Ambtenaren ziek door
"teveel aan inspraak
Veel schooltuinen
nodig in Leiden
mire e Haarlemmerstraat.hoek Mare I
Talrijke
Leidse
plannen tot
besparing
van energie
n
GEMEENTE LEIDEN HEEFT HULP NODIG
Kleedlokalen
voor Roomburg
OPHEFFINGS
UITVERKOOP
kortingen van 10 lot 50%
w
Zonnedag: pleidooi
voor besparing en
energie uit de zon
Deze week: Leiden ontzet!
F.van Duuren B.V. voorjegSékgeU!
VRIJDAG 22 JUNI 1979
LEIDEN
LEIDEN- De gemeente Leiden
heeft ambitieuze plannen
ontwikkeld op het gebied
van energiebesparing. Deze
conclusie valt te trekken uit
de vandaag gepresenteerde
beleidsnota Energie.
In deze nota, uitgebracht door
gemeentelijke energiecom
missie, zijn gedachten ont
wikkeld om binnen de ge
meente te komen tot een
doelmatig en doeltreffend
energiegebruik. De energie
commissie is in november '77
begonnen met het onderzoe
ken van mogelijkheden hier
toe. Dit uitgebreide onder
zoek heeft geleid tot een om
vangrijk plan.
De commissieleden vinden dat
de gemeente eerst de hand in
eigen boezem moet steken en
dat er pas een stimulerende
werking naar de burgerij
kan uitgaan wanneer er in
tern, binnen het gemeente
lijke apparaat, orde op zaken
is gesteld. „Door het goede
voorbeeld kan het gemeen
tebestuur tot uitdrukking
brengen dat een principiële
keuze is gemaakt voor doel
matig en doeltreffend ener
gieverbruik", aldus de com
missie.
Motivering
Vandaar dat de commissiele
den zich aanvankelijk zeer
sterk hebben gericht op de
motivering van het gemeen-
tepersoneel. Met de S.V.E.N.
(Stichting Voorlichting
Energiebesparing Neder
land) is contact gezocht wat
er toe heeft geleid dat deze
stichting het Leidse energie
beleid nauwlettend volgt en
daadwerkelijk steun ver
leent als het gaat om de mo
tivering van de werknemers.
In de nota wordt verder gesig
naleerd dat de temperatuur
regelingen in de meeste ge
meentegebouwen kunnen
worden verbeterd evenals de
isolatie. Op verlichting in de
gebouwen zou met relatief
goedkope middelen kunnen
worden bespaard. Een der
gelijke besparing is volgens
de samenstellers zeer ge
wenst. Door dit gebruik te
beperken denken zij dat de
gemeente een voorbeeld kan
geven.
Bij het ontwerpen van nieuwe
gemeentelijke gebouwen zal
voortaan in de opdracht aan
de architect worden gefor
muleerd dat het een „ener
giebesparend" ontwerp
'moet zijn.In mei van dit jaar
is er een begin gemaakt met
het opzetten van-een regi
stratiesysteem voor het
energieverbruik in het gehe
le gemeentelijke apparaat en
het ligt in de bedoeling om
per gebouw een "energiere
gistrator" aan te wijzen.
Verlichting
Verder moet er volgens de
commissie worden gestreefd
naar isolatie van het eigen
woningbezit en naar bespa
ring op de openbare verlich
ting door onder andere het
gebruik van andere lampen
en toepassing van avond/
nachtschakeling, hetgeen
een besparing van maar
liefst 40 procent zou kunnen
opleveren. Ook is het wense
lijk om voor een aantal wij
ken (zowel oude als nieuwe)
de mogelijkheden voor
stadsverwarming te onder
zoeken.
Energiebesparing zou tot slot
zeer goed mogelijk zijn in de
verschillende overdekte en
openlucht zwembaden. Dit
blijken namelijk grote ener
gievreters te zijn waarvan de
energiekosten ongeveer 23
procent van de exploitatie
kosten bedragen. Tal van
mogelijkheden, zoals het
aanbrengen van regelappa-
ratuur, het terugwinnen van
warmte uit spoelwater, het
afdekken van het waterop
pervlak, het verlagen van de
temperatuur met enkele
graden en de buitenbaden
enkele weken later in het
jaar openstellen, zouden het
energieverbruik kunnen
drukken. Zo is in het Vijf
Meibad inmiddels een
warmte-terugwin-installa-
tie geplaatst van 60.000 gul
den, die in drie jaar terug
verdiend zal zijn. Ook in de
andere Leidse baden zullen
binnenkort investeringen
worden gedaan met betrek
king tot de energiebepsa-
ring.
De energienota zal aanstaande
dinsdag aan de orde komen
in de commissie financiën.
f/têlfeAeafafielJ diernamen /iet,
'-aefdeffen duigen !u(,
-LAAUBIS
l>v
jfied-,A(en'i- J)(ea i
BBEESTRAAT 114 t-b LEIDEI
LEIDEN - Het personeel
stekort en het ziektever
zuim onder gemeente
ambtenaren begint ui
terst zorgwekkende vor
men aan te nemen. Indien
niet op korte termijn ver
andering in de situatie
komt gaat de voortgang
van de stadsvernieuwing
in Leiden gevaar lopen.
Om het ergste te voorko
men treft de gemeente op
dit moment voorberei
dingen om een extern bu
reau in te schakelen dat
een deel van de noodzake
lijkste werkzaamheden
kan gaan verrichten.
Chef stadsontwikkeling Logten-
berg heeft in een brief aan het
college van burgemeester en
wethouders aandacht gevraagd
voor de overbelasting van amb
tenaren door het grote aantal ver
gaderingen in de avonduren. Be
halve raads- en commissieverga
deringen is er de laatste tijd een
toenemend aantal inspraak- en
voorlichtingsavonden voor de
bewoners in de buurten. Vooral
de laatste maanden komen nogal
eens signalen binnen waaruit
blijkt dat deze ontwikkeling de
ambtenaren met grote zorg ver
vult. Logtenberg: "Het aantal
ambtenaren dat instort en met
stress kampt is al ontstellend
groot. Alleen op de afdeling ste-
debouw is een derde deel van de
daar werkzame ambtenaren
ziek"
Uitbreiding
Ook zonder ziekteverzuim zou
trouwens een aanzienlijke perso
neelsuitbreiding noodzakelijk
zijn. "We zien als gemeente Lei
den wel steeds kans om van het
ministerie van volkshuisvesting
geld los te krijgen voor stadsver
nieuwingsprojecten maar we
krijgen van het ministerie van
binnenlandse zaken geen geld
LEIDEN - In de Leidse gemeente
raad zal een subisidie van 135.000
gulden aan de hockeyvereniging
Roomburg (voor het bouwen van
nieuwe kleedlokalen, waarbij te
gelijk de kantine wordt aange
pakt) weinig weerstand ontmoe
ten. Dat bleek gisteravond in een
vergadering van de raadscom
missie voor onderwijs. Nieuw
bouw is extra noodzakelijk nu
Roomburg nieuwe velden in ge
bruik heeft gekregen.
om meer personeel aan te trek
ken. Op deze manier loopt het een
keer vast", aldus wethouder Waal
(stadsontwikkeling). "Je kan niet
verlangen dat mensen onder gro
te spanning blijven werken"
Logtenberg: "Straks zegt het mi
nisterie geef dat geld maar terug
want jullie kunnen het niet uitge
ven. Zoiets grijpt je gewoon naar
de keel".
De heer Hins, chef van de afdeling
volkshuisvesting, noemde de si
tuatie gisteravond in een geza
menlijke vergadering van enkele
raadscommissies, „zeer zorg
wekkend". Vooral door het aan
tal langdurig zieken dreigen de
problemen van de gemeente uit
te groeien tot een structureel
probleem. Wethouder Waal
maakte duidelijk dat Leiden nog
niet de helft van het personeel
heeft dat in een stad als Gronin
gen werkzaam is op het gebied
van de stadsvernieuwing. Vol
gens het CDA-raadslid Ham
blijkt uit de noodkreet van de
ambtenaren dat een aantal nieu
we posten moeten worden ver
vuld. "Of binnenlandse zaken het
nu goed vindt of niet"aldus de
heer Ham.
Glaubitz (D'66) drong er op aan de
problematiek onder de aandacht
van de verantwoordelijke be
windslieden te brengen. Wet
houder Waal zei te menen dat de
personeelsproblemen in meer
steden spelen en vreet* zich af het
college van B en W niet gecoördi
neerd actie moet ondernemen.
Om de ergste nood bij de afdeling
stedebouw te lenigen heeft de
gemeente begin deze week een
eerste gesprek gevoerd met een
extern stedebouwkundig bu
reau. Dit bureau zou onder ver
antwoordelijkheid van de ge
meentelijke dienst voorlopig een
aantal werkzaamheden kunnen
gaan verrichten.
In zijn brief aan het college van B en
W pleit de heer Logtenberg er
voor om de gemeenteraadsver
gaderingen en de vergaderingen
van de raadscommissies naar de
middag te verplaatsen. Dit voor
stel stuitte gisteravond bij de le
den van de commissies voor
volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening op bezwaren. Een groot
aantal raadsleden bleek pertinent
tegen omdat zij middagvergade
ringen niet kunnen combineren
met hun werk overdag. Ook
vreest men dat belangstellenden
niet in de gelegenheid zullen zijn
om vergaderingen overdag bij te
wonen.
LEIDEN - Over vier jaar
moet er voor 2000 lagere
scholieren in Leiden een
eigen schooltuintje be
schikbaar zijn. Daarvoor
moet in Leiden nog bijna 5
hectare grond worden ge
vonden. Er wordt dan ge
tuinierd op centrale tui
nen: bij de scholen is vaak
te weinig plaats voor tui
nen.
Dat zegt de Leidse schoolbioloog
Frits van der Sluis in een voorlo
pige nota over "schooltuinen".
Hij vindt het houden van een ei
gen tuintje voor schoolkinderen
erg belangrijk. Het tuinieren (on
der schooltijd) kan aansluiten op
allerlei vakken en is op zichzelf
ook erg waardevol.
Het pand van Mirelle is verkocht en zal
gerestaureerd worden. VANAF MORGEN
houden wij daarom een grandioze
Daar kunt u een voordeelfeest
van beleven, want de gehele kollektie wordt
verkocht met
Een mooie gelegenheid om uw garderobe
met aktuele boetiekmode uit te breiden!
Op het moment zijn er elf Leidse
lagere scholen die tuinieren op
een complex bij de Marnixstraat
(Noord). Een drietal lagere scho
len en een kleuterschool tuinie
ren bij de school. Van der Sluis is
er bij zijn berekening van uit ge
gaan dat eigenlijk voor het hele
Leidse onderwijs schooltuinen
beschikbaar moeten komen.
Het kleuteronderwijs zou bij de
scholen kunnen tuinieren. De la
gere scholieren zouden gebruik
kunnen maken van de "school
tuincomplexen". Van der Sluis
wil het tuinieren voor de lagere
scholen voorlopig beperken tot
de klassen 4 en 5.
Die beperking heeft hij aangelegd
omdat er in Leiden nog weinig
ruimte is. De keus is daarna ge
vallen op vierde- en vijfde klas-
sers, omdat die ook de "theorie"
van het tuinieren kunnen begrij
pen. De vierde-klassers kunnen
dan tuinieren onder schooltijd:
voor de vijfde-klassers zou er na
schooltijd de gelegenheid voor
kunnen zijn.
De scholen die tuinieren zijn erg
enthousiast, zegt Van der Sluis.
Hij stelt wel dat alleen al voor het
begeleiden van de vierde-klas
sers op de schooltuincomplexen
ongeveer 3 tot 4 vakkundige be
geleiders nodig zijn. Voor de vijf
de-klassers zouden "part-ti
mers" kunnen worden aange
steld.
Bij de centrale complexen moeten
ook lesruimten komen, vindt Van
der Sluis. Hij heeft voorlopig vier
plaatsen op het oog. Het snelst
kan een schooltuincomplex ge
realiseerd worden op een terrein
ten noord-oosten van de Meren-
wijk (het gedeelte waar men
Rijksweg 6 had willen bouwen).
gev -lijkt.
Peter Gorter temidden van het materiaal voor de tentoonstelling morgen op het Stadhuisplein.
LEI DEN - Het uitgangspunt van de
lustrumfeesten van "Minerva":
het leggen van contacten tussen
student en burger, is gisteren
volledig uit de verf gekomen toen
een honderdtal studenten en
Leidenaars boven de vijftig jaar
in de Witte Singel een viswed
strijd hield.
De wedstrijd, die werd georgani
seerd in samenwerking met de
Hengelaarsbond voor Leiden en
omstreken, verliep zonder één
wanklank, mede dankzij de be
geleiding door een draaiorgel en
de verstrekking van glaasjes gee
strijk vocht aan de deelnemers.
Bij de prijsuitreiking in de sociëteit
aan de Breestraat bleek dat de
student Paubuiwe met 19 stuks
de beschikbaar gestelde bokaal
in de wacht had gesleept. Tweede
werd de 78-jarige Leidenaar H.
Schouten met dertien gevangen
visjes. De uitslag was verden 3. A.
Kamphues(56 j.) 12 stuks, 4. C.
Schouten(54 j.) 11 stuks, 5. J.
Schouten(65 j.) 7 stuks, 6. H. Vo-
gelenzang(student) 7 stuks, 7. J.
Broere(stud.) 7 stuks, 8. J. v.
Went(57 j.) 5 stuks, en 9. D.
Boon(78 j.) 5 stuks. In de ochten
duren was het ook al druk in de
sociëteit. Toen waren enkele
honderden Leidse bejaarden sa
mengekomen voor een gezellige
ochtend.
"Er wordt steeds gezegd: óf ko
len óf kernenergie. Wij laten
een alternatief zien: energie
die je op andere manieren
kunt opwekken. Onze actie is
ter bevordering van het ge
bruik van eindeloze energie,
energie uit de zon en daarvan
afgeleid uit de wind, golfslag,
temperatuurverschillen in
oceanen en uit planten", al
dus Peter Gorter van de kern
groep Leiden en omstreken
van de Vereniging Milieude
fensie Nederland.
Milieudefensie heeft de dag van
morgen uitgeroepen tot "zon
nedag". Veel kerngroepen
van Milieudefensie zullen dan
met standjes op markten
staan om het publiek in te
lichten over de diverse soorten
van alternatieve energie en
om het er bewust van te maken
dat de Nederlandse regering
met zijn energiebeleid op dit
moment op de verkeerde weg
is. Want dat is de stellige over
tuiging van de vereniging.
Dit hele jaar staat voor Milieu
defensie in het teken van de
energie. De "zonnedag" is
daarin overgenomen uit
Amerika, waar hij op 3 mei
vorig jaar voor het eerst werd
gehouden. En heel wat los ge
maakt heeft, volgens Peter
Gorter. Hij vertelt dat de staat
Californië het plan heeft om
in het jaar 2025 voor honderd
procent op zonne-energie te
draaien. En gisteren hebben
we allemaal in de krant kun
nen lezen dat president Car
ter volgend jaar meer geld wil
uitgeven aan de ontwikkeling
van zonne-energie op grote
schaal, wat moet leiden tot
twintig procent zonne-ener
gie tegen het jaar 2000.
En nu Nederland. Peter Gor-
ter:"In vergelijking met an
dere landen is er in Nederland
nog erg weinig onderzoek ge-
Alle Leidenaren, die wel eens de prijzen vergelijken,
zullen ontzet zijn als ze zien hoe Van Duuren er deze
weekuitspringt.Met merktapijtvoorongekende aktie
prijzen! Profiteer d'r gerust van! Want Van Duuren
is ook nog eens 'n ontzettend precieze tapijtlegger.
Wollen AXMINSTER O CO
Prachtige kwaliteit van33?;- voormL%JU j
SLAAPKAMERTAPIJT CC
Oogstrelend dessin van3&- voorU v/
BERBER 1 CQ
Net als de rest gratis gelegd, van309,- voor. .1 *J >7 j
Aanbiedingen gelden tol 30-6-1979 \)an duUKH doet Wüt
HOOIGRACHT 18/MIDDELWEG 11 LEIDEND
daan naar zonne-energie. Er
wordt nu veel te veel geld ge
stoken in kernonderzoek, ter
wijl het voornemen is om
maar ongeveer twee procent
zonne-energie in het jaar 2000
te halen. Zonne-energie is na
tuurlijk nooit rendabel ge
weest. Milieuwoningen zoals
die in de Merenwijk staan
zijn nog niet rendabeler moeI
nog bij gestookt worden. He
is nog te duur om die wonin
gen zo te maken dat dat nie
meer hoeft. Maar als de ener
gie duurder wordt, worden
heel veel vormen van zonne-
energie wel rendabel en kun
nen we daar een heel eind mee
komen. We betalen eigenlijk
veel te weinig voor energie,
want m de prijzen wordt geen
rekening gehouden met de
schaarste aan fossiele grond
stoffen als olie en aardgas.
Maar de regering heeft nog
nooit garanties gegeven dat
de prijzen voldoende zullen
stijgen Dat moet wel, want
we verbruiken gewoon veel te
veel."
De actie van Milieudefensie is
voor het grootste gedeelte ge
richt op bezuiniging. "Dat
wordt door de overheid hele
maal niet aangemoedigd",
zegt Peter Gorter. Hij haalt de
theorie aan van ingenieur
Potma, die naar een maat
schappij toe wil waarin niet
geproduceerd wordt om de
produktie te verhogenomdat
dat op den duur door de
schaarste en de duurte van
energie averechts zal uitwer
ken, maar waarin geprodu
ceerd wordt om te besparen.
Hij stelt dat dat de werkgele
genheid ten goede zal komen
en ons ivelzijn niet zal aantas
ten. Milieudefensie gelooft dat
haar actie zal bijdragen aan
een andere energiepolitiek.
Morgen staat er ook in Leiden,
op het Stadhuispleinde hele
dag een stand van Milieude
fensie. Er is een kleine ten
toonstelling. er staat een zon
necollector ener is allerhande
informatiemateriaal ver
krijgbaar.
