja, inderdaad", geeft Mar toe.
Even wordt het stil. Vlak laat
ze erop volgen: "Nou, dat zie
ik helemaal niet zitten. Ik ben
niet zo'n romanfiguur. Bo
vendien weet ik niet of ik wel
in die trant zou kunnen
schrijven. Wat ik wél zie zit
ten, is het verhaal verknippen
en er een soort feuilleton van
maken."
Mar, een Koudekerkse in hart
en nieren, heeft er heel lang
over nagedacht voor ze haar
levensloop aan het papier
toevertrouwde. Hoe ze haar
wereldje op de gezonde mens
kon overbrengen. Dat is haar
bar tegengevallen.
"De gezonde mensen leven in
een woeste wereld", zegt ze.'
"Ze hebben geen tijd om ook
eens even bij andere dingen
stil te staan
Een ondertoon van bitterheid
klinkt door. "Ach, eigenlijk is
dat niet juist. Of alles dat
waarheid is moet bitter zijn.
Nu we aan de vooravond van de
grote vakantiestroom staan,
lijkt het me goed om u een
paar ideetjes aan de hand te
doen. Suggesties en adviezen
voor die sportvissers, die ook
van plan zijn om tijdens hun
vakantie een hengeltje uit te
gooien. Om dicht bij huis te
beginnen eerst een paar raad
gevingen voor het eigen land.
Het is goed te weten, dat er in
Nederland geen watertje
meer bestaat waarvan het vis
recht niet bij iemand berust.
Daarom adviseer ik iedereen,
die wil gaan vissen in zijn
vakantie om ter plaatse - of
liever nog vooraf - te informe
ren wat de mogelijkheden
zijn. Voor de beste informatie
kunt u meestal terecht bij een
bestuurslid van een plaatse
lijke of regionale hengel
sportvereniging.
Niet alleen weet hij aan wie be
paalde viswateren toebeho
ren, maar vaak kan hij ook
iets vertellen over bepaalde
stekkies. Voor dat soort in
formatie moet u meestal niet
bij de VVV zijn. Is er geen
hengelsportbestuurder in de
buurt, dan wil ook de plaatse
lijke politie wel zo goed zijn
om de nodige informatie te
verschaffen.
De mogelijkheden om in eigen
land voor een bepaald viswa
ter een dag- of weekvergun-
ning te kopen zijn nogal be
perkt. Dat geldt meestal al
leen voor afgesloten plasjes,
die over het algemeen niet
uitblinken door een geweldi
ge visstand. Voor het vlot- en
bevaarbare water heeft u in
elk geval altijd een bijdrage-
bewijs nodig.
Visdocument
Voor het vissen met twee hen
gels of een speciale hengel is
altijd toestemming van de
visrechthebbende vereist,
ook als het om Vlot- en be
vaarbaar water gaat. Helaas
bestaat er in ons land nog niet
zoiets als een visdocument
waarmee u overal terecht
kunt. Het leek erop dat de
NWS met de Grote Vergun
ning daartoe de aanzet zou
geven, maar in dit visdocu
ment ontbreken toch te veel
belangrijke wateren om van
een bruikbare viskaart te
kunnen spreken.
Eén ding moet u in elk geval
nooit doen: dat is zomaar er
gens neerstrijken en de hen
gel uitgooien, want dan loopt
u het risico een bekeuring te
krijgen. En dat kost u altijd
meer dan het aanschaffen van
de vereiste papieren.
Vissen in het buitenland tijdens
de vakantie kan op twee ma
nieren. In de eerste plaats is
het mogelijk om een specifie
ke hengelsportreis te nemen,
en de hele vakantie als sport
visser bezig te zijn. Het is ook
goed mogelijk om voor een
gewone familievakantiereis
te boeken en in een vrij uurtje
even de hengel uit te gooien.
Dat zoiets vaak gebeurt blijkt
uit de ingezonden brieven die
zo tegen de zomer in de hen
gelsportbladen verschijnen:
vragen of het mogelijk is te
vissen aan de Costa Brava of
in het Gardameer.
Visreizen
Voordat we daarop wat dieper
ingaan het volgende: het or
ganiseren van speciale hen-
gelsportreizen begint in ons
land ook aardig van de grond
te komen. Een jaar of tien,
vijftien geleden was dat in fei
te alleen mogelijk voor een
verblijf in Ierland. Maar
steeds meer landen beginnen
te ontdekken dat het interes
sant kan zijn om sportvissers
te brengen naar visrijke
plekjes. Portugal verscheen
enkele jaren geleden op de
markt en nu hebben zich in
middels ook Finland en
Schotland gemeld.
Vissafari
Zelfs is het mogelijk om een
complete vissafari te maken
naar een van de Afrikaanse
landen, bijvoorbeeld de vis
rijke kust van Mauretanië of
Senegal. Voor diegenen die
voor zo'n reis hebben geboekt
en per vliegtuig reizen is het
transport van de hengels al
tijd een hachelijke zaak. Over
het algemeen wordt er niet al
te zachtzinnig met het mate
riaal omgesprongen en daar
om is het nodig de zaak goed
te verpakken.
Er zijn hengels te koop met ge-
leideringen en topogen die
afneembaar zijn. Deze zijn
dus veel minder kwetsbaar.
Voor de hengels met ringen
raad ik u aan een pvc-buis te
kopen met een doorsnee van
een centimeter of vijftien.
Daarop kunt u dan twee bus
sen laten aanbrengen die eraf
te schroeven zijn. Met twee
sleufjes erin is het mogelijk
aan zo'n buis ook een draag
riem te bevestigen.
Op de luchthaven is het vaak
niet mogelijk om deze buizen
via de normale transportba
nen te laten lopen. Zo'n buis
wordt dan "even" apart gezet
en - dat is helaas de praktijk -
nogal eens vergeten. Let
daarop voordat u door de
douane gaat. Zeg tegen de
vertegenwoordigers van de
luchtvaartmaatschappij dat u
er graag getuige van bent dat
de hengels worden wegge
bracht.
Telescoop
Een andere mogelijkheid - ook
aan te bevelen wanneer u per
auto naar uw vakantiebe
stemming gaat - is de telesco-
pische hengel. Zo'n hengel
neemt in verhouding maar
erg weinig ruimte in en wan
neer u in het vliegtuig een
vriendelijke stewardess treft
mag u hem zelfs als handba
gage meenemen. Een nadeel
van deze inschuifbare hen
gels is dat de actie meestal
wat te wensen overlaat.
Maar voor wie het vissen tijdens
de vakantie maar een bijkom
stigheid is dat slechts van on
dergeschikte betekenis. Van
het vissen in de zeer drukke
vakantiecentra rond de Mid
dellandse Zee moet u zich
geen al te overdreven voor
stellingen maken. Zeker voor
diegenen, die uitsluitend
vanaf het strand of in een ha
ventje vissen.
Meestal is er wel wat kleine vis
te vangen. Wat harderachtige
soorten en wat baarsachtige
visjes, bijvoorbeeld de zon-
nebaarsjes.
Voor het meer serieuze werk is
het nodig dat u een tochtje
voor de kust per boot maakt.
Toch kunt u soms plaatselijk
voor een verrassing komen te
staan, zoals iemand die op een
afgelegen plek in een van de
zuidelijke vakantielanden
plotseling een meertje vond
dat barstte van de forel.
Een probleem tijdens een fami-
lievakantiereis vormt vaak de
aasvoorziening. Het brood
dat in de meeste landen ge
bakken wordt is niet direct als
aas te gebruiken. Vaak zal de
oplossing gevonden moeten
worden in een deegje, dat op
provisorische wijze van
broodresten wordt gemaakt.
Vergunningen
De vergunningen verschillen
van land tot land. In het bin
nenwater moet u er meestal
wel een hebben. In het hotel
weet men meestal de adres
sen. Voor het vissen in het
zeewater - dus aan het strand
- is vrijwel nooit een vergun
ning vereist. Waar men in
sommige landen wel erg
streng op is, is het invoeren»
van aas als maden of wormen.
Vooral in landen met een uit
gebreide veestapel is men er
beducht voor, dat via deze
beesten besmetting van bij
voorbeeld mond- en klauw
zeer wordt overgebracht.
Wanneer u de komende weken
naar het Middellandse Zee
gebied trekt om daar tydens
de vakantie eens een uurtje te
vissen, wijk dan in elk geval
op één punt af van uw visge-
drag. Voor uw eigen bestwil.
Het terugzetten van de ge
vangen vis is daar een prak
tijk die men niet kent. Ik ben
er al diverse malen getuige
van geweest hoe een vakan
tievisser door de plaatselijke
bevolking voor gek versleten
werd, omdat hij een paar mi
nuscule visjes weer terug
gooide.
Vis in de zuidelijke landen
wordt niet teruggezet. Ook de
kleinste niet. Dat is zonde,
want daarvan wordt soms
verrukkelijke vissoep ge
maakt. 't Is maar maar da' u
het weet.
Ierland: een van de landen waar nog altijd grote aantallen sportvissers naar toe trekken om hun
vakantie door te brengen.
