Handwerklieden bij
Rolls Royce meer
waard dan machines
samengesteld door Koos Post
'Autofabrieken
laten te zware
aanhanger toe'
'ir?
''feW
DE OLIFANT BIJ DE GRENS
DE
KAÉPPEfMNXH
fTERDAG 7 JULI 1979
mm
Automobielfabrikanten over de hele wereld zijn druk
in de weer om hun bedrijven te voorzien van de
modernste installaties. Om de produktie op te jagen.
Niet echter Rolls Royce Motors in Engeland. De 75-
jarige autofabriek die de naam heeft "de beste auto
ter wereld" te maken zoekt het steeds meer in te
genovergestelde richting. Er wordt daar van alles
ondernomen om meer en meer handwerklui op te
leiden teneinde die super de luxe Rolls Royces zo
veel mogelijk met de hand te kunnen blijven bou
wen.
Men moet Rolls Royce Motors
eigenlijk niet een autofabri
kant zonder meer noemen.
Liever zou men moeten spre
ken van een "schepper van
hoogwaardige automobie
len". Elke Silver Shadow
vergt drie maanden tijd om te
worden gebouwd. Dat gaat
met zweet en tranen gepaard.
De Camargue Saloon die onge
veer twee ton kost vraagt een
halfjaar bouwtijd. De huidige
produktie bij R.R.M. is dan
ook "slechts" dertien exem
plaren per week. Er is een
wachtlijst voor drie jaar al is
er wel een vluchtweg voor
wat snelle levering.
In vroeger jaren is de produktie
kennelijk wel eens omvang
rijker geweest. Maar in de
driekwart eeuw sinds Frede
rick Henri Royce zijn eerste
auto in Manchester bouwde
zijn er toch niet meer dan
80.000 stuks geproduceerd.
Dat is - ter vergelijking - on
geveer het meeste recente
jaarpro du ktiecijfer van Bri
tish Ley land alleen al wat de
mini's betreft...
Die lange bouwtijd heeft ook
zijn charmes. De aspirant-ei
genaars van een Rolls Royce
kunnen in die tyd de fabriek
in het noord-Engelse stadje
Crewe bezoeken en zien hoe
men bezig is met hun auto's.
Crewe heeft nog een andere
klantenservice: een trai-
ningsschool waar de toekom
stige eigenaars en hun chauf
feurs kunnen leren hoe hun
Rolls te besturen.
Overdreven
Dat de Rolls Royce zo gewild is
bij vorstelijke personen, bij
de toplieden in de zakenwe
reld en bij de héél ryken
schijnt mede te danken zijn
aan zijn faam dat de auto in
elk opzicht enorm veel te bie
den heeft.
Alle auto's hebben de 6,7 liter
V8-motor die eerst op een
proefbank heeft gedraaid als
of er zo'n 250 kilometer mee
werd gereden. Pas na die
test wordt de krachtbron in
gebouwd. Bovendien pikt
men van elke honderd moto
ren er één uit om acht uur ach
tereen te lopen. Dan gooit
men die motor helemaal uit
elkaar om elk onderdeel goed
Jarenlang wachten op
te controleren. Afwijkingen
worden getoest aan de to
lerantie die volgens de werk
tekening toelaatbaar kan
worden geacht
Eigenlijk is zo'n auto een beetje
overdreven. Het onderstel
bijvoorbeeld is zo afgeveerd
dat als er benzine uit de tank
wordt verbruikt de oorspron
kelijke horizontale stand van
de wagen automatisch wordt
hersteld.
De contacten van de claxon zijn
voor negentig procent van
zilver en voor tien procent
van zuiver goud om dit appa
raat voor vrijwel honderd
procent bedrijfszeker te we
ten!
Het interieur lijkt het toppunt
van luxe. De bekleding is na
tuurlijk van echt leer. Maar de
benodigde huiden worden
alle uit Scandinavië en elders
uit noord-Europa gehaald.
Omdat daar prikkeldraad
noch insecten zoals horzels de
huiden hebben kunnen be
schadigen. Tien huiden per
auto...
Patronen
Flinterdun notenhoutfineer
wordt gebruikt voor het
dashboard en de bekleding
van de portieren. Het hout
komt uit Milaan en wordt
messcherp pasklaar gesne
den. En wel zo dat de ene zijde
van de auto het spiegelbeeld
lijkt van de andere.
Het fineer Jerijgt dan nog een
lakbehandeling, wordt gepo
lijst en is daarna zo hard als
glas. Geen enkele auto ver
toont hetzelfde patroon. Voor
elke auto wordt in een ar-
chiefboek opgetekend hoe
dat patroon is en men houdt
van dat fineer een gedeelte
achter in reserve in de maga
zijnen. Als er wat gerepareerd
moet worden - na bijvoor
beeld een ongeval - kan dat
herstel "onzichtbaar" gebeu
ren dankzij de aantekeningen
in dat boek.
Er zijn dertien uitgezochte hoog
geschoolde metaalbewerkers
die met de hand de beroemde
radiatoren maken. Het lijkt
op het eerste gezicht dat die
grille is gebouwd uit één stuk
metaalplaat. Maar in werke
lijkheid bestaat ze uit elf af
zonderlijke roestvrije staal-
delen van 2,5 mm dikte die
onzichtbare in elkaar pas-
Een machine maakt wel de ver
stekken maar de handwerk
man vijlt eigenhandig de kan
ten passend. Heel voorzichtig
worden die kanten aan elkaar
gesoldeerd volgens een ou
derwetse maar heel beproef
de methode.
Na het polijsten is er van die
hechting niets meer te zien.
En de verbindingen zijn oer
sterk. Er viel eens een lood
zware vlaggestok op zo'n
grille: wel danig beschadigd
maar geen soldeerpunt had
het begeven.
Als nu een Rolls bij een aanrij
ding of ongeval schade aan de
grille oploopt dan zal alleen
de man die die grille heeft
gemaakt deze mogen repare
ren. Zijn initialen staan aan de
binnenkant van elke grille.
Mascottes
Overigens, die mascottes boven
op de radiator een godin
netje van de vervoering") zijn
zó waardevol dat ze in Crewe
in zwaar bewaakte magazij
nen zijn opgeslagen.
De vraag naar Rolls Royces is
intussen weer zo gestegen dat
men de produktie voor dit
jaar met tien procent wil op
voeren. Men gaat derhalve de
vakopleiding uitbreiden. Op
dit ogenblik zijn er zo'n tach
tig leerlingen. Dat moeten er
over twee jaar zeker twee
honderd zijn.
Over automatisering zegt een
topman van Rolls Royce anno
1979, in het jaar van het 75-ja-
rige bestaan van het merk:
"We zullen nooit of te nimmer
machines plaatsen om het
werk te doen alleen maar om
dat die het goedkoper en
sneller zouden doen dan een
handwerkman. We zouden
het pas doen als de machine
het BETER deed dan de
Maar dit handwerk is vrijwel
onvervangbaar. Immers: van
de 80.000 Rolls Royces die er
sinds 1904 zijn gebouwd rijdt
nog steeds meer dan de helft...
Conclusie ADAC
Het door autofabrikanten vast
gestelde maximum aanhanger
gewicht is dikwijls te hoog.
Tot deze conclusie is de West-
duitse ANWB (daar ADAC ge
heten) gekomen na uitvoerige
proeven met vijftien verschil
lende trekauto's en vier cara
vans. De klimproeven werden
genomen op hellingen tot acht
tien graden. De caravans waren
beladen met het door de fabri
kant toegestane maximum
gewicht.
De ADAC concludeerde uit de
ze proeven dat vele autofabri
kanten hogere maximum aan
hangergewichten opgeven dan
op grond van motorvermogen
en algehele veiligheid verant
woord is. Gebleken is dat het
treingewicht gedeeld door het
motorvermogen in geen geval
meer dan 50 kg per kW dient te
bedragen. Voor- of achterwiel-
aandrijving maakt niet veel ver
schil, alleen bij een zware klim
en op een los materiaal be
staand wegdek is de achter
wielaandrijver in het voordeel.
Automatisch geschakelde au
to's zijn over het algemeen bete
re klimmers.
In ons land gaat de ANWB uit
van de vrij strenge vuistregel
dat het leeg gewicht van de ca
ravan zestig procent mag be
dragen van het leeg gewicht van
de trekkende auto. Velen ach
ten deze regel te stringent en
willen wat nuances zien aange
bracht.
Nu we het toch over aanhan
gers hebben: per 1 juli moeten
alle aanhangers - dus ook
vagens en caravans -
zijn van zijreflecto
ren. Daar daartoe al twee jaar
geleden in EG-verband werd
besloten is nu geen uitstel
meer mogelijk.
Thijs Wolters, Doezastraat 30, Leiden
Se i m post Jw ar i<,i j
Ka"t v/if oa" xe-a-
Een meneer komtmet een olifant
bij de grens.
Zegt hij tegen de douane: mag ik
mijn olifant mee over de grens
Zegt de douane: nee dat mag be
slist niet
Gaat de
huis en plakt een boterham op
de buik en op de rug van de
olifant.
Daarna gaat de meneer met zijn
olifant terug naar de grens en
zegt: mag ik over de grens?
Zegt de douane: ik heb u toch
gezegd dat u niet met een oli
fant de grens over mag?
Zegt de meneer: ik mag toch zelf
weten wat ik op mijn boter
ham doe...
Willeke van der Mey
(9 jaar oud)
Goudenregenplantsoen 18
Rijnsburg.
Francis Karstens (5 jaar)
Diamantstraat 408, Alphen a.d. Rijn.
m
Redactie:
Astrid Guns
en
Henk de Kat
Voor kinderen van 4-12 jaar.
elke zaterdag in deze krant
Inzendingen (met vermelding
van naam, adres, leeftijd) naar
Kinderrubriek
"De Klepperdoos''
Witte Singel 1
Lelden
Linda Bol (7 jaar)
Gladiolenlaan 9, Oegstgeest
v.d. Linden (12 jaar)
s Gravesandestraat 7, Leiden
