zen
romantisch
it verschillende toernooien
Kryptogram
Figuren kinderverhalen
op Engelse postzegels
Psychologische
biedingen zo oud
als bridgespel zelf
u a ara ai
X
r
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
XX
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
L
H
X
X
X
X
X
X
X
X
X
■r
X
Oplossing
vorige
puzzel
ZATERDAG 7 JULI 1979
EXTRA
PAGINA 29
Psychologische biedingen zijn
al zo oud als het bridgespel
zelf en weinigen zullen op dat
gebied een groter faam heb
ben opgebouwd dan Bob Sla
venburg. En dat vooral omdat
juist zyn acties tot een dik
wijls ongelooflijk -resultaat
leidden, zoals zijn tegenstan
ders ondervonden in het vol
gende spel uit een robberpar
tij om een stevig tarief.
A V B 8 7 6 5
6
O géén
B 10 9 6 4
H ♦10 3 2
AVB7 <2 H 10 9 4
O A3 O 8 7 62
A 8 7 5 3 2 H V
Nogmaals klaveren getroefd
maakte noords resterende
klaveren hoog en toen onder
Sch. A vervolgens de heer viel
was het groot slam nog ge
maakt ook!
H V 9 3
AB
O A VB7 65
3
106 54 2
<?972 C? H V 10 7 52
OH 10 32 O 9 8
A 2 7 6 54
94
P 8 53 2
OHVB 10 954
«fr géén
Noord was gever, alleen OW
kwetsbaar. Noord paste,
evenals oost, waarop Slaven
burg als zuid, die bang was
dat er voor de tegenpartij een
groot contract in zou zitten, 1
Sch. opend. West doubleerde
(informatief) en noord ver
hoogde tot 6 Sch. rondge-
past naar west die doubleer
de. Noord redoubleerde en
zuid vluchtte naar 7 Ru.;
eveneens door west ge
doubleerd. Noord, die nu ein
delijk wakker werd, kon toch
niet veel anders doen dan 7
Sch. bieden en dat werd het
gedoubleerde eindcontract.
West startte hiertegen met KI.
A, door Slavenburg getroefd.
Deze vervolgde met Ru. 9
en gooide hierop van tafel,
toen west niet dekte. Ha. 6 af.
AB8 7
63
O 4
H V B 10 9 8
Het spel van een vorige keer.
Zuid speelt 6 Sch.; uitkomst
Ha. 9.
Zuid neemt Ha. A en speelt Sch.
H en Sch. A. Nu volgt Ru. 4,
gesneden op Ru. H, waarna
op Ru. A de verliezende har
ten verdwijnt. Klaveren na is
voor wests aas die, het beste,
met harten vervolgt. Zuid
troeft en speelt klaveren tot
west troeft, overgetroefd met
de vrouw. Met Sch. 9 wordt
vervolgens overgestoken
naar de boer, waarna zuids
hand verder hoog is.
TON SCHIPPERHEYN
flüifi
In deze rubriek zullen we een viertal standen behan
delen. De eerste twee zijn slagzetten van het kaliber
Isodore Weiss en de laatste twee stellingen zijn oude
probleempjes, waarvan u de oplossing nog tegoed
hebt.
Het fascinerende van het dam
men is in eerste instantie het
slagspel. Het slagspel is daar
bij ook bij uitstek het ge
schikte propaganda-mate-
riaal, want niets maakt meer
indruk dan een combinatie,
die de resultante is van een
brok deductief en soms ook
wel inductief denken.
In de damhistorie zijn er twee
mensen geweest die een fa
belachtige roem hebben ver
gaard met het slagspel en dat
zijn de oud-wereldkampioe
nen Roozenburg en Weiss.
Weiss, wereldkampioen van
1890-1912, was een typische
vertegenwoordiger van de
Romantiek, die stelde dat ge
nialiteit en originaliteit het
belangrijkste waren in het
spel en dat daama pas de 'we
tenschappelijke' benadering
een rol zou gaan spelen.
Hij dacht ongeveer dat zelfs het
meest verfijnde theoretische
raamwerk het op den duur
moest afleggen tegen een ze
kere scheppingsdrang. Dat
hij ongelijk had bleek wel,
toen hij in een match tegen
zijn opvolger, dr. Molimard,
zijn Waterloo vond en de we
reldmatch verloor met de
verpletterende cijfers van
21-9. Molimard ging namelijk
uit van een strak positiespel
gepaard met tempo-bereke
ning.
Jaren later opende Roozenburg
(wereldkampioen 1948-1956)
de neo-romantische school,
door beide elementen, te la
ten samengaan. Op een on
gelooflijk ingenieuze manier
wist hij zijn genialiteit en ori
ginaliteit te verwerken in een
totaal nieuwe strategie.
Hoe geniaal beiden waren en
Roozenburg eigenlijk nog
steeds is (hij behoort nog
steeds tot de absolute wereld
top) kwam tot uiting in hun
vermogen om vlijmscherpe
combinaties in simpele stan
den te ontdekken.
Van Roozenburg stond onlangs
in het Russische schaakblad
'64 een prachtig geheel van
combinatie-kunst, dat sterk
doet denken aan de wonder
lijke slagzetten van Weiss. In
de eerste diagramstelling
verleidde Roozenburg zijn
tegenstander (de Russische
naam kon ik niet lezen) tot het
spelen van 34-29. Een logi
sche zet, want iedere drei
gende aanval op de witte kor
te vleugel wordt hiermee af
geslagen, lijkt het en na bv.
3-9 (29x20) 25x14 komt wit
behoorlijk in de aanval. Na
34-29 maakte e
schijnlijk fraaie slagzet i
Piet Roozenburg
het damveld 46 een eind aan
de witte aspiraties.
Het is onwaarschijnlijk maar
zwart wint door een dam te
halen: 34-29 (25-30!!) 29x20
(17-22!!) 28x8 (13x2) 35x22 en
nu de omhaal (26x46!!!). Niet
diep, maar o zo geweldig!!
De slag van Roozenburg doet
denken aan een veldslag die
Weiss eens aanrichtte in een
partij tegen Ottina (zie dia
gram 2), Weiss staat in de dia
gramstand uitgesproken
slecht en strategisch zelfs to
taal verloren. Na Ottina's
14-19 sloeg Weiss keihard toe
en het principe van de slag is
dezelfde als die welke Roo
zenburg toepaste: (14-19)
40-34!! (19x30) 37-31 (36x27)
34-29!!! (23x43) 38x49 27x29
en weer de omhaal en nu naar
veld drie: 24x3!!
Precies hetzelfde slagbeginsel
en van precies dezelfde ge
nialiteit!
Dan nu twee oplossingen van
problemen die we ooit eens
pubüceerden. De eerste is ge
dateerd uit de rubriek van 26
mei jl. Uit de onderünge van
KDC speelde Martin Dijkstra
hier 21-26. De vraag was of
21-26 ook werkelijk mocht.
Het antwoord luidt dat zwart
deze zet wel moest doen. daar
anders schijf 27 reddeloos
verloren zou gaan door 28-22.
Nu redt zwart zich na 28-22
door 28-31,13-19,13-20,24-29
en 19x48!!
1 2 3 4 6
Q
3 O 0 O O
O O O
a
m
a m
00
0
0
Het tweede vraagstuk was af
komstig uit een partij Gor
dijn-Van Zuylen. Welke zet
moest zwart spelen om wit op
de knieén te krijgen, was de
vraag. Welnu, zwart speelt
22-27 en het is gebeurd. Er
dreigt nu zowel een damzet
door 27-32 (37x28) 15-20,4-10,
21-27,26x50! als een klap naar
veld 45 door 27-32 (37x28)
12-18, 36-41, 26-31, 27x45!!
Aan deze twee dreigingen is
niets te doen, zodat Gordijn
dan ook terecht de partij op
gaf.
JOOP BURGERHOUT
FRANKRIJK - Een van de
grootste medici die Frankrijk
heeft gekend is op 25 juni
herdacht op een zegel van 1,80
franc (bruin en blauw; oplage
7 miljoen), de uroloog Félix
Guyon (Saint-Denis, 1831 -
Parijs, 1920). Op de zegel een
getekend portret van Guyon
en enkele instrumenten.
De zegel verscheen precies 70
jaar na het eerste urologen-
congres dat door Guyon werd
voorgezeten en tevens op het
moment dat in Parijs het 18e
congres werd gehouden van
de internationale urologen-
vereniging, die 1600 leden telt
in 56 landen.
De zegel, die evenals de zegel
met het Jeanne d'Arc-monu
ment (28 mei) buiten het pro
gramma valt, was op 23 juni in
Panjs en Saint-Denis (Réu-
nion) in voorverkoop.
De Guyon-zegel hoort overi
gens niet thuis in de serie "be
roemde personen". Dat is wel
het geval met de zegel van
1.20 fr. en 0,30 fr. (lichtblauw,
violet en helderrood; oplage 3
miljoen) die eveneens op 25
juni verscheen en waarmee
Georges Courteline (Tours,
1858 - Parijs, 1929) wordt her-
dacht.
Courtelin gold in zijn tijd als een
van de beste moderne en hu
moristische schrijvers. Zijn
verhalen en toneelstukken
hadden veelal het soldatenle
ven, de staatsbureaucratie en
het leven van de kleine man
als onderwerp. Bekende wer
ken zijn Les Gaietés de l'Es-
cadron, Le train de 8 heures
47 en Messieurs les Ronds-de-
Cuir. Enkele van zijn werken
staan nog altijd op het pro
gramma van de Comédie
Fran^aise.
Op de zegel een portret van
Courteline. Zowel van de
Guyon- als van de Courteline-
zegel is het einde van de lo
ketverkoop gepland op 11 ja
nuari volgend jaar.
GROOT-BRITTANNIE - Figu
ren uit enkele bekende En
gelse kinderverhalen komen
voor op vier zegels die Groot -
Brittannie op 18 juli uitgeeft
in het kader van het interna
tionale "jaar van het kind".
Op de zegels beelden ont
leend aan: 9 pence, The Tale
of Peter Rabbit door Beatrix
Potter; lO'tep, The Wind in the
Willows door Kenneth Gra-
hame; lip. Winnie-the-Pooh
door A.A.Milne en 13p, Ali
ce's adventures in Wonder
land door Lewis Carroll. De
zegels zijn alle meerkleurig.
WEST-BERLIJN - Van 14 tot
20 juli zullen in West-Berlyn
de 30e wereldkampioen
schappen boogschieten wor
den gehouden. Ter gelegen
heid van deze kampioen
schappen geeft de Landes-
postdirektion Berlin op 12 juli
een vierkleurige 50 pfenning-
zegel uit waarop een afbeel
ding van de FITA-schijf (Fe-
dération Internationale deTir
Eveneens op 12 juli geeft West-
Berlijn naar aanleiding van de
internationale Funkausstel-
liung in West-Berlijn, waar
van de poorten van 24 augus
tus tot 2 september open zul
len zijn, een driekleurige ze
gel uit van 60 pfennig. De ze
gel verbeeldt een televisie
scherm dat als tekst draagt
"Textkommunikantion über
Bildschirm" en het tentoon
stellingsembleem.
Dan op 9 augustus drie emis
sies. Ten eerste wordt op een
zegel van 90 pfennig (zwart)
de 250e geboortedag van de
filosoof Moses Mendelssohn
herdacht (1729-1786). Op de
zegel een portret van Men
delssohn.
Met een 50-pfennig-zegel
(meerkleurig), waarop een or
chidee, wordt het 300-jarig
bestaan van de botanische
tuin in Berlin-Dahlem postaal
gemarkeerd.
Tot slot vier prachtig uitge
voerde zegels waarop histori
sche straatlantaarns die in de
afgelopen 300 jaar hebben
gebrand in 10 pf., Kreuzberg
(Riehmers Hofgarten); 40 pf,
de Hardenbergstraat; 50 pf.,
het Wittenbergplein en 60 pf,
de Slotstraat Charlottenburg.
HERO WIT
De eerste twee partijen
zijn uit het wereldtoer-
nooi van Montreal. We
zien in het eerste ge
vecht onze landgenoot
Jan Timman een zege
behalen op de Deen
Bent Larsen. De aante
keningen zijn van
Timman zelf. Ik heb ze
overgenomen uit een
Duits schaaktijdschrift.
Zevende ronde
Wit: Jan Timman
Zwart: Bent Larsen
HOLLANDS
1. c4 f5 2. Pf3 Pf6 3. g3 e6 4. Lg2
Le7 5.0-0 0-0 6. b3 c6 7. Lb2 a5
Een opmerkelijke speelwijze.
Wit wil gaarne d3 en Pd2 spe
len, om e4 door te zetten, maar
moet nu een ander besluit
nemen. Na 8. a3 kan zwart met
8... d6 in de oude Hollandse
verdediging overgaan. 8. Pc3
d5
Gewaagd, daar wit nog niet d2-
d4 heeft gespeeld en de dia
gonaal al-h8 nog open is. 9. d3
Pa6 10. a3 Ld7 11. e3 Le8 12.
Pe2 Lh5 13. Dc2 Ld6 13. Pf4
Lf3: 15. Lf3: De7.
Zwart dreigt met e6-e5 tot goed
tegenspel te komen. 16 cd5:
ed5: 17. Tfel Pc7 18. Lg2 Pb5
19. Del Pg4 20. h3 Pe5.
Riskant maar aktief tegelijk: hij
dwingt mij tot a4 en dan e4.
21. a4 Pc7 22. e4 fe4: 23. de4:
Tf4:
28. Kfl
Wit speelt op het eindspel loper
tegen paard, eventueel met
torens en dames. Zeer slecht
was 28. e5 wegens 28... Dc5,
met een gezonde pionnen-
structuur voor zwart. 28...
de4: 29. Te4: Lc3: 30. Dc3:
(Zie diagram)
Larsen
bcdefgh
1 I
.1 w l
a i
a a a
.I's
l i
Natuurlijk niet 30. Te7: Ld2: 31.
Tc7 Tel+ mat. 30... Df7 31.
Te8:+ Pe8: 32. De5 h6 33. Le4
Kf8 34. Da5: Db3: 35. Dc5+
Kf7 36. Lc2 Dd5 37. Db4 Dd7
38. Lb3+ Kg6
Bijna had Larsen 38... Kf6? ge
speeld, waarna 39. D18+ Ke5
40. Df4+ mat gevolgd was. 39.
De4+ Kf6 40. Dh4+ Kg6 41.
De4+ Kf6 42. Kg2
Zwart maakt nu een fout 42
Pc7?
Larsen moest g5 spelen, waarna
wit waarschijnlijk geen rede
lijke winstkansen meer heeft.
(Timman is te bescheiden. Na
g5 staat wit nog steeds uitste
kend en kan daarna wel de
gelijk op winst spelen.-Bi-
shop)
43. D14+ Ke7 44. Db4+ KdB 45.
Db7: Dd3 46. Db4 c5 47. Dc4
Dc4: 48. Lc4: Pe8 49. K(3 Kc7
50. a5 (Afgebroken). Pd6 51.
Ld5 Kb8 52. Kf4 Ka7 53. Ke5
Pb5
Nu ging ik lang nadenken. Ik
geloof dat er meerdere wegen
naar winst zijn (Timman).
54. Lc4 Ka6 55. Kd5 Ka5: 56.
Kc5: Pc3 57. Ld5 Pdl 58. f4
P12 59. Kd4! Kb4
Na 59... Kb6 60. Ke3 Pdl+ 61.
Kd2 Kc5 62. Lb3 is het paard
gevangen. 60. L13 Ph3: 61.
Ke3 g5 62. f5 g4 63. Lg4: Pg5
64. Kd4 Kb3 65. Lh5 Kc2 66. f6
Kd2 67. f7 Pe6+ 68. Ke5 P18
69. Kd6 en zwart gaf op.
Achtste ronde
Tal-Kavalek
1. c4 e5 2. Pc3 PfB 3. Pf3 Pc6 4. g3
Lc5 5. Lg2 d6 6.0-0 0-0 7. d3 h6
8. a3 a6 9. b4 La7 10. Lb2 Lf5
11. Ph4 Ld7 12. Tel Pe8 13
Pd5 go 14. Pf3 15 15. Pd2 Pd4
16. c5! c6 17. Pb6! Lb6: 18.cb6:
Db6: 19. Pc4 Da7 20. e3 Pe6 21
d4! ed4: 22. ed4: d5 23. Pe5 Pf6
24. Tel Pg7 25. a4! (Tal speelt
deze partij zeer sterk!) Db6 26.
La3 Tfe8 27. Dd3 Dd8 28 Te2
Pg4 29. b5 ab5: 30. ab5: Pe5:
31. de5: f4 32. bc6: bc6: 33.
Ld6! Ta4 34. Tb2 Da8 35. Lfl
Ta2 36. Ta2: Da2: 37. Dc3
(Tijdnood) fg3: 38. hg3: Da7
39. Ld3 Pe6 40. Lg6 Ta8 41.
D13 Le8 42. Df6 Lg6: 43.
Dg6: Pg7 44. e6 Dd4 45.
Df7+ Kh7 46. Lf8 (1-0).
De 16-jarige Harry Kasparov
won tot veler verrassing het
grootmeestertoernooi te
Banja Luka in Joegoslavië.
Hier een van zijn fraaiste par
tyen.
Kasparov-Vukic
1. c4 Pf6 2. Pc3 g6 3. d4 Lg7 4. e4
d6 5. P13 0-0 6. Le2 Lg4 7. Le3
Pfd7 8. Pgl Le2: 9. Pge2: e5 10.
0-0 a5 11. Dd2 Pc6 12. f3 ed4:
13. Pd4: Pc5 14. Tadl Pe6 15.
Pdb5! Te8 16. Del Db8 (Dh4)
17. Lh6 Lh8 18. Pd5 Pb4 19. a3
Pa6? 20. f4 c6 21. f5! (Gewel
dig!) cd5: 22. fe6: Te6: 23. ed5:
Te7 24. Lf4! Td7? 25. Pd6:!
Dd8 26. Pb5 Pc5 27. De3 b6 28.
b4 ab4: 29. ab4: Pa6 30. Lg5
Db8 31. d6! Pb4: 32. Le7 Db7
33. Tf7:! Kf7: 34. Tfl+ Lf6 35.
Lf6:(1-0) Zo gaat dat!
M. Kribben-Tritschka
1. e2-e4 e7-c5 2. Pgl-f3 Pb8-c6 3.
Lfl-c4 Lf8-e7 (Hongaars) 4.
d2-d4 d7-d6 5. d4xe5 Pc6xe5?
(De bekende fout) 6. Pf3xe5
d6xe5 7. Ddl-h5! g7-g6 8.
Dh5xe5 Pg8-f6 9. Lcl-h6!Th8-
g8 (Er dreigde Lg7) 10. Lh6-g5
Pf6-g4 11. De5-f4 Pg4-f6 (Het
enige was Tf8) 12. Lg5xf6
Le7xf6 13. e4-e5 en zwart gaf
"Alle jeugdspelers worden geen
wereldkampioen!". sprak
eens de onvergetelijke dr.
Tartakower.
BISHOP
i
5
V
7
9
9
O
y
i/
d
'5
y
'9
'5
1
1
19
K)
\\s
■20
72
95
is
1. Doodgaan met naaien.
4. Hij blijft het beheren tot de
laatste letter.
□uuu sau uuüa
□aUBBUa HÜUUQBD
a ar igk Aur
J hik JSQEQUw JU
s atiuaiotaaaa a
aw or riu ja
Buuuuci' a 'aiaauiio
De prijs van 25.— werd toege
kend aan mevr. H. van Werk
hoven, Kempenaerstraat 70,
2341 GP Oegstgeest.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op
bnefkaart of envelop voor
donderdag /.enden aan
Redactie Letdach Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
8. Tussen haakjes: viel de roos
in de pap?
9. heeft F z'n diarol in Ameri
ka laten liggen?
11. Daar wonen zij van num
mer zes, door kwajongens
georganiseerd.
14. Leugens en smoesjes, U
komt er in om.
15. Het begin onder andere is
gaan bloeien.
16. Er is geen den meer te krij
gen voor de tiende
18. Dit hebt u, anders zat u hier
niet.
21. Hij loopt zonder te kijken
en is daarom gevaarlijk.
24. Zette Jos een keel op omdat
hij zulke groten zag?
25. De fiets van de kaakchirurg
voor voortbeweging.
26. Erwten als vuurwerk.
27. Hiervan krijgt u weer nieu
we planten.
Verticaal
1. Kanaaltjes in schelpjes,
langzaam aan maar
2. Na Driel komt u dj.u t.
recht.
3. Een stukje brood op uw
hoofd.
5. Als het varken knort blijft
dit van de boom over
6. Goede kwaliteit nagels van
dieren.
7. Sieraden voor personeel
10. En, Frans, is S nog op de
tekening gekomen''
12. Kleine spitsroeden!
13. Wie zong: "Lang leve Ien')'
17. Kameraden in 't verkeerde"'
19. De wereld bezit veel goede-
20. O, gij zegt ik ben het.
22. Zekere ingenieur zorgde
voor dit meisje.
23. Soort regen!