YS en Sow jet-Unie akkoord: Salt-2 een feit Unifil-militairen houden legereenheid Israël tegen Protest VS na schietpartij V.d. Klaauw roept op tot waakzaamheid tegen het fascisme ,Stap naar een veiliger wereld Rosalynn en Amy Radioactieve neerslag in W.-Dnitsland SAN SALVADOR (AFP/Reuter) - Dc VS hebben gisteren tegenover de regering van El Salvador hun bezorgdheid geuit over het neerschieten van betogers voor de kathedraal in San Salvador. Wij betreuren het verlies aan levens, zo zei de woordvoerder van het Amerikaanse ministe rie van buitenlandse zaken, Hodding Carter. Hij bevestigde dat het merendeel van de slachtoffers burgers waren. De betogers betuigden hun steun aan het Revolutionaire Volksblok, dat in de Salvadoriaanse hoofdstad de ambassades van Frankrijk en Costa Rica en de kathedraal bezet hield. De leden van het volksblok eisen de vrijlating van vijf van hun leiders. Het Rode Kruis meldde dat er bij het vuurgevecht in San Salvador zeker 11 mensen om het leven zijn gekomen en 40 verwondingen hebben opgelo pen. De toestand in San Salvador is zeer gespannen. Bij de rellen van dinsdag avond en dinsdagnacht waaitean vele aanhangers van het Revolutionaire Volksblok deelnamen, zouden in San Salvador en omgeving minstens vier bussen zijn vernield. Het Rode Kruis wist rond 300 men veiligheid te brengen die zich bij de gevechten in de buurt i kathedraal bevonden en niet weg konden. Van tv genomen beeld van het moment waarop aanhangers van het Revolutionaire Volksblok op de trappen De politie heeft een deel van het centrum van San Salvador afgegrendeld WASHINGTON (DPA) - Na zeven jaar moeizaam onder handelen zijn de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie het eens geworden over een tweede Salt-akkoord. Incident in Zuid-Libanon (Van onze correspondent) JERUZALEM - Israëlische militaire zegslieden zijn ver ontwaardigd over het feit dat Unifil-officieren en -solda ten een eenheid van het Israëlische leger hebben tegen gehouden die een Palestijnse commando-eenheid ach tervolgde. Dat gebeurde gistermorgen. DONDERDAG 10 MEI STRAATSBURG (ANP) - Minister Van der Klaauw heeft gisteren in Straatsburg de leden van de as semblee van de Raad van Europa opgeroepen waakzaam te zijn te gen heroplevend fascisme. Hij vroeg de assemblee, waarin par lementsleden uit 21 westerse landen zitting hebben, na te gaan welke maatregelen kunnen wor den genomen om uitingen van fascisme en nazisme, „in welke vorm dan ook" de kop in te druk ken. Dr. Van der Klaauw deed deze op roep als Nederlands minister van buitenlandse zaken, niet als voorzitter van het ministerscomi té van de raad, in welke capaciteit hij verslag uitbracht over hetgeen het afgelopen halfjaar is gebeurd. Met zijn oproep om waakzaam heid voldeed hij aan een verzoek van de Tweede Kamer. De Kamer heeft zich, bijzonder on gerust getoond over een reünie van oud-leden van de SS „Toten- kopf" divisie, enkele weken ge leden in West-Duitsland. Minis ter Van der Klaauw noemde deze gebeurtenis niet, noch het feit dat Franco-aanhangers op 20 april in Madrid de geboortedag van Hit- Ier herdachten met het inslaan van de ruiten van joodse winke liers. Hij herinnerde er aan dat twaalf le den van de assemblee (op een to taal van 168, en evenveel plaats vervangers) een schriftelijke ver klaring hebben afgelegd, waarin zij hun bezorgdheid uitspreken over heroplevend racisme, fis- cisme en nazisme in diverse Eu ropese landen. Tot de onderteke naars van deze verklaring be hoorde het tweede kamerlid Joop Voogd, die na afloop zijn in stemming betuigde met de op roep van Van der Klaauw. Deze heropleving is zeker niet be perkt tot de landen dij in het re cente verleden fascistische of na zi-dictaturen zijn geweest, aldus Van der Klaauw. Andere, ook mijn land getuige een recent in cident, zijn aangestoken. Maar deze gebeurtenissen worden ver oorzaakt door onbetekenende groepen - zelfs geen minderhe den - wier optreden een mate van belangstelling krijgt die in geen verhouding staat tot hun aantal of belangrijkheid". Toen minister Van der Klaauw drie maanden geleden de assemblee toesprak als voorzitter van het ministerscomité, suggereerde hij dat de Raad van Europa, „sym bool van de democratie", tracht het begrip democratie te definië ren. Gisteren in Straatsburg kwam hij hierop terug. „Drie maanden geleden sprak ik over de wenselijkheid, en zelfs de noodzaak, om binnen het kader van de raad enige aandacht te be steden aan het elementaire probleem van het democratische karakter van onze staten". De Europese conventie over de rechten van de mens spreekt over fundamentele vrijheden die het best worden gegarandeerd door „een effectieve politieke demo cratie", maar ook over beperking van de uitoefening van de men selijke vrijheden welke zijn toe gestaan in zoverre dit in een „de mocratische samenleving" nood zakelijk is. Aanslag op Franse consulaat in Spanje MADRID (AFP) - Gisteravond is een aanslag gepleegd op het ge bouw van het Franse consultaat in Sevilla. Daarbij is één van de twee politieagenten die er op wacht stonden gedood en de an der ernstig gewond, zo heeft de Spaanse radio bekendgemaakt. Een voorbijganger die de achter volging van de daders inzette, werd beschoten en gewond. De succesvolle afronding van de onderhandelingen over verdere vermindering van de interconti nentale kernwapenarsenalen van de beide grote mogendheden werd gisteren in het Witte Huis in Washington op een persconfe rentie bekendgemaakt door de Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Vance en van defensie Brown. Het nieuwe Salt-akkoord komt in de plaats van het eerste, dat in mei 1972 in Moskou werd onder tekend door de toenmalige Ame rikaanse president Nixon en de Russische partijleider Leonid Brezjnjev. Het voorziet in een vermindering aan beide kanten van het totale aantal vervoers middelen (voor kernwapens) en lange-afstandsbommen werpers in de tijd tot 1981 van thans 2.400 tot 2.250. De Sowjet-Unie zal krachtens de nieuwe bepalingen 270 draagraketten moeten op ruimen, terwijl de Verenigde Sta ten hun arsenaal niet zullen hoe ven in te krimpen, daar dit reeds onder de overeengekomen grens ligt. Topconferentie De bekendmaking dat er overeen stemming is bereikt betekent nog niet dat het nieuwe verdrag al van kracht is. Het zal op een topcon ferentie in de komende maand in Europa door president Carter en de Russische leider Brezjnjev zal vermoedelijk in Genève, Wenen of Stockholm plaatsvinden. In de VS zal het nieuwe Salt-akkoord vervolgens aan de Amerikaanse Min ister van buitenlandse zaken Cyrus Vance maakt bekend dat hij het eens is geworden met zijn Russi sche collega Dobrynin. Senaat moeten worden voorge legd, dat het slechts kan goed keuren met een meerderheid van twee derde. Salt-2 sluit overigens voor de beide grote mogendheden de moge- lijkhied niet uit voor de ontwik keling en bouw van nieuwe kernwapens. "Dit akkoord betekent een essen tiële stap in de richting van een veiliger Amerika en een veiliger wereld", zo verklaarde de Ameri kaanse minister Vance van bui tenlandse zaken gisteren bij de bekendmaking van het principe- akkoord over Salt-2 tussen Ame rikanen en Russen. Veiligheid "Het verdrag zal de veiligheid van de Verenigde Staten en onze bondgenoten ten goede komen", zo zei hij. "Ons voornaamste doel wasde veiligheid van ons land en die van onze bondgeno ten te vergroten door middel van praktische en controleerbare be perkingen op de nucleaire bewa peningswedloop". "Dit verdrag", vervolgde Vance, "zal niet alleen het einde beteke nen van onderhandelingen, maar de weg banen naar nieuwe, het vooroverleg voor Salt-3, waaraan desgewenst de Europese landen kunnen meedoen". De Amerikaanse minister zei ten slotte dat de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie dan wel hier en daar rechtstreeks concurrenten zijn, maar ook in staat tot samen werking ter vermindering van het oorlogsgevaar. In Moskou is noch door de leiders, noch door de pers, al gereageerd op het principe-akkoord. Troepenvermindering De Sowjet-Unie heeft nieuwe voor stellen gedaan voor het doorbre ken van de impasse in het overleg over conventionele troepenver mindering in Europa, zo is giste ren vernomen uit het ministerie van buitenlandse zaken in Was hington. Volgens het ministerie staat het Kremlin thans positiever tegen over het denkbeeld van een af zonderlijk akkoord over vermin dering van de Amerikaanse en Russische troepensterkte in Eu ropa, zolang de NAVO-bondge- noten van de Verenigde Staten zoals West-Duitsland, de grootte van hun leger gedurende twee of drie jaar bevriezen. De woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken, Hod ding Carter, zei dat de Verenigde Staten hun bondgenoten over de Russische suggesties hadden ge raadpleegd en dat het centrale geschilpunt tussen Oost en West bleef onenigheid over het aantal troepen dat het Pact van War schau in stand houdt. Het is moeilijk te zeggen of de nieuwe Russische voorstellen vooruitgang van betekenis zullen teweeg brengen in de besprekin gen op de conferentie van Wenen. De voorstellen zijn informeel gege ven in het kader van de voorbe reidingen van de top-conferentie waarop president Carter en pre sident Brezjnjev het nieuwe Salt- verdrag zullen ondertekenen. De Palestijnse eenheid van vier man was in Noord-Galilea de Is raëlische grens overgetrokken, bij de kibboets Menara, kennelijk met het doel een terreuractie in Israël te ondernemen. Er ont stond een vuurgevecht met een Israëlische grenspatrouille, waarbij een van de Palestijnen werd gewond en gepakt. De ove rige drie wisten te ontkomen. De Israëli's zetten onmiddellijk de achtervolging in met infanterie, voertuigen en helikopters, en drongen daarbij Zuid-Libanon binnen. Volgens Israëlische op gaven bestond de groep achter volgers uit 25 voertuigen en 50 manschappen. Bij die achtervolging drongen de Israeli's ook het Unifil-gebied binnen, in de sector die onder Iers commando staat. Daar wer den zij door Ierse Unifilsoldaten, die versterkt waren door onder meer Nederlanders en Senegale- zen, tegengehouden. Er ontston den zeer boze woordenwisselin gen tussen de Israëli's die de Pa lestijnen wilden vangen, en de Unifil-soldaten die de Israëli's niet wilden toelaten. Bij het dorp Shraka raakten de Israeli's het spoor bijster, nadat zij de streek hadden uitgekamd. Volgens de Israeli's is de Pale stijnse commando-eenheid van vier man vanuit het Palestijnse bolwerk Tyrus vertrokken en via het gebied van Unifil in Israël geinlïltreerd. Ook de terugtocht vond via het Unifil gebied plaats. Daarbij wordt niet gerept over het feit dat de Palestijnen ook ongemerkt het gebied zijn over gestoken dat onder commando van majoor Haddad staat. „Onbegrijpelijk" Een Israëlische woordvoerder ROME - Amy Carter vraagt iets aan haar moeder, Rosalynn. bij hun aankomst op het vliegveld Ciam- pino bij Rome. De vrouw en dochter van de Ame rikaanse president kwamen gis teren in de Italiaanse hoofdstad aan voor een kort bezoek, zij zul len onder meer op audiëntie bij paus Johannes Paulus II gaan en tevens de Italiaanse president Pertine bezoeken. noemde het onbegrijpelijk dat Unifil Israëlische soldaten had tegengehouden die Palestijnse terroristen achtervolgden. Vol gens een woordvoerder in Jeru zalem was het juist de taak ge weest van Unifil om de Israëli's te helpen bij de opsporing. Israël ziet dit soort achtervol- gingsacties, evenals luchtbom bardementen, als een onderdeel van een uitputtingsoorlog tegen de Palestijnen in Libanon; een nieuwe politiek, waartoe Israel besloten heeft na de Palestijnse aanslag in het Israëlische bad plaatsje Naharia enige weken geleden. Huho Rochar, de woordvoerder van het VN-hoó rlkwartier in het Midden-Oosten, deelde mee dat de toestand in Zuid-Libanon gis teren erg gespannen was. Liba non heeft om een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gevraagd na de Israëlische actie. Die is er echter niet gekomen. De Veiligheidsraad is vannacht wel bijeengekomen, maar het ging om een vergadering die al lang tevoren was afgesproken tussen de permanente leden van de PAGINA 9 Sabotage tegen kerncentrale WASHINGTON (DPA) - Onbe kenden hebben geprobeerd in een Amerikaanse kerncentrale ten zuiden van de hoofdstad Washington 62 brandstofelemen ten met behulp van bijtende stof kapot te maken. De FBI, de fede rale politie, heeft de zaak in on derzoek genomen, maar tot dus ver geen dader ontdekt. De brandstofelementen van de atoomcentrale Surry in de staat Virginia waren nog niet in bedrijf gesteld. Zij lagen in een opslag ruimte, waar slechts enkele men sen toegang toe hadden. Volgens de elektriciteitsmaatschappij van Virginia zijn de elementen nau welijks beschadigd, maar men neemt het voorval wel ernstig op. De beide produktie-eenheden van Surry liggen op het moment stil. Zij worden gereviseerd en op hun bestand-zijn-tegen-aardbevingen onderzocht. Raad en de landen die troepen hebben geleverd voor de Unifil- troepenmacht. Nederland Eerst nadat zij een duidelijk inzicht heeft gekregen in wat precies is gebeurd in het Unifil-gebied in Libanon, zal de Nederlandse re gering besluiten of stappen noodzakelijk zijn. Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken ver klaard naar aanleiding van de confrontatie tussen Nederlandse en Israëlische troepen, bij Shra ka. Van Nederlandse zijde werd er dc nadruk op gelegd dat het gebied waarin dc Nederlandse vn-vre- desmacht is gelegen één geheel is, en niet kan worden verdeeld in een Nederlands, Iers of ander deel, en dat het incident in eerste instantie de Verenigde Naties aangaat. Gisteren was er geen gelegenheid voor officiële stappen. De Israe li's trokken zich op hun eigen grondgebied terug nadat zij enige tijd tegenover de Nederlanders hadden gestaan. BONN (Reuter) - Radioactieve neerslag afkomstig van de Britse en Franse opwerkingsfabrieken in Windscale en in Le Havre is terechtgekomen voor de kust van West-Duitsland, in de Duitse Bocht voor Nedersaksen en Sleeswijk-Holstein, zo heeft een woordvoerder van het ministerie van binnenlandse zaken in Bonn gisteren meegedeeld. Woordvoerder Andreas von Sclioeler, die voor de regering ant woord gaf tijdens het vragenuurtje in de Bondsdag, deelde niet mee hoe West-Duitsland de herkomst van de radioactieve neer slag had kunnen vaststellen. Overigens was de kracht van de neerslag zo gering, dat West-Duitsland niet de mogelijkheid had een vermindering van de afvalproduktie af te dwingen, zei Von Schoeler. Ambtenaren waren al te dorstig BRUSSEL (ANP) - Ambtena ren van de Belgische minister van openbare werken, Guy Mathot, hebben het de laatste jaren wel wat al te bont ge maakt met hun uitgaven voor drank en maaltijden. Dat is de mening van het Belgische Rekenhof (te vergelijken met de Nederlandse Rekenka mer). Blijkens rekeningen die het hof onder ogen heeft ge kregen hebben de kabinets leden van Mathot (een Waalse socialist) in de tweede helft van 1977 niet minder dan 1116 flessen sterke drank soldaat gemaakt. In dat half jaar waren ze ook nog goed voor 1103 flessen aperi tieven, wijnen en champagne. Het hof ontdekte dat verder nog declaraties waren inge diend voor een totaalbedrag van ruim elfduizend gulden dat is opgegaan aan bier en limonades. Aan restaurant rekeningen declareerden de kabinetsleden van Mathot een bedrag van meer dan 63.000 gulden. In het afgelopen jaar zijn de drankgewoonten van het ka binet van de minister kenne lijk wat veranderd. In geheel 1978 bleek er namelijk be hoefte te zijn geweest aan slechts 535 flessen sterke drank. Daar stond tegenover dat er 2605 flessen wijnen, aperitieven en champagne doorheen gingen. Voorts werd er voor ongeveer 35.000 gulden aan bier en limonades verteerd en de ambtenaren gingen voor 140.000 gulden eten. Van de ene naar de andere drankgelegenheid lopend moeten de kabinetsleden heel wat schoenen hebben versle ten, want ze dienden ook nog nota's in die aantoonden dat ze voor ongeveer 5.000 gulden aan schoeisel hadden aange schaft. Het rekenhof zegt met die uit gave geen genoegen te kun nen nemen. Eer gaat een brief nrar de eerste minister, Wil- fried Martens, met het ver zoek zijn ministers ervan te overtuigen dat hun ambtena ren het kalmer aan moeten doen met drankverbruik op kosten van de staat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9