maakt negen miljoen auto's per jaar
Japan
Tijdspel met de filmcamera
Borstbeeld paus
in brons gegoten
Een kooi
voor boom
of beest
WOENSDAG 9 MEI 1979
door
Sjak
Jansen
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
te pakken
Men moet 65 of ouder zijn om
lid van 'Zanglust' te kunnen
worden. De kwaliteit van de
stem maakt niet uit. Visser
„Natuurlijk hebben we valse
stemmen in ons koor. Maar
die komen niet boven de an
deren uit. Die worden door de
andere partijen in toom ge
houden".
Luisteren
„Een valse stem komt niet voort
uit het niet kunnen zingen
maar uit niet goed luisteren.
Zo brengt men de toon ver
keerd over en gaat het vals
klinken. Maar bij ons geen
probleem hoor. Het plezier
staat voorop".
Om het 'doodzingen' te voor
komen, wordt het repertoire
regelmatig ververst. Het re
pertoire wordt nu ook afge
stemd op de concoursen.
Want na het 'gouden' debuut
in Hoogwoud heeft 'Zanglust'
zich alweer ingeschreven
voor een groot concours 19
mei in de Avro-studio. Het
Lissese bejaardenkoor heeft,
het mag duidelijk zijn, de
smaak goed te pakken.
Er is weer nieuws te mel
den omtrent het borst
beeld van wijlen paus
Paulus VI, waaraan de
Lissese beeldhouwster
Heidemarie Groene-
veld nu reeds ruim een
halfjaar bezig is. Kon u
onlangs in deze rubriek
lezen dat het beeld een
alleszins rechtvaardige
bestemming zal krijgen
in de fraaie Lodewijk-
kerk aan de Leidse
Steenschuur, nu kan ik
melden dat, tegen de
aanvankelijke bedoe
lingen in, het beeld in
brons zal worden gego
ten.
„Een kostbare zaak", vol
gens Heidemarie. De
40-jarige Lissese is er
overigens erg blij mee,
dat men haar creatie
zo'n duur jasje wil aan
geven. Het verbaast
haar overigens niet
„Men zegt dat de zeg
gingskracht van het
beeld vooral zit in de
fijnheid van de gelaat
strekken. En die fijn
heid wordt het best
door brons overgeno
men. Bovendien komt
een 'brons jasje' het
mooiste uit in de kerk".
Gips
Vorige week heeft Hei
demarie een tweedelige
mal van stevig gips om
het kleiën borstbeeld
gegoten. In die mal
heeft ze weer gips gege
ten, vervolgens de mal
er afgehakt, zodat het
beeld nu dus in gips
overbleef. Ook dat
bleek volgens de stu
dente aan de Haagse
vrije kunstacademie
een moeilijk karwei.
Het goed gelijkende
borstbeeld brengt ove
rigens zijn laatste da
gen in de garage van
Heidi's woning aan de
J.Israëlsstraat („Waar
het toch maar in de weg
staat") door. Waar
schijnlijk nog deze
week brengen pastoor
Vreeburg van de Lo-
dewijkparochie en
Heidi 'de paus' naar de
Rijnlandse kunstgiete
rij aan de Uiterste
Gracht.
Eind. augustus
De voltooiing van 'de
paus' mag dan voor
spoedig gaan, de feite
lijke onthulling laat
volgens Heidi nog wel
even op zich wachten.
„Dat gieten van brons is
een langdurig procédé.
Zoals het er nu naar uit
ziet zal het wel eind au
gustus worden voordat
het in de Lodewijkkerk
te bezichtigen is". Heidi
overweegt overigens de
mal te bewaren zodat
ze, zo het haar zinvol
lijkt, reproducties van
'de paus' kan maken.
„Daar kan ik nu even
wel nog niet bij stil
staan. Ik ben zo druk
met andere dingen".
Zoals u reeds eerder in
deze rubriek kon lezen,
is pastoor Vreeburg
Heidi zeer erkentelijk
voor dit geschenk. De
pastoor is er veel aan
gelegen de onthulling
van deze beeldige aan
winst voor zijn kerk
niet onopgemerkt
voorbij te laten gaan.
Hij hoopt de nuntius
bereid te vinden te zij
ner tijd het doek van 'de
paus' te verwijderen.
De Lissese
beeldhouwster
Heidemarie
Groeneveld
bij het
beeld van
de paus.
dat straks
in brons
gegoten zal
prijken in
de Leidse
Lodewijkkerk
„Van de bekende kreet 'Kun je
nog zingen, zing dan mee' is
bij het Lissese ouderenkoor
'Zanglust' beslist geen spra
ke. Integendeel". Dirigent J.
Visser wil voor eens en altijd
voornoemd vooroordeel uit
de weg ruimen. „Goed de 65
leden mogen dan de pen
sioengerechtigde leeftijd ge
passeerd zijn, de prestaties
staan op een zeer acceptabel
De Heemstedenaar vervolgt:
„En die prestaties zijn heus
niet aan individuele klasse te
danken. Nee, bij dit koor zit
het 'm in de collectiviteit, in
de teamgeest. Ja, in de zang
lust. We repeteren één keer
per week. Elke donderdag om £>e leden van Zanglust zijn zelden te laat voor de repetitie
tien uur in het dienstencen
trum aan de Eikelaan is er re
petitie. En nu zeg ik tien uur,
maar dan beginnen we ook.
Ze zijn altijd stipt op tijd.
Daar kun je van opaan. Klok
slag tien".
Enthousiasme
Elke donderdag gooien de 50
dames en 15 heren, telken
male met evenveel enthou
siasme, de kelen los. Dat de
den zij ook jongstleden zater
dag in Hoogwoud. Voor de
eerste keer in zijn bestaan
nam het Lissese koor deel aan
een concours en haalde in het
Noordhollandse dorp par
does de eerste prijs weg. Wa
ren voor die eerste prijs 200
punten noodzakelijk, 'Zang
lust' behaalde er prompt 230.
Ook nu zegt dirigent Visser dat
die hoge waardering voor een
belangrijk deel aan de collec
tiviteit te danken was. Be
stuurslid Gort beaamt dat:
„Alle stemmen zijn in dit koor
aanwezig maar we hebben
geen solist".
Gort vertelt dat het koor viere-
nëenhalf jaar geleden met 17
leden begonnen is. Hoewel
drempelvrees bij ouderen
vaak een reden is om maar
vooral thuis te blijven, groei
de 'Zanglust' in korte tijd uit,
tot wat het nu is. Volgens de
heer Gort kwam dat door de
mond-op-mondreclame.
Gezelligheid
Dirigent Visser dankt dat suc
ces mede aan de benadering
van de koorleden. „Je moet
onze leden niet beschouwen
als bejaarden die voor de
flauwekul zingen. Dat is het
in geen geval. 'Zanglust' heeft
nog altijd een doel om te zin
gen. Het is hier niet zo dat de
noten er wel zijn maar de rest
niet. Men wil iets presteren
met zingen. Vele leden heb
ben dan ook een jaar of 40 er
varing. Nee, ik hoef maar een
kleine hint te geven en dan
loopt de partij al.
Lisses koor
heeft smaak
Wereld bezorgd over export
(Door J. G. Gleichman)
De auto levert het sterkste voorbeeld van de razend snelle
ontwikkeling van de Japanse industrie sinds de oorlog,
die Japan verloor. Overeind geholpen door hun Ameri
kaanse overwinnaars bouwden de Japanners in hoog
tempo ultramoderne fabrieken die nu negen miljoen au
to's per jaar produceren. De helft daarvan is voor binnen
lands gebruik, de rest wordt geëxporteerd.
Een bezoek aan enkele fabrieken
van het Nissan-concern, waar de
Datsuns van de lopende band
rollen, geeft een indruk van twee
sterke kanten van de Japanse au
to-industrie.
Indrukwekkend is vooral de auto
matisering in zo'n fabriek. Alle
routinehandelingen worden ver
richt door op computers inge
schakelde robots: mensenhan
den worden slechts gebruikt voor
het fijnere precisiewerk en voor
controle. Het puntlassen en het
spuiten geschiedt volautoma
tisch.
Opvallend is daarnaast het sterke
samenspel tussen bedrijfsleiding
en personeel. Bij alle gesprekken
van Nederlandse journalisten
met bedrijfsleiders van autofa-
brieken waren ook vertegen
woordigers van de vakvereniging
om mee te luisteren en desge
vraagd ook mee te praten. Een
opmerkelijk facet van de tradi
tionele verhoudingen in Japanse
ondernemingen. De werknemer
ziet zichzelf en wordt ook be
schouwd als lid van een grote fa
milie die tot zijn pensioen voor
hem zorgt. Een gemeenschappe
lijke verantwoordelijkheid voor
het welzijn van die „familie" is
het logische gevolg hiervan.
In felle concurrentiestrijd op de
wereldautomarkt leggen de Ja
panse ontwerpers zich vooral toe
op kleinere, zuinige wagens die
voor de export tevens moeten
voldoen aan de in Europa en
Amerika gestelde eisen wat de
vormgeving betreft. Ook Japan
zelf heeft behoefte aan kleine,
zuinige auto's, zeker nu de rege
ring van plan is de in de grote ste
den geconcentreerde bevolking
meer te spreiden over het
land.
Voor de toekomst ziet de Japanse
auto-industrie vooral mogelijk
heden in de ontwikkelingslan
den. Daar heeft het Nissan-con-
cern ook het merendeel van de 25
fabrieken in het buitenland waar
Datsuns worden vervaardigd of
geassembleerd.
Nissan heeft nog geen eigen fabrie
ken in Europa en de Verenigde
Staten. „Wij hebben dit nog in
studie", zegt topman Masataka
Okumra, „maar we moeten erg
voorzichtig zijn. Een renderende
fabriek moet met een tweeploe-
genstelsel minstens 20.000 wa
gens per maand afleveren. Zo'n
investering brengt veel risico's
mee. Bovendien kan de produk-
tie elders de werkgelegenheid in
het eigen land verstoren".
Vooralsnog blijven de in Europa
rijdende Datsuns per schip uit
Japan komen. Voor de onderde
len wordt ook een druk gebruik
gemaakt van de Transsiberische
spoorweg, die blijkens Japanse
ervaringen naast redelijke tarie
ven een goede service biedt.
De onstuimige groei van de Japan
se economie begint Japans
grootste probleem te worden. Het
land profiteert al jarenlang van
een groot overschot op de han
delsbalans: de uitvoer is veel gro
ter dan de invoer. De oliecrisis
van vijfjaar geleden, die voor zo
veel industriële landen een klap
was die ze nu nog niet te boven
zijn, betekende voor Japan
slechts een tijdelijke, nu al weer
overwonnen vermindering van
de groei.
Het gaat Japan te goed, althans in
Westeuropese en Amerikaanse
ogen. De EG ziet op haar han
delsbalans met Japan een tekort
van 12 miljard gulden; voor de
Verenigde Staten is dit gat ruim
20 miljard gulden groot. Van de
Nederlandse invoer uit Japan ter
waarde van 2,5 miljard wordt nog
geen kwart door uitvoer gedekt.
Alleen auto's exporteert Japan al
veel meer naar Nederland dan
onze totale uitvoer naar Japan
bedraagt.
Japans probleem is dat het land
zich deze weelde niet zal kunnen
blijven veroorloven. De handel is
te ver uit zijn balans geslagen, en
de buitenwereld eist dat Japan
daar iets aan doel. EG en de Ver
enigde Staten verlangen in de
eerste plaats voor hun eigen pro-
dukten toegang tot de Japanse
markt Die toegang is er wel in
theorie, maar in de praktijk heb
ben Amerikaanse en Europese
industrieën weinig of geen gele
genheid op de Japanse markt
mee te dingen.
Een semi-overheidsbedrijf als de
Japanse telegraaf- en telefoon
maatschappij houdt de deur ge
sloten voor Amerikaanse compu-
terfabrieken en geeft haar mil
joenenopdrachten vrijwel uit
sluitend aan de Japanse indus
trie. Op andere gebieden, waar
buitenlanders wel kunnen mee
dingen op de Japanse markt,
wordt dit in de praktijk bemoei
lijkt door wettelijke voorschrif
ten betreffende verkoopvergun
ningen.
De Japanners tonen begrip voor die
bezwaren van de buitenwereld en
willen er wel aan tegemoetko
men. Een overschot op hun han
delsbalans vinden zij echter
noodzakelijk. Een der topleiders
van de Japanse industrie, Masa
taka Okuma van het autoconcern
Nissan: „Als de wereld zegt dat
onze handelsbalans in evenwicht
moet zijn, dan vergeet men dat
wij onze grondstoffen (olie!) en
ons voedsel voornamelijk uit het
buitenland moeten betrekken.
Van onze totale import bestaat 70
tot 80 procent uit grondstoffen
voor de industrie. Als onze eco
nomie bloeit, zal de invoer dus
'vanzelf toenemen".
Okuma erkent dat de grote export
van Japanse produkten proble
men kan opleveren voor de im
porterende landen (werkgele
genheid, inflatie). Daarom is Nis
san bereid de export van Datsuns
naar landen, die zelf autofabrie-
ken hebben, te beperken. Hierbij
wordt vooral gedacht aan Enge
land dat in de afgelopen jaren een
der beste markten voor Japanse
auto's is geworden.
De export van Datsuns naar de ge
hele wereld zal dit jaar vijf of zes
procent minder zijn dan in 1978.
Een belangrijke factor is hierbij
de stijging van de koers van het
Japanse betaalmiddel, de yen,
waardoor Japanse auto's in het
buitenland in prijs zijn gestegen.
De situatie zal echter van land tot
land verschillen en Okuma ziet
geen redenen de export van Dat
suns naar Nederland te vermin
deren.
Zo'n eenzaam boompje, in
prille staat, loopt op het gazon
heel wat risico's, zeker wan
neer het gras ook speelterrein
is. Zet er een „kooi" omheen.
Dat is in een oogwenk ge
beurd: gewoon een kwestie
van een stuk stevig geplastifi
ceerd gaas in een rechthoek,
vierkant of cirkelvorm bui
gen.
Ook als „zomer-ren" voor het
konijn is zo'n stuk gaas han-»
dig. Je kunt het overal neer
zetten. (Leg dan wel op de
grond een stukje fijnmazig
gaas, om het graven van
vluchtgangen te voorko
men).
Het op de foto gebruikte gaas is
een „paneel" van Fortinet, datj
in hoogten van 40, 60, 80 en
100 cm verkrijgbaar is en in
vaste lengten van 150 cm.
Wie een filmcamera heeft en daar
mee wel eens wat anders wil doen^
dan de gebruikelijke vakantie^
filmpjes maken, kan een fascine
rende hobby ontdekken in het
„volgen" met de camera van al
lerlei langzame processen. Die
kunnen dan later als film in ver
sneld tempo worden ver
toond.
Een klassiek voorbeeld is het fil
men van bijv. een bloemknop tot
aan het moment waarop hij vol
komen open is. Daarvoor moeten
dan op bepaalde momenten, bijv.
tweemaal per dag. korte opna
men worden gemaakt, die elk
maar wenige seconden hoeven te
duren.
Voor zo'n „tijdspel" is een camera
met mogelijkheid voor macro
opnamen nodig. En het verdient
aanbeveling om de camera gedu
rende de hele opname-sessie op
dezelfde plaats op statief te laten
staan, zodat alle opnamen precies
vanuit dezelfde hoek gebeu-
Andere mogelijkheden zijn: een
boom een heel jaar lang met de
camera volgen, een nieuwe
woonwijk in aanbouw, de groei
en bloei in uw eigen tuin, of de
wekelijkse markt, vanaf het op
zetten van de kramen tot en met
het afbreken en aanvegen van het
plein.
Al die met tussenpozen gemaakte
beelden vormen zich, als film af
gedraaid, tot een boeiende ver
snelde weergave van een proces
dat op zich te veel tijd kost om het
„als een film" in het eigen geheu
gen op te nemen.
Wie zich aan deze hobby gaat wij
den, zal wel ontdekken dat er nog
wel wat aan vast zit om het alle-
maal goed te doen. Zo is bijvoor-
beeld bij het vastleggen van een
zeer langdurig proces de sterke
lichtwisseling vaak hinderlijk.
Het is lang niet altijd mogelijk om
voor het moment van de opname
een situatie met ongeveer gelijke
lichtsterkte te kiezen. En dan is
het van veel belang om de camera
altijd in precies dezelfde stand en
op dezelfde plaats te hebben. Bij
korte processen kan hij voor de
hele reeks opnamen op statief
blijven staan, maar dat is niet bij
elk tijdspel-avontuur mogelijk.
Het oplossen van dit soort
problemen leer je echter, als de
hobby je echt gegrepen heeft, wel
in de praktijk.
Van knop tot volle bloem: hier opeen foto aan geduid,maar als echte film
uiteraard een bijzonder boeiend schouwspel.een van de vele mogelijkhe
den o in met de filmcamera een tijdspel te spelen.
