Nosferatu
kan niet
erg boeien
'Klachten
beter laten
doordringen'
Ongediertebestrijders
nu ook gediplomeerd
VAN DER WIEL
bJP
li S x
Poetsdag op de Dam
Arafat is niet op de hoogte"
VRIJDAG 1 JUNI 1979
PAGINA 11
Film Herzog blinkt
wel uit in schoonheid
Eén van de aardigste kanten van
films heb ik altijd gevonden datje
er sterk door kan worden meege
sleept. Dat is op verschillende
manieren mogelijk. Een goed in
elkaar zittend verhaal bijvoor
beeld, of een hoofdrol, waarmee
je je gemakkelijk Hunt identifice
ren. Hoort in dit rijtje nu ook
thuis of dé beelden opvallen door
schoonheid?
Ja lijkt het voor de hand liggende
antwoord, maar de film Nosfera-
Nosferatu; regie: Werner Herzog;
hoofdrollen: Isabelle Adjani en
Klaus Kinski; theater: Studio;
12 jaar
tu leidt tot een heel andere
conclusie. Werner Herzogs voor
laatste produkt (Woyzeck is het
laatste) blinkt daarin namelijk
zeer uit, maar laat toch geen on
uitwisbare indruk achter.
De kleuren en de belichting zijn
werkelijk adembenemend knap
en zouden Nosferatu ook het
beoogde onheilspellende karak
ter geven, ware het niet dat Her
zog op een ander terrein danig in
de boot is gegaan. Zo laat zijn ac
teursregie dit keer veel te wensen
over. Erkende grootheden als
Isabelle Adjani en Duitslands
topacteur Bruno Ganz blijven
steken op een verbazingwekkend
middelmatig niveau. Ze lepelen
hun tekst zonder nauwelijks eni
ge fysieke expressie op en waar
dat laatste wel het geval is, heeft
het de gedragenheid van het gro
te toneel. Nu zitten de acteurs en
actrices ook wel opgescheept met
dialogen, die door Vondel ge
schreven zouden kunnen zijn.
Wellicht is dit ook de opzet van
Herzog geweest, maar het gevolg
is wel dat de toeschouwer nooit
echt betrokken raakt bij het wel
bekende griezelverhaal van graaf
Dracula (de film is trouwens ge
baseerd op de Nosferatu van F.W
Murneau uit 1922). Merkwaardig
is bovendien dat Herzog, die per
se geen vampieren-satire wilde
maken, hier en daar toch wat
lach-effecten gebruikt. De ge
raamte-klok in Dracula's kasteel
is in zijn macaberheid erg grap
pig, maar haalt wel de spanning
op een heel belangrijk moment
weg.
Aan de andere kant is daar dan wel
Klaus Kinski, die een prachtige
rol speelt als Dracula. Het aardige
daarbij is dat de bekende bloed
zuiger dit keer niet alleen het
Grote Kwaad vertegenwoordigt,
maar ook nog een paar 'menselij
ke' trekjes heeft. Hij kreunt kla
gelijk als hij niet aan bloed mag
komen en stelt verbitterd vast dat
de dood niet het ergste is. "Het is
nog veel erger om niet te kunnen
sterven" zegt hij tegen Lucy
Harker.
Daarnaast moet ten overvloede nog
eens de loftrompet over de fraaie
plaatjes worden gestoken. Delft,
dat destijds weinig van Herzog en
zijn ratten moest hebben, ligt er
prachtig bij en vooral de natuur
opnamen zijn beeldschoon.
Jammer dat Nosferatu niet in alle
facetten zo uitblinkt.
BART JUNGMAN
Klaus Kinsk-,
De tweede wereldoorlog en alles
wat daarmee gepaard ging, zijn
kennelijk een niet droog te leg
gen inspiratiebron voor auteurs
en filmmakers. "The Passage" is
er het zoveelste voorbeeld van.
Het verhaal speelt zich dit keer af in
en rond de Pyreneeën. De nazi's,
en dan vooral SS-kapitein Von
Berkow (McDowell), maken ver
beten jacht op de geleerde Berg-
son (Mason). Een hoekige, beren-
sterke Baskische boer (Quinn),
die uitstekend de weg weet in het
gebergte, wordt met enige moeite
door het verzet er toe overge
haald om Bergson van Toulouse
naar het onbezette Spanje te
brengen. Maar als puntje bij paal
tje komt, merkt de Bask tot zijn
ontzetting dat hij niet alleen de
prof maar diens hele gezin door
de Pyreneeën moet leiden.
Het wordt een barre tocht, met die
„The Passage"
middelmatig
oorlogsverhaal
dolgedraaide psychopaat van een
SS-er voortdurend op hun hie
len. Dat de sadistische mof het
"The Passage"; regie J. Lee
Thompson. In de hoofdrollen
Anthony Quinn, James Mason en
Malcolm McDowell; theater:
Lido 1; 16 jaar.
tegen de stoere Bask moet afleg
gen, spreekt bijna vanzelf. Het
gaat er alleen om hoe. De afloop
bezit wel een element van verras
sing, maar doet anderzijds zeer
geconstrueerd aan.
Als verhaal komt "The Passage",
ondanks de ambitieuze opzet,
niet boven de middelmaat uit.
Het patroon is te vlak en ligt ook
te snel vast. Filmisch valt er ook
wel wat op aan te merken. Een
aantal gebeurtenissen speelt zich
in het schemerduister af en dat
heeft er toe geleid dat sommige
scènes moeilijk te volgen zijn. En
een SS-officier hoort Duits te
spreken en geen Engels.
Anthony Quinn slaagt er goed in de
ruige Bask tot leven te brengen,
de fameuze (zeer oud geworden)
James Mason als de prof krijgt
daartoe nauwelijks enige kans.
Malcolm McDowell maakt van de
SS-er een wel heel bijzonder
beest.
RUUD PAAUW
ADVERTENTIE
Marian Simons, schoonheids
specialiste, draagt een bril van
WEETALLES
VAN BRILLEN ÉN
SPECIALISTVOOR
KONTAKTLENZEN
NieuweRijn62. Leiden. Tel :071-124108
Blijvers
jr
APOLLO 2: "De gendarme ziet
ze vliegen" - da. 2.00, 7.30 en
9 45 uur. zo. en ma. 1.00. 3 45.
7 30 en 9 45 uur. al
ASTA: "Just agigolo"-da 2.00,
7.00 en 9.30 uur. zo en ma 1.30.
4 00. 7.00 uur en 9.30 uur. al
BIJOU: "Hardcore" - da. 2.00.
7.30 en 9.45 uur. zo. en ma. ook
4 15 uur. 16 jr.
CALYPSO: "The Brink's job" -
da. 2.15. 7.15 en 9.30 uur. zo en
ma. 1.45,4.15,7.15 en 9.30 uur, 12
den jr>
"Jesus Christ Superstar" - Mu-
V^ï?en'r» u CAMERA: "Coming home" -
The Deerhunter - Russisch 215 7 00 en 9 30 uur zo en
roulette en Vietnam. Lldo 2. ma."i 45.4 30,7 00 en 9.30 uur. 16
Leiden, Euro 2. Alphen. ]r
"Animal house" - Komische CINEAC: "Mogliamante" - da.
kijk op Amerikaans studen- 2 00 7 00 en 9 30 ur. zo. en ma.
tonleven, Lldo 3, J.eiden 1.30. 4.00. 7.00 en 9.30 uur, 12 jr.
1 wee vrouwen - Vrouw in COKSO "De prijsvechter", da
moetlukheden wordt op slag 2 00 6 45 en 9 15 uur zo en ma
verliefd op jong meisje. Tria- 1,30', 4 15. 6 45 en 9 15 uur. 12 jr
non. Leiden'.Euro 1. Alphen DU yUI)I "Inp.kken en weg-
Foul play" - Blondje in de wezen - vr en za 7 00 en 9 30
problemen. Euro 3. Alphen. uur zo en ma 3 30 7 qq en 9 30
"Kentucky fried movie" - Maf- uur; ovenge. dagen 815 uur, i2
fe tv-toestanden, Euro 4, Al-
phen. Jr'
"Juliana in 70 bewogen jaren" EURO: "Juliana in 70 bewogen
-Trianon. Leiden. jaren'-za zo ma. en woe 4.00
===-====== en g oo uur overige dagen 2.00
en 8.00 uur. al.
Kinrlprmatinpp METROPOLE 1: "La cage aux
is.inaermaiinee folies" - da 2.00, 6.45 en 9 30
uur, zo. en ma. 1.15,4.00,6.45 en
9.30 uur, al.
"De gelaarsde kat als kracht- METROPOLE 2: 'Twee vrou-
patser" - Camera. Leiden. wen - da. 2 00, 6.45 en 9.30 uur.
"Tom en Jerry" - Lido 3. Lei- Zl, en ma j 15 4 00 6 45 en 9 30
den uur. 16 ir.
"Lady and the tramp"-Studio,
Leiden. METROPOLE3: Agatha -da.
"Bambi" - Euro 2, Alphen. 2.00, 6.45 en 9.30 uur. zo. en ma.
mmïmmmmmmmmmm-mmmm 115. 4.00. 6.45 en 9.30 uur. al.
METROPOLE 4 "National
Lampoon's Animal House" -
Nachtfilms da 2 °°-6 45 en 9 30 uur-zo en
==■==-- ma. 1.15. 4 00. 645 en 9.30 uur.
"The nightporter" - Camera,
Leiden.
"Meisjes die van toeten noch
blazen weten" - Rex. Leiden
"Twee vrouwen" - Euro 1. Al
phen.
"Dood in Venetië" - Euro 2, Al
phen.
"The man from Hongkong" -
Euro 3, Alphen.
"Josefine Mutzenbacher, het
heetste hoertje aller tijden" -
Euro 4. Alphen
Rex
Haagse bioscopen
METROPOLE 5: "Foul plav" -
da. 2 00, 6.45 en 9.30 uur. zo. en
ma. 1.15. 4.00, 6.45 en 9.30 uur.
al
ODEON 1: "Atlantis de verzon
ken stad" - da 1.45, 6.45 en 9.30
uur. zo. en ma. 1.45. 4.15,6.45 en
9 30 uur, al.
ODEON 2: "Terugkeer van de
heksenberg" - da. 2,00, 6.45 en
9.15 uur. zo. en ma. 2.00, 4.30,
6 45 en 9.15 uur. al.
ODEON 3: 'Twee vrouwen" -
da. 2 00. 6.45 en 9.15 uur. zo. en
ma. 2.00,4.30.6.45 en 9.15 uur. 16
jr
ODEON 4: "Strandverlangens'
- da. 1 45. 6.45 en 9.30 uur, zo. en
ma. 1.45.4.15,6.45 en 9.30 uur. 16
jr
PASSAGE: 'The Deerhunter'
- da 2 00 en 8.00 uur. 12 jr
STUDIO 2000 "Stanrash" -
2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. 7.00 en
9.30 uur, ma. 1.00, 7 00 en 9.3C
uur. al.
DE UITKIJK: "Remember m\
name" - da. 2.00. 7.00 en 9.3C
uur. 12 jr
In gezondheidszorg
DEN HAAG (GPD) - Klachten en wensen van patiënten
over het werken van instellingen voor gezondheidszorg
moeten beter tot de leiding van die instellingen kunnen
doordringen. Behandeling van dergelijke kwesties moet
in een vast patroon gebeuren. Vooral is van belang dat
duidelijkheid wordt geschapen over de instantie waar de
klacht kan worden ingediend, evenals de snelheid waar
mee op klachten kan worden gereageerd. Dit stelt de Cen
trale Raad voor de Volksgezondheid (CRV) in een advies
aan de staatssecretaris van volksgezondheid.
D>it advies gaat vooral in op de
hoofdlijnen van het zogenaamde
rapport van de commissie Van
der Burg, dat handelt over het
democratische en doelmatig
functioneren van gesubsidieerde
instellingen. De CRV zegt dat de
verantwoordelijkheden van di
recties van instellingen in veel
gevallen onvolledig zijn afgeba
kend ten opzichte van die van het
bestuur. Daarover moet. liefst in
de statuten, duidelijkheid wor
den betracht.
Voor een democratisch functione
ren van een instelling is de in
breng van deskundige medewer
kers in het te voeren beleid van
groot belang. Die moet echter
volgens de CRV niet worden
verwezenlijkt via een directe ver
tegenwoordiging van de mede-
UTRECHT (ANP) - Surinamers,
Molukkers en Antillianen heb
ben gisteren in Utrecht besloten
hun problemen in de Nederland
se samenleving voortaan voor
een groot deel gezamenlijk aan te
pakken. Doel is behoud van de
eigen identiteit en stimuleren van
het besef dat Nederland cultureel
en raciaal gezien een pluriforme
samenleving is geworden. In de
toekomst zullen ook andere min
derheden, zoals Marokkanen en
Turken, worden benaderd.
h-
werkers in het bestuur omdat zij
daardoor een dubbele, tegen
strijdige verantwoordelijkheid
zouden krijgen, maar vanuit een
adviserende positie.
De medewerkers zijn vertegen
woordigd in de ondernemings
raad. In het overleg van dat or
gaan met directie en bestuur kan
de gewenste inbreng tot stand
worden gebracht. Wat samen
stelling van besturen betreft zegt
het advies dat een bestuur als een
hecht team moet kunnen werken,
dat niet te groot van omvang is
(vijf tot elf leden). Men moet
daarvoor mensen met bestuurlij
ke kwaliteiten zoeken, die als re
gel in de betreffende regio wonen
en letten op verscheidenheid
naar leeftijd, maatschappelijke
achtergrond en geslacht.
Voor psychiatrische centra en ver
pleegtehuizen wordt het van be
lang geacht dat de inbreng van
patiënten op het beleid via pa
tiënten- of bewonersraden tot
stand komt. Bij de zwakzinni
geninrichtingen kan die inbreng
tot stand komen door overleg van
de instellingen met oudervereni
gingen en ouderraden. Zwakzin
nigen kunnen in besturen verte
genwoordigd zijn via aanwijzing
van ouders als bestuurslid.
Klachten dienen in deze sector
door vertrouwenslieden te wor
den behandeld.
AMSTERDAM - Gezeten in een heuse tandartsstoel voor het paleis op de
Dam krijgt deze huisvrouw aanwijzingen van een tweetal mondhygiënis
tes hoe zij haar gebit het beste schoon kan houden. Een dringende zaak: 95
procent van alle Nederlanders lijdt aan tandbederf en tandvleesziekten
De actie werd gisteren gehouden in het kader van de Nationale Poetsdag.
Elektronisch
stemmen
DEN HAAT (ANP) - De Noordbra
bantse gemeenten Dongen en
Zundert en het Zuidhollandse
Hendrik Ido Ambacht maken bij
de komende verkiezingen voor
het Europese parlement gebruik
van een nieuw stemsysteem, dat
het rode potlood overbodig
maakt en het tellen van de stem
men versnelt.
De kiezers in Hendrik Ido Ambacht
en Dongen treffen 7 juni een elek
tronische stemmachine in het
stemhokje aan; in Zundert zullen
ze - bij wijze van werk proef - in
één stemdistrict hun politieke
voorkeur met een prikpen op een
soort ponskaart aangeven. Naast
het experiment zal daar ook nog
volgens de oude methode wor
den gestemd.
Bij het systeem van mechanisatie
stemmen bepaalt de kiezer zijn
keus met een druk op de knop.
Door aan de handel te trekken
wordt de stem vervolgens geteld.
Aan dit systeem kleeft echter het
bezwaar, dat het telmachanisme
niet verspringt als de kiezer de
handgreep niet helemaal over
haalt. Vandaar dat Dongen en
Hendrik Ido Ambacht het nu
hebben gezocht in de elektroni
sche telmachine. Geen goedkope
oplossing, want de apparaten
kosten ongeveer tienduizend
gulden per stuk en beide ge
meenten hebben er negen nodig.
Voor zover bekend wordt het sys
teem elders binnen de Europese
Gemeenschap (nog) niet toege
past. Alleen in Amerika gebruikt
men het op bescheiden schaal.
Een nadeel is, dat er achteraf
geen "harde bewijzen" (stembil
jetten) van de uitslag meer voor
handen zijn.
Bij de proef in Zundert is dit be
zwaar uitgebannen door gebruik
te maken van ponskaarten. De
kiezer prikt een gaatje achter de
partij waarop hij wil stemmen en
achter de naam van zijn favoriete
kandidaat. De ponskaarten stopt
hij in een envolop die hij in de
stembus gooit. De kaarten wor
den geteld met behulp van een
soort computer.
DEN HAAG (ANP) - De uitlating
van de leider van de Palestijnse
Bevrijdings Organisatie PLO.
Yasser Arafat, dat Nederland
binnen de Europese Gemeen
schap wat betreft de Palestijnse
kwestie het "slechtste stand
punt" inneemt, toont duidelijk
aan dat hij niet op de hoogte is
van het beleid van de Nederland
se regering.
Zijn opmerking dat Nederland in
Europa bovenaan de lijst staat
van landen die moeten worden
gestraft wegens steun aan agres
sie tegen het Palestijnse volk
"berust op een misverstand", al
dus heeft de woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag verklaard.
Deze leverde commentaar op be
richten in een Nederlands
weekblad en een Nederlandse
krant (Nieuwsnet en Trouw), vol
gens welke Arafat een boycot en
het verbreken van de diploma
tieke betrekkingen bepleit met
alle landen die de (Israëlische)
agressie steunen.
„Het Nederlandse standpunt is
identiek aan dat wat de negen
landen van de Europese Ge
meenschap in openbare verkla
ringen over het conflict hebben
ingenomen De woordvoerder
verwees hierbij met name naar de
verklaringen die de Negen eind
juni 1977 en onlangs ter gelegen
heid van het Israëlisch-Egyp-
tisch vredesverdrag hebben af
gelegd.
DE BILT (GPD) - Minister Ginjaar (volksgezondheid en milieuhy
giëne) heeft gisteravond in hotel-restaurant De Biltse Hoek in De
Bilt de eerste diploma's voor de vakopleiding ongediertebestrij-
ding uitgereikt. Deze opleiding wordt georganiseerd door de
Stichting Vakopleiding Ongedierte (SVO) en duurt ongeveer één
jaar. Slechts vijf van de in totaal 50 cursisten waren gezakt.
Het afgelopen jaar heeft voor het eerst een groep mensen, die in
dienst van gemeente of particuliere bedrijven belast is met de
bestrijding van ongedierte, onder andere les gekregen in biolo
gie, in het op een verantwoorde wijze omgaan met bestrijdings
middelen en in aspecten van arbeidsveiligheid.
Minister Ginjaar benadrukte in een korte toespraak bij de di-
plomauitreiking, dat het werk van ongediertebestrijders. ver
richt in het belang van gezondheid en milieu, zeer belangrijk is.
Het is daarbij wel zaak. zo zei hij. dat dit door gekwalificeerde
mensen en op een milieuvriendelijke wijze geschiedt. „Ik ben
bijzonder onder de indruk van de hoeveelheid en de aard van de
stof die u zich eigen heefi moeten maken om het diploma te
1 u als de pioniers van de insectenbestnjding".
In september 1977 werd door het ministerie van volksgezondneia
en milieuhygiëne en de Nederlandse Vereniging van Reinigmgs-
directeuren de Stichting Vakopleiding Ongediertebestnjding
opgericht. In september vorig jaar is de eerste cursus van start
gegaan. L. Dekker was een van de mensen die gisteravond het
diploma in ontvangst kon nemen.
Dekker vertelt: „Op een gegeven moment werd er in het land erg
gerommeld met de insectenbestrijdmg. Allerlei mensen die zo
maar wat middeltjes gebruikten. Daar moest iets aan worden
gedaan. De meeste gemeenten hebben wel een afdeling insec-
tenbestrijding. maar die werken niet doelgericht genoeg en hou
den zich vooral bezig met de bestrijding van ratten en muizen.
Maar er zijn ontzettend veel insecten waartegen op een verant
woorde manier iets gedaan moet worden.
Dekker behoorde tot de zogenaamde A-cursisten. Dat zijn diege
nen die dagelijks in hun vak met de bestrijding te maken hebben.
Zij die zelf een bedrijf hebben, maar vooral mensen van gemeen
telijke bestrijdingsdiensten. De B-cursisten vervullen in het da
gelijks leven meerde leidinggevende functies, zoals hijvoorbeeld
de opzichters. Dekker werkt als ontsmetter bij de gemeente
Apeldoorn.
Een andere geslaagde A-cursist. A. Keijzer uit Leiden zegt „Het is
wel jammer dat dit diploma eigenlijk niets voorstelt Het is gen
erkend vakdiploma. Vooraf is niet bepaald dat het rechtsgeldig
zou zijn. Daar hebben we tijdens de lessen ook veel over gepraat
en ruzie om gehad. Nu heb je een papiertje, waar je keihard voor
hebt gewerkt, maar wat op het moment eigenlijk alleen maar leuk
is voor jezelf'.
Er wordt overwogen om in de Wet Ongediertebestnjding, die mo
menteel op het departement van volksgezondheid en milieuhy
giëne wordt voorbereid, vakbekwaamheden op te gaan nemen
voor diegenen die in Nederland met bestrijding van ongedierte
zijn belast.
