AUTO
Mazda houdt rotatiemotor draaiende
Aantrekkelijke Renault 18 stationwagen
M
samengesteld door Koos Post
ZATERDAG 26 MEI 1979
ci,t
- .1
Prof. dr. Felix Wankël woont
nog in Duitsland maar hij
rijdt in de nieuwste Mazda, de
sportwagen RX-7 met de als
eerste door prof. Wankel ont
wikkelde rotatiemotor.
De tweede RX-7 in Duitsland
wordt bereden door prof.Por-
sche, wiens type 924 zó toe
vallig als een soort voorbeeld
voor de RX-7 heeft gediend
dat een Duits autoblad die
twee met het front naar de
camera op één plaatje zette als
"leuke vergelijking".
Sinds enkele maanden draait
ook hier in Nederland de ver
koop van 's werelds enige
sportwagen met een Wankel-
of rotaticmotor. Maar voordat
die verkoop op gang kwam
had Autopalace De Binck-
horst in Den Haag, de impor
teur van Mazda al meer dan
tweehonderd bestellingen
binnen. Van mensen, die deze
sportwagen ongezien durf
den te kopen...
Er is een zeer principieel ver
schil tussen de zogenaamde
Otto-zuigermotor die op ben
zine draait en de Wankel- of
rotatiemotor die ook benzine
als brandstof gebruikt. Bij de
Otto worden zuigers in bewe
ging gebracht door explosies
van een gasmengsel. Die be
weging'wordt via een krukas
overgebracht op de aandrijfas
van de wagen.
Bij de rotatiemotor draait het
aandrijfmechanisme indirect
al meteen, zonder moeilijke
overbrengingen van horizon
tale krachten naar verticaal
draaiende krachten. Met als
voordeel: minder ingewik
keld en stukken lichter dan
een Otto-motor. En ook lich
ter dan een dieselmotor.
De Wankelmotor is een zuiver
Europees gebeuren. Audi-
NSU had alle rechten van de
ze door prof. Wankel ontwik
kelde motor. Het bedrijf deed
wat velen in zulke gevallen
doen: aangezien de ontwik
keling van zo'n nieuwe con
ceptie bergen geld verslindt
De RX7 met rotatiemotor: de nieuwste sportwagen van Mazda.
gaat men licenties verlenen
om dat ding te kunnen bou-
Zo kreeg Toyo Kogyo in Japan -
in 1920 als kurkfabriek be
gonnen maar in 1927 al met
auto's op de markt - als fabri
kant van de Mazda's een li
centie tot aanbouw van die
Wankelmotor in handen. Die
men daar echter van het begin
af aan rotatiemotor heeft ge
noemd. Om daarmee de eigen
inbreng in de ontwikkeling te
onderstrepen.
Er waren meer fabrikanten die
wel trek hadden in zo'n licen
tie. Maar die hebben om het
kort en goed te zeggen dat
ding allemaal in de ijskast ge
stopt. Sommigen hebben er
nog wel mee gepionierd maar
zagen er weinig of niets in.
Behalve de Japanners. Die
zijn direct aan een vérdere
ontwikkeling van die Wan
kelmotor begonnen. Want het
stond wel vast dat er nog flink
aan zou moeten worden ge
sleuteld voordat die rotatie-
motor echt helemaal zou vol
doen.
De pech voor Audi-NSU was
dat Japan in 1967 al zijn Maz
da 110 S met rotatiemotor kon
uitbrengen, de eerste Wan
kelmotor dus in een serie-au
to. Dat dwong Audi-NSU om
dat jaar ook een Wankel-auto
op de markt te gooien. Het
werd de RO-80, een onge
looflijk mooie en fijne auto.
Maar wat de krachtbron be
treft kleefden er nog teveel
kinderziekten aan.
Mazda bleef echter stug door
gaan met zowel het ontwik
kelen en het verbeteren van
die rotatiemotor als het jaar
lijks uitbrengen van een
nieuwe type sportwagen
waarin die (snelle en stille)
krachtbron zat. In 1977 - tien
jaar na de eerste rotatiemotor
- waren er door Toyo Kogyo
een miljoen van die motoren
gebouwd zowel voor perso
nenauto's als voor bestelwa
gens en autobussen.
Wat is nu het kardinale punt
geweest waardoor Mazda zijn
rotatiemotor wel in het rijtje
van successen kon zetten
terwijl Europa het erbij liet
zitten? Dat General Motors
wel even wat bestelde bij
Toyo Kogyo maar uiteinde
lijk toch niet doorzette? Nie
mand zag wat in die rotatie
motor die benzine zou slur
pen en die zo milieu-onvrien
delijk was. Maar wél gaf ie
dereen toe: de prestaties van
diemotorlogenernietom. En
licht van gewicht was dat
ding ook.
Europa zocht kennelijk niet
verder. Japan echter vond het
"ei van Columbus" om de ro
tatiemotor economischer te
maken. Het verschil ligt in de
ontwikkeling van de inlaat
van het gasmengsel. Bij de
Wankelmotor van de RÖ-80
werd dat mengsel recht
streeks in de verbrandings
kamer gebracht. Mazda vond
een methode om dat via een
zijwand te doen. Het techni
sche resultaat was dat Mazda
een motor had geconstrueerd
die op lage toeren zijn beste
krachten demonstreerde, de
oude conceptie vroeg te hoge
toerentallen.
Vervelend was dat deze ont
wikkeling net op gang kwam
in de dagen dat de wereld
werd opgeschrikt door de
energiecrisis. Door die crisis
werd de blauwdruk van de ro
tatiemotor bijna overal diep
weggeschoven in de onderste
bureaula. In Europa. In Ame
rika. Maar niet in Japan. Te
duur in consumptie? Inder
daad... als men die motor niet
verder ontwikkelde. En die
ontwikkeling wil men bij
Mazda nog lang niet stopzet
ten.
Integendeel, als het aan de ver
antwoordelijke man Kenichi
Yamamoto ligt gaat men on
verdroten door. Hij wijst er op
dat er in de afgelopen tien jaar
heel wat met die Wankelmo
tor is gebeurd. Vergelijk dat
maar eens met de honderd
jaar die de Ottomotor achter
de rug heeft. En dat ondanks
die oliecrisis. Ondanks de ho
ge eisen die Amerika maar
ook Japan) stelt aan de "rei
niging" van de uitlaatgassen.
Elke RX heeft dan ook een
naverbrander die meer geeft
dan die eisen vragen.
Yamamoto zegt dal er nog wel
het een en ander kan worden
verbeterd aan het benzine
verbruik van een rotatiemo
tor, al is dal verbruik relatief
genomen helemaal niet uit
bundiger dan van een zui
germotor in een gelijke wa
gen. Volgens hem zou bij
voorbeeld de RX-7 die op de
RAI in Amsterdam zijn pre
mière beleefde) helemaal niet
duurder zijn dan zijn even
knie.
Er zijn ook nog tal van andere
zaken die beter kunnen, geeft
Yamamoto toe. De verbran
ding en de compressie kun
nen worden verbeterd. De
koeling kan beter. Evenals de
mengverhouding van benzi
ne en lucht. En zo zijn er meer
details die de aandacht nodig
hebben en zullen krijgen.
"Dat is de toekomst van onze
rotatiemotor", zo zegt men bij
De Binckhorst in Den Haag
"We moeten van dat waanidee
af dat een rotatiemotor niet
zuinig zou kunnen zijn en
vervuilend werkt", zegt gene
ral-manager John van der
Hoek van Autopalace "Het is
niet juist. Bij Toyo Kogyo
hebben ze die twee nadelen er
nu wel uitgehaald De voor
delen als acceleratie, topsnel
heid, kracht en licht gewicht
zijn gebleven. We gaan er te
genaan om dat slechte beeld
van vroeger kwijt te raken.
We zien dat best zitten met die
Itieuwe RX-7. Dat Duitse au
toblad vergeleek die RX-7
met een Porsche 924 Dat
maakt nog altijd tienduizend
gulden verschil in prijs uit.
Ten gunste van de RX-7..."
De praktijk wijst uit dat velen zijn geroepen om een leuke auto te ontwerpen
maar dat sleehls weinigen zijn uitverkoren om ook vaneen stationwagen iets
aantrekkelijks te maken. Eén van die weinigen zal aan het tekenbord bij
Renault toen hij de stationcar-versie van de Renault 18op papier zette. Want
het moet gezegd: dit jongste produkl van de Franse staatsfabriek ziel er erg
aardig uit.
We behoeven het hier niet meer te hebben over het nut van de stationcar. De
mogelijkheden van de personenauto zijn nu eenmaal beperkt. Wie wat meer
ruimte nodig heeft zal zijn keuze wellicht snel op de stationwagen laten
vallen omdat daarin veelal het comfort van de sedan wordt gecombineerd
met de laadruimte van een kleine bestelwagen.
natuurlijk moeten de technische voorzieningen van zo'n stationcar wat wor
den aangepast aan de mogelijkheid van een zwaardere lading. Wat andere
vering en wal sterker remmen. Bovendien is bij de stationwagen van de
Renault 18 een grotere benzinetank onder de vloer gemonteerd: van 57 m
plaats van 53 liter inhoud. Dat alles maakt zo'n versie iets duurder dan de
Er zijn bij de Renault 18 Stationcar drie versies mogelijk. De standaard en de
TL-uit voering resp. 13.983 en 11.788 gulden) - die een 1397 cc motor hebben -
en de TS met een 1647 cc motor, waarvoor men 15.745 gulden moet neertellen.
De topsnelheden zijn 150 en 160 kilometer per uur.
trnèn
VfcxEcpenJ .05
r^rihk 2. Vïdiarrj
(6 /tv)
Marco v.d. Mey (5 jaar)
Hogemorsweg 128, Leiden
Redactie:
Astrid Guns
en
Henk de Kat
Voor kinderen van 4-12 |aar
elke zaterdag in deze krant
Inzendingen (met vermelding
van naam. adres, leeftijd) naar:
Kinderrubriek
"De Klepperdoos"
Witte Singel 1
Lelden
Nu lacht het mannetje. Als je de krant op z'n kop
draait, zul je zien dat het mannetje boos kijkt
Rogier v.d. Vlis (5 jaar)
Nassaudreef 146, Katwijk aan Zee
Angelique v.d. Nieuwendijk
(11 jaar)
Eikenrode 10
Leiden
Bram is in de tuin
hij gaat naar moeder
hij zegt "Mam mag ik naar Nel?"
"Ja Bram, dat mag je wel hoor Bram".
"Dag Bram, "dag moe".
"Dag Nel", "dag Bram".
"Wel Bram, wel wat is dat? Een roos voor jou".
"Voor mij?" "Ja voor jou".
O wat mooi, ik zet hem in een vaas".
Ingeborg van den Berg (7 jaar)
Deylerweg 56 Wassenaar
Eveline Prins (7 jaar»
Sumatrastraat 15, Leiden