Markt voor Sint Joseph
De baas in de kerk
'Beter kunst- en mediabeleid'
SCHEVEN1N6EN LEEFT.
B0ERHAAVE
VOETBALTOERNOOI
mmmmm
Echt christelijk geloof kan relatie met moslims aan
burg
mislukt
HEDENAVOND
Tientje-experiment
schouw-
Wedren naar zee,
fantastisch vuurwerk,
80 antieke auto's,
modeshows, muziek,
parachutisten en
nog veel meer.
ZATERDAG 26 MEI
POLITICI en Leidse Hoogleraren
LEIDSCH iS. DAGBLAD
'N AKTIEVE KRANT!!!
VRIJDAG 18 MEI 1979
Het dak van de Sint Josephkerk
aan de Herensingel in Leiden
is er slecht aan toe. Als niet
gauw wordt ingegrepen, zal
het onwelkome hemelwater
ook andere delen van de - uit
1925 daterende - kerk gantas-
ten.
Afwijzing. De hogeschoolraad
van de rooms-katholieke hoge
school Tilburg heeft gisteren de
integratie van de theologische fa
culteit in deze onderwijsinstel
ling afgewezen. De reden ligt in
de bevoegdheid van de kerkelij
ke overheid ten aanzien van on
derwijs en wetenschapsbeoefe
ning en de door de kerkelijke
overheid voorgeschreven bij
zondere ontslaggronden. Die ab
solute voorwaarden zijn voor de
raad onaanvaardbaar; hij doet
dan ook een beroep op het epi
scopaat deze punten te herzien.
Dan zou de integratie alsnog een
feit kunnen worden.
De bisschoppen Bluyssen (Den
Bosch) en Ernst (Breda) betreu
ren in een gemeenschappelijke
verklaring de afwijzing. Opne
ming van de faculteit zou de
theologische opleiding. de
ambtsopleiding en de taak van de
hogeschool ten goede komen. De
rechtmatige bevoegdheden van
de kerkelijke overheid zijn, vol
gens hen, zo geregeld dat de vrij
heid van de theologische weten
schap en de rechtspositie van de
docenten voldoende zijn ge
waarborgd.
Hervormde Kerk: beroepen te
VI aar dingen G. H. van de Graaf
Zuidland.
Aad Singerlingmet nog ande
ren onvermoeibaar bezig om
dit gevaar te keren, overdrijft
niet als hij vertelt dat de kos
ter bij hevige en aanhoudende
regenval met emmers vol
dweilen naar de kerk moet om
het water op te vegen. "Dan
liggen er op verschillende
plaatsen complete plassen. En
weet je, verder zit het gebouw
nog geweldig solide in elkaar.
Het is degelijk opgezet en al
tijd goed onderhouden. Het
zou toch heel erg zijn als dat
vocht in de hele kerk ging
doorwerken. En dat gebeurt
onherroepelijk als dat lekke
dak er niet zo gauw mogelijk
afgaat".
Om echter met dat karwei te
kunnen beginnen moet eerst
een derde van de begrote kos
ten op tafel liggen. Dat is f
50.000, op een totaal van naar
schatting f 153.000.
Naast een gulden- en giro-actie
giro 602334 ten name van Rk
Kerkbestuur Leiden, onder
vermelding van Actie kerk
dak Herensingelheeft de
Evenementengroep Heren
singelkerk nu een rommel
markt op touw gezet. Die
wordt morgen, zaterdag 19
mei, bij de kerk gehouden van
10 tot 3 uur.
Aad Singerling kon ons al mel
den, dat er ruim f 12.500 van
de startsom (f 50.000) binnen
is. Dat is zeker een aardig be
ginnetje, maar wel onvol
doende om nu al te kunnen
zeggen wanneer met het dak
herstel wordt begonnen. De
evenementengroep hoopt dat
de opbrengst van de rommel
markt daarop enig zicht geeft.
"Want" - om het met de dichter
lijke Singerling te zeggen -
"die kerk verkeert in nood, het
„Groenboek" van Rotterdams Laurenspastoraat
dak lekt overal, de kans is nu
heel groot dat ze ook verdwij
nen zal". "Die kerk in Leiden-
Noord is de enige die daar nog
staat, en geloof mij op mijn
woord dat het zo niet langer
gaat".
De parochianen willen hun kerk
graag behouden. Deze "Jo
seph" is niet alleen kenmer
kend voor het noordelijke
stadsgezicht, maar ook een
plek waar nog velen komen
om hun geloof te voeden.
(Van onze redactie geestelijk leven)
'Wat er gebeurt met het Laurens
pastoraat in Rotterdam, is voor
ons een toetssteen om te zien of er
werkelijk ruimte is voor een oe
cumenisch citypastoraat binnen
de Nederlandse Hervormde Kerk.
Gezien de houding van de meeste
kerkelijke autoriteiten is het ech
ter niet erg waarschijnlijk dat die
ruimte zal worden gegeven. Toch
blijven wij proberen, de eigen
plaats in de kerk terug te krijgen.
Wij zullen dus echt niet uit de kerk
stappenmaar eruit gegooid moe
ten worden, wil men van ons af
komen".
Aldus de "Werkgroep 208", de ver
tegenwoordiging van ruim twee
honderd verontruste betrokke
nen bij het Rotterdamse "Lau
renspastoraat". Deze maand is
het een jaar geleden dat de her
vormde kerkeraad deze gemeen
te buiten de deur zette. Sindsdien
zet de "Werkgroep 208", buiten
verantwoordelijkheid van de
centrale kerkeraad, het gemeen
tewerk voort.
De aanleiding tot de maatregel van
de kerkeraad was een diepgaand
conflict met de predikant Bert
Hoorn en met het bestuur van het
Laurenspastoraat. Maar, zo
meent de groep, van het begin af
speelde ook een verschil in men
taliteit mee tussen deze gemeente
en de "commissie van bijstand"
uit de kerkeraad. "De experimen
ten die vanuit het Laurenspasto
raat werden ondernomen op het
gebied van de liturgie, de ver
kondiging en de pastorale zorg
werden vooral door het conserva
tieve deel van de hervormde ge
meente van Rotterdam-centrum
met argwaan bekeken". Zo
schrijft de "Werkgroep 208" in
een deze week uitgegeven pers
bericht.
Vernieuwing
Door alle activiteiten stil te leggen,
verwachtte het kerkbestuur, al
dus de lezing van de groep, dat de
"dissidenten" vanzelf wel het
veld zouden ruimen. Maar dat is
niet gebeurd. "De baanbrekende
activiteiten waar het Laurenspas
toraat voor stond zijn - zij het bui
ten de kerk en in een iets be
scheidener opzet - doorgegaan".
In een "Groenboek", uitgegeven
door de commissie "Publiciteit"
van de werkgroep, zijn alle do
cumenten uit de laatste periode
samengebracht.
Het begeleidende stuk bij dat boek
geeft een algemene omschrijving
van wat deze experimentele ge
meente voor ogen staat een stuk
vernieuwing brengen in de kerk,
waarbij het met name gaat om het
doorbreken van een aantal tradi
tionele gegevens.
Zo hebben in dit pastoraat her
vormden, gereformeerden,
rooms-katholieken en buiten
kerkelijke christenen elkaar ge
vonden op basis van een predi
king die zich distantieert van de
vrijblijvendheid van de kerk op
vele terreinen. Ook is er binnen
de groep ruimte voor mensen met
verschillende leef-, gedrags- en
denkpatronen.
Dat alles willen de betrokken ge
meenteleden in het verband van
de Hervormde Kerk in praktijk
brengen. Om dit alsnog mogelijk
te maken is een structuurvoorstel
ontworpen dat de bedoeling
heeft, als oecumenisch-kritische
gemeente verder te gaan. Maar
eerst moet er een gesprek komen
met de kerkelijke gezagsdragers
- het bestuur an de centrale ker
keraad - om uit de huidige im
passe te raken.
De "Werkgroep 208" denkt zelf aan
een "commissie van goede dien
sten", die moet bestaan uit men
sen die niet zijn gebonden aan
een van de partijen in het conflict
en die wederzijds vertrouwen
genieten. De kerkeraad echter
heeft al laten weten, weinig be
hoefte aan zo'n commissie te
hebben.
Basisbeweging
Het Laurenspastoraat heeft ÜCH
inmiddels gewend tot de deze
maand officieel opgerichte "Ba
sisbeweging van kritische groe
pen en gemeenten". "Wij zullen
ons oriënteren op andere groepen
die zich ook niet willen neerleg
gen bij de toenemende invloed
van conservatieve krachten in de
kerk. Vóór alles willen wij men
sen bewust maken van een kriti
sche houding tegenover de maat
schappij. Wij proberen een ge
meente te zijn die midden in het
maatschappelijke leven staat, die
oog heeft voor onrechtvaardig
heden en de structuren aanwijst
die deze in stand houden".
Het Laurenspastoraat heeft voor
het uitdragen van zijn visie een
organisatorische vorm gevonden
waarin de gemeente haar eigen
vertegenwoordigers kiest. Een
van zijn grieven tegen het offi
ciële kerkbestuur is dat dit niet
door de gemeente is gekozen.
"Hierin schuilt ook een belang
rijk deel van het conflict', wie is in
de kerk eigenlijk de baas? Deze
gemeente is mondig geworden en
laat dat ook merken".
Ds. Reedijk: „Wie hulp verleent, geeft zichzelf niet prijs
(van onze redactie geestelijk leven)
ALPHEN AAN DEN RIJN— "On
ze grondwet garandeert gods
dienstvrijheid voor iedereen. De
buitenlandse werknemers die de
islam belijden hebben daar ook
recht op. Misschien kpnnen de
kerken helpen om deze kansarme
vreemdelingen gebedsruimten te
geven. Als de relatie tussen de
christen en de moslim hier te lan
de aan één voorwaarde moet vol
doen, dan is het wel die van de
liefde en de aanvaarding. Alles
wat we doen dient belangeloos te
zijn, zonder bijbedoelingen".
De Rotterdamse gereformeerde
predikant P. Reedijk (54) sprak
cleze week op een regionale ver
gadering in Alp hen aan den Rijn
over zijn werk onder buitenland
se arbeiders in de Maasstad. De
classis Rijnland van de Gerefor
Den Haag wil spoedig
uitsluitsel over
liet Circustheater
DEN HAAG - De gemeente Den
Haag begint ongeduldig te wor
den over het uitblijven van een
beslissing van de minister van
CRM over onder meer de huis
vesting van de Nederlandse Ope
ra Stichting. De opera maakt op
het ogenblik gebruik van het Cir
custheater in Scheveningen,
maar zal naar Amsterdam ver
huizen als daar een muziekthea
ter wordt gebouwd.
Volgens een woordvoerder van de
gemeente wil Den Haag weten
wat het op lange termijn kan gaan
doen met het Circustheater, waar
nu behalve de Nederlandse Ope
ra Stichting ook het Nederlands
Danstheater voorstellingen geeft.
Het plan van Den Haag is, zoals al
eerder werd onthuld in de nota
'Kunst om de Kunst', om het Cir
custheater in te schakelen voor
evenementen die een groot
publiek kunnen trekken. Als de
minister van CRM niet binnen'af
zienbare tijd beslissingen neemt
meerde Kerken stelt dit jaar ruim
f. 15.000 beschikbaar voor deze
kerkelijke dienstverlening in ons
land.
Evangelisatie- en zendingsmede
werkers, diakenen en predikan
ten hoorden van ds. Reedijk hoe
belangrijk voor de moslim de ge
bedsplaats is. Al onderhoudt
maar 1 procent van hen alle ge
boden van de koran en 10 procent
de meest voor de hand liggende,
en neemt de grote rest het niet zo
nauw, de moslim is wel door
drenkt van zijn religie en cultuur.
Hij bidt vijfmaal daags en één
keer per week in de samenkomst.
De gebedsruimte is ook zo essen
tieel omdat hij er een stukje soli
dariteit ervaart - lotgenoten on
der elkaar-en omdat ze een mid
del is om de eigen identiteit te
bewaren. De moslim voelt zich al
ver van het christelijke geloof
die Den Haag duidelijk maken
wat het met het Circustheater
kan gaan doen, dan is het niet uit
gesloten dat de gemeente Den
Haag stopt met de subsidie die tot
nu toe aan de Nederlandse Opera
Stichting wordt gegeven, aldus
de woordvoerder. Een uitge
werkt plan daarvoor is er volgens
hem nog niet.
ADVERTENTIE
verwijderd, maar daar hoeft, al
dus ds. Reedijk, nog eens niet bij
te komen dat hij dit als een be
dreiging ervaart. Velen zijn bang
voor identiteitsverlies.
Problemen
Ze zitten duidelijk met problemen:
onvoldoende godsdienstige
voorzieningen, geen gelegenheid
voor hun kinderen om het on
derwijs volgens de koran te vol
gen, achterstand in onderwijs en
maatschappelijke kansen, huis
vesting (individueel en bij ge
zinshereniging), de tweede gene
ratie (die tussen de wal van de ei
gen cultuur en het schip van de
onze dreigt te vallen), de situatie
in de ziekenhuizen en de taalbar
rière. Problemen die niet alleen
voortkomen uit hun moslim-zijn
maar ook uit hun vreemdeling
zijn en hun behoren tot een be
paalde sociaal-economische
klasse.
Ds. Reedijk vroeg de kerkmensen,
zich door serieuze informatie te
ontdoen van vooroordelen, ste
reotiepen en caricaturen. De
kerkdienst (met prediking en
voorbede), de catechese, speciale
werkgroepen, kerkelijke vereni
gingen en voorlichtende artike
len kunnen helpen bij die nood
zakelijke mentaliteitsverande
ring. Het doelmatigst zijn werk
groepen waarin ook moslims zit
ten. Dan kunnen zij zelf zeggen
wat de knelpunten zijn. Ds. Ree
dijk: "Als zij merken dat wij echt
belangeloos hiermee bezig zijn,
zie je toch iets van een wederzijd
se vriendschap groeien".
De predikant bevestigde de indruk
dat de houding van de kerkmens
tegenover de moslimse werkne
DEN HAAG - De Raad voor de
Kunst vindt dat er nog steeds
geen sprake is van een samen-
LEIDEN - 'Musea: amateurisme of
professionalisering?' is de vraag,
waarover zaterdag 19 mei gedis
cussieerd zal worden op een door
de Reinwardt-academie te orga
niseren symposium. Als sprekers
voor dit symposium, dat in de
Stadsgehoorzaal wordt gehou
den, zijn uitgenodigd de ontwer
pers Wim Crouwel, Dick Elffers
en Jan van Toorn.
LEIDEN - Het experiment van de
Leidse Schouwburg om voor een
tientje kaartjes te verkopen voor
voorstellingen van minder be
kende gezelschappen en dat tien
tje weer terug te storten wanneer
men zich toch 'bekocht' voelt is
mislukt.
De eerste voorstelling, waarbij deze
regeling geldt, moet namelijk in
verband met gebrek aan belang
stelling worden afgelast. Het be
treft de voorstelling van
'Blindvliegers' van de Ierse
schrijver Bill Morrison, die het
Brabants Kollectief voor Thea
terprojecten uit Brussel zater
dagavond in Leiden zou geven.
Voor schouwburgdirecteur Hans
van Dam, die het initiatief tot het
experiment heeft genomen, be
tekent het afgelasten van de
voorstelling een grote teleurstel
ling. 'Er zijn tot vandaag maar
vier kaarten verkocht en dat is te
weinig om de voorstelling door te
laten gaan.'
mers en hun gezinnen (voorzover
die naar hier zijn overgekomen)
er in het algemeen een is van af
weer en distantie. De islam, zo
zegt men dan, doet afbreuk aan je
eigen geloof. Vooral bij protes
tanten bestaat die vrees. Bij de
rooms-katholieken veel minder.
Ds. Reedijk - van 1970 tot 1976
predikant te Voorschoten - ge
looft dat niet. "Als ons christelij
ke geloof meer is dan een aantal
opvattingen, is het tegen een rela
tie met moslims bestand. Wij
creëren de islam niet in Neder
land. Door de aanwezigheid van
zoveel buitenlandse werknemers
is die gewoon een werkelijkheid
onder ons geworden. En evenals
wij hebben zij het fundamentele
recht hun godsdienst te beleven
en hun kinderen daarin op te
voeden. Voor de christen komt
daar nog bij dat de aandacht in
hangend kunst- en mediabeleid.
Er bestaat volgens de raad nog
altijd een duidelijke lancune in
het totaalbeeld van de program
mering bij de media als gevolg
van een wanordelijke aandacht
voor cultuur en kunst bij de
zendgemachtigden. De Raad
voor de Kunst schrijft dit aan mi
nister Gardeniers van CRM naar
aanleiding van de aanvraag van
zendtijd door de Stichting Open
baar Kunstbezit.
Ook aan andere aspecten van de
het evangelie voor de vreemde
ling erg belangrijk is. Maar wij
voelen onszelf zo gevestigd en
zijn zo ver afgeraakt van de bij
belse gedachte "op weg" te zijn,
dat de opdracht om de vreemde
ling te beschermen nog maar
nauwelijks tot ons doordringt.
Wie hulp verleent, geeft zichzelf
niet prijs".
Anders-gelovenden
Ds. Reedijk ziet moslims als "an
ders-gelovenden". De God van
de moslim is ook de God van
Abraham, Isaak en Jacob. "Dat is
dezelfde. Wel is onze visie op Je
zus anders, hoewel in de koran
met veel eerbied over hem als
over een profeet wordt gespro
ken. Ons spreken over Jezus
wordt daar het duidelijkst waar
cultuur dan die van levensbe
schouwelijke en politieke aard
moet voldoende aandacht wor
den geschonken, zo zegt de raad
in zijn 'ongevraagd advies'. "Als
éen van die onderbelichte onder
delen van de cultuur moet ook de
kunst worden beschouwd".
Aangezien het artistieke peil van
het totale programma-aanbod
een van de belangrijkste maat
staven is voor de kwaliteit zou
een veel groter beroep moeten
worden gedaan op hetgeen kunst
Ds. Reedijk
"nederig zijn"
wij deze Heer ook werkelijk vol
gen".
Hulpverlening aan moslims, of die
nu godsdienstig of sociaal is, kan
ds. Reedijk niet loszien van de
vraag of christenen met Jezus in
een liefdemissie willen staan.
"Laten we alsjeblieft nederig
zijn".
en kunstenaars aan de media te
bieden hebben, zo meentde Raad
voor de Kunst.
De raad dringt bij minister Garde
niers aan opeen actiever beleid in
deze alsmede naar mogelijkhe
den te zoeken om bij de omroep
een verbetering van kwaliteit
meer aan te moedigen. Toewij
zing van een zendmachtiging aan
de Stichting Openbaar Kunstbe
zit ziet de raad als "een doorbraak
uit deze impasse".
ADVERTENTIE
5e etappe internationale
Wieier Avond Zesdaagse.
Aanvang 19.00 uur
Plaats van handeling: Rooseveltstraat.
Mede mogelijk gemaakt door:
LEIDSCH DAGBLAD, 'N AKTIEVE KRANT!
'Blinclvliegers' afjrelast
Dit weekend komt u ogen en oren te
kort in Scheveningen:
Zaterdag: 's ochtends de klassieke
wedren naar zee (Luxe Bad),'s middags
reddingsdemonstratie op zee tussen de
Pier en de Haven.'s Avonds landen para
chutisten, muziek barst los en tot besluit
een fantastisch vuurwerk (22.30 uur).
Zondag: het Concours d'Elégance
met 80 antieke auto's op de Promenade
(12.00-14,30 uur) gepresenteerd door
Hans van Willigenburg. Daartussendoor
een show-van modehuis
Laura Ashley, Vanaf 3
uur muziek met de
22 man sterke Big Band
van Herman Dijkstra,
en leg het vast op
Kodak film.
ADVERTENTIE
t.b.v. nationaal fonds sport gehandicapten
Aanvang 10.00 uur - UVS-terrein (Kikkerpolder)
Om 16.00 uur voetbalwedstrijd tussen
Met medewerking van "De Burcht" en de "Flora" Band Rijnsburg
De aftrap zal verricht worden door: Z.K.H. Prins Bernhard
Het Boerhaave Voetbaltoernooi wordt mede mogelijk gemaakt door: