Vorster treedt af
na leugens rond
Muldergate"
Nog
Ida!
en dan
ZEGETOCHT VAN PAUS DOOR POLEN
Onduidelijkheid over coup in Ghana
Eenstemmigheid
bij Portugese
communisten
■Cit
Miljoenen deelnemers aan massabijeenkomsten in extase
DINSDAG 5 JUNI 1979
ACCRA. GHANA (UPI) - Opstandige
luchtmachtofficieren hebben gisteren na
een strijd die de hele dag duurde bezit
genomen van radio-Accra en bekendge
maakt dat zij de macht hebben overge
nomen, precies twee weken voor de ver
kiezingen die Ghana weer burgerlijk be
stuur zouden hebben gegeven.
Overigens is de situatie in het land nog verre
van duidelijk na de woordenoorlog van
gisteren in de ether.
Tussen flarden militaire muziek door maak
te de rebellenradio gisteravond bekend
dat een avondklok van 8 uur 's avonds tot
6 uur 's morgens was ingesteld en dat het
legerhoofdkwartier in handen was van de
'revolutionaire strijdkrachten'. Op de mi
litaire regering van Ghana werd een be
roep gedaan zich te melden op de lucht
machtbasis in Accra, 'of de gevolgen te
ondervinden'.
Een officier die zei dat hij luitenant-generaal
Joshua Hamidu heette" en chef van de de
fensiestaf in de opperste militaire raad (de
militaire regering) was, deed een beroep
op de strijdkrachten hun wapens neer te
leggen en terug te gaan naar hun kazernes
om samen te werken met de revolutie en
verder bloedvergieten te voorkomen.
Dit was de enige verwijzing naar slachtof
fers. hoewel er geen berichten van ge
vechten zijn geweest.
Volgens de onbevestigde radioberichten
werd de opstand geleid door luitenant J.J.
Rawlings. een luchtmachtman die in april
al eens een mislukte staatsgreeppoging
ondernam. Rawlings was door mede-offi
cieren uit de gevangenis bevrijd om de
opstand te leiden, aldus de berich
ten
De opstandelingen verklaarden flat de
plannen voor verkiezingen op 18 juni om
na ruim zeven jaar weer burgerbewind in
Ghana te krijgen, niet waren geschrapt.
De huidige regering van generaal Fred W
Akuffo kwam na een paleisrevolutie op 5
juli '78 aan de macht. Het bewind van ge
neraal Ignatius K. Acheampong, die zes
jaar 's lands militaire machthebber was
geweest, werd ten val gebracht.
Akuffo hield zich aan Acheampongs voor
nemen de natie tegen juli 1979 te zullen
teruggeven aan de burgerij. Studenten en
de Ghanese middenstand hadden be
toogd tegen de economische moeilijkhe
den waaraan Acheampong niet het hoofd
kon bieden.
Nog geen twee uur nadat de rebellen voor
radio-Accra hadden meegedeeld dat ze de
macht hadden overgenomen, kwam de
regering in de ether terug met de be
kendmaking dat de opstand was onder
drukt 's Middags keerden de rebellen
weer terug om mee te delen dat ze alle b
belangrijke posities in handen hadden.
„Moord op Kennedy werk
van gewone misdaad"
WASHINGTON (UPI) - Het is meer dan waarschijnlijk dat in het
rapport Van de commissie van het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden die een onderzoek heeft ingesteld naar politieke
moorden in de Verenigde Staten, zal staan dat president John F.
Kennedy vermoedelijk is vermoord als gevolg van samenzwe
ring.
Het rapport wordt in juli gepubliceerd. Volgens NBC-news wordt
er uitvoerig in besproken hoe de aanslag het werk kan zijn ge
weest van de georganiseerde misdaad in de Verenigde Staten.
De commissie heeft aan de hand van een bestudering van het
geluid van de schoten, de conclusie getrokken dat er naar alle
waarschijnlijkheid twee schutters waren.
Uit het rapport zal volgens NBC-news blijken dat de rancune tus
sen John Kennedy en zijn broer Robert en de georganiseerde
misdaad, teruggaat tot de hoorzittingen van de Congrescommis-
sie-McClellan over de georganiseerde misdaad in de jaren vijftig.
Later zouden de Kennedy's vanuit Washington met Robert als
minister van justitie krachtiger tegen de georganiseerde misdaad
optreden dan ooit eerder het geval was geweest.
(Van onze correspondent)
LISSABON - Met bijzonder veel
onverwachte gebeurtenissen
werd het afgelopen weekeinde
het negende congres van de Por
tugese communistische partij af
gesloten. In de politieke stelling-
name van de PCP deden zich
nauwelijks veranderingen voor.
Veel belangrijker dan de inhoud
van het congres was de vorm: een
demonstratie van organisatie
vermogen en kracht, precies op
het moment dat de tiende rege
ring sinds de revolutie van 1974
op het punt staat ontslagen te
worden of ontslag te nemen.
Alle besluiten op het congres wer
den, zoals gebruikelijk, een
stemmig genomen, zonder ont
houdingen, zonder tegenstem
men. Maar ook geen enkele spre
ker liet een tegengesteld geluid
horen en niet één moment ver
slapte de aandacht van de 1749
afgevaardigden die met handge
klap en het veelvuldig scanderen
van „PCP, PCP." het congres tot
een in alle opzichten geslaagd
spektakel maakten. Hartver
warmend voor partijgenoten,
angstaanjagend misschien voor
eenieder die het ni^op commu
nisten heeft begrepen.
Jaime Serra, de communistische
woordvoerder vindt het niet
vreemd dat er geen tegenstem
men worden gehoord. „De be
doeling van het congres is de on
derwerpen te verdiepen". De dis
cussie over veranderingen en
aanvullingen op de congresstuk
ken is in de vele voorbereidende
vergaderingen gehouden. „Het
zou een teken yan verwarring zijn
als op het congres zelf allerlei za
ken nog in een beginstadium
zouden moeten worden doorge
sproken. Niettemin is iedereen
vrij om tegen te stemmen of zelfs
de zaal te verlaten als hij het met
een bepaald standpunt niet eens
zou zijn"
De socialistische en communisti
sche partijen in Portugal hebben
gisteren twee afzonderlijke mo
ties van wantrouwen ingediend
tegen de regering van premier
Mota Pinto.
De communisten hebben toege
zegd de motie van de socialisten
te zullen steunen.
Hiermee zal zij de benodigde ab
solute meerderheid behalen bij
de stemming volgende week in
het 263 zetels tellende parlement.
Beide partijen hopen dat de mo
ties de regering zullen dwingen
op te stappen. Mocht dit niet ge
beuren dan hebben de commu
nisten en de socialisten al aange
kondigd na 30 dagen opnieuw
een motie van wantrouwen te
zullen indienen. Wanneer deze
wordt aangenomen, is de rege
ring grondwettelijk verplicht af
te treden.
BEIROET (AFPIReuter) -
Enorme ravage in de buurt van
Beiroet, waar gisteren Pierre
Gemajel, de leider van de
rechtse Falange-partij in Liba
non, bij een bomaanslag lichte
verwondingen opliep.
De 74-jarige Gemajel was op
weg van het westelijke stadsdeel
van Beiroet, dat in rechtse han
den is. naar Kaslik.op 20 km ten
noorden van de hoofdstad, toen
een tijdbom ontplofte.
Bij de aanslag viel een dode.
terwijl er 13 mensen werden
gewond. Van de gewonden kon
het merendeel diezelfde avond
het ziekenhuis nog verlatenDal
gold ook voor Gemajel die licht
gewond was in het gezicht
Bokassa
schoot zelf
kinderen neer'
PARIJS (DPA/Reuter) - Het Fran
se dagblad "Le Monde" heeft za
terdag gemeld dat keizer Bokassa
van het Centraalafrikaanse kei
zerrijk persoonlijk heeft deelge
nomen aan het neerschieten van
kinderen, die een demonstratie
hielden tegen het verplicht dra
gen van schooluniformen. Am
nesty International meldde on
langs, als eerste, dat in het Cen
traalafrikaanse keizerrijk in april
vijftig tot honderd kinderen wa
ren afgeslacht.
Een Franse verslaggever meldde,
na een bezoek van een week aan
het keizerrijk, dat hij tot de over
tuiging is gekomen dat de keizer
eigenhandig in de nacht van 19 op
20 april een aantal kinderen heeft
doodgeschoten. Hij kwam tot de
ze overtuiging op grond van ver
klaringen van onderwijzers,
vrienden en familieleden van de
slachtoffers en een aantal overle
venden.
59
KAAPSTAD (GPD) - De Zuidafn-
kaanse president John Vorster is
gisteren afgetreden. Vorster, als
premier dertien jaar lang het
idool van de blanke minderheid
in zijn land, heeft gelogen over
zijn aandeel in de zwendelaffaire
rond het voormalige ministerie
van informatie. In het gisteren
gepubliceerde rapport van deze
commissie staat dat Vorster on
danks hardnekkige ontkennin
gen als premier wel degelijk op
de hoogte was van de illegale
miljoeneninvesteringen die on
der verantwoordelijkheid van
zijn partijgenoot dr. Connie Mul
der werden gedaan om Zuid-
Afrika's image voor de buitenwe
reld te verbeteren.
Vorster trad in september 1978 at
als premier, officieel vanwege
zijn zwakke gezondheid. Hij
werd daarna tot president be
noemd. Volgens de onderzoeks
commissie onder leiding van
rechter Rudolf Erasmus wist
Vorster al vóór de parlements
verkiezingen van 1977 over de
geheime projecten van het minis
terie van informatie, waaronder
de financiering van het „onaf
hankelijke" Engelstalige dagblad
The Citizen. De Nationale Partij
behaalde bij die verkiezingen een
grote overwinning. De commis
sie-Erasmus stelt dat Vorster
door te zwijgen direct verant
woordelijk is voor de illegale
handelingen van ex-minister van
informatie Mulder (die na de ver
kiezingen moest aftreden en ver
volgens uit het parlement en de
Nationale Partij werd gezet).
„Geen afbreuk"
Het aftreden van Vorster werd gis
teren in het Zuidafrikaanse par
lement bekendgemaakt door de
huidige premier. Pieter Botha.
Hij stelde dat de regering de
conclusies uit het rapport heeft
aanvaard, maar voegde er ter
verdediging van zijn voorganger
aan toe dat aan „de eer en integri
teit van de heer Vorster geen af
breuk wordt gedaan. Hij heeft
zijn verplichtingen onder zeer
moeilijke omstandigheden en
onder grote druk vervuld", aldus
Botha. Volgens de Zuidafrikaan
se premier had Vorster bij de
verkiezingen in 1977 al willen af
treden als premier, maar was op
die beslissing teruggekomen
doordat sterke aandrang op hem
werd uitgeoefend om aan te blij
ven „vanwege het nationale be
lang"
Vorster had, toen vorig jaar het
schandaal rond het ministerie
publiek werd. Mulder verweten
zijn collega's in het kabinet niets
over de regeringszwendel met
belastinggeld te hebben meege
deeld. Mulder, die niet als zonde
bok wilde fungeren, verklaarde
daarop dat Vorster geheel op de
hoogte was van het beleid dat
door het ministerie van informa
tie „ter verdediging van Zuid-
Afnkaanse belangen" werd ge
voerd. Vorsters positie werd
daarmee, ondanks pogingen van
de regering om de zaak onder de
John Vorster
tafel te houden, vrijwel onmoge
lijk.
Het kabinet beschouwt, zo mag uit
verklaringen van premier Botha
worden opgemaakt, met het ver
trek van Vorster de zaak als afge
daan. De commissie-Erasmus
concludeerde dat geen enkele
minister uit het huidige kabinet
betrokken is by het schandaal. Al
eerder werd een wetsvoorstel in
gediend, dat elke informatie over
corruptieschandalen verbiedt
zonder goedkeuring van een door
de president benoemd advocaat-
generaal. Tegen dit voorstel is
heftig geprotesteerd door de
Zuidafrikaanse media.
Vorster, 63 jaar oud, is onmiddellijk
opgevolgd door Marais Viljoen,
de voorzitter van de Eerste Ka
mer. Viljoen zal het president
schap waarnemen totdat de beide
Kamers een nieuwe president
hebben gekozen. Vrij algemeen
wordt de huidige minister van
transport Louwrens Muller als
kandidaat getipt.
ADVERTENTIE
TEL AVIV (AFP) - De kist met het
stoffelijk overschot van de door
handlangers van ex-president
Amin van Oeganda vermoorde
Israëlische mevrouw Dora Bloch,
is zondagavond via Nairobi aan
gekomen in Israël.
Mevrouw Bloch, die in Oeganda in
een ziekenhuis was opgenomen
nadat drie jaar geleden een ge
kaapt vliegtuig was omgeleid
naar Entebbe, werd vermoord
toen een Israëlisch commando de
in gijzeling gehouden passagiers
in een bliksemactie had bevrijd
buiten Amin en de zijnen om. Het
stoffelijk overschot was begra
ven op een suikerplantage en
Lijk van Dora
Bloch begraven
in Israël
Amin heeft altijd volgehouden
dat het lot van mevrouw Bloch
hem niet bekend was.
De 73 jaar geworden mevrouw
Boch is vandaag begraven in te
genwoordigheid van Israëlische
regeringsvertegenwoordigers.
Poe mee aan
de Europese verkiezingen
op donderdag'i"nl
Kom op voor Eui^ppa.
Van onze speciale verslaggevers
Hein ten Kortenaar en Anton
Koene)
CZESTOCHOWA. POLEN. - Paus
Johannes Paulus II is sinds zijn
glorierijke intocht vorige week
zaterdag in Warschau op een bij
na beangstigende wijze bezig het
ijzeren gordijn te doorbreken.
Het is beangstigend, omdat de
Poolse paus ver buiten het regie
boekje van de Poolse regering
gaat en daardoor kan na zijn ver
trek aanstaande zondag de weer
slag van zijn bevrijdingsactie
voor de onderdrukten in Oost-
Europa het Poolse volk harder
treffen dan hij heeft berekend.
Ook is het angstig om te zien hoe
een kerkelijke leider als paus Jo
hannes Paulus II massabijeen
komsten van miljoenen mensen
tot stand weet te brengen en de
deelnemers aan deze bijeenkom
sten in kerk en open lucht in ex
tase brengt. Dat begon al in War
schau. met zijn triomfantelijke
intocht vanaf het militaire vlieg
veld. De wegen waarlangs hij
naar de Poolse hoofdstad reed in
zijn, zoals de Polen het noemen,
pauselijke tank waren geplaveid
met bloemen van alle soorten en
kleuren
Twee uur na de ontvangst door de
Poolse.president Jablonski werd
duidelijk wie het tot en met aan-
tstaande zondag in Polen voor
het zeggen heeft. Binnen vieren
twintig uur bracht de paus in
Warschau alleen al honderddui
zenden mensen op de been. een
verschijnsel dat in de moderne
geschiedenis van Polen onge
kend is. Üp de tweede dag van
zijn bezoek, eerste pinksterdag,
vloog de paus in een witte heli
kopter van de Poolse lucht
vaartmaatschappij LOT naar
Gniezno. duizend jaar geleden
hoofdstad van Polen en centrum
van het katholicisme, dat in Po
len nog wordt beschouwd als
symbool van het christendom.
Op een tankoefenterrein net buiten
Gniezno wachtten op eerste
pinksterdag naar schatting an
derhalf tot twee miljoen mensen
in klederdracht met vlaggetjes en
geschenken urenlang in een na
genoeg ondraaglijke hitte op hun
geestelijk leider. Op het voor
plein van de kathedraal van
Gniezno hield de paus een uren
lange toespraak. Hij was-Azieh
duidelijk bewust dat deze toe
spraak. evenals die van de dag er
voor. direct via de Poolse televi
sie werd uitgezonden. Dat bete
kent, dat hij net als bij zijn inwij
ding in Rome de televisie als me
dium gebruikte om zijn opvattin-
reldvrede bekend te maken.
De tekst van zijn preek was bij de
Poolse autoriteiten bekend, maar
week er plotseling van af en ging
in op de uiterst moeilijke om
standigheden waarin deTsjecho-
slowaken leven.
Deze zijsprong van de paus heeft de
Poolse regering danig in verle
genheid gebracht, zoals trouwens
het hele met moeite tot stand ge-
bez
de
Poolse paus. Na een ontroerende
afsluiting van zijn bezoek aan
Gniezno waarbij niet alleen de
paus zelf, maar ook kardinaal
Stefan Wyszynsky liederen zong.
ging de paus gisteren op tweede
pinksterdag weer per helikopter
verder zuidwaarts naar Czesto-
chowa, het voor de roomskatho-
Jieke Polen belangrijke Maria-
bedevaartsoort
In deze industriestad van rond
200.000 inwoners beleefde de
paus een ongekende triomf. Pre
cies als in Gniezno was geen flat
gebouw of gezinswoning te vin
den dat niet van onder tot boven
onder vlaggen, elektrische ver
lichte beelden van de paus. Maria
of de Poolse patroonheilige Sta
nislaus schuil ging
Voor de abdij van Jasna Gora (in
het Pools: berg van het licht)
bracht Johannes Paulus II weer
naar bescheiden schatting min
stens een half miljoen pelgrims in
vervoering. Door alleen al te wij
zen op de verering van de zwarte
madonna, waarvan het orginele
beeld is opgeborgen in de abdij
van Jasna Gora. riep hy de ka
tholieken op in geval van conflic
ten tussen de belangen van kerk
en staat onherroepelijk voor de
kerk te kiezen.
Omdat de hele dissidentenbewe
ging in Polen geënt is op katho
lieke intellectuele kringen, liet de
paus er geen twijfel over bestaan
dat hij hun zaak tot het bittere
eind zal blijven steunen. Toen
paus Johannes Paulus II nog bis
schop van Krakau was. raakte hy
talloze keren in conflict met de
communistische partijleiders
vanwege zijn steun aan de Poolse
dissidenten. Verscheidene van
zijn goede vrienden uit dissiden
tenkringen kregen van de Poolse
autoriteiten geen toestemming
de inauguratie van de paus in
Rome bij te wonen.
De overweldigende belangstelling
voor het pauselijk bezoek illu
streert in al zyn onverzettelijke
kalmte de grootse demonstratie
van een volk dat zichzelf wil blij
ven en nu een gelegenheid vindt
te protesteren Niet zozeer tegen
het socialisme, dat na 35 jaar vrij
algemeen wordt geaccepteerd.
opgelegd staats-atheïsme. dat in
gaat tegen de diepste tradieties
vap het land
rhet Victoriaplein in Warschau.op weg