KERKDIENSTEN
Katholiek en protestant samen in nieuw museum
iJJUIJIIIlHliJJlfc
Vier belangrijke collecties verenigd in voormalig Utrechts klooster
ZATERDAG 9 JUNI 1979
der middeleeuwen vindt men
hier naast produklen van de
„heiligenbakker" uit de Utrecht
se Strosteeg. die aan de lopende
band pijpaarden beeldjes produ
ceerde van Catharina, Maria en
Barbara.
Die twee zijn eigenlijk niet met el
kaar te vergelijken, maar in de
opstelling van het museum zijn
ze van hetzelfde belang. Zo toont
men hier kerkgebouw tegenover
woonvertrek, uniek kunstwerk
tegenover industrieel vervaar
digd voorwerp, hoge theologie
tegenover volkse devoties.
Romeinen
De rode draad van de historie be
gint in de onderaardse verbin
dingsgang. die de afdeling ,,Kerk
en staat in de middeleeuwen" be
vat. Men vindt er, als oudste
voorwerpen, twee Romeinse Ne-
halennia-beelden van omstreeks
200 na Christus, nog niet zo lang
geleden opgevist uit de Ooster-
schelde.
Voordat de (gothische) Dom van
Utrecht werd gebouwd bezat de
stad een Romaanse dom en hoe
die dom er moet hebben uitge
zien, kan men aflezen aan een
houten maquette.
Zeer rijk is de collectie van kerk
gewaden die hier aanwezig is, de
grootste van West-Europa.
De oude voorraad kelder van het
convent herbergt nu de afdelin
gen eredienst, kerkmuziek, devo
tie en industrie. De dood is pre
sent in de vorm van een imposant
grafmonument (uit plm. 1300)
van Arnold van der Sluis, heer
van Berne bij Heeswij k (Noord-
Brabant).
In het convent zelf treft men de
kloosterorden, eindigend met de
Broeders des Gemecnen Levens,
en Geert Grote. Het grachtge
bouw toont kerkinterieurs en
eredienst, zowel bij katholieken
als protestanten, het huiselijk le
ven van beide groepen, de Ver
lichting en de invloed daarvan op
de Reformatie, de scheiding van
kerk en staat in de dagen van Na
poleon, alsook wat men noemt de
domineescultuur van de negen
tiende eeuw.
De afscheiding van de gerefor
meerden, de katholieke emanci
patie, het herstel van de bis
schoppelijke hiërarchie in 1853
en de neo-gothiek komen hier
evenzeer aan de orde. Hoe hoger
men klimt in het grachtgebouw,
hoe dichter bij de moderne tijd.
Ten slotte staan we, in het zolder-
vertrek, in de twintigste
Er is een tijd geweest dat christelij
ke en katholieke vakbonden door
de stad marcheerden, met feeste
lijke vaandels aan het hoofd van
de stoet. Dat gebeurt allang niet
Mocht u zich hebben afgevraagd
waar die vaandels zijn gebleven,
ze staan hier keurig op een rij.
Kuypers deur
En dan is er de deur van Kuyper.
Dr. Abraham Kuyper, de grote
man van de kleine Luyden, heeft
tijdens de kerkelijke troebelen
die in 1886 hebben geleid tot het
uittreden van dê gereformeerden
uit de Hervormde Kerk, in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam een
houten deur geforceerd.
Over die deur doen nu nog sterk
uiteenlopende verhalen de ron
de. Volgens de ene auteur heeft
Kuyper daarbij een zaag ge
bruikt. volgens de andere vol
stond hij ermee een paneel in te
trappen. Minstens twee teke
naars hebben het geruchtma
kende incident in een spotprent
vereeuwigd. Maar hoe het zij, die
deur is bewaard gebleven en be
vindt zich nu in 'het Catharijne-
convent.
Het is een sprekend bewijs van de
kracht, die Abraham de Gewel
dige bezielde.
Diensten. Zondagmorgen om 11
uur is er in de rk kerk aan de He
rensingel te Leiden een dienst
met eucharistieviering waarin
het 10-jarig bestaan van de jonge
rengroep "The Lord's Folks"
wordt herdacht. Voorganger is
pastor P. de Ridder.
Ds. W.H. Kuipers heeft prof. Tjaard
Hommes uit South Band (India
na, Ver. Staten) gevraagd, in de
doopsgezind-remonstrantse
dienst van morgen (10 uur in de
Lokhorstkerk te Leiden) iets te
vertellen over de functie van de
kerk in een veranderende sa
menleving. Prof. Hommes, dic-
indertijd aan het remonstrantse
seminarium in Leiden studeerde,
behoort tot de congregationalis-
tische kerk in de Ver. Staten en is
bij uitstek deskundig op het ge
bied van gemeente-opbouw. Hij
heeft ook een paar jaar op de Fi
lippijnen gewerkt.
Om 5 uur morgenmiddag wordt in
de Maranathakerk aan de Lage
Morsweg in Leiden een jeugd
dienst gehouden, waarin vicaris
dr. S.W. Bijl uit Voorschoten zal
spreken over het thema "Verlei
ding". Het Voorschotense jonge
renkoor onder leiding van de
heer K. van der Keur verleent
medewerking. De dienst is voor
bereid door de hervormd-gere-
formeerde jongerendienstcom-
missie "Morskwartier".
ft Beroepingswerk: Hervormde
Kerk: Beroepen te Woubrugge J
Klein Kranenburg, vlootpredi-
kant in Den Helder, te Zwartsluis
A. J. de Bue Scharnegoutum (Fr.);
bedankt voor Lutten (Ov.) H.P.
Bos Bierum (Gr.), voor Voorst
(Geld.) H. van den Heuvel Maars-
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Dordrecht kandidaat dr. H.E.
Faber van der Meulen Scheve-
ningen, te Meppel J.F. Put 's Gra
vendeel, te Zoetermeer G. Assies
Emmen, te Dokkum M.C. Kerst
en Scheveningen; aangenomen
de benoeming tot docent bijbel-
kunde aan de Pedagogische Aca
demie "Rehoboth" te Utrecht P
Heinen aldaar.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: aangenomen naar Urk T.
Wendt Gees (Dr.).
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Driebergen A.
Baars Urk.
Steun voor IKV. Het hervormde
synodebestuur heeft in een brief
aan predikanten en kerkeraden
gevraagd, dit jaar op de vredes-
zondag, 23 september, een extra
collecte te houden voor het In
terkerkelijk Vredesberaad (IKV).
Het verzoek is gedaan na overleg
met het gereformeerde synode-
bestuur.
Het hervormde synodebestuur zegt
in zijn brief dat het IKV de kerk
de laatste jaren een belangrijke
cjienst heeft bewezen door met
grote hardnekkigheid te vragen
naar de bijdrage die de kerk aan
het vredeswerk kan leveren. Ook
degenen die het met bepaalde ac
ties en uitspraken oneens zijn
zullen het IKV deze functie niet
willen ontzeggen, aldus het sy
nodebestuur. Het vindt het van
belang dat die bij voortduring
wordt uitgeoefend.
UTRECHT - Het rijksmuseum Catharijneconvent, dat koningin Juliana vandaag heeft
geopend, is vanaf 30 juni voorlopig op de zaterdagen en zondagen gesloten. De reden
daarvan is gebrek aan mankracht in de bewaking, aldus museumdirecteur Bouvy. Hij
hoopt dat in deze situatie binnen niet al te lange tijd verandering zal komen.
Ter gelegenheid van de opening krijgt het museum twee geschenken aangeboden van de
Vrienden van het Museum, een "protestants" cadeau en een "rooms-katholiek". Het
eerste is een schilderij van Johannes Spilberg (1619-1690), voorstellende Jezus bij
Maria en Martha. Het andere geschenk is een van de topstukken van de Utrechtse
schilder Dirck van Baburen (1590-1624), voorstellende De Doornenkroning.
Het Catharijneconvent is vermoedelijk het enige museum in Europa, dat gewijd is aan de
heersende godsdienst van het eigen land. Gebleken is dat juist de sterke verzuiling van
het christendom in Nederland een goede voedingsbodem is geweest voor het ontstaan
van dit museum.
bruiklenen van kerkeraden, pre
dikanten en particulieren, in
weinig jaren een belangrijke ver
zameling kunnen opbouwen, die
een overzicht geeft van de ont
wikkeling in het Nederlands pro
testantisme sinds de dagen van
Lutheren Calvijn. Daarmee werd
het nieuwe museum met een
vierde paal onderheid.
Welke godsdienstige tegenstellin
gen er in vroeger eeuwen ge
weest mogen zijn, ze worden al
lemaal opgeheven in de eenheid
van het Catharijneconvent. Dat
wordt op kostelijke wijze ge
symboliseerd door een zaal in
het nieuwbouwgedeelte, waar
men een protestantse preekstoel
met alles wat daarbij hoort, (af
komstig uit de kerk van het
Noordhollandse dorp Warder),
heeft samengebracht met het al
taar van het Amsterdamse
Maagdenhuis.
Rondgang
Hoewel de inrichting van het nieu
we museum nog niet helemaal
klaar is, staan drs. H. L. M. De-
foer. conservator, en drs. C. H.
Staal, hoofd presentatie, klaar
voor een kleine rondleiding, die
na afloop toch nog een dikke
twee uur blijkt te hebben ge
duurd. Er is dan ook ontzaglijk
veel te zien en ze waarschuwen,
dat men om alles in zich op te
nemen, eigenlijk nog wel een
keer moet terugkomen.
De rode draad die door de opstel
ling loopt, is de draad van de ge
schiedenis. Men heeft de totale
ontwikkeling van het christen
dom in ons land willen tonen, te
beginnen bij de kerstening van
de Nederlandse moerasdelta
door uit Ierland overgekomen
zendelingen als Willebrord en
Bonifacius, en te eindigen met
voorlopig de twintigste
Daarmee koos men ook voor het
naast elkaar plaatsen van kunst
werken op zeer verschillend ni
veau. Altaarstukken van Jan van
Scorel en andere grootmeesters
(Van een medewerker)
Onderaardse gang
Het Catharijneconvent omvat twee
gebouwen, het grachtgebouw
aan de Nieuwe Gracht 63, waar
ook de ingang is, en het voorma
lige Catharijneklooster (convent
is een niet meer in gebruik zijnde
term voor klooster), gelegen tus
sen de Nieuwe Gracht en de Lan
ge Nieuwstraat. Beide gebouwen
zijn de laatste jaren gerestau
reerd, er is ook nieuwbouw be
dreven. Onderling zijn ze ver
bonden door een brede onder
aardse gang, die ook als museum
ruimte wordt benut.
Vier collecties zijn in het nieuwe
meling samengesmolten. De.
oudste is het Aartsbisschoppelijk
Museum te Utrecht, dat dateert
van 1862 en dat de laatste tijd een
(veel te beperkte) huisvesting
heeft genoten in het gebouw van
het Centraal Museum aan de Ag-
nietenstraat.
Daar komen bij het Bisschoppelijk
Museum uit Haarlem, dat om
streeks 1870 is ontstaan, en het
kleine Oud-Katholiek Museum,
dat ruim een halve eeuw bestaat.
De plannen om deze drie verza
melingen onder één dak te bren
gen, dateren al uit de jaren zes
tig-
Apostelen met Jezus in de Hof van Gethsemané.
UTRECHT - Het jongste rijksmuseum van Nederland is
vandaag door koningin Juliana in Utrecht geopend:
Rijksmuseum het Catharijneconvent. Zoals het Rijksmu
seum in Amsterdam een beeld geeft van de geschiedenis
van Nederland, zo is het Catharijneconvent bedoeld om
de godsdienstige geschiedenis van Nederland vast te leg
gen.
Het
voormalige
Catharijneklooster
in Utrecht, waar
de kerkelijke
geschiedenis van
Nederland wordt
vastgelegd.
1974 de Stichting Protestantse
Kerkelijke Kunst in het leven ge
roepen.
In deze stichting zijn vertegen
woordigd de Nederlands Her
vormde Kerk, de Gereformeerde
Kerken, de Algemene Doopsge
zinde Sociëteit, de Remonstrant
se Broederschap en de Evange
lisch Lutherse Kerk.
Het was kort dag voor deze stich
ting, maar toch heeft men, vooral
ook door schenkingen en
Een historisch museum dus. Geen
kunstmuseum. U zult er geen af
deling schilderkunst, geen afde
ling beeldhouwkunst, geen afde
ling kunstnijverheid vinden.
Toch kunt u in het Catharijne
convent terecht voor een uitgele
zen collectie kunstvoorwer
pen.
Niet zonder trots vermeldt men het
bezit van topstukken uit de mid
deleeuwen, waaronder werk van
de Meester van Delft, de Meester
van Liesborn, Geertgen tot Sint
Jans, Jan van Scorel, Pieter Aart-
sen en Joachim de Beuke
laar.
Voor de zeventiende eeuw noemt
men namen als Rembrandt,
Frans Hals, Ferdinand Bol, Pieter
Saerendam, Abraham Bloemaart
en anderen. De collectie beeld
houwwerken mag gerekend
worden tot de beste van Neder
land.
Voorwaarden
Toen men het rijk bereid vond de
exploitatie van het nieuw te vor
men museum op zich te nemen,
moest wel aan enkele belangrijke
voorwaarden worden voldaan.
Een van die voorwaarden kwam
voort uit de overweging, dat het
rijk zich op geen enkele wijze
vereenzelvigd wenste te zien met
een van de vele christelijke kerk
genootschappen die Nederland
kent.
Daarom zou het museum ook aan
dacht moeten besteden aan de
Reformatie en haar kerkgenoot
schappen. De moeilijkheid was,
dat er in protestantse kring geen
kunstverzameling bestond. Om
in dit tekort te voorzien, werd in
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10
mevr. ds. v. Everdingen L.dorp, 11.45
oec. studentendienst; Marekerk 10 ds.
Broekema te L.dorp, 5 ds. v. d. Velden
Doorn; Maranathakerk 10 ds. Horten-
sius, 5 jeugddienst, vic. Bijl, onderwerp:
"Verleiding", mmv jongerenkoor Voor
schoten; Regenboog Merenwijk 9.30
pastor Van Well en ds. Langebach, 11
pastor Van Well, 12.30 pastor Van Well,
doopdienst; Bethl.kerk Driftstr. 10 ds.
Hemstede Ldorp, opendeurdienst;
Bevr. kerk ZW 10.30 ds. Boogert; Vre-
deskerk 10 ds. Noorman Bussum; Waal
se kerk 10.30 ds. Ribs. Acad. Z. 10.15 ds
Bovenberg en ds. Bakker, Diac.huis
10.30 ds. Hemmes: Jeugdkapel Vredes-
kerk 10; jeugdkapel G Herder (Oude
Vest 13): 10.30; Endegeest 9.30. Geref.
Kerk: Zuiderkerk 10 ds. De Jonge,
jeugddienst. Pcliakerk 10 hi. Brouwer
Katwuk; Oude Vest 10 ds. v d. Werff te
Voorhout, 7 ds. Hortensius; Mar. kerk L.
Morsweg 10 ds. Hortensius, 5 vic. Bijl,
jeugddienst; Bevr.kerk ZW 9 dr. Vlijm;
Groenhoven 10 ds. Gesink Sassenheim;
De Mirt 10 hr. Huigen; Regenboog Me
renwijk zie herv. gemeente. Dolerende
Noodgemeente Groot Leiden (Pieters
kerkstraat 1): 8.30 hr. v. Drunen Ridder
kerk, 5 dr. Zeegers. Geref. Kerk Vrijg.
(Herengracht 70): 10 en 5 ds. Gootjes.
Chr Geref. Kerk (Stcenschuur 9Y. 9.30
ds. Quist Rijswijk, 3 ds. v. d. Boogert
's-G ra ven deel. Geref Gem. (N. Rijn): 10
en 4.30 ds. Boogaard. Geref Gem. in
Ned. (Bethl.kerk Dirftstraat): 11.30 en
5.30 Evang Luth. Gem. (Hoogl Kerk-
gracht) 1II dv 1 l,ip| nr (.i.uiwivig 9.31) ivm
radio-opname). Remonstr.- Doopsgez.
Gem. (Pieterskerkstraat 1): 10 ds. Kui
pers. Baptistengemeente (O. Rijn 3): 10
ds. v. Mameren. Evang. Christenge
meenschap (Middelstegracht 3): 10 br.
Dikkes. Zendingswerk Middemachts-
roep (Zoeterwoudse singel 21): 5 nam.
hr. v. d. Keur. Evangeliecentrum Zijl
singel 2: zond. 10 en di 8 hr Zijlstra.
Pinkstergemeente (O. Rijn 3): 3 nam.
evang. Riekerk. Leger des Heils (Hooi
gracht): 10 en 7.30 Nieuw-Apost. Kerk
(H. Rundtjk 24): 9.30 en 4. wo 8 Chris
tian Science (Steenschuur 6): 10.30. Kerk
van J. Chr v d Heiligen der L Dagen
(Steenschuur 6): 10.15. Zevendedagad
ventisten: elke zat 9.45 bijbelstudie, 11
prediking (in Lokhorstkerk). Oud Kath.
Kerk (Zoeterw. singel): 10. Rooms-Kath.
kerken: Haagweg zat 7, zond. 9 en 10.45;
Herensingel zat 7, zond. 8.30, 9.30, 11;
Rijndijk zat. 7, zond. 9.30 en 11.30; Steen
schuur zat 7, zond. 8.30,10, 11.30, 6 en 7;
Bosh.laan zat 7, zond. 9.30, 11 en 12.15;
Lammensehansweg zat 7, zond. 9,10.30,
12 en 6; HaarLstr. zaL 7, zond. 9.30, 10.45
en 12.15.
ABBENES - Herv. Gem 9.30 ds. Kra
mer Aalsmeer, 7 ds. Den Harder.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
hr. Stam Sassenheim, 7 hr. Goedhart.
Geref Kerk: 10en 6.30dienst. R.K.kerk.
zat 7. zond. 7.3qjen 10.30
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Adventskerk 9.30 dr. Haitsma
Boskoop, av., 6.30 ds. v. d. Linden, Kou
dekerk, av.; Kruiskerk 9.30 ds. Van Hoe-
gee, av.; Opstkerk 9.30 kand. Brokerhof
Leiden, 6.30 ds. v d Heiden, av.; G.H.
kerk 9 ds. v d. Heiden, av., 6.30 ds. v. d.
Ree. av.; De Bron 10.30 ds. v. d. Heiden,
av. 6.30 dr. v. Santen, av.; Driehoorne 7
ds. Koers; Ashram 9.30 dr. v. Santen, av.;
Oudshoornseweg 10 ds. Oort; Sionskerk
9.30 en 6.30 ds. Ouwenwyk. Geref Kerk:
Mar. keik 9.30 hr. Tenyenhuis, 6.30 ds.
Vree: Salv.kerk 9.30 ds. Vree, 6.30 ds. v.
d. Briunk Enkhuizen; G.H. kerk 10.30ds.
Mulder, av.. 6.30 ds. v. d. Ree. av.; De
Bron 9 ds. Mulder, av.. 10 ds. v. d. Ree.
av., 6.30 ds. v. Santen; Ashram 9.30 ds. v.
Santen, av.; Driehoorne 7 ds. Koers. Ge
ref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 9.30 br. Mol-
lema, 7 ds. v. d. Brink (chr. nijverheids-
school Willemstr.). Oud Geref Gemeen
te: 9.30 en 4. maand. 7.15 ds. Du Marehie
van Voorthuysen. Baptistengemeente:
Noord (Sportlaan) 10 hr. Visser. Volle
Evang.Gem.(school Preludeweg): lOhr.
De Jong, Leger des Heils: 10 en 6.30 uur.
Corn, de Vlamingstr. Pinkstergemeente
Bethel (R.-Kruisgcbouw): 6 nam. Pink
stergemeente Alphen (R.-Kruisge-
bouw): 10 voorm. R.K. kerken: Bon.
kerk zat 7, zond. 10.30. Piuskerk zat. 7.
zond. 9, 10.30 en 11.45; De Bron zal. 7.
BENTHUIZEN - Here Gem 9.30 w
Arkeraats Katwijk. 6 ds. Exalto. Gere.
Gem.. 9.30 leesdienst, 7 ds. Boogaard
Leiden, dond. 7.30 ds. Blok Nunspeet.
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 9.30 ds. Droogers, 6.30 ds. De
Vreugd; Salv.kerk 9.30 ds. Richter, 6.30
ds. Droogers; Bethl.kerk 9.30 ds. De
Vreugd, 6.30 ds. Richter. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 ds. 't Hart. Geref. Kerk Vrijg.:
9.30 leesdienst 4 ds. Borgdorff.
BOSKOOP - Here. Gem.: Dorpskerk
9.30 ds. Stelwagen, 6.30 hr. Verdijk Ab-
benbroek .jeugddienst; De stek 9.30 ds.
Bakker Amstelveen. Geref. Kerk: 9.30
ds. Dijkstra, 5 ds. Versluys H.woude. Ge
ref. Gem.: 9.30 en 6. Opwekkingsge
meente (Concordia): 9.30. Verg. v. Gelo
vigen (Nieuwstraat): 9.30 en 5. R.K. ker
ken: zat. 5.30 en 7, zond. 9.30 en 11.
HAZERSWOUDE - Here. Gem.: 9.30 en
6.30 ds. Geertsema, av. Geref. Kerk: 9.30
ds. Versluys, 5 ds. Nierop. R.K. kerk:
dorp zat, 7, zond. 8 en 10; Anker zat 7,
zond. 8.45 en 11.15; Rijndijk Bern. zond.
10.
HILLEGOM - Here. Gem: 10 ds. v.
Bruggen; Parkwijk 3 nam. ds. Van
Bruggen. Avondmaal. Zie ook geref.
kerk. Geref. Kerk: 10 ds. v. d. Wal. 7 ds.
Rothfusz. Chr. Geref Kerk: 10 en 5 ds.
Visser. R.K. kerk: Mart. kerk zat. 7, zond.
8.30. 10, 11.30 en 12.45; Jozefkerk zat. 7,
zond. 8.30 en 11.30.
HOOGMADE - Here. Gem: dr. v. Vliet.
R.K. kerk: zat 7. zond. 10.
DE KAAG - Here. Gem9.30 ds. Bro
kerhof Voorhout. R.K. kerk: zat 7, zond.
8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem: Dprpskerk 10 ds. Baas. 6 hr. Hof-
fenaar Voorhout, jeugddienst: Ontmoe-
tingskerk 10 ds. Boer. 3 ds. Van Iperen
Bergschenhoek, aangepaste gezins-
diensf 6 30 hr Bakker. Geref Kerk 9.30
ds. Snoey, 6.30 ds. Vrolijk. R.K. kerk: zat.
7. zond 9.30 en 11.15
KATWIJK AAN ZEE - Here. Gem. N
Kerk 10 ds. Hovius. 6 ds. Boer; Oude
Kerk 10 ds. Van Roon, 6 ds. De Jong;
Ichtuskerk 10 ds. Vink, 5 ds. Ar keraats;
Pn iel kerk 9.30 ds. De Jong, 6 ds. Van
Roon; Groen van Pr. school 10 ds.
Schuurman; Hoeksteen 10 dovendienst;
Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk:
Vr.kerk 9.30 en 5 ds. v. cl. Horst; Tr.kerk
9.30 ds. Vrolijk. 6.30 ds. Damsma Rijns
burg, opendeurdienst Geref. Kerk
Vrijg: 10.15 ds. Zemel, 3.30 leesdienst.
Geref Kerk Vrijg. Buiten V: 8.45en 7ds.
Roukema. Chr. Geref. Kerk: 10en5ds. v.
d. Mey. Geref. Gem 10 en 5 leesdienst,
di. 12 juni 7.30 ds. v. Gelder. Geref. Ge
meente in Ned.(Louwestr.): 10en5ds. v.
d. Berg. Volle Evang. Gem. (Voorstraat
100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Here
Gem: 10 ds. v. d. Linden. 7 ds. Van den
Hoek Hieuwegein. Geref. Kerk: 9.30 ds.
Nierop, 7 ds. Dijkstra.
LEIDERDORP Here Gem en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 ds. Van Loenen, 3
ds. Bovenberg Leiden, met en voor
geestelijk gehandicapten, 6 30 mr. Reu-
gebrink; Hoofdstraatkerk 10 ds. Does
burg; Scheppingskerk 9 en 10.30 mevr.
Jacobi; Elis. ziekenhuis 9.30 rector Vijf-
tigschild; dond. 14 juni 7.30 Dorpskerk
oec. avondgebed. Baptistengemeente:
10 br. De Vries. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9.
10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Here'. Gem: 9.30 ds.
Lallemanen ds. Los, avond maal in geref.
kerk, 7 ds. Los en ds. De Vree, avond
maal in Dorpskerk; camping 10.30 ds.
Koekoek Alphen aan den Rijn. Geref.
Kerk: zie here', gemeente. R.K. kerk: zat.
7, zond. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE - Here. Gem.: Dorpskerk 10 ds.
De Gelder: Pauluskerk 10 ds. Van Mals-
sen te L.dorp. 7 ds. Hofland Dén Haag,
jeugddienst Gerei Kerk lOds De Wit, 7
zie herv. Geref. Kerk Vrijg.: 10en4.30ds.
Simpelaar. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V:
9 ds. Schuurman, 4 ds. Busstra. Chr. Ge
ref. Kerk: 10 en 4.30 ds. v. Dijken. Geref.
Gem: 10 en 4 ds. Hakkenberg. Oud Ge
ref. Gem: 9.30en 3. R.K. kerken: Agatha
zat. 7, zond. lOen 11.30; Poelpolder zat. 7,
zond. 9 en 11.30; Mariakerk zat. 7, zond.
8.30,10 en 11.45; Engelbewaarders zat. 7,
zond. 8, 9.30 en 5,45.
NIEUW,KOOP - Here. Gem: 9.30 ds.
Bronsgeest, 6.30 dr. Hailsma Boskoop.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds. Nooteboom,
av. R.K.kerk: zat7,zond.7.30,9en 10.45.
NIEUW VEEN - Here Gem: 9 30 ds.
Gebraad Katwijk, 6.30 ds. Stelwagen
Boskoop. Geref. Kerk: 9.30 ds. Van An-
del A'dam, 5 ds. Verspui Diemen. R.K.
kerk: zat. 7, zond. 9 en 11
NIEUW VENNEP - Here: Gem.. 9.30 d.
Den Harder. 7. dr. S> hr.nn, Abcoud.-
Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 3 ds.
Toorman Den Haag. R.K. kerk: zat 7.
zond. 9.30 en 11
NOORDEN - Here. Gem: 9.30 ds. Zou
tendijk, 7 kand. v. d. Bos. Geref. Kerk
(Woerdense Verlaat): 9.30 hr. Koenes, 7
ds. Fernhout. R.K. Kerk: zat.7,zond. 9en
10.30.
NOORDWIJK- Herv Gem: voorstr. 10
ds. Vink te O.geest, 7 dr. Jansen zang-
dienst; Hoofdstr. 10 dr. Jansen. 7 ds. Ei-
gersma; De Rank 10 prof. dr. Graafland.
7 ds. Arkeraats; Vier boet Boerenburg 10
jeugdkapel; De Rank en Zeebonk 10
zondagsschool. Geref. Kerk: Buurtkerk
10 ds. Warnink; herv. kerk Hoofdstr 7
ds. Elgersma; Vinkenlaan 9.30 ds. El-
gersma, 7 ds. Warnink; St.kerk 11 ds.
Bosman: Sole Mio 9 hr. Van Duin. R.K.
kerken: Binnen zat 7, zond. 8, 10 en
11.30; Zee zat 7 zond 9.30 en 11
NOORDWIJKERHOUT - Here, Gem:
10 ds. Kooy te Hillegom; De Zilk 10 hr.
De Vries Heemstede R.K kerken: Vic-
torkerk zat. 7, zond. 9.30 en 11; Jozefkerk
zat. 7, zond. 8.30 en 10
OEGSTGEEST - Herv. Gem Groene
Kerk 10 ds. Sasse, avondmaal; Paulus
kerk 10 dr. Verdonk; Gem. centr. 10.30
ds. Knipscheer Epe, 7 mevr. De Vlieger;
gem. centr. 10.30 dr. Cramer,jeugdkerk;
Endegeest 9.30 ds. Friederich; Van
Wjjckerslooth 4.30 ds. Sasse Geref.
Kerk: 10 ds. Vegter. 7 zie here. gem. Ge
ref. Kerk Vrijg: 9.30 ds. Hoff, 3.30 ds.
Zemel. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V: 8.45
en 4 ds. v. d. Berg. R.K. kerk: Wül kerk
zat. 7, zond. 9,10.30 en 12; Bon. kapel zat.
6.30, zond. 9 en 11. Volle-Evangeliegem.
(gem.centr.): 4 hr. v. d. Brugge.
OUD-ADE- R.K. kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Here. Gem: 9.30 hr. Drijver V.schoten.
Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 ds. Hasper. R.K.
kerk: zat 7, zond. 9.30 en 11.30,
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: M. Pies.zat 7, zond. 8,9.30en 11; P.
Banden zat 7, zond. 8, 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE-Here. Gem: 9.30
ds. De Vos Katwijk, 7 kand. Vos Utrecht.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst 2.15 ds.
RIJNSBURG - Here. Gem: Grote Kerk
9.30 ds. v. d. Bogerd. 5 ds. Van Niel; Be-
thelkerk 9.30 ds. v. Niel, 5 ds. v. d. Bo
gerd. Avondmaal. Geref. kerk: Petra-
kerk 9.30 ds. Baaven, 5 ds. Damsma;
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Damsma, 5 dr.
Van Oeveren; Mar. kerk 9.30 dr. Van Oe-
veren; camping Koningshof 10.30 dr.
Van Oeveren; Avondzon 3 ds. Baayen,
avondmaal. Geref. Kerk vrijgemaakt 10
en 5.15ds. Zomer. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 5 ds. De Joode. Evang. Christenge
meente (aula mavo): 10 br. v. d. Brink,
avondmaal. R.K. gemeenschap (aula
tuinb.school): zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk: zat 7.
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Here. Gem: 9 en 10.30
ds. v. d. Meer, 7 hr. Stam, opendeur
dienst mmv Rising Hope H.woude. Ge
ref. Kerk: 9.30 ds. Haspels A'dam beves
tiging ds. Baas, 5 ds. Baas, intrede. Chr.
Geref Kerk: 10 ds. Rebel, 5 ds. Carlier
A'dam. R.K. kerk: zat 7, zond. 9 en 11.
TER AAR - Here. Gem: 9.30 ds. Holst
Naaldwijk, 6.30 ds. Zoutendijk Noorden.
Avondmaal Geref. Kerk: 9.30 ds. Beze-
mer. 630 ds. v. d. Heiden. R.K. kerk:
Aardam zond. 9 èn 12; Langeraar zat 7,
zond. 8.30, 10 en 11.30
VALKENBURG - Here. Gem: 10 ds.
Pannekock Leiden,6.30 da v <i Bogerd
Rijnsburg. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds.
De Raadt. Geref. Kerk vrijg: 9.30 lees-
dienst 5 ds. Hol'f
VOORSCHOTEN - Herv. Gem: Dorps
kerk 10 ds. Visser te L.dorp, 7 ds. Van
Malssen L.dorp: aula 9.30 ds. De Zwart;
Hulp en H. 10 ds. Lentz; kapel Rijndijk
10 vic. Bijl; Ark 10 jongerendienst. Ge
ref. Kerk: 10 ds. De Zeeuw, 5 ds. De
Zwart. Geref. Kerk Vrijg: 9.30 lees
dienst, 3 ds. Geelhoed Den Haag. R.K.
kerken: Laur. kerk zat. 7, zond. 10 en
11.30; aula NH 11; M. Godskerk zat. 7,
zond. 8.30 en 10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Be-
thelkerk: 9 ds. Verboom, 5 kand. v. Har
ten, 10.30 ds. v. Vliet, 6.30 ds. Roetman;
Hoeksteen 9.30 ds. Roetman, 6.30 ds.
Verboom; Imm.kerk 9.30 ds. Hueting
Rijdam, 7 ds. Cnossen Delft. Geref.
Kerk: Kr. kerk 9.30 ds. Huisman Rijns-
burg, 5 ds. Modderaar; Ontm.kerk 10 ds.
Modderaar, 5 ds. Huisman. Oud Geref.
Gem: 10 en 6.30. Chr. Afgesch. Gem:
9.30 en 5. Volle Evang. Gem. (Linden-
gaarde 17a): 9.30. R.K. kerk Victorkerk
10: Ontm.kerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - Herv. Gem: 10 ds. Den
Tonkelaar, 5 intrede ds. Baas in geref.
kerk Sassenheim. R.K. kerk: zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem: Dorpskerk
10 ds. Steenstra. 4.30 prof. dr. Graafland.
7 zangdienst; Kievietkerk 10 prof. dr.
Berkhof; Messiaskerk 10 ds. v. Zanten,
avondmaal; Dorpscentrum 9.30 ds.
Tukker. Geref. Kerk: 10 en 7 ds. v. d.
Meulen, av.; Zuid: 10 ds. Van de Kamp.
Ned. Prot. Bond: 10.30 ds. Marwitz,
Haarlem.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Molenaar Nieuwveen, 6.30 ds. Lefeber te
Alphen. Geref. Kerk: 9.30 kand. Visser,
6.30 dr. Vlijm Leiden. R.K. kerk: zat. 7
zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem: 9.30 ds.
Lefeber te Alphen. Geref. Kerk: 9.30 hr.
Christ Leiden, 7 ds. De Wit, Lisse. R.K.
kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem: 10 ds.
Wolthaus. R.K. kerken: Janskerk zond.
10.30; Chr. Dienaarkerk zat. 7, zond. 9.15.
ZWAMMERDAM - Here. Gem: 9.30 ds.
Haakman, 6.30 ds. Hanemaaijer te Al
phen. Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Heiden,
6.30 ds. Mondeel Reeuwijk.
