John Spenkelink terechtgesteld EUROPA KOMT NAAR GRIEKENLAND Hysterische taferelen in El Arish Jahn: Europa-kandidaat CDU met Nazi-verleden Wilt u een Reym-woning kopen? Lig dan nietwakker over de verkoop van uw eigen huis. Reym koopt het van u! REYM J) EERSTE VAN LANGE RIJ? ZATERDAG 26 MEI 1979 BUITENLAND PAGINA 9 Juichende Arabische inuxmers van El Arisch houden een t-shirt omhoog, met daarop het portret van de Egyptische president Sa- dat. verantwoordelij k MADRID (AFP) - In een telefoni sche boodschap aan een krant heeft de Baskische afscheidings beweging ETA de verantwoor delijkheid opgeëist voor de aan- slag van gisteren in Madrid, waarbij drie hoge officieren en een soldaat-chauffeur omkwa men. De daders ontkwamen. In Sevilla is gisteren een inspecteur van politie bij een schietpartij met leden van de verzetsbewe ging Grapo gesneuveld, zo wordt van gezaghebbende zijde in Se villa vernomen. Verscheidene Grapo-leden werden gewond. (Van onze correspondent) BONN - In 1943 werd een buiten gewoon anti-semitisch boek in het Derde Rijk uitgegeven: Der Steppensturz - der judisch-bol- schewistische Imperialismus. Schrijver daarvan was de nazi propagandist Hans Jahn, dezelf de man die nu onder de naam Hans Edgar Jahn (64) op plaats èèn van de CDU-lijst van Neder- saksen voor het Europees parle ment staat. In het pas verschenen nummer van het weekblad Stern staat wat Jahn destijds heeft geschreven. Adolf Hitler wordt een „groot Duitseren Europeaan" genoemd. „Het Duitse rijk" is volgens Jahn „de citadel van de Europese her nieuwingsbeweging". De schrij ver, die toen 29 jaar oud was, voorspelt: „Met de vernietiging van het bolsjewisme wordt de laatste grote poging van het jo dendom om de wereldheer schappij te bereiken, vernietigd. Europa echter zal weer zijn histo rische opgave als cultuurcen trum van de wereld opnemen. De Germaanse volkeren zullen weer als aan het begin van de geschie denis om èèn haard verzameld zijn. Over alles zal beschermend het Duitse Rijk staan. Nog na duizenden jaren zal de mensheid, en vooral de jeugd, met achting en hulde èèn naam noemen: Adolf Hitier". De onthullingen over Jahns verle den, die sinds 1957 lid van de Bondsdag voor de CDU is en vanaf 1970 tevens deel uitmaakt van het Europees parlement - hebben in Nedersaksen tot ont steltenis geleid. De Europa- woordvoerd er van de sociaal democraten. Wettig, heeft zyn onmiddellijke aftreden geëist. De CDU kondigde aan met een ver klaring te komen, maar die is vooralsnog niet verschenen. Na de oorlog werd de nazi Jahn, die al drie jaar voor de machtswisse ling lid werd van de Hitler-Ju- gend, lid van de CDU. Hij werd actief in de „Bond van Verdreven Duitsers" en in de aartsreactio naire Paneuropa-Union van Otto von Habsburg. De Egyptische minister van defen sie Hassan Ali, verklaarde dat de Palestij nen een van God verkre gen recht op zelfbeschikking hebben. Hij eiste volledige Israë lische terugtrekking uit veroverd gebied, met inbegrip van het Arabische Oost-Jeruzalem. De Israëlische minister van bin nenlandse zaken, Burg, zei dat Is raël vastbesloten is niet de vesti ging van een Palestijnse staat op de westelijke oever toe te laten, daar dit een zeker recept voor geweld en oorlog zou zijn. "Auto nomie houdt geen soevereiniteit in". Autonomie zou de Palestij- nen de vrijheid geven hun dage lijks leven te bestieren. Hij noemde Jeruzalem "de eeuwige hoofdstad van Israël. (Van onze correspondent) EL ARISH - Het wilde gejuich in El Arish bij het neerhalen van de laatste Israëlische vlag was bijna nog groter dan het enthousias me voor het hijsen van de Egyptische vlag. De bevolking van El Arish was uitgestroomd om de afscheidsceremonie van 12 jaar Israëlische bezetting gade te slaan. Dat gebeurde overigens zon der haatgevoelens tegen de voormalige bezetters. Het publiek moest op een afstand van zo n 100 meter toekijken hoe het geweer werd gepresenteerd, de volksliederen werden gespeeld, en de Egyptische en Israëlische dagorders werden voorgelezen. De vrede bracht met zich mee dat alle speeches werden vertaald m Hebreeuws en Arabisch. Geheel overbodig werd de ceremonie begeleid door georganiseer de uitingen van Egyptische spontaniteit "Lang Leve Sadat, Al lah is groot", klonk het in koor van de publieke tribune. Overbo dig, ómdat de vreugde echt spontaan was. Zo spontaan, dat de zaken tegen het einde helemaal uit de hand dreigden te lopen. De toegestroomde massa was hysterisch van vreugde, en brak door het laatste Israëlische kordon heen. De Israëli's waren zo kort voor de aftocht nauwelijks georganiseerd om zo'n menigte tegen te houden dat er ongelukken gebeuren, en de Egyptische solda ten en politie keken vrij machteloos toe, hoe behulpzaam ze ook wilden zijn. Want een Egyptische soldaat of agent die probeerde in te grijpen, werd meteen omhelsd en ging op de schouders - de meest effectieve methode om het wettig gezeg uit te schakelen. De Israëli's braken in snel tempo hun geïmproviseerde perscen trum af, pakten de telefoons in, evenals tafels en stoelen die voor de ceremonie nodig waren geweest, en een half uur later was er geen Israëlische soldaat meer in El Arish te bekennen. Het moei lijkste bleek het toen nog om vanuit El Arish terug te komen naar Israël, dit maal onder leiding van de nieuwe Egyptische orde handhavers. De menigte had de weg geblokkeerd, en hoste om de auto's heen. De politie - in Egypte wel vertrouwdd met dit soort situaties - gaf de chauffeurs instructie om maar letterlijk door de massa heen te rijden, hetgeen uiteindelijk, op een paar krassen na, goed afliep. n WASHINGTON (GPD) - De 30-jarige Amerikaan van Nederlandse afkomst John Spenkelink is gistermiddag om 16.15 uur in de staatsgevangenis van Florida op de elektrische stoel terechtgesteld. Nadat donderdag de federale rechtbank van de staat Florida het vijfde verzoek tot uitstel van Spenkelinks verdedigers al af wees, zag gisteren ook het Ame rikaanse hooggerechtshof geen juridische belemmeringen meer om het vonnis te laten voltrek ken. Vier minuten na de uit spraak van dit hoogste rechts college in de VS werd Spenke link geëlektrocuteerd. Voor Willy Darden, die direct na Spenkelink ter dood zou worden Opnieuw aardschokken in Joegoslavië BELGRADO (UPI) - Een reeks sterke naschokken heeft gisteren de kuststreek van Montenegro in Zuid-Joegoslavië getroffen. Donderdagavond had zich er al een zware aardschok voorge daan, waarbij gewonden vielen en gebouwen nog zwaarder be schadigd werden, die toch al door de hevige aardbeving van 15 april waren aangetast. Bij de schok van donderdag wer den 65 mensen gewond, van wie een aantal ernstig, werden ge bouwen beschadigd, de water- en elektriciteitstoevoer verbroken en wegen geblokkeerd in het 150 km lange vakantiegebied langs de Adriatische zee van Dubrov- nik tot aan Ulcinj, dicht bij de grens met Albanië. ETA voor aanslag gebracht, was er wèl uitstel van executie in de meest letterlijke zin. In zijn geval oordeelde de rechter dat er voldoende be roepsmogelijkheden waren. Spenkelink heeft twee dagen langer dan gepland mogen leven, omdat één van de negen rechters van het Hooggerechtshof, Thur- good Marshall, een verklaard te genstander van de doodstraf, een beroep van de advocaten hono reerde. Marshall meende dat het rechts college voltallig aanwezig moest zijn om zich uit te spreken over het argument van de verdedigers, dat zij niet tijdig waren geinfor- meerd over het feit dat de open bare aanklager Spenkelink zou betichten van een misdrijf dat hem de doodstraf kon opleveren. Het Hooggerechtshof maakte echter met zes tegen twee stem men (één lid was niet aanwezig) de weg vrij voor de terechtstel ling. Donderdagavond mocht Spenke link voor het laatst zijn 67-jarige moeder Lois spreken. Ook Car- lotta Key, de vrouw die verliefd werd op Spenkelink gedurende diens gevangenschap en met wie hij zich als gehuwd beschouwde, mocht daarbij aanwezig zijn. De rond 100 betogers tegen de dood straf, die permanent voor de ge vangenis demonstreerden, waren gisteren, toen duidelijk werd dat het vonnis was uitgevoerd, woe dend. „Vuile moordenaars", klonk het, waarmee ook uiting werd gege ven aan de angst dat Spenkelinks executie de eerste zal zijn van een lange rij. Alleen in Florida al wachten 129 ter dood veroor deelden op het besluit van gou verneur Robert Graham hun vonnissen ten uitvoer te leggen. Slechts in 18 van de 50 Ameri kaanse staten is de doodstraf of ficieel afgeschaft, een gegeven dat overeenstemt met de uit komst van een recente opinie peiling, waarbij tweederde van de ondervraagden zich voor het handhaven van de doodstraf uit sprak. Spenkelink heeft vijfeneenhalf jaar in de dodencel doorgebracht. Hij kreeg de doodstraf in 1973 we gens moord op de 45-jarige Jo seph Syzmankiewicz, een ont snapte gevangene, die een lift van Spenkelink kreeg. In een motel in Tallahassee (Nebraska) kwam het tot een conflict. In de lezing van Spenkelink doordat Syz mankiewicz hem onder bedrei ging van een vuurwapen tot ho moseksuele handelingen wilde dwingen. Hij doodde hem met twee schoten door het hoofd en èèn in de rug, en vluchtte naar Californië. Daar werd hij gearres teerd en naar zijn geboortestaat Florida overgebracht. Het is voor het eerst sinds januari 1977 dat in de Verenigde Staten een executie werd uitgevoerd. Ook toen ging het om een met Spenkelinks moeder houdt een foto van haar zoon stevig vast, nadat de rechtbank ook een laatste verzoek tot uitstel van de doodstraf had afge wezen. veel publiciteit omgeven dood vonnis, dat door een vuurpeloton J[J A A AT werd voltrokken. Want in tegen- 1U KJ£jl stelling tot John Spenkelink, die s~\ j/j? o r tot het laatste moment (juridisch) (J V JCriLl_/.C/(_T voor zijn leven heeft gevochten, wilde de ter dood veroordeelde PALESTIJNEN Gary Gilmore zelf sterven, terwijl de autoriteiten in de staat Utah gratie verleenden. Spenkelink weigerde echter schuld te be kennen, ook al had dat omzetting van zijn doodvonnis in levens lange gevangenisstraf bete kend. BEERSJEBA (REU TER.UPI,DPA) - Egypte en Is raël zijn gisteren in Beersjeba in Israël met volledig van elkaar verschillende verklaringen en doelstellingen hun onderhande lingen over zelfbestuur voor de Palestij nen op de westelijke Jor- daan-oever en in de strook van Gaza begonnen. Als leider van de Amerikaanse delegatie riep de minister van buitenlandse zaken Vance, op de plechtige openings zitting partijen op, alle vijandige uitingen na te laten. Hij betreurde de afwezigheid van vertegen woordigers van Jordanië en de Palestijnen die evenals tevoren tot deelneming opgeroepen wer den. (Van onze correspondent) ATHENE - Als een Griek naar een van de landen van de EG reist zegt hij nog altijd „Ik ga naar Eu ropa". Maar maandag komen ne gen delegaties van de EG, waar onder zes regeringsleiders, naar Athene om er het verdrag van Griekenlands aansluiting bij dat lichaam te ondertekenen. „Euro pa komt terug naar Grieken land", riep president Tsatsos al in zijn nieuwjaarsboodschap van dit jaar, en de voormalige opposi tieleider Mavros ging nog een stap verder door in alle ernst te pleiten voor invoering van het Grieks als enige taal in de EG... Lang niet iedereen in Griekenland is zo enthousiast over de komen de aansluiting. De socialistische Pasok en de communistische (Moskou georiënteerde) partij zijn tegenstanders en zien de EG als een soort camouflage van de NAVO. Bij de laatste verkiezin gen bestreken zij 37 procent van het electoraat. Enkele kleinere oppositiepartijen zijn voor, maar ook deze klagen dat de voorlich ting over de naderende aanslui ting onvoldoende is gebleven. Centrumleider Zigdis stelt, net als de socialistenleider Andreas Papandreou, dat er een referen dum had moeten worden gehou den met vooraf grondige en de mocratische informatie door voor- en tegenstanders. Wel heeft de Griekse tv de laatste maanden bol gestaan van de EG en de Griekse aansluiting, maar het paradoxale was nu juist dat die aanpak zo oneuropees, bijna „totalitair" was. De discussie tus sen voor- en tegenstanders hier van heeft op de tv nooit plaatsge had. Afgezien van enkele uitzen dingen van parlementsdebatten op leidersniveau. Toen president Tsatsos onlangs Parijs bezocht was het ook Europa voor en Eu ropa na, maar zeer oneuropees was weer de wijze waarop de tv- journaals de zaak brachten: 20 minuten lang voor elk ander nieuws, handdrukken en nog eens handdrukken. Een ander voorbeeld: „Wij zijn Eu ropa binnengegaan!" roept ook al hees van opwinding een volley- bal-bons op de televisie. Na de 3-1-overwinning op Nederland, waardoor het Griekse team aan het finaletoernooi alweer in Pa rijs zal mogen deelnemen. Maar vlak daarop: „Dit succes hebben we te danken aan onze gewonde minister, die zoveel gedaan heeft voor het Griekse volleybal". Hij bedoelde de onlangs bij een on geluk gewonde Achilles Kara- manlis, jongere broer van de premier, die in diens kabinet sportzaken beheert. Waar wordt in West-Europa nog een minister bedankt voor een sportieve overwinning? Deze vorm van voorlichting heeft een soort Europa-murwheid ge schapen onder het publiek. Een referendum zou vermoedelijk wel een flinke meerderheid heb ben opgeleverd voor de aanslui ting; ook bij de socialistische Pa sok heerst wat dit betreft geen eensgezindheid. Maar nu het zonder referendum is gegaan is men een beetje moe van al het Europa-geroep, het ontbreekt zelfs niet aan schampere opmer kingen dat toename van het (voornamelijk door buitenlan ders bedreven) gangsterisme en de entree van harddrugs in een land waar deze tot nu toe nauwe lijks een probleem vormden (per dag komen er hier nu 3 a 5 ver slaafden bij) de voorbode vormen van de aansluiting. „Europa woidt alvast bedankt". „We gaan geblinddoekt de EG in" zeggen op hun beurt abrikozen- telers in de streek van Korinthe. „We hebben drie ministers uit onze provincie in het kabinet maar niemand kan ons vertellen wat er met onze abrikozen gaat gebeuren in de EG". De regering is niet moe geworden de boeren te vertellen dat ze er allemaal baat bij zullen vinden als het EG- fonds hun prijzen gaat garande ren, maar het is nu eenmaal een feit dat de consequenties van de aansluiting voor de Griekse landbouw, waarmee circa 26 pro cent van de bevolking zich bezig houdt (tegen 6 procent in Neder land) per produkt heel verschil lend zullen zijn. Bij het nationale produkt tabak ligt het ook ingewikkeld. Voor de ex port bestemde kwaliteitstabak zal weliswaar in prijs stijgen, maar de tabaksmarkt voor bin nenlandse consumptie kan in moeilijkheden komen doordat met de aansluiting de hele import uit derde landen wordt gelibera liseerd - voor dit produkt kent de EG geen barrières. De Griekse si garettenindustrie, die tot nu toe verplicht was Griekse tabak af te nemen, zou dus op goedkopere buitenlandse kunnen overscha kelen. De Griekse tabaks-telers zullen meer export gericht dan vroeger te werk moeten gaan. Dit raakt trouwens de algemene problematiek die de Griekse aan sluiting aankleeft: er zullen door de aantrekkelijk grote, maar verwende markt van 250 miljoen Europeanen hogere consumptie- eisen worden gesteld aan Griekse produkten, ook industrieproduk- ten (waaronder de textielproduk- ten de eerste plaats innemen). Het gaat niet alleen om de kwali teit van het produkt zelf, maar ook om de afwerking, selectie, verpakking ervan. Twee vragen komen op: zal Griekenland zijn produkten kunnen opvijzelen in de vaart der westeuropese pro dukten? En: is er geen gevaar dat, in het kader van de importlibera lisatie, westeuropese produkten op de Griekse markt de Griekse gaan vervangen? En dit geldt niet alleen voor pro dukten, ook de beroepsmarkt is in het geding. Het vrije arbeids- verkeer zal menige Griek die in West-Europa wil werken een zege zijn, maar hoe zullen de Griekse kappers reageren als er in hun contreien een Italiaan komt wer ken waar moderne dames en he ren op afkomen? „Ik heb een Ita liaanse kapper". „Ik heb een Franse masseur". Een gesprekje van de toekomst tussen bewo ners van de dure wijk Kolonaki waar het ook reeds bonton is om er „zwart huispersoneel" op na te houden. Maar als je over dit soort detail- problemen gaat piekeren kun je natuurlijk wel aan de gang blij ven. Te voorspellen valt hier wei nig. Zeker is dat de stemming in Griekenland er bij de intrede in de EG niet een is van jubelend enthousiasme. Het politieke ar gument dat Griekenland baat zal vinden bij het lidmaatschap waar jaloers Turkije zeker nog wel de rest van deze eeuw op zal moeten wachten, hoort men ook niet zo vaak meer als vroeger. Het was premier Van Agt die bij zijn re cente bezoek aan Athene enige dingen heeft gezegd die veel Griekse wenkbrauwen hebben doen fronsen. Hij had het over de voordelen van een supra-natio- nale politiek, en dat werd door de socialistische oppositie die hier super-nationa listisch is meteen gebruikt om te bewijzen dat de EG van Griekenland offers zal ei sen in de conflicten die het met Turkije heeft. Vroeg Van Agt niet ook om een diplomatieke erken ning van Israël, waar Grieken land, anders dan de Negen, tot nu toe nog steeds niet aan toe is ge komen? Europa komt naar Griekenland, waar een hele generatie speciaal opgeleide bekwame ambtenaren en jonge ministers, de zoge naamde „golden boys", staan te popelen om te bewijzen dat Grie kenland Europees is, wat ze trouwens in de onderhandelings- ADVERTENTIE fase hebben doen blijken. Maar er komt ook wel een klein stukje Byzantium in Europa. Uw gezin droomt van een nieuw huis. Met wat meer ruimte, wat mooier en een grotere tuin. Voor de kinderen een eigen kamer. Dat komt de studie ten goede. Maar u ligt wakker van uw oude huis. Waar en wanneer vindt u een koper? Hoe regelt u de financiering? De brochure "Het Reym-koopt-uw-huis-plan in de praktijk" geeft antwoord op uw vragen. Aanvragen bij: Makelaarskantoor Rijnland B.V., Veurseweg 143,2251 AB Voorschoten. Telefoon 01717-7940. Projekten te Gouda, Pijnacker, Veenendaal en Voorschoten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9