Regering moet bezuiniging
energie
afdwingen
'Verleng contracten
kernafval nog niet'
eOHEBZD*
Kabinet wijst kritiek op 1 juli-pakket af
Positie van
gastarbeiders
moet verbeterd
Geruzie om
zilverschat
Serooskerke
Kamer ziet niets in vrijivillige matiging
Tentoonstelling rond Anne Frank
Senaat: niet bezuinigen
op volkshuisvesting
WOENSDAG 13 JUNI 1979
PAGTNA 7
Aanbeveling in proefschrift
DEN HAAG (GPD) - Er moet een staatssecretaris voor vreemde
lingenzaken komen om een eind te maken aan het versnipperde
beleid voor minderheden op de verschillende ministeries. Zo'n
bewindsman zou er ook voor moeten zorgen dat buitenlanders in
de departementale diensten worden opgenomen
Dit is een van de aanbevelingen die algemeen secretaris van de
Nederlandse Organisatie Voor Internationale Ontwikkelingssa
menwerking (NOVIB) drs. Sjef Theunis doet in zijn proefschrift
„Buitenlandse arbeiders in Nederland, een niet-participerende
bevolking - een sociaal-ethische verkenning van met name de
moslim-migranten in ons land".
Theunis is op dit proefschrift gisteren aan de Katholieke Universi
teit van Nijmegen gepromoveerd tot doctor in de godgeleerd
heid. Van zijn studie is een handelseditie uitgebracht met als
titel „Ze zien liever mijn handen dan myn gezicht".
De secretaris van de NOVIB geeft aan het slot van zyn proefschrift
meer adviezen, die bedoeld zijn om de treurige positie waarin
gastarbeiders in ons land verkeren, te verbeteren. Enkele van die
aanbevelingen; - De regering moet streven naar actief en passief
kiesrecht voor gastarbeiders op het niveau van gemeenteraden,
Provinciale Staten en Tweede Kamer, - Zolang dit kiesrecht er
nog niet is, moet de Nederlandse regering een nationale advies
raad voor buitenlanders oprichten die zich gevraagd of onge
vraagd tot die regering kan wenden; - De regering moet een
onderzoek instellen naar de activiteiten van ambassades uit lan
den van herkomst van de gastarbeiders die deelneming van deze
mensen aan de Nederlandse samenleving in de weg staan, of die
ernstig streven naar politieke beïnvloeding.
Een belangryk deel van het proefschrift van Theunis wordt in
beslag genomen door een inventarisatie van de positie van de
gastarbeiders in onze samenleving. Die blykt zeer slecht te zijn.
Op allerlei terreinen doet zich onrecht voor, aldus de promoven
dus.
Dit onrecht is er bijvoorbeeld op juridisch terrein. Van het vreem
delingenrecht zegt Theunis dat dit behoort tot „een van de inge
wikkeldste en meest ondoorzichtige stukken wetgeving in ons
land. Deze wetgeving is vooral geschreven ter verdediging van de
belangen van de Nederlandse ingezetenen en niet ten behoeve
van die van grote groepen arbeidsmigranten".
Theunis hecht, ter verbetering van de positie van de gastarbeiders,
bijzonder veel waarde aan het verstrekken van kiesrecht. „Dat
gaat de politieke partijen in het geding brengen, want het gaat om
grote groepen mensen, en waar stemmen te halen zijn, daar ligt
nu eenmaal de interesse van die partijen", zo zei hij.
"De religie is voor deze groep een sleutel tot het hele leven", aldus
Theunis. "men plaatst er zichzelf mee, en bekijkt vanuit de gods
dienst ook zijn omgeving. De islam is voor de mensen uit Marok
ko. Turkije en vergelijkbare landen, het kernpunt van hun be
staan. Dat besef is in ons land niet doorgedrongen".
DEN HAAG (GPD) - De suggestie
van de PvdA, dat het pakket aan
vullende maatregelen op Bestek
'81 vooral de zwaksten in de sa
menleving treft, wordt door het
kabinet zonder meer van de hand
gewezen. Ook is er geen sprake
van een beleid van willekeur, zo
als de grootste oppositiepartij in
haar reactie op de maatregelen
verklaarde. Dat schrijven de mi
nisters Albeda (sociale zaken) en
Gardeniers (CRM) en staatssecre
taris De Graaf (sociale zaken) in
antwoord op de schriftelijke
reacties van de fracties op het
zgn. "l-juli-pakket".
De voorstellen van het kabinet zijn
erop gericht het pakket sociale
voorzieningen in ons land te be
schermen. Hierbij echter kun
nen, aldus de bewindslieden, on
aangename maatregelen niet al
tijd voorkomen worden. Belang
rijk daarbij is voorts dat de even
tuele onaantrekkelijke maatre-
bruik met 5 procent niet zal
worden gehaald. Deze brief is
door minister Van Aardenne
naar de Tweede Kamer ge
zonden, met de mededeling
dat de door de Algemene
Energie Raad gemaakte op
merkingen door het kabinet
in de beschouwingen bij de
verdere beleidsvorming zul
len worden betrokken.
In de brief aan de minister legt
de Algemene Energie Raad
de minister de volgende sug
gesties voor ter beperking
van het gebruik van aardolie-
produkten:
- Een scherpere controle op
snelheidslimieten voor gemo
toriseerde voertuigen;
- een beperkt openstellen van
benzinepompen, ook langs
autosnelwegen;
- invoeren van autoloze (zon)
dagen;
- bevorderen van car-pooling
(met meerderen gebruik ma
ken van dezelfde auto), bij
voorbeeld door het openstel
len van bestaande vrije taxi-
en busbanen voor auto's met
drie of meer inzittenden.
Daarnaast geeft de Algemene
Energie Raad maatregelen in
overweging die pas op lange
re termijn een bijdrage kun
nen leveren aan een ver-
bi uiksbeperking, maar niet
temin toch op korte termijn
een aanwijzing kunnen geven
van de ernst van de situa
tie:
- extra aankoopbelasting met
een sterk progressief karakter
op auto's met een hoog ener
gieverbruik;
- fiscaal stimuleren van diesel
rijden.
Naast al deze maatregelen kan
volgens de Algemene Energie
Raad worden gedacht aan een
verdergaande regeling met de
olie-industrie, gericht op een
meer stringente beperking
van leveranties, rekening
houdend met het leverings
patroon in voorgaande jaren
en zo mogelijk ook met reeds
bereikte besparingsresulta
ten.
gelen naar redelijkheid over de
verschillende maatschappelijke
groeperingen gedoseerd worden,
aldus de visie van het kabinet.
Tegelijkertijd moeten de maatre
gelen een bijdrage leveren tot de
gezondmaking van de economie,
zodat de sociale voorzieningen in
stand blijven en de werkgelegen
heid wordt bevorderd.
In de memorie van antwoord doet
het kabinet opnieuw een beroep
op de sociale partners om te ko
men tot een goed overleg. Een
dergelijk overleg op centraal ni
veau is wenselijk en noodzake
lijk, gezien de situatie waarin het
land thans verkeert, schrijven de
bewindslieden. Hierbij dienen
niet alleen de maatregelen voor
een langere periode aan de orde
te komen. Ook dringende
problemen, die plotseling naar
voren komen, moeten kunnen
worden "aangevat".
De oplossing voor de problemen.
Engwirda (D'66) had geen goed
woord over voor de plannen van
de regering. ,Het programma is
mager en kneuterig. Het maakt
een indruk van vrijblijvendheid
en machteloosheid", zei hij. Het
beroep op de medewerking van
de bevolking is een slag in de
lucht. De oproep om zich aan de
100 km. maximumsnelheid te
houden maakt volgens Engwirda
een „byna komische indruk".
D'66 is ook voorstander van een
lange termijnbeleid voor de
energiebesparing, omdat de hui
dige energieproblemen geen tij
delijke, maar een blijvende zaak
zijn. aldus Enewirda.
Engwirda bepleitte gisteren tal van
maatregelen zoals een energie
belasting, minder wegenaanleg
en het achterwege laten van dure
inpolderingsprojecten. In een no
ta van D'66 worden meer dan 100
energiebesparende mogelijkhe
den opgesomd, variërend van een
campagne voor „trui aan, ther
mostaat lager" tot het beperken
van koopavonden.
VVD-woordvoerder Frits Porthei-
ne was gisteren de enige die zich
tegen dwangmaatregelen verzet
te. Hij plaatste vraagtekens by de
„panieksituatie" in ons land over
de energie. De problemen zyn
volgens hem vooral ontstaan
door de strenge winter en de toe
stand in Iran. Portheine verwacht
meer van stimulering van het
verantwoordelijkheidsgevoel
van de burger. Door vrywillig-
heid hebben we de afgelopen ja
ren al veel bereikt.
Leo Jansen (PPR) vroeg zich af hoe
het komt dat diverse landen (De
nemarken, België, Griekenland,
Japan) wel reeds dwangmaatre
gelen hebben genomen, terwijl
Nederland dat blij ft uitstellen. De
PSP'er Van der Spek verweet de
regering dat zy zich in de voorge
stelde maatregelen teveel richt
op de gewone burger die toch al
makkelijker „te pakken" is.
Vooral in de industriële sector
kan volgens hem veel bezuinigd
worden
zoals de PvdA dat heeft voorge
steld, wijst het kabinet van de
hand. Het socialistische voorstel
tot verhoging van de lastendruk
(ongeveer 1,5 procent) uit Werk
gelegenheid door solidariteit
wordt 'onwenselijk' geacht. Het
ambitieuze investeringspro
gramma uit Werkgelegenheid
door solidariteit II kan volgens
het kabinet niet gerealiseerd
worden, tenzij het financierings
tekort of de lastendruk nog ver
der verhoogd worden.
Plicht
Het kabinet is met een wettelijke
maatregel voor de aftopping van
de prijscompensatie voor inko
mens boven 55.000 gekomen,
omdat de sociale partners niet
zelf hiertoe besloten hebben.
Bij de maatregel is op "pragmati
sche gronden" gekozen voor een
aftopping vanaf 55.000 omdat
DEN HAAG (ANP)- D'66, PvdA en
PPR vinden dat geen besluit
moet worden genomen over de
verlenging van opwerkingscon-
tracten voor kernenergie-afval
van de centrales Borssele en Do-
dewaard totdat uitgebreid en
principieel is gesproken over alle
aspecten van kernenergie.
Eerst zal de brede maatschappelij
ke discussie over kernenergie
Koekoek voor
de rechter
ARNHEM (GPD) - Tweede-Ka
merlid H. Koekoek uit Benne-
kom moet op 20 juni voor de Arn
hemse politierechter verschij
nen, omdat hij in december van
het vorig jaar een drietal pony's,
waarvan hij de eigenaar was,
verwaarloosd zou hebben.
De verwaarlozing van de pony's
kwam vorig jaar aan het licht na
klachten van omwonenden, die
politie en dierenbescherming
meldden dat Koekoek vanaf juni
1978 drie pony's in een bos had
vastgezet en vervolgens zou heb
ben laten verhongeren.
Eén van de pony's moest worden
afgemaakt, de andere twee
paardjes moesten op last van de
politie door het kamerlid in een
stal worden ondergebracht.
Omdat de omwonenden bang wa
ren dat de zaak in vergetelheid
zou geraken, stuurden ze vorig
jaar een brief aan de vaste Twee
de Kamer commissie van CRM
en de vaste commissie van justi
tie. Hierin vroegen de inwoners
van Bennekom de commissies te
helpen voorkomen, dat Koekoek
zijn „treurige praktijken" zou
hervatten.
nog slechts weinig werknemers,
die onder een cao vallen, meer
dan dit bedrag verdienen.
De aftopping levert bruto een be
drag van ongeveer 100 miljoen
op. Rekening houdend met de
verminderde belastingopbrengst
als gevolg van de maatregel (het
netto-bedrag) komt het kabinet
op een opbrengst van 50 mil
joen. Hiermee kunnen ongeveer
1500 arbeidsplaatsen geschapen
worden. Het kabinet vertrouwt
erop dat de aftopping niet zal lei
den tot een verhoging van het in
cidentele loon (promoties en an
dere buitengewone loonsverho
gingen).
Trendvolgers
De fel bekritiseerde korting op de
inkomens van de trendvolgers
beargumenteert het kabinet met
een verwijzing naar de relatief
sterke rechtspositie van deze
plaatsgehad moeten hebben die
de regering heeft toegezegd, stel
den zij gisteren in de Tweede
Kamer bij een interpellatie over
die zaak van het D'66 Kamerlid
Ineke Lambers-Hacquebard.
De oppositie neemt het minister
Van Aardenne van economische
zaken kwalyk dat hij zonder de
Kamer in te lichten nota's heeft
gewisseld met Frankrijk en En
geland om verlenging van de op-
werkingscontracten mogelijk te
maken. Minister Van Aardenne
verdedigde zich met de stelling
dat de Kamer, zoals altijd bij in
ternationale verdragen, zijn
goedkeuring nog moet geven en
dat de interpellatie dus voorbarig
was omdat de benodigde goed
keuringswetten nog bij de Kamer
moeten arriveren.
„De maatschappelijke discussie
gaat over de vraag of de nucleaire
opwerking uitgebreid moet wor
den. De centrales van Borssele en
Dodewaard zijn er nu eenmaal.
De regering heeft nooit gezegd;
stoppen met alle kernenergie tot
na de discussie", aldus de be
windsman, die de motie waarin
het oppositiestandpunt is vast
gelegd "ontraadde".
Zijn collega Ginjaar van volksge
zondheid voegde daar aan toe dat
opwerking van het kernenergie
afval altijd al heeft plaatsgevon
den. Dat de contracten verlopen
en daarom verlengd moeten
worden. "Wij stonden voor het
dilemma positief te moeten rea
geren of de centrales sluiten dan
wel het afval tijdelijk boven
gronds opslaan", zei Giryaar.
CDA-woordvoerder Jan van Hou-
welingen zei begrip te hebben
voor de positie van de beide mi
nisters maar hij wil wachten tot
de principiële discussie over
kernenergie is afgerond. Van
Houwelingen was het met Gin
jaar eens dat nooit is gezegd:
groep werknemers in de semi-
overheidssector. Omdat deze in
stellingen in belangrijke mate uit
de collectieve middelen gefinan
cierd worden, vindt het kabinet
dat zij voor de besteding van deze
middelen een bijzondere verant
woordelijkheid draagt. Het kabi
net erkent overigens dat de
rechtspositie van de groep niet
geheel overeenkomt met de posi
tie van de ambtenaren.
Het kabinet acht doorvoering van
de korting noodzakelijk, omdat
anders de gevolgen "aanzienlijk"
zijn. De totale opbrengst zou met
ongeveer 120 miljoen gulden
verminderen, indien de maatre
gel pas op 1 januari 1980 zou wor
den ingevoerd. Hiermee zou in
ieder geval de voorgenomen uit
breiding van de arbeidsplaatsen
met nog eens 5000 werknemers
op de tocht komen te staan.
stoppen met alle nucleaire op
werking tot na de discussie. De
VVD-er Braams vertelde achter
het beleid van de ministers te
staan. Het is de plicht van de re
gering de nodige voorzieningen
te treffen om de centrales te laten
doordraaien, aldus de liberaal.
Volgende week dinsdag zal de
Kamer over de D'66-motie stem-
DEN HAAG (GPD) - Er mag niet
worden bezuinigd op volkshuis
vesting. Tot dit unanieme oordeel
kwam de Eerste Kamer gisteren
tijdens het debat over de begro
ting. Minister Andriessen (finan
ciën) wil dat het ministerie van
volkshuisvesting 500 miljoen
gulden inlevert. Dit zou volgens
de bewindsman mogelijk zijn,
omdat het bouwprogramma als
gevolg van de strenge winter toch
niet kan worden gehaald.
Alle fracties in de senaat lieten dui
delijk weten dat eventueel over
gebleven geld aan volkshuisves
ting moet worden besteed. Ove
rigens heeft minister Beelaerts
van Blokland van volkshuisves
ting al meerdere malen gezegd
dat hij een bezuiniging op zijn
departement niet zal accepte-
CDA-senator Van Kuik noemde
een bezuiniging niet te rijmen
met het streven van het kabinet
alles op alles te zetten om een
woningbouwprogramma voor dit
jaar alsnog te halen. Het beno
digde geld hiervoor moet dan be
schikbaar blijven, oordeelde Van
ADVERTENTIE
Oplichtster
aangehouden
GRONINGEN (GPD) - De vrouw
die vorige week enkele zakenlie
den uit Appingendam wist op te
lichten door te vragen of ze even
naar het toilet mocht en dan on
gezien de benen nam met geld en
waardevolle papieren, is in Gro
ningen door de gemeentepolitie
aangehouden. Het is de 73-jarige
A.B.
Kuik. PvdA-woordvoerder De
Cloe vond het te dwaas om los te
lopen dat gelden, die vanwege
een paar maanden vorst nog niet
besteed konden worden,.moeten
worden ingeleverd. „Het is on
verantwoord de volkshuisves-
tinggelden een andere bestem
ming te geven terwijl de aanvra
gen voor bijvoorbeeld woning
verbetering moeten worden af
gewezen en er een subsidiestop
voor monumentenherstel wordt
ingevoerd", merkte De Cloe
op.
De socialist drong op een actiever
stadsvernieuwingsbeleid aan. De
Cloe vindt dat een miljardenope
ratie nodig is om de steden weer
leefbaar te maken. De minister
zou de financiële consequenties
van de stadsvernieuwing op lan
gere termijn aan de orde moeten
stellen, zei De Cloe die voorts
pleitte voor een verhoging van de
huidige bouwprogramma's (circa
100.000 woningen per jaar), met
10.000 huiien. Met meer beschik
bare woningen kan volgens De
Cloe het tempo van de stadsver
nieuwing worden opgevoerd.
SEROOSKERKE (GPD) - Vijf
vrouwelijke erfgenamen van
Frans Geldof uit Serooskerke ei
sen de zilverschat op welke eind
vorige week is blootgelegd bij slo-
perswerk op de plaats waar het
pand De Lindeboom stond. De er
fgenamen hebben zich i'erzekerd
van juridische bijstand van de
Middelburgse advocaat mr.
Huisman, die nog deze week een
deurwaarder beslag zal laten
leggen op de vondst van de 849
zilveren munten.
Eigenaar Frans Geldof, die in fe
bruari dit jaar overleed, dreef in
het pand een handel in ijzerwa
ren en antiek. Zijn erfgenamen,
vijf dochters, verkochten het pand
recentelijk voor 82500 gulden
aan de gemeente Veere.
In de akte VQn verkoop lieten zij
echter de verklaring opnemen
dat. zo luidt de letterlijke tekst
van het beding, "voor het geval in
of op het gekochte geld geixmden
mocht worden, de koper het, voor
zover het aan hem zou toekomen,
om met zal uitkeren aan de ver
koper".
De gemeenteraad van Veere ging
akkoord met deze door notaris
Moggré uit Middelburg namens
de erfgenamen ivoorgelegde toe
voeging. De gemeente Veere wil
nu echter van geen afstand weten.
Men beroept zich op een formule
ring in het woordenboek van Van
Dale. Daarin wordt geld vertaald
met de omschrijving "wettig be
taalmiddel". "En deze munten
zijn geen wettig betaalmiddel",
aldus burgemeester Hack van
Veere.
Jongen (19)
onder puin
bedolven
RHENEN (ANP) - De 19-jarige
R. J T. van der Bijl uit Veenendaal
is gisteren bij een ongeluk op het
bedrijf waar hij werkte om het le
ven gekomen. Het ongeval ge
beurde toen hij voor zijn werkge
ver. een handelaar in bouwmate
rialen in Rhenen, een vrachtwa
gen moest helpen lossen. Hij wil
de daartoe de vrachtwagen een
loods binnenrijden, maar vergat
dat de kraan op de vrachtauto
omhoog stond. De kraan ramde
een draagbalk van de loods, die
instortte. Het slachtoffer werd
bedolven onder puin en overleed
enige tijd later in een ziekenhuis
in Veenendaal aan zijn verwon
dingen.
DEN HAAG (GPD) - De regering dient op korte termijn
met dwingende maatregelen te komen om het energie
verbruik te beperken. Een beroep op vrijwillige matiging
door de bevolking heeft geen enkele zin meer. De regering
treedt veel te afwachtend op, terwijl de energiesituatie te
ernstig is om nog langer te wachten.
Dat vindt de overgrote meerder
heid van de Tweede Kamer, die
gisteren debatteerde over het
energiebeleid van de regering.
Van de grotere partijen hield al
leen de WD vast aan matiging op
vrijwillige basis. Maar PvdA,
CDA, D'66, PPR en PSP waren
eensgezind in hun scherpe kri
tiek op het regeringsbeleid.
Energie Raad
suggereert
autoloze
(zon)dagen
DEN HAAG (GPD) - De Alge
mene Energie Raad heeft in
een brief aan de minister van
economische zaken een aan
tal bezuinigingsmaatregelen
op aardolieprodukten voor
gesteld als blijkt dat de vrij-
Volgens het CDA moet de regering
zelfs streven naar een energiebe
sparing van 10 procent, in plaats
van de huidige norm van 5 pro
cent. „Beter teveel besparen dan
te weinig", zei woordvoerder Van
der Linden. Als voorbeelden voor
besparing noemde hij selectief
autogebruik, het stellen van
normen aan het bezineverbruik
van auto's, zwaardere belastin
gen op energieverslindende ap
paratuur en vermindering van de
verlichting op de autowegen.
Volgens mevr. Epema-Brugman
(PvdA) zit er te weinig vaart in het
energiebesparingsbeleid en is het
regeringsprogramma „te vrijblij
vend". Suggesties van de PvdA
behelzen onder meer het afstaan
door bedryven van overtollige
energie aan het openbare ener-
gienet, het beperken van sport
en reclamevliegerij en licht
reclame, het strenger controleren
van de maximum-snelheid, het
stimuleren van het openbaar ver
voer en isolatie van woningen. De
energiebeperking moet overi
gens betrekking hebben op meer
dan olie alleen.
AMSTERDAM - Koningin Juliana heeft gisteren een tentoonstelling rond Anne Frank geopend die ter
gelegenheid van de 50ste geboortedag van het joodse meisje in het Anne Frank-huis in Amsterdam wordt
gehouden. Bij de opening waren ook de vader van Anne Frank (rechts) en Amsterdams burgemeester Polak
aanwezig. De tentoonstelling geeft een beeld van het leven van Anne Frank, gezien tegen de achtergrond van haar
tijd. De tentoonstelling kon, mede dankzij de hulp van diverse Duitse steden, worden ingericht.
Oppositie oneens niet Van Ardenne
