NAYO moet
vasthouden
NAAST HET NIEUWS
„De vaart is eruit in Europa
De Britten hebben last
van verkiezingsmoeheid
Kerken en
scholen
bezet in
El Salvador
Minister Scholten
Chomeini
wil islam
over de
hele
wereld
Chili weigert uitlevering
DINSDAG 15 MEI 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
Van Agt en Van der Klaauw in Griekenland:
T>T>
ATHENE (ANP) - Europa moet
meer durf en fantasie tonen om
nieuwe wegen in te slaan. Het
gaat te langzaam met Europa, de
vaart is eruit.
Premier Karamanlis van Grieken
land zei dit gistermiddag tijdens
een bespreking met premier Van
Agt en minister van buitenlandse
zaken Van der Klaauw tijdens de
eerste dag van hun driedaags be
zoek aan Griekenland.
Na afloop van het gesprek zei pre
mier Van Agt in de Griekse eerste
minister een boeiend pleitbezor
ger voor Europa te hebben aange
troffen. Volgens Karamanlis is
het te gek dat bijvoorbeeld drie
Arabische landen beslissen over
de olievoorziening van Europa.
Wat de vrede en veiligheid betreft
is Europa voor een goéd deel af
hankelijk van de Amerikanen.
"Een situatie waarmee je in Eu
ropa geen vrede kan hebben", zo
gaf Karamanlis te kennen.. Maar
de belangstelling binnen en bui
ten Europa is nu eenmaal
verflauwd zo vervolgde de Griek
se premier, die zich zorgen maakt
over de houding van de jeugd ten
opzichte van Europa.
Premier Van Agt heeft zijn Griekse
ambtgenoot Karamanlis gisteren
duidelijk gemaakt dat in het ge
schil tussen Griekenland en Tur
kije inzake Cyprus wederzijdse
inspanning gewenst is.
Karamanlis antwoordde dat van
Griekse zijde in het geschil met
de Turken al veel gebaren zijn
gemaakt. Karamanlis zei het de
hoogste tijd te vinden dat de Tur
ken nu eens hun concessie daar
tegenover stellen.
De eerste bespreking tussen de
Griekse premier Karamanlis en
minister-president Van Agt heeft
zich toegespitst tot de toetreding Minister Van der Klaauw deelde
Griekenland tot de Europese
Gemeenschap. Het is echter geen
uitwisseling van gemeenplaatsen
geworden. Van Agt liet Kara
manlis weten op de Grieken te
rekenen als het erom gaat de rol
van de kleine landen
houden. Met name leg
derlandse premier er de nadruk
op dat de positie van de Europese
Commissie en het Europese Hof
niet mag worden uitgehold, een
opvatting waarmee Karamanlis
het volkomen eens was.
Op zijn beurt liet de Griekse pre
mier aan de vooravond van de
Griekse toetreding onverbloemd
weten dat naar zijn mening de
vaart uit de Europese integratie
verdwenen is en dat de belang-
Karamanlis op de hoogte te
hebben gebracht van de positieve
houding die de nieuwe Britse re
gering ten aanzien van de EG in
neemt, iets waarover Karamanlis
zich verheugd toonde,
te Tijdens het tweede gesprek tussen
de Ne- de regeringsleiders, dat vandaag
op het programma stond, zal van
Nederlandse zijde aandacht wor
den gevraagd voor de Griekse
benadering van vraagstukken in
zake de mensenrechten, zoals o.a.
de erkenning van het individuele
beroepsrecht. Van Agt zei erop te
zullen wijzen dat bij de goedkeu
ring van de Griekse toetreding in
het Nederlandse parlement zeker
vragen zijn te verwachten over de
mensenrechten, minderheden en
de censuur.
minister van buitenlandse zaken Van der Klaauw (rechts) op bezoek bij de Griekse premie
SAN SALVADOR (AFP) - Leden
van het "Revolutionaire Volks-
blok" (BPR) hebben gisteren in
de Middenamerikaanse staat El
Salvador drie kerken bezet. Eer
der hadden zij al de kathedraal en
de ambassades van Frankrijk en
Venezuela in de hoofdstad San
Salvador bezet. Sympathiseren
de scholieren hebben scholen be
zet om het BPR te steunen.
De kerken die gisteren werden be
zet zijn die van "Rosario" in de
hoofdstad, een kerk in Popo, ne
gen kilometer ten noorden van
San Salvador en een kerk in Su-
chitoto, 39 kilometer ten noord
oosten van de hoofdstad.
Diverse middelbare scholen zijn
gisteren bezet door scholieren die
sympathiseren met het Volks-
blok dat strijdt tegen het militaire
regime van generaal Romero. De
nieuwe bezettingen zijn zonder
geweld verlopen.
Het conflict in È1 Salvador was gis
teren verscherpt. Militairen zijn
namelijk met "operaties" in het
land begonnen, om eventuele te
genstand de kop in te drukken.
Pantserwagens rijden door de
steden en straaljagers patrouille
ren vanuit de lucht.
De "operaties" zijn gericht tegen
het BPR en tegen guerrilleros
van het "Bevrijdings-Volksfront
Farabundo Marti" (FPL). Vorige
week richtten de militairen op de
trappen van de kathedraal een
ware slachting aan onder de be
zetters. Het dodental is al opgelo
pen tot 30. De katholieke kerk in
El Salvador staat weliswaar niet
achter de acties van de guerrille
ros maar hekelt het optreden van
de militaire regering en stelt deze
verantwoordelijk voor de ver
dwijning van minstens 120 per
sonen.
DDR wijst
Westduitse
journalist uit
OOST-BERLIJN (DPA) - Het
Oostduitse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gisteren de
correspondent van het Westduit
se tweede televisienet in Oost-
Berlijn, Peter van Loyen, gelast
binnen 24 uur het land te verla
ten.
Hem werd slechts gezegd dat hij
zich niet gehouden had aan de
voor journalisten in de DDR gel
dende verordening. Deze klacht
werd niet nader toegelicht. Van
Loyen is de derde Westduitse
correspondent die door de Oost
duitse autoriteiten is uitgewezen.
Hij was pas sinds 1 april in Oost-
Berlijn werkzaam. Naar zijn zeg
gen had men op het Oostduitse
ministerie van buitenlandse za
ken te verstaan gegeven, dat de
DDR overweegt om ook tegen
andere medewerkers van het
tweede Westduitse televisienet
maatregelen te nemen, omdat zij
zich eveneens niet zouden heb
ben gestoord aan genoemde ver
ordening.
Van Loyen dacht dat zijn uitwijzing
te maken had met een verklaring
van de dissidente Oostduitse
schrijver Stefan Heym waarvan
het Westduitse tweede net zater
dag jl melding maakte. De in
Oost-Berlijn wonende auteur
verzette zich in de verklaring te
gen beschuldigingen die in de
DDR tegen hem waren inge
bracht.
(Van c
correspondent)
NELLORE- Overlevenden van de cycloon, die het oosten van India teisterde, bereiden een maaltijd bij wat over
is van hun toch al schamele bezittingen.
Het aantal slachtoffers van de ramp is inmiddels tot over de honderd opgelopen.
BRUSSEL - Minister Scholten (defensie) wil dat de NA-
VO-landen hun defensie-uitgaven de eerstkomende ja
ren jaarlijks met drie procent reëel verhogen. „Ondanks
de minder gunstige situatie moeten we hieraan vast
houden". De Nederlandse bewindsman zei dit gisteren
na afloop van de halfjaarlijkse bijeenkomst van de de
fensieministers van de Europese NAVO-landen.
(Van c
correspondent)
LONDEN - Het Verenigd
Koninkrijk gaat op 7 juni
aanstaande 81 kersverse
leden kiezen voor het Eu
ropees Parlement in
Straatsburg: 66 uit Enge
land, acht uit Schotland,
vier uit Wales en de overi
ge drie zullen door even
redige vertegenwoordi
ging gekozen worden in
Noord-Ierland. Niet ge
zegd kan worden dat de
Britse belangstelling voor
deze gebeurtenis koorts
achtige temperaturen
heeft bereikt.
Om te beginnen hebben de onlangs
gehouden algemene verkiezin
gen al bij voorbaat gezorgd voor
een verkiezingsmoeheid en bo
vendien betekent de EG voor de
doorsnee-Brit evenveel als iedere
andere Europese afkorting, van
BVD tot CDA of -U. Dit komt
voor een deel op de rekening van
de verslagen Labourregering, die
zich weinig gelegen heeft laten
liggen aan de Europese gedach
te.
Wanneer er al iets in de Britse
dagbladen over de EG te melden
was in de afgelopen maanden,
dan was het over de schandelijke
bejegening van de Britse vissers,
die in hun wateren al of niet be
dreigd werden door Europeanen
(een Brit beschouwt zichzelf nog
steeds niet als Europeaan), de
schandelijke landbouwpolitiek
van de EG, de schandelijke bo
terbergen die vrijwel gratis naar
de Sowjet-Unie worden afge
voerd en de schandelijke prijs die
Engeland moet betalen voor zijn
lidmaatschap van de EG.
Zonder meer kan gesteld worden
dat de EG zo goed als geen posi
tieve pers in Groot-Brittannië
heeft gehad. De Labourregering
van premier James Callaghan
heeft daar geen gering aandeel in
gehad en het valt nu te bezien in
hoeverre de Conservatieven het
eilandenvolk tot andere gedach
ten willen en kunnen bren
gen.
Argwaan
Maar, als eilandenvolk, heeft iedere
rechtgeaarde Brit nog steeds het
gevoel dat alles wat uit Europa
komt, met argwaan bekeken
dient te worden. Bij deze eerste
directe verkiezingen' voor het
parlement is dat gevoel geenszins
verdwenen, eerder versterkt. Dit
zou als resultaat kunnen hebben
dat kandidaten die naar Straats
burg en Luxemburg worden ge
stuurd, daar niet heen gaan om in
de eerste plaats Europees te den
ken, maar in beperkte nationalis
tische Britse termen.
Men weet in het Verenigd Koninx-
rijk eigenlijk niet goed wat men
aan moet met de Europese Ge
meenschap. Is het nu wel pro-
Brits of niet? Worden we uitgezo
gen of gesubsidieerd? Het groe-
ne-landbouwpond sterling is
naar hun gevoel evenveel waard
als Monopolygeld. Voor dezelf
den is het Europese Monetaire
Systeem (EMS) een bedrieglijke
Europese uitvinding om het
staalharde Britse pond sterling
om te smelten tot gietijzer. De
meeste Britten begrijpen nog
steeds niet waarom het in Enge
land nog steeds in ere gehouden
Gemenebest niet de functie van
de EG zou kunnen
Doorbraak
Toch betekenen de komende Euro
verkiezingen in het Verenigd
Koninkrijk in zoverre een door
braak, dat de ongeveer 635 be
staande parlementaire kiesdis
tricten zijn opgedeeld in 81 „Eu
ro-districten", waarvan elk meer
dan een half miljoen kiezers ver
tegenwoordigt. De vraag is alleen
hoeveel van deze kiezers weten
wie hun kandidaten zijn, want
van enige communicatie blijkt
geen sprake te zijn.
De Conservatieven noch ï^abour
hebben zich financieel veel gele
gen laten liggen aan de campagne
en nog maar onlangs zijn pagina
grote advertenties in de dagbla
den verschenen om uit te leggen
wat het Euro-parlement eigenlijk
Zaterdag is de sluitingsdag voor het
indienen van kandidaten, van
wie de meeste Britten het gevoel
hebben dat zij er minder op uit
zijn om het Verenigd Koninkrijk
te vertegenwoordigen, dan om
meteen belastingvrij inkomen op
grote voet in Straatsburg te gaan
wonen. Dat wil niet zeggen dat de
Britse Euro-parlementariërs
evenveel zullen verdienen als
hun collega's uit de andere acht
landen. De Westduitse afgevaar
digden zullen bijvoorbeeld met
hun salaris van bijna 100.000 gul
den, het driedubbele verdienen
van de Britten. Ook dat zet geen
goed bloed.
Nog een ander interessant feit is dat
de Conservatieven onder hun
kandidaten vijf Lagerhuisleden
tellen en onder meer zes lords uit
het Hogerhuis. Labour heeft al
leen maar kandidaten die niets
met het parlement of het Hoger
huis te maken hebben. De mees
ten van hun kandidaten zijn lec
toren aan universiteiten, leraren
en een handjevol locale groothe
den die hun partij-sporen hebben
verdiend.
Zo blijft het EG-parlement voor de
Britten nog steeds een abstractie,
waarbij de kans bestaat dat er
verhoudingsgewijs meer anti-
EG-kandidaten (voornamelijk uit
het Labour-kamp) zullen worden
gekozen, dan werkelijke suppor
ters van het EG-parlement.
De drie-procentsnorm voor defen
siebegrotingen werd twee jaar
geleden ingevoerd op voorstel
van de Amerikaanse president
Carter.
Economische omstandigheden
kunnen aanleiding zijn tot een
minder hoge stijging dan drie
procent reëel (zonder inflatie), zo
luidde het voorbehoud dat des
tijds werd gemaakt. Scholten:
„Toen werd gerekend op een
jaarlijkse economische groei van
gemiddeld vier procent. Die zal
nu wel een procent lager uitko
men". Maar voor Nederland is er
geen probleem, voegde hy er aan
toe. De drie-procentsnorm ligt
vast in onze defensieplan
ning.
Kritiek
Scholten oefende in de Eurogroep
sterke kritiek op het uitblijven
van resultaten bij het overleg in
de zogenaamde onafhankelijke
programmagroep (IEPG). Die
bestaat uit alle Europese NAVO-
landen inclusief Frankrijk (dat
niet aan de militaire samenwer
king in de NAVO deelneemt). De
groep werd enige jaren geleden
opgericht op initiatief van de
toenmalige Nederlandse defen
sieminster Vredeling en had tot
doel om met één Europees
standpunt met Amerika over
gemeenschappelijke aankopen
Kindermoord
onder Bokassa
LONDEN (DPA) - In het Centraal-
afrikaanse Keizerrijk zijn volgens
Amnesty International honder
den schoolkinderen opgesloten
en voor een deel wreed mishan
deld, omdat zij geen uniformen
wilden dragen en regeringsauto's
met stenen hebben bekogeld.
Enige kinderen van tussen de acht
en zestien jaar zouden zijn ge
stenigd, met de bajonet zijn
doodgestoken of met stokken
doodgeslagen. Kort daarvoor
hadden scholieren en studenten
de auto van keizer Bokassa met
stenen bekogeld.
en produktie van wapens te kun
nen onderhandelen.
Na drie jaar zijn de resultaten te
mager, aldus Scholten, die bijval
kreeg van België. Hij vergeleek
het overleg met een schildpad
„die langzaam loopt, maar wel
doorloopt: dat kan niet altijd van
dit overleg worden gezegd".
Scholten wilde geen beschuldi
gende vinger naar Frankrijk uit
steken, maar beperkte zich tot
een pleidooi voor verder overleg
in de programmagroep op poli
tiek niveau.
De Nederlandse bewindsman on
derstreepte dat over modernise
ring van het kern wapenarsenaal
in Europa pas beslist kan worden
als ook de bij de NAVO begonnen
studie over wapenbeheersing is
afgerond. Dat werd onlangs al
overeengekomen in de nucleaire
planning-groep (NPG) van de
NAVO. Hij legde daarbij, zoals hij
zei, een verbinding tussen deze
modernisering, de NAVO-reactie
op de Russische SS-20 raket - die
nog in discussie is - en nucleaire
wapens van „ietwat korter be
reik" (zoals de 155 mm houwit-
zers, die nucleaire granaten kun
nen afvuren). De bewindsman
wilde geen verdere toelichting
geven op de betekenis van deze
„verbinding".
TEHERAN (Reuter) - De Iraan-
se religieuze leider Chomeini,
heeft gisteren verklaard dat
zijn belangrijkste streven is
over heel de wereld de wetten
van de islam in te voeren. In
een televisierede tot Pakis
taanse jongeren zei hij dat de
armen in de wereld zich moe
ten oprichten en dat de uit
eindelijke overwinning alleen
te bereiken is als de islam
overal is ingevoerd.
"De islam is gekomen om de
mensen naar het licht te
brengen en uit de duisternis
vandaan te halen. Wij hopen
dat alle armen in de wereld
elkaar de hand reiken en dat
Iran als voorbeeld zal dienen
voor alle arme landen in de
wereld", zo zei de inmiddels
78-jarige Chomeini.
Iran heeft onlangs een gewa
pend militiecorps opgericht
dat officieel ten doel heeft de
islamitische revolutie in de
hele wereld te bewerkstelli
gen en nationale bevrijdings
bewegingen te steunen.
SANTIAGO (AFP/UPI) - De presi
dent van het Chileense hoogge
rechtshof, Israel Borquez, heeft
gisteren een Amerikaans verzoek
tot uitlevering van drie officieren
verworpen. Dit ter berechting in
Amerika in de zaak van de moord
op de dissidente Chileense leider
Orlando Letelier.
Borquez heeft besloten dat in Chili
zal worden bepaald of de drie
schuldig zijn of niet. Het zijn de
generaal Manuel Contreras, het
gewezen hoofd van de geheime
politie kolonel Pedro Espinoza
en een gewezen kapitein van die
politie Armando Fernandez.
Een 'grand jury' heeft de drie vorig
jaar de beramers genoemd van de
moord op Letelier, in september
1976 in Washington.
Na de weigering tot uitlevering
hebben Edward Kennedy en
Frank Church, resp. leider van de
justitiële commissie en de com
missie voor buitenlandse betrek
kingen van de Senaat in Was
hington, in een brief aan presi
dent Carter gevraagd om de te
rugroeping van de Amerikaanse
ambassadeur in Chili en de op
schorting van de Amerikaanse
hulp aan dat land.
Voorts vroegen zij de terugroeping
naar de V.S. van het aan de am
bassade in Chili verbonden Ame
rikaanse militaire personeel en
"een algehele herziening van de
betrekkingen met Chili als de re
gering van dat land volhardt in
haar weigering de drie officieren
uit te leveren"
OMROEP MUIS
Vania Constantinou, omroepster
gisteren tijdens het werk
open stond, door
r het hele eiland e
De muis hapte toe toen zij bezig w
kondigen "Ik schreeuwde, hield
door, benen opgetrokken. De mui
radiostation in Nicosia, is
terwijl de microfoon wagenwijd
het been gebeten. Zij gaf e
r daarbuiten is gehoord.
i stuk van Liszt aan te
p en praatte toen weer
'm toen al gesmeerd".
r zij een injectie kreeg en mocht
Radio Cyprus overweegt het aannemen van een kat, een Cyperse
natuurlijk.
PAUSELIJK ONTBIJT
Paus Johannes Paulus de tweede zal vrijdag met de Italiaanse
premier Andreotti het ontbijt gebruiken in de abdij van Monte
Cassino. De ontmoeting heeft 19 dagen voor de Italiaanse verkie
zingen plaats.
NIET DIPLOMATIEK
De 48 jaar oude echtgenote van de Nederlandse ambassadeur bij de
Raad van Europa heeft gisteren een verkrachtingspoging in de
bossen rond Straatsburg kunnen afweren, zo heeft de politie
bekend gemaakt.
Mevrouw Yvonne Breman liep rond twaalf uur met haar labrador
in het bos, toen een man van achter in de twintig van zijn fiets
sprong en haar in een greppel duwde. Het lukte haar zich van
haar aanvaller vrij te maken, die op de vlucht sloeg. Mevrouw
Breman was, volgens de politie, geschokt door het incident maar
had geen verwondingen opgelopen.
De politie zei dat het slachtoffer e
de man heeft gegeven en dat ei
