Nu ook vakbond
voor priesters
A
KERK ZOEKT CONTACT MET ANDERS-GELOVIGEN
OnrustBaskenland nadood demonstrante
SOP*
Ons beroep is kwetsbaarder geworden'
„Kirchentag" trekt
een massa mensen
Zonwerende folie op
celramen Bijlmerbajes
VROOIVmDREESMANN
WOENSDAG 6 JUNI 1979
dJJtUUiii lU'ij'i
UTRECHT (GPD) - Nederland heeft er een nieu
we „vakbond" bij: voor priesters en pastorale
werkers in de RK kerk. Voorlopig alleen in het
aartsbisdom Utrecht maar elders heeft men in
middels grote belangstelling getoond voor dit
nieuwe verschijnsel dat door de bisschoppen
voorlopig nog met argus-ogen wordt bekeken.
We hebben momenteel al 160 leden, vertelt de
Utrechtse pastor Gerard Zuidberg niet zonder
trots. „Als er nog zo'n 100 bij komen ben ik best
tevreden".
Waarom een vakbond voor pasto
raal werkenden?
Voorop: het is geen fraai woord, al
dus Zuidberg. Maar we gebrui
ken de term uitdrukkelijk om aan
te geven dat de bond zich richt op
allen die in het pastoraat werk
zaam zijn: priesters (de wereldhe
ren en religieuzen) en pastorale
werkers, gehuwd of onge
huwd.
Wat nu de reden van de oprichting
betreft: we hebben het gevoel dat
er evenals voor andere beroeps
groepen als artsen, advocaten,
journalisten, om maar een paar te
noemen, ook de mensen in het
pastoraat behoefte hebben aan
een vereniging die het beroep be
schermt, op z'n inhoud bewaart
en opkomt voor de behartiging
van de belangen.
Willekeur
Twee „poten" dus. De plaats van de
kerk in de samenleving en van de
pastor binnen die kerk is aan ver
andering onderhevig. Wat stelt
die kerk in de samenleving voor
en wat stelt de pastor eigenlijk
voor? Belangrijke vragen die niet
alleen op hoog niveau en binnen
allerlei begeleidende diensten
moeten worden doordacht en be
sproken, maar ook door de men
sen aan het front: de pastores in
parochies en gemeentes.
Als er wordt gepraat over proble
men als homofilie, seksualiteit,
werk en werkloosheid, dan klinkt
ook wel eens een pastoraal geluid
maar dan meestal van een bis
schop of een enkele pastor die de
moed heeft wat te zeggen. Maar
het zou juist zo goed zijn wanneer
een groep pastoraal werkenden
zich gezamenlijk daarover buigt
en van zich doet spreken. Dit
heeft alles te maken met de ge
loofwaardigheid van ons werk en
ons staan binnen de huidige kerk,
aldus Gerard Zuidberg. Andere
zaak: het pastorale beroep moet
gezond blijven. Het pastoraat is
binnen onze samenleving geen
beschermd beroep en er bestaat
geen officiële beroepscode waar
op we elkaar kunnen aanspreken.
Naarmate ons beroep in de sa
menleving kwetsbaarder wordt
is het van belang ervoor te waken
dat de inhoud van onze functie
niet wordt overgeleverd aan wil
lekeur van welke kant dan ook.
Er kan veel bescherming uitgaan
van de parochie of van de bis
schop, maar we zullen er ook zélf
als collega's onderling aan moe
ten werken. Zoals we elkaar ook
kunnen helpen bij het denken
over allerlei nieuwe methodes in
het pastoraat.
Rechtspositie
- En de belangenbehartiging?
We willen als vereniging zorg dra
gen voor een duidelijke en open
lijke rechtspositieregeling voor
pastoraal werkenden, aldus
Zuidberg. We willen pleiten voor
duidelijkheid en openheid in
kwesties rond het al of niet be
noemd kunnen worden, bij het al
of niet aanstellen en bij het ai of
niet ontslaan. Het is bovendien
broodnodig dat er eens een in
stantie komt die voor collega's in
de bres kan springen als ze in de
knel dreigen te komen. Er zijn de
laatste tijd dingen gebeurd rond
benoemingen en ontslagen
waarvan je je kunt afvragen of je
als collega's gezamenlijk geen
steun had moeten verlenen.
- Twee terreinen dus waarop de
nieuwe vereniging of vakbond
van plan is actief te zijn.
Momenteel is men bezig om allerlei
vragen en problemen eens op een
rijtje te zetten. Daar heeft het
voorlopig bestuur tot eind dit jaar
de tijd voor gekregen. Op hef
voorlopige lijstje staat o.m. het
doordenken van wat men dan wei
noemt het solidariteitsmodel in
plaats van het gehoorzaam
heidsmodel. Verder de maat-
schappelyke-politieke dimensie
van kerk, pastoraat, ambt. Ook
vragen rond kerk en ambt, zoals
de democratisering in een hiërar
chische kerk, alsmede methoden
en modellen van pastoraat en
groei van een basiskerk.
Het gaat er ons niet om ons op te
stellen tegen de bisschop, zo ver
zekert Zuidberg. Je kunt je af
vragen of we als pastores geza
menlijk de bisschop niet teveel in
een isolement hebben laten zit
ten. Te vaak gebeurt het dat men
hem maar laat praten, zijn uit
spraken maar laat liggen. Paro
chies hebben er recht op dat die
uitspraken serieus genomen
worden en besproken worden.
Ook dan is overleg in een vereni
ging als de onze bijzonder be
langrijk.
- Zal de nieuwe vakbond zich aan
sluiten bfj een grote organisatie
als de FNV?
Dat is niet uitgesloten. De vraag is
al gesteld of het juist niet goed
zou zijn om via de vakbond weer
in contact te komen met de orga
nisaties van arbeiders en andere
werkenden!
Van 13 tot 17 juni wordt in de
Westduitse stad Neurenberg
weer een nationale protes
tantse Kirchentag" gehou
den. De deelneming daaraan
vacht groot: naar
schatting zo'n
100.000 mensen. Ook uit an
dere landen, waaronder Ne
derland, worden belangstel
lenden verwacht.
Veel Westduitse christenen
hebben zich actief op deze
dagen voorbereid. Er zijn
ook kritische stemmen te be
luisteren. Zo betreurt het be
stuur van de Evangelische
Kerk in Beieren het, dat in
het programma bijeenkom
sten en medewerkers voor
komen die weerstand heb
ben opgeroepen.
Vorige week probeerde dit be
stuur nog, de als "links" be
kend staande vrouwelijke
theoloog Dorothee Sölle van
het programma af te voeren,
maar de leiding van de "Kir
chentag" ging daar niet op
in. De Beierse kerkleiding
meent dat bij alle noodzake
lijke en gewenste veelvor
migheid op de "Kirchentag"
er ook grenzen zijn voor de
kerk, juist omwille van haar
opdracht. Niet elk thema
leent zich volgens haar voor
openbare behandeling,
vooral niet waar zoveel jon
geren aanwezig zijn.
Het bestuur van de "Kirchen
tag" heeft nu wel het pro
gramma waarin Dorothee
Sölle optreedt uitgebreid
met een "theologische medi
tatie". Maar ook de pedagoog
Helmut Kentler, die tijdens
een podiumgesprek van de
werkgroep "Homosexuelen
en de kerk" zal spreken over
"Homosexualiteit en het
evangelie", blijft op de lijst
van medewerkers staan.
De controverse rond de "Kir
chentag" is een afspiegeling
van de huidige tegenstellin
gen binnen de Evangelische
Kerk in Duitsland. Sinds de
jaren zestig verwijt een
evangelikale minderheid op
de "Kirchentag" dat er spre
kers in het programma
voorkomen die niet op basis
van de bijbel staan. Voorlo
pig hoogtepunt van deze
controverse, aldus de Evan
gelische Pressed ienst, was
1977, toen de evangelikale
„Gemeentedag onder het
Woord" te Dortmund in feite
een "anli-Kirchentag" werd.
(De Kirchentag zelf werd
toen enige weken later in
Berlijn gehouden.)
De Beierse bisschop Hansel-
mann heeft met zijn uitnodi
ging aan de "Kirchentag" om
nu naar Neurenberg te ko
men, willen bemiddelen tus
sen de partijen. De belijde
nisbeweging "Geen ander
evangelie" gaat uit protest
tegen bepaalde sprekers niet
naar Neurenberg.
Het "Gnadauer Verband", de
grootste evangelikale groe
pering, heeft zijn 300.000 le
den vrijgelaten om aan de
„Kirchentag" deel te nemen.
De president ervan, ds. Kurt
Heimbücher (Neurenberg),
zal zich niet vertonen. Ande
re organisaties, zoals de Con
ferentie van belijdende Ge
meenschappen hebben ook
geen bindend advies gege-
Veertig jaar. Op 11 juni is het
veertig jaar geleden, dat dr.
K.E.H. Oppenheimer (74) te Lei
den, nu met pensioen, tot predi
kant werd bevestigd. Dat ge
beurde in het Drentse Nieuw-
Dordrecht, waar hij van 1939 tot
1946 werkzaam is geweest. Na
twee jaar Hallum (Fr.) kwam hij
in 1948 naar Leiden om het pasto
raat onder studenten ter hand te
nemen. Hij was hier de eerste
studentenpredikant.
In 1961 nam ds. J.A. Eekhof dit
werk van hem over. Dr. Oppen
heimer (Stokroos 21 Leiden)
werd toen universiteitspredi
kant, welke functie hij tot aan zijn
emeritaat (1971) heeft vervuld.
Hij is nog steeds actief als redac
teur van het blad "In de Waag
schaal".
kant is, 11 juni, hoopt prof. dr. H.
Berkhof (Julianalaan 18, Oegst-
geest) vijfenzestig jaar te worden.
Sinds 1960 is hij hoogleraar in de
dogmatiek aan de Leidse univer
siteit. Omdat een hoogleraar niet
op zijn 65ste weg hoeft en prof.
Berkhof niet heeft aangekondigd
dat hem dit een geschikt moment
lijkt om op te stappen, betekent
zijn verjaardag geen afscheid.
Vrouw in ambt
I De kerkeraad van de hervormde
gemeente te Rijnsburg heeft met
20 stemmen vóór, 9 stemmen te
gen en 1 stem blanco besloten tot
toelating van de vrouw tot ambt
van ouderling. Daaraan ging een
brede discussie vooraf waarin
zowel bijbelse gegevens over de
positie van de vrouw in de
christelijke gemeente als het feit
wm*
Prof. Mulder
.voorgedragen als voorzit-
De Raad van Kerken in Neder
land heeft een sectie „Wereld
godsdiensten" ingesteld. Prof.
dr. D. C. Mulder van de Vrije
Universiteit te Amsterdam
zal als voorzitter van de
nieuwe sectie aan de raad
worden voorgedragen. Hij is
ook adviseur van de „dialoog-
sectie" van de Wereldraad
van Kerken.
Het leggen van contacten tiLSsen
de kerken en aanhangers van
andere godsdiensten en theo
logische bezinning op de ont
moeting met anders-gelovi
gen zullen de voornaamste
taken van de sectie zijn. De
Raad van Kerken vindt die
activiteiten noodzakelijk om
dat de Nederlandse samenle
ving steeds meer te maken
krijgt met mensen van andere
religies. Zo wordt het aantal
mohammedanen in ons land
op het ogenblik al op ongeveer
200.000 geschat, het aantal
hindoes op 50.000 en het aan
tal boeddhisten op 15.000.
De nieuwe sectie van de Raad
van Kerken wil ook relaties
aanknopen met buitenlandse
instellingen op hetzelfde ge
bied. Eveneens beschouwt zij
de bewaking van de mensen
rechten in religieus en cultu
reel opzicht als behorend tot
haar taak. Voor anders-gelo
vigen kan zij als adres funge
ren van de kerken die bij de
Raad van Kerken zijn aange
sloten.
Prof. Mulder (59), de kandidaat
voor het voorzitterschap,
werd in 1945 zendingspredi
kant namens de Gerefor
meerde Kerken in Jogjakarta.
Van 1950 tot 1962 was hij do
cent aan de theologische op
leidingsschool in die stad,
welke functie hij in 1962 ver
wisselde vooreen docentschap
aan de theologische hoge
school te Djakarta. Sinds 1965
is prof. Mulder hoogleraar in
de geschiedenis van de niet-
christelijke godsdiensten en
inleiding in de wijsbegeerte
aan de Vrije Universiteit en
sinds 1972 buitengewoon
hoogleraar aan de theologi
sche hogeschool van de Gere
formeerde Kerken te Kampen.
van het huidige ambtsdragerste
kort ter sprake kwamen. Door dit
tekort kunnen veel leden van de
gemeente en gezinnen niet inten
sief worden bezocht. Met name
de nieuwe wijk "Frederiksoord"
zit met een aantal ambtsvacatu-
I Ds. Toornvliet. De "Radioge
meente" van ds. G. Toornvliet,
die haar stem in de ether verloren
zag gaan toen "Mi Amigo" op
hield met uitzenden, maakt nu
gebruik van Radio Caroline (zelf
de golflengte: 319 meter). De uit
zendingen zijn op zondagmorgen
van half tien tot tien uur en verder
elke middag van half 6 tot 6 uur.
Beroepingen
Hervormde Kerk: beroepen te Maas
dijk, J. Delhaas Eikerzee. te Vlaardm-
gen W.H. de Jong Oud-Loosdrecht, te
Vriezenveen J. den Hoed Sliedrecht,
te Genemuiden, G. Vroegindewey
Katwijk aan Zee; aangenomen naar
Leeuwarden R. Dijkmeijer Putten
(deelgemeente), naar Heerenveen R.
van der Gnjp te Naarden; bedankt
voor Rijssen J. Smit Hilversum, voor
Surhuizum (Fr.) W. Balke Den Ham.
voor Woudenberg, G. van den End
Papendrecht.
Gereformeerde Kerken: aangenomen
naar Amsterdam-Osdorp G. van Hal-
sema Katwijk aan Zee, naar Gronin-
gen-West J. Bulthuis Bergum. naar de
gereformeerde-hervormde streekge
meente Maas en Waal (omgeving Nij
megen, met standplaats Wychen) CA.
van Nood Vaas sen, naar Sint Jacobi-
parochie (Fr.) mevrouw W. Wfjbenga
Idskenhuizen (Fr.)
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt:
beroepen te Hattem A. de Snoo Mus
sel. te Hoogezand-Sappemeer. M.
Heemskerk Putten; bedankt voor As
sen-Noord M. Brandes Ermelo.
Nederlands Gereformeerde Kerken
(voorheen Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt Buiten Verband): aan
genomen naar Groningen M.R. van
den Berg Oegstgeest. naar Kampen
(voor zendingswerk in Natal, Zuid-
Afnka) B. Wielenga te Eek en Wiel;
bedankt voor I Jsselmuiden-Grafhorst
H.A. Strating Langerak.
Christelijke Gereformeerde Kerken:
beroepen te Rotterdam-West, M.
Vlietstra Bunschoten te Haarlem-cen
trum J.W. Maris Hilversum; bedankt
voor Westzaan A. van de Weerd Zeist.
Te gemakkelijk
"Een beetje vervolging zou de kerk
in Groot-Brittannië geen kwaad
doen. Waar vervolging is, daar is
het getuigenis van de kerk het
sterkst. Wij hebben het te ge
makkelijk".
Dat zei aartsbisschop dr. Donald
Coggan van Canterbury bij zijn
terugkeer deze week van een be
zoek aan Hongarije en Oost-
Duitsland.
De autoriteiten daar l^open dat de
kerk zal afsterven, maar, aldus
het hoofd van de Anglicaanse
Kerk in Engeland en Schotland,
zij realiseren zich niet dat de kerk
een aambeeld is waar al vele ha
mers op gebroken zijn. "Tegen de
kerk van Christus zijn zelfs de
poorten van hel niet bestand".
ADVERTENTIE
AMSTERDAM (ANP) - De Rijks
gebouwendienst gaat zonweren
de folie aanbrengen op de bui
tenkant van de celramen van de
Amsterdamse Bijlmerbajes.
Hiermee wil men tegemoet ko
men aan de klachten die sinds de
ingebruikneming van het ge
bouw door gedetineerden en per
soneel zijn geuit. Een ingrijpende
(Van c
i correspondent)
MADRID - Als gevolg van de omstreden
dood van de 24-jarige Venezolaanse Gla-
dis del Estal, die zondag tijdens een anti-
nucleaire betoging in Tudela door een po
litiekogel stierf, was het gisteren in het
gehele Baskenland onrustig. In de hoofd
steden van de Baskische provincies de
den zich talrijke gewelddadige confronta
ties voor tussen de bevolking en politie.
De oproep van een aantal politieke partij
en en vakbonden tot algemene staking
werd opgevolgd.
In Pamplona maande de civiele e
van de provincie Navarra de burgers tot
rust en hij verklaarde dat de politie, die
gisteren met stenen werd bekogeld en
vanaf balkons met kokende olie werd be
stookt, met alle middelen de openbare or
de blijft handhaven.
De ergste incidenten deden zich voor in
Pamplona, waar vanaf 's ochtends vroeg
in verschillende stadswijken barricaden
werden opgeworpen en in brand gestö-
ken. De politie, die de barricaden met
bulldozers trachtte te verwijderen, werd
herhaaldelijk door radicale groeperingen
aangevallen. Er werden zes arrestaties
verricht.
Tijdens een bijzondere zitting van de ge
meenteraad van San Sebastian lynchte
het publiek bijna de wethouder van de
regeringspartij, omdat hij voorstelde een
neutraal onderzoek te laten instellen naar
de ware toedracht van de dood van Gladis
del Estal. De woede van het publiek richt
te zich slechts tegen deze vertegenwoor
diger van de regeringspartij, omdat men
het politie-optreden van zondag in Tudela
identificeerde met de politieke lijn van het
kabinet dat verantwoordelijk is voor de
richtlijnen waaraan de politie zich dient te
houden. De politie moest eraan te pas ko
men om de wethouder uit ziin benarde
positie te bevrijden.
Eduardo Mejilla, civiel gouverneur van Na
varra, heeft de burgemeester van Tudela
beschuldigd dat hij „onjuiste getuigen
verklaringen" over de dood van Gladis del
Estal naar buiten heeft gebracht. Volgens
deze regeringsvertegenwoordiger in Na
varra is de officiële versie, die meldt dat
het meisje per ongeluk door een politie
kogel in het gezicht werd getroffen, juist.
Francisco Arava. burgemeester van Tu
dela. blijft echter bij zijn standpunt dat de
24-jarige Gladis door een guardia civil in
de nek werd doodgeschoten.
wijziging van het ventilatiesys
teem hoeft volgens de gebou
wendienst niet, omdat dit voldoet
aan de wettelijk gestelde eisen.
Dit bleek gisteren tijdens de voort
zetting van het kort geding, vorig
jaar door twee vrouwelijke gede
tineerden tegen de staat aange
spannen. Volgens de eisers re
gende het klachten over de atmo
sfeer in het gebouw. Zowel gede
tineerden als bewaaksters had
den last van benauwdheid, mis
selijkheid en andere ongemak
ken. Dit werd geweten aan de op
zet van het gebouw, waarin uit
oogpunt van besparing geen air
conditioning is aangebracht. Het
luchtverversingssysteem kan er
slechts voor zorgen dat het in de
cellen hoogstens drie graden
warmer wordt dan in de buiten
lucht.
TNO Delft, dat in opdracht van mr.
Borgerhoff Mulder een onder
zoek heeft ingesteld, is tot de
slotsom gekomen dat een deel
van de klachten kan worden te
ruggevoerd op het feit dat op zo
merse dagen de temperatuur in
sommige cellen (die op de zon
kant) vrij hoog kan oplopen. -
De landsadvocaat, mr. Droogleever
Fortuyn, liet weten dat het advies
van TNO op korte termijn zal
worden opgevolgd. "Het gaat
hier om een experiment. Uit het
onderzoek van TNO is gebleken
dat het ventilatiesysteem aan de
eisen voldoet. Ik verzoek u dan
ook de eis af te wijzen", aldus de
landsadvocaat.
Uit de broodwinkel:
TARWEKNIP
ca. 800 gram
vanJ-3S
voor 1,40
en zachte
puntjes
4 stuks vanj^08~
voor 0,98
0PL0SK0FFIE
VAN K en G
pot 200 gram
van
voor 6,79
VENDA
KANJERK0EK
plm. 570 gram
van-eer
voor 1 ,39
VENDA COLA,
SINAS en UP
per literfles
varvOrTS
voor 0,69
UYTTERWAAL
KOMKOMMER-
SCHIJVEN
3/4 pot
van+rtt^
voor 0,95
Verse groente en fruit:
SPAANSE
SPERZIE
BOONTJES
500 gram voor 1,49
FYFFES
BANANEN
per kg 1,29
