Rij no verleg
een flop
lialfzwane shag
Zeg maar jij
tegen mij
Nog
6dagen
en dan...
tf
NAVO: modernisering van
kernwapens
nog dit jaar
E2KS
Protest tegen de NAVO
en kernwapenwedloop
Frankrijk dwars:
INDERDAG 31 MEI 1S7Ï
Demonstraties en tegendemonstraties
Veel belangstelling voor de anti-NAVO-manifestatie in Noordwijkerhout
(Van éen onzer verslaggevers)
NOORDWIJKERHOUT- "Het wordt hoog tijd dat het
Westen de signalen vanuit het Oostblok, die wijzen
op de behoefte aan afremming van de wapenwed
loop, serieus gaat nemen".
Dat was de strekking van het betoog van de Leidse
hoogleraar in de ethiek, prof. Rasker. Hij sprak gis
teravond in Noordwijkerhout in het kader van een
manifestatie, die werd georganiseerd ter gelegen
heid van de NAVO-confcrentie die gisteren in het
congrescentrum Leeuwenhorst begon.
In tegenstelling tot wat de laatste tijd wel wordt gezegd
gelooft Rasker niet dat hij in 1945 als krijgsgevange
ne van Japan zijn leven heeft te danken aan het feit
dat de Amerikanen een eind aan de oorlog maakten
door twee atoombommen te gooien. "Het is aange
toond dat de Amerikanen al lang van plan waren die
bommen te gooien" aldus Rasker. tijdens de door het
actiecomité "Stop de neutronenbom, stop de kern
wapenwedloop" georganiseerde bijeenkomst.
Hij stelde voorts vraagtekens bij de in het Westen nog
steeds veel gehanteerde veronderstelling dat de
Russen klaar staan om ons aan te vallen: "De Russi
sche bewapening is steeds een reactie geweest op de
bewapening van het Westen, terwijl ontwapenings
voorstellen vanuit het Oostblok door het Westen
steeds zijn gedwarsboomd".
Tijdens deze bijeenkomst werd elders in Noordwij
kerhout een tweede demonstratie gehouden, die te
gen de NAVO als geheel was gericht, en dus veel
vcrgaander van karakter was. Deze manifestatie
werd georganiseerd door diverse politieke partijen
en groeperingen. Veel deelnemers waren per fiets,
onder meer vanuit Leiden, naar Noordwijkerhout
gekomen om de manifestatie bij te wonen.
De acties in Noordwijkerhout -tegen bewapening en
NAVO riepen op hun beurt weer tegendemonstratios
op: Precies om acht uur. het tjjdstip dat beide bij
eenkomsten begonnen, begon een reclamevlieg
tuigje zijn rondjes te draaien boven Noordwijker
hout, terwijl het de tekst 'Thanks for 30 years NATO
-OSL(Oud-stryders legioen -redachter zich sleepte.
Dat deze bijdrage niet door eenieder goed werd be
grepen, bleek uit de opmerking van een der toe
schouwers: "OSL? O. dat is ook een organisatie te
gen de neutronenbom".
En dan was er nog de man die geheel alleen een tegen-
demonstratie op touw had gezet. Gezeten op een
vouwfiets voerde hij een bord mee waarop op de
voorkant stond geschreven "NAVO" en op de ach
terkant "Ja". Onvermoeibaar fietste hij zijn rondjes
om de Brink, achtervolgd dooreen demonstrant op
een bakfiets met daarop de tekst "NATO - NO".
De demonstratie van het actiecomité "Stop de neutro
nenbom" eindigde met een fakkeloptocht door het
dorp. waarbij de deelnemers werden begeleid door
een plotseling losbarstende regenbui.
Generaal Alexander Haig
glimlacht tegen vrienden .terwijl de
Noor Gundersonvoorzitter van het
militaire NAVÓ-comité op zijn
horloge kijkt in afwachting van de
opening van het NAVO-congres.
voor het openbaar maken van lo-
zingsgegevens. Jaarlijks zouden
de regeringen van de Rijnstaten
verantwoording moeten afleggen
aan hun parlement ten aanzien
van de Rijnvervuiling en de be
strijding daarvan binnen hun
grondgebied. Er zou ook een
prioriteitenlijst moeten worden
opgesteld van die gevaarlijke
chemische stoffen waarvoor het
eerst een lozingsverbod nodig
is.
Kenmerkend
De Nederlandse delegatie noemde
de geringe opkomst van de Fran
se parlementsleden op de laatste
dag van het congres kenmerkend
voor de houding van de Fransen.
Slechts twee parlementsleden
van de tien man sterke delegatie
verschenen bij de bespreking van
de slotresolutie. Het waren uitge
sproken twee volksvertegen
woordigers die tegen de mjecte-
ring van het zout in de grond
zijn.
Vijf uur lang liepen de delegaties
van Duitsland en Nederland te
leuren met twee verschillende
concepten voor een slotresolutie.
Nederland wilde per se in het
slotcommuniqué zien dat alle
deskundigen het er nu over eens
zijn dat de opslag van het afval
zout geen schadelijke gevolgen
voor het milieu heeft en dat
Frankrijk derhalve zonder
problemen tot ondertekening
van het verdrag kan overgaan. Al
snel bleek dat deze passage voor
de Fransen onaanvaardbaar was.
Nederland werd weliswaar door
de andere Rijnoeverstaten ge
steund, maar zoals het Neder
landse delegatielid Cornelissen
het uitdrukte: ..We kregen echter
alleen de morele steun van lan
den als Zwitserland en Duits
land. Het was jammer dat de ge
hele conferentie tot een strijd
tussen Nederland en Frankrijk is
geworden".
Wanorde
Delegatieleider Lubbers hield de
conferentie voor dat het niet al
leen gaat om X-kilogram zout per
seconde, maar dat het meer een
politieke keuze voor Frankrijk is
voor ingrijpen nu of het scheppen
van een wanorde. Door de onder
tekening van het zoutverdrag
verder uit te stellen is die wanor
de volgens Lubbers onvermijde
lijk.
De conclusie na twee dagen praten
over de Rijnvervuiling is dat de
politieke druk op Frankrijk om
tot ratificatie van het zoutverdrag
over te gaan weer groter is ge
worden maar dat tegelijkertijd de
vooruitgang ten opzichte van de
eerste interparlementaire Rijn-
conferentie in 1977 te Den Haag
zeer gering is. Lubbers had gis
termorgen nog uitgeroepem „We
mogen met de Europese verkie
zingen voor de deur niet zonder
resultaten hier weg gaan". De re
sultaten waren gering ook al
werden enkele succesjes geboekt
in de bestrijding van de chemi
sche verontreiniging van de
Rijn.
(Van onze speciale verslaggever)
(Van onze Correspondent)
Vmuiirtitft Hoard.
KoirnlM. HMifntnd:
■lA:A.C.ioii /fttva-m.
tabahss/Mxiali.Hen
IT.'O
<T ■- wzki/fwWe&'-y
viti
ARRESTATIES - De politie m
Rome heeft vannacht twee ver
moedelijke leden van de terroris
tische organisatie Rode Brigades
aangehouden. Valerio Morucci
en Adriana Faranda staan op de
lijst van gezochte terroristen die
te maken zouden hebben met de
ontvoering van en de moord op
de christen-democratische leider
Aldo Moro.
Doe mee aan
de Europese verkiezingen
op donderdag 7 juni
Kom op voor Ein^ppa
jOORDWIJKERHOUT - Nederland komt onder toene
mende druk te staan om voor het einde van dit jaar in te
stemmen met de voorgenomen modernisering van de
NAVO-kernwapens in Europa. Dit bleek op de twee
daagse NAVO-raad van ministers van buitenlandse za
ken die gisteren begon in een zeer streng bewaakt confe
rentiecentrum in Noordwijkerhout.
Amerika en België legden hierop
gisteren aanmerkelijk minder
nadruk. Van der Klaauw erkende
desgevraagd dat Den Haag nu in
stemt met een besluit over de
modernisering voor eind dit
jaar.
Bonn en Den Haag zijn het er met
enige andere NAVO-landen over
eens dat de beslissing over mo
dernisering (die waarschijnlijk
de installering van 1500 km ver
reikende Pershing-raketten en
Cruise-raketten met zich mee
brengt) er een van alle bondgeno
ten moet zijn. Ook premier Van
Agt onderstreepte het gemeen
schappelijk karakter van het be
sluit dat dus komende herfst ge
nomen zal worden.
Wapenbeheersing
Een meerderheid in de Tweede
Kamer wil dat NAVO-landen pas
een beslissing over de moderni
sering van de tactische atoom
wapens zullen nemen nadat is
geprobeerd met de Sowjet-Unie
een gesprek over wapenbeheer
sing op gang te brengen. Deze
gang van zaken lijkt gezien de
opvattingen van Bonn. Washing
ton en Brussel zeer onwaar
schijnlijk. Maar minister Van der
Klaauw ontkende dat Den Haag
..al door de pomp" was gezien de
nadruk door Van Agt op de ge
meenschappelijke aard van de
besluitvorming.
De ministers van buitenlandse za
ken van de NAVO-landen juich
ten volgens Van der Klaauw al
gemeen de SALT II-overeen
komst tussen Washington en
Arrestaties
in Italië
ADVERTENTIE
•uitsland, België en Amerika
drongen aan op eén besluit voor
eind dit jaar. Vooral de Duitse
'minister Genscher wees er in
duidelijke termen op dat moder
nisering van de tactische kern
wapens van de NAVO noodzake
lijk is in het licht van de toege-
jnomen Russische bedreiging met
kernwapens. Zonder modernise
ring van het NAVO-arsenaal
kunnen de NAVO-landen niet
met enige kans op resultaat met
de Sowjet-Unie onderhandelen
over wapenbeheersing. luidde
het betoog van de Duitse be
windsman.
De Belgische minister Henri Simo-
net ging nog verder. De geloof
waardigheid van de westelijke
alliantie staat op het spel, aldus
de Belgische bewindsman in zijn
pleidooi voor een snel besluit
over de modernisering van de
tactische kernwapens. De mo
dernisering is nodig omdat de
N AVO geen antwoord heeft op de
honderd SS-20-raketten (die zijn
uitgerust met drie kernkoppen)
die heel West-Europa kunnen be
reiken.
Minister Van der Klaauw (buiten
landse zaken) onderstreepte in
zijn betoog het belang dat Ne
derland hecht aan de NAVO-stu-
die over wapenbeheersing. Den
Haag staat op het standpunt dat
over de modernisering pas een
besluit kan vallen als ook de stu
die over wapenbesprekingen met
Moskou gereed is. Duitsland.
Moskou over beperking van de
strategische kernwapens toe. De
Amerikaanse minister Cyrus
Vance gaf een toelichting op het
akkoord dat op 18 juni in Wenen
wordt ondertekend door de Ame
rikaanse president Carter en de
Sowjet-Russische leider Brezjn-
jev.
In Wenen zal bij die gelegenheid
gesproken worden over de be
sprekingen tussen NAVO-landen
en Oostblok over vermindering
van de wederzijdse troepensterk
te in Centraal Europa. De NAVO-
landen houden vast aan hun
standpunt dat eerst overeen
stemming moet bestaan over de
precieze troepensterkte. Volgens
de NAVO-landen heeft het War-
schau-pact in Centraal Europa
150.000 soldaten meer op de been
dan het Oostblok zelf op
geeft
De Duitse minister Genscher be
pleitte nog een „omvattende
voorbereiding" van de veilig
heidsconferentie tussen Oost en
West die volgend jaar in Madrid
plaats vindt. De recente voor
stellen van het Warsehau-pact
over wapenoverleg werden niet
volledig negatief ontvangen. Met
name de suggestie over een ver
klaring om niet als eerste kern
wapens in te zetten, zouden de
NAVO-landen niet volledig van
de hand willen wijzen.
STRAATSBURG - De tweede in
terparlementaire Rijnconferentie
in Straatsburg is gisteren min of
meer op een mislukking uitgelo
pen. De Franse delegatie weiger
de een slotresulutie te tekenen
waarin wordt aangedrongen op
snelle uitvoering van het Zout
verdrag door Frankrijk. Dit ver
drag werd in 1976 al door de an
dere Rijnoeverstaten geratifi
ceerd. De Fransen willen er ech
ter nog niet aan om het afvalzout
van de kalimijnen in de Elzas in
de grond te stoppen. Ze zeggen
eerst nog naar andere alternatie
ven te willen zoeken.
De Nederlandse delegatieleider
Lubbers toonde zich zeer teleur
gesteld over de opstelling van de
Fransen. Lubbers vindt dat
Frankrijk het verdrag dit jaar nog
moet ondertekenen omdat an
ders de geloofwaardigheid van de
Fransen ten aanzien van de be
scherming van het milieu geweld
wordt aangedaan. De CDA-frac-
tieleider sprak er zijn droefenis
over uit dat de interne politieke
discussie in Frankrijk over de
uitvoering van het zoutverdrg
nog steeds gaande is. Onder druk
van de protesten uit de Elzas is
een meerderheid van het parle
ment tegen de plannen om het af
valzout op 1800 m in de grond te
pompen. Gevreesd wordt dat het
zout het grondwater aantast.
Twee dagen lang heeft Lubbers
tevergeefs getracht de Fransen in
een slotcommuniqué achter zich
te krijgen.
In een rennerige sfeer, veroorzaakt
door de voortdurende tweestrijd
tussen de Nederlandse en Franse
delegatie werden de parle
mentsleden uit de Rijnoeversta
ten het wel eens over de verbete
ring van het chemisch verdrag
voor de Rijn. Alle volksverte
genwoordigers spraken zich uit
