AKKOORD IN
DE METAAL
Jk houd ervan te worden uitgedaagd...'
Na vijf maanden onderhandelen
Estel: verlies van 72 miljoen
conferentie
MANILLA (ANP) - Het z
positie van Rotterdam als be
langrijke overslaghaven voor
massagoed een zware klap zijn
als het ook tot ladingverdeling
voor massagoed (granen, erts,
olie enz.) zou komen.
Niet de Rotterdamse haven alleen,
maar de gehele Nederlandse eco-
nomie zou daarvan schade on
dervinden. Dat is één van de re
denen, waarom Nederland zich
verzet tegen een voorstel van de
ontwikkelingslanden op de Unc-
tadconferentie in Manilla om een
I gedragscode (internationale wet
telijke conventie) in het leven te
roepen, die de ontwikkelingslan
den het recht geeft om bijna de
helft van het vervoer van massa
goed in het handelsverkeer met
de rijke landen voor hun eigen
handelsvloten op te eisen. Een
dergelijke gedragscode is tot
stand gekomen voor het vervoer
van stukgoederen door lijn vaar
trederijen, aangesloten bij
scheepvaartconferences (kar
tels).
j Krachtens deze gedragscode komt
veertig procent van het stukgoe-
derenvervoer over zee nu toe aan
het onwikkelingsland, dat de
goederen verzendt of ontvangt.
I De ontwikkelingslanden willen
die regeling graag uitgebreid zien
tot het massagoed, dat ongeveer
tachtig procent uitmaakt van het
totale zeevrachtvervoer. Zij ver
wachten op die manier eigen
handelsvloten tot ontwikkeling
te kunnen brengen
Nederland gelooft niet, dat dat op
die manier moet gebeuren. Afge
zien van het economische nadeel
voor ons land, dat uit de ernstige
aantasting van de positie van
Rotterdam zou voortvloeien,
meent Nederland, dat de ver
langde ladingverdeling voor ie-
dereen nadelig zou zijn omdat
een dergelijke marktverdeling
het zeevervoer aanzienlijk duur
der zou maken, ook voor de ont
wikkelingslanden.
Nederland heeft er niets op tegen,
dat ontwikkelingslanden eigen
handelsvloten vormen. Daarvoor
is echter kennis en kundigheid
vereist en Nederland is graag be
reid de uitgebreide Nederlandse
kennis op dat gebied ter beschik
king te stellen. Minister De Ko
ning is bereid geld beschikbaar te
stellen om de landen van de Der
de Wereld, die daaraan behoefte
hebben, de weg te wijzen in de
internationale scheepvaartwe
reld.
WEERRAPPORTE.N
'an hedenmorgen 7 uur
Werknemersvoorzitter Wamsteeker (l) en werkgeversvoorzitter Ter Hart (r) schudden elkaar de hand na het
bereiken van een principe-akkoord in de metaalindustrie. De nieuwe cao voor deze bedrijfstak, waarin 250.000
mensen werken, werd na vijf maanden moeizaam onderhandelen bereikt.
(Van onze redactie economie)
ZOETERMEER (GPD) - Na vijf maanden moei
zaam overleg is de metaal-cao voor 250.000
werknemers rondgekomen. De aanvankelijke
eis van de Industriebond FNV om een werk
weekverkorting met vijf uur in te voeren moest
daarbij worden ingeslikt.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfurt
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Mtichen
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
bew
32
13
licht bew.
regen 13
regen 12
regen 15
zwaar bew. 14
■half bew.
half bew. 20
regen 26
regen 14
regenbui 16
regen 15
geh. bew. 22 11
bew
15
regenbui
geh. bew. 22
half bew. 28
zwaar bew. 24
regen 26
zwaar bew. 16
zwaar bew. 25
licht bew. 25
onbew. 20
licht bew. 29
zwaar bew. 15
half bew. 22
half bew. 24
zwaar bew. 29
NIJMEGEN (ANP) - Estel
(Hoesch-Hoogovens) heeft
het eerste kwartaal van dit
jaar afgesloten met een ver
lies voor belasting van 71,8
miljoen gulden.
In het vierde kwartaal van 1978
was het verlies voor belasting
f 116,1 miljoen en in het eerste
kwartaal van dat jaar f 120,5
miljoen.
Zoals Estel in het bericht over
het vierde kwartaal van 1978
al aankondigde, zijn de resul
taten van het concern in het
eerste kwartaal van 1979 nog
ongunstig geweest.
Voor het tweede kwartaal van
1979 verwacht de raad van be
stuur een - zij het beperkt -
positief resultaat.
Als gevolg van de extreme
weersomstandigheden en
van het arbeidsconflict in de
Duitse staalindustrie dat tot
midden januari voortduurde,
traden in het eerste kwartaal -
evenals in het vierde kwartaal
van vorig jaar - belangrijke
produktie- en afzetverliezen
op, aldus een toelichting op
de kwartaalcijfers.
Daardoor werden de resultaten
van de divisies staal, staal
verwerking en handel in de
eerste twee maanden van
1979 aanzienlijk beïnvloed.
De ontstane verliezen konden
slechts ten dele door de in alle
divisies in maart behaalde re
sultaten worden gecompen
seerd.
Bij die ondernemingen van het
concern, die door de ge
noemde ongunstige invloe
den in mindere mate werden
getroffen, is in het algemeen
sinds het begin van het jaar
een resultatenverbetering te
constateren.
Het enige wat in het kader van de
arbeidstijdverkorting kon wor
den bereikt, is een vakantiedag
en alleen voor dit jaar twee ver
plicht op te nemen snipperdagen
bijvoorbeeld tussen kerst en oud
en nieuw. Bovendien werden de
oude vakantierechten voor jonge
ren en ouderen vanaf 50jaar her
steld. zodat zij er een vakantie
dag extra bij krijgen.
Ook zijn de bonden overeengeko
men een voortzetting van een
regeling voor vrijwillig eerder
met pensioen gaan, dit jaar voor
de 63- en 64-jarigen en per 1 sep
tember al komen daar de 62-ja-
rigen bij. Werkgevers en werk
nemers gaan de kosten daarvan
binnenkort ieder voor de helft
betalen.
„Het is geen cao om over te jui
chen", zei Wim Wamsteeker. die
de Industriebond FNV
ft de onderhan
delingen optrad „Maar ik ben
toch opgelucht dat dit resultaat
kon worden bereikt. Wij zullen
ons daarom sterk maken om het
resultaat door de leden aanvaard
te krijgen", aldus Wamsteeker
Hij meende dat de nieuwe me
taal-cao een vergelijking kan
doorstaan met eerder bij Hoogo
vens. Akzo en Philips afgesloten
bedrijfscao's. Volgens Wamste-
ker zijn de bonden voor wat be
treft de effecten van deze cao op
de werkgelegenheid nog ver van
huis. „want de effecten zijn zeer
gering".
Werkgeversvoorzitter ir. W. J. ter
Hart was toch nog wel een beetje
benauwd voor de loonkostenstij
ging als gevolg van deze cao.
Zonder cao zouden de loonkos
ten in de metaal en elektrotechni
sche industrie dit jaar al met zo'n
6,5 a 7 procent stijgen. Het nu af
gesloten resultaat zal volgens
hem nu voor dit jaar een loonkos
tenstijging te zien geven tussen
de 7,5 en y procent. „Als gevolg
van deze loonkostenstijging zal
de nu afgesloten cao weinig of
geen effect hebben op uitbrei
ding van de werkgelegenheid",
zo meende Ter Hart.
Ir. Ter Hart zei dat door de grotere
loonkosten en het grote aantal
openstaande arbeidsplaatsen de
kosten per eenheid produkt zul
len stijgen met 3,5 a 5 procent.
„Hierdoor wordt de concurren
tiekracht van de bedrijfstak nog
verder aangetast. Werkgevers en
werknemers zullen samen alles
moeten doen om deze grotere
belasting teniet te doen", zo zei
hy
Bonden en werkgevers hebben be
sloten om regionaal samen met
de arbeidsbureaus te gaan bekij
ken hoe het nu komt dat er in be
paalde regio's geen werknemers
te krijgen zijn om de openstaande
vacatures op te vullen. „We zullen
daarvoor de kaartenbakken gaan
uitpluizen om te proberen vraag
en aanbod op elkaar af te sternen.
Daarbij zullen we dan ook aan
dacht gaan besteden aan extra
scholing", zo werd meegedeeld.
„In de regio Utrecht bestaan zo
veel vacatures dat iedere werklo
ze na een scholing in de metaal en
elektrotechnische industrie wel
terecht kan", zei ir. Ter Hart.
Leidenaar Rein Wijkstra over overstap van NVV naar VNO
LEIDEN - Wijkstra heeft die
dag vijf besprekingen.
Toch vindt hij nog wel
even tijd om zijn "over
stap" van het NVV naar
het VNO toe te lichten. "Ik
houd ervan om te worden
uitgedaagd" zegt hij. "De
ze functie bij het VNO is
een uitdaging. En je moet
dan accepteren dat je
daarbij op je gezicht kunt
vallen".
Wijkstra verwacht wel dal hij het zo
nu en dan moeilijk zal krijgen bij
het VNO. maar hoopt aan de an
dere kant een inbreng te kunnen
hebben in de discussies binnen
het bestuur. "Een discussie in
ondernemersland tussen ver
schillende overtuigingen is zin
vol. Ik vind dat linkse groeperin
gen vaak te controversieel en
daarom te weinig geïnspireerd
kijken naar die ondernemerswe
reld. Ik zoek meer naar wat bindt,
niet naar wat scheidt. Voor mij
k/an daarom dit bestuurslid
maatschap Ik vind dat mensen
verantwoordelijkheid moeten
durven dragen. Mensen met een
linkse signatuur moeten gaan
meebeslissen. Zou je dat als so
cialist eigenijk niet juist moeten
toejuichen?"
io 7 Botsen
Toch zal zijn visie nog wel eens bot
sen met die van het VNO. Wat
dan
"Als er binnen het bestuur een be
sluit valt. zal ik mij daar achter
scharen. Tenzij ik er totaal niet
achter kan staan, danlzal ik moe
ten aftreden. Maar eerst wil ik
kijken of er binnen het VNO be
grip voor mijn argumenten be
staat".
Echte conflictpunten ziet Wijkstra
vooralsnog niet. "Ik was het niet
eens met de stellingname van het
DEN HAAG - In 1966 was hij nog lid van het dagelijks bestuur van de grootste vakcentrale van het land, het
NVV. Sinds een maand zit hij in het algemeen bestuur van de grootste werkgeverscentrale van het land. het
VNO. De in Leiden woonachtige Rein Wijkstra (54) is deze stap door de vakbeweging niet in dank afgeno
men. Sommigen beschouwden het als "verraad aan de beweging".
Wijkstra zelf heeft helemaal geen moeite met het bestuurslidmaatschap van het VNO, dat verbonden is aan
zijn functie als voorzitter van het Verbond van Verzekeraars. "Het past in mijn levensfilosofie" zegt hij. Een
levensfilosofie die verder met zich meebrengt dat hij nog steeds lid is van het NVV en politiek onderdak
vindt bij de Partij van de Arbeid.
Voordat Wijkstra in juni 1978 bij het Verbond van Verzekeraars in dienst trad, was hij drie jaar directeur van
de Nederlandse Herstrueturerings Maatschappij (NEHEM). Hij nam daar echter ontslag omdat hij vond dat
de minister van economische zaken de afspraken over taak en bevoegdheden van de NEHEM die bij zijn
indiensttreding waren gemaakt, niet was nagekomen.
Nadat hij in 1955 dertien jaar ambtenaar in Friesland was geweest, werd hij aangesteld als chef de bureau van
het NW, wat weer leidde tot zijn benoeming in het dagelijks bestuur van deze vakcentrale. Van 1966 tot 1967
was hij tijdelijk president-directeur bij de Arbeiderspers, met als voornaamste taak de reorganisatie in
gang te zetten en een nieuwe directeur te vinden.
Daarna kwam hij in het verzekeringswezen terecht als directeur van de Centrale Levensverzekeringsbank en
de Centrale Algemene Verzekeringsmaatschappij. Twee maatschappijen die nauw verwant zijn met de
vakbeweging. Hij bleef daar directeur tot 1975.
Commissariaten
Tijdens het gesprek benadrukt
Wijkstra een paar maal dat het
allemaal in zijn levensfilosofie
past. Daar passen ook de com
missariaten in die hij bjj een aan
tal bedrijven heeft waaronder
uitgeverij Kluwer en het Finan-
cieële Dagblad. Ondanks zijn
achtergrond beschouwt hij zich
zelf echter niet als werknemers-
Rein Wijkstra
'Het past in mijn levensfilosofie"
VNO om meer dan 10 miljard in
de collectieve sector te bezuinin-
gen, maar dat zou ik dan ook
hebben laten blijken. Ik denk dat
het VNO dat geen probleem
vindt. Ze kennen bovendien mijn
standpunten. Volgens mij zal het
VNO het juist op prijs stellen om
mensen met een andere gedach-
tengang aan te horen. En ik moet
zorgen dat ik overeind blijf. Fun
damentele tegenstellingen heb ik
echter nog niet ontmoet. Daar
komt nog bij dat ik geloof in de
dialoog. Daar zit de overwinning
in van die verdomde polarisatie.
Ondernemers zijn niet per defini
tie slechter dan vakbondsbe-
Je kan niet alleen commissaris
namens de werknemers zijn. Dat
geldt ook voor commissarissen
uit een andere hoek. Die kunnen
er ook niet alleen zitten voor de
aandeelhouders. Sociaal en eco
nomisch beleid horen bij elkaar
Dat kan je niet van elkaar schei
den".
Wijkstra gelooft dan ook niet in een
werkelijke "belangentegenstel
ling" tussen arbeid en kapitaal.
Wel vindt hij dat werknemers pas
ergens verantwoordelijk voor ge
steld kunnen worden als ze ook
daadwerkelijk hebben kunnen
meebeslissen "VVanneer een di
recteur het recht heeft om over
investeringen te beslissen, kan
hij de verantwoordelijkheid
daarvoor niet bij de werknemers
leggen Dat ligt anders wanneer
in de ondernemingsraad iets be
slist wordt".
Medezeggenschap
Volgens Wijkstra kan de medezeg
genschap binnen de onderne
mingen nog veel verder worden
uitgebouwd Hij staat dan ook
volledig achter het wetsontwerp
van de regering voor een onder
nemingsraad die de werknemers
meer inspraak zal geven. "Voor
een verdere ontwikkeling van de
medezeggenschap mag je zono
dig een economische prijs beta
len. Als het economisch resultaat
van een onderneming hierdoor
minder wordt, dan moet je dat
maar nemen. Uiteraard binnen
de grenzen van het economisch
mogelijke".
"Wel moeten we de medezeggen
schap beter leren organiseren"
zegt hij. "Het moet doelmatig
worden gehouden, zodat de be
slissingen op tijd kunnen worden
genomen. Overigens vraag ik mij
af of het wat zal gaan kosten.
Meer medezeggenschap werkt
namelijk ook positief op de moti
vatie van de mensen. Het is een
kwestie van experimenteren; van
mislukkingen leer je het meeste".
Mislukkingen die Wijkstra zelf ook
in zijn leven heeft meegemaakt,
zoals bi) de N EHEM "Ik vond het
een geweldige baan, maar blijf
niet trekken aan een kar wanneer
ik weet dat het geen enkele zin
nurr heeft" Hij heeft al heel el
banen achter de rug. Ook daar
over heeft Wijkstra weer een filo
sofie: "Wat ik in mijn leven heb
gedaan, heb ik niet zo uitgestip
peld, maar ik heb wel overal be
wust ja tegen gezegd Ik houd van
werken. Je bent bevoorrecht als
je op de posten terecht komt,
waar ik op gezeten heb. Je kunt er
een heleboel van je eigen per
soonlijkheid in stoppen. Dat kan
moeilijk zijn, maar daarvoor
word je ook betaald. Maar je hebt
ook mogelijkheden voor eigen
initiatieven en helaas hebben niet
sen in Nederland
dat"
MARK KRANENBURG
VRIJDAG 25 MEI 1979
KNSM eert f.100
KLM f 100
Kon.Olie f 20
Nat.Ned.f 10
Nedlloyd f 50
Philips r io
Robecof 50
Rolinco f 50
Rore
f50
5B,50d
1390.00
73.00
68.00
214.00
214.00
15.10
27.50
335.50
1030.00
100.20
36o!oOa
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs viel
vandaag weinig te beleven omdat
deze beursdag tussen een aantal
vrije dagen viel.
Unilever, die voornemens is een
groot Amerikaans bedrijf gespe
cialiseerd in kruiden over te ne
men, werd vijftig cent hoger ver
handeld op 122.50 Akzo begon
twee kwartjes lager op 29,10 en
Hoogovens moest dertig cent af
staan op 32.50. Kon Olie ging
zeventig cent naar boven tot
137.60. Philips bleef op 24.20
prijshoudend en KLM was vyftig
cent lager op 107.50
Dell opende ex-dividend op 110
en steeg daarna tot 111 HVA
was 1 beter op 52,50. In de
scheepvaartmarkt moest KNSM
zeventig cent terug naar 104,50
en Van Ommeren 2 en 180 De
bankaandelen lagen nagenoeg
prijshoudend in de markt. De
staatsfondsen waren licht ge
drukt met verliezen van twintig
tot dertig cent.
