Korter werken
leidt niet
tot méér werk
Openhouden van
VDSM-werf
kost staat 375
miljoen méér
FNV: RAPPORT ONVOLLEDIG EN ONBRUIKBAAR
Tegenstellingen rijk en arm komen naar buiten
Kort zakelijk
WOENSDAG 9 MEI 1979
IM-IÜ.ÜII:
Philips
De winst van Philips is het eerste
kwartaal van dit jaar toegenomen
met 26 procent. De omzetstijging
kwam in guldens gemeten uit op
5 procent. De raad van bestuur
verwacht overigens niet dat het
met de winst zo het hele jaar zal
doorgaan.
Het aantal werknemers nam over
de hele wereld met 400 toe. Hier
van werken in Nederland 83 dui
zend mensen, 100 minder dan op
1 januari.
Heineken
De nettowinst van Heineken is in
de eerste zes maanden van het lo
pende boekjaar gelijkgebleven
aan de overeenkomstige periode
van het jaar daarvoor.
De raad van bestuur handhaaft de
in het jaarverslag over 1977-78
opgenomen uitspraak, dat hij
geen redenen ziet om voor het lo
pende boekjaar belangrijkee af
wijkingen in de winstontwikke
ling te verwachten.
Benzineverbruik
De maanden maart en april verto
nen in vergelijking met diezelfde
maanden van het vorige jaar een
daling van het bezine-gebruik
van vier tot vijf procent.
Dat heeft een woordvoerder van
Esso meegedeeld. Voor de
maanden januari en februari gold
zelfs een daling van ongeveer ze
ven procent, maar dit wordt toe
geschreven aan ijzel en sneeuw,
die toen het autoverkeer beperk
ten.
Deze resultaten betreffen een pe
riode van vóór de oproep van mi
nister president Van Agt, die om
een vrijwillige beperking van
energie heeft gevraagd van vijf
procent.
VOETBAL - Voor de derde keer in
vier jaar behaalde Liverpool het
kampioenschap van Engeland.
Dat gebeurde na een 3-0 over
winning op Aston Villa. Verdere
uitslagen: Bolton-Tottenham
1-3, West Brombich-Southamp-
ton 1-0.
VOETBAL - Vopr de Bundesliga
werden gisteravond drie wed
strijden gespeeld: MVS Duis-
burg-Bayern München 3-1,
Hamburger SV-FC Köln 6-0,
Werder Bremen-Fortuna Dus-
seldorf 1-1. HSV is nu de nieuwe
lijstaanvoerder.
BOKSEN - De Europese boks
kampioen in het halfzwaarge-
wicht Rudy Koopmans zal op
maandag 28 mei vrijwillig zijn ti
tel tegen de Fransman Robert
Amori. Koopmans veroverde
twee maanden geleden de titel op
de Italiaan Traversaro.
VOETBAL - Rob Rensenbrink,
momenteel nog de linkerspits
van Anderlecht, heeft om een
vroegtijdige onderbreking van
zijn contract gevraagd. Rensen
brink heeft plannen om in Ame
rika, en dan waarschijnlijk bij
New York Cosmos, te gaan voet
ballen.
DEN HAAG (ANP) - Bij de
instandhouding van de
nieuwbouwwerf van Ver-
olme (VDSM) met betrok
ken bedrijven zal de staat
in de komende vier jaar
(1979 tot en met 1982) 375
miljoen meer te betalen
hebben dan bij sluiting.
Dit is één van de eenstemmige
conclusies, waartoe het gisteren
besloten drie partijen overleg
(RSV, vakbonden en het minis
terie van economische zaken) is
gekomen. Het kabinet zal hier
a.s. vrijdag over beraadslagen.
Bij sluiting van de nieuwbouwwerf
met betrokken bedrijven worden
de financiële gevolgen voor de
staat becijferd op 375 miljoen
gulden.
Sluiting van de werf en betrokken
bedrijven veroorzaakt een verlies
van ongeveer 3.300 arbeidsplaat
sen, afgezien van de arbeids
plaatsen die bij de toeleverings
bedrijven verloren gaan.
Arbeidsplaatsen
Verlies van arbeidsplaatsen zal ook
bij instandhouding van de
nieuwbouwwerf van VDSM op
treden, want de scheepsrepara-
tiesector van het RSV-concern
zal moeten worden afgeslankt,
daar RSV in deze sector geen
verliezen meer kan hebben en de
overheid in deze sector geen ver
liezen meer kan en wil afdekken.
De drie partijen zijn het er over
eens, dat een ingrijpende capaci
teitsreductie waarschijnlijk on
vermijdelijk zal zijn, voorlopig
zal echter volstaan kunnen wor
den met een inkrimping van
440.000 uur, daar de resultaten
vooruit gaan en de markt beter is
geworden. Mocht de verbetering
van de resultaten zich niet door
zetten, dan zal een verdere in
krimping moeten gebeuren.
RSV
Het is de bedoeling, dat bij in
standhouding de nieuwbouw
werf VDSM financieel los komt
te staan van RSV. De drie partijen
menen, dat voor de grote
scheepsnieuwbouw en offshore-
werken een nieuwe structuur zal
moeten worden ontworpen, die
financieel neutraal is voor RSV,
maar waarbij de operationele en
organisatorische samenwerking
met de rest van het RSV-c
optimaal open blijft.
_j 430-620, Postelein 280-285, Spinazie
206-212, Uien 11-25, Witlof 315, Bloem
kool 1 x6 495-510, Bloemkool 8 st
310-465, Bloemkool 10 st 355, Sla zwaar
36-48, Licht 21-36, Radijs 50-69
e redactie economie)
DEN HAAG - Het is vrijwel uitgesloten, dat ar
beidstijdverkorting en eerder met pensioen zal
leiden tot vermindering van het aantal werklo-
Eerste Kamer
pleit voor
samenhangend
O
inkomensbeleid
DEN HAAG (ANP) - WD. CDA en
PvdA in de Eerste Kamer vinden
een maximum in de prijscom
pensatie alleen aanvaardbaar bij
hogere inkomens. Hoe hoog die
inkomens moeten zijn hebben de
woordvoerders van de partijen
niet gezegd in het debat over de
begroting van sociale zaken. Vol
gens PvdA-woordvoerder Kloos
mag een dergelijke "aftopping"
er alleen komen als er sprake is
van een samenhangend inko
mensbeleid, waarin ook de vrije
beroepen worden betrokken.
Het CDA meent, dat een dergelijk
ingrijpen in cao-afspraken alleen
mag in het kader van inkomens
matiging over de hele linie. CDA-
woordvoerder Van Dalen be
toogde, dat dat dan ook ten goede
moet komen aan het scheppen
van arbeidsplaatsen in de dien
stensector. Een definitieve rege
ling van de vermogensaanwas-
deling heeft volgens van Dalen
hoge prioriteit.
De drie grote partijen drongen er
voorts bij de regering op aan een
betere regeling te bewerkstelli
gen voor vuil en onaangenaam
werk. Dat moet beter worden
beloond, aldus de woordvoer
ders.
SAN D1EGO - Staat ons dit
ook te wachten? Automobilisten
uit de Califomische plaats San
Diego hebben een complete ring
gevormd rond een benzinesta
tion.
Het is een dagelijks terugkerend
beeld in de straten van Califor-
nie sinds daar tot distributie
van de brandstof is over ge
gaan.
zen.
Arbeidstijdverkorting zal
onder meer leiden tot da
ling van de produktiviteit,
aantasting van bedrijfs-
rendementen, verslechte
ring van de concurrentie
positie, vergroting van het
financieringstekort voor
de overheid. Ook als bij
korter werken een even
redig deel van het loon
wordt ingeleverd kan dit
een aantasting van de
koopkracht in de jaren
1980 tot 1984 tot gevolg
hebben.
Dit zijn een paar heel harde
conclusies van de commissie
van Economische Deskundigen
van de Sociaal-Economische
Raad.
Volgens prof. drs. V. Halberstadt,
de voorzitter van de Commissie
van Economische Deskundigen,
zal in de komende jaren de
werkloosheid massaal toenemen,
met name door het aanbod van
vrouwen op de arbeidsmarkt Het
is volgens hem onmogelijk het
aantal werklozen terug te dringen
van 210.000 tot 150.000. "Het
probleem is niet hoe het aantal
werklozen terug te dringen, maar
het grote probleem is hoe ar
beidsplaatsen geschapen kunnen
worden". Volgens Halberstadt
zullen zowel het kabinet Be-
stek'81 als Den Uyl hun plannen
moeten gaan bijstellen. "Alle be
leidsprogramma's houden on
voldoende rekening met de crea
tie van nieuwe arbeidsplaatsen".
Hoe dat dan wel moet, kon Halber
stadt ook niet zeggen. Wel zei hij,
dat de Commissie van Economi
sche Deskundigen van mening is
dat er werkgelegenheidsscena-
rio's opgesteld moeten worden.
Hoe de werkgelegenheid zich zal
ontwikkelen, hangt volgens hem
voornamelijk af van de ontwik
keling van de wereldhandel.
"Onze werkloosheid en teruglo
pende werkgelegenheid komt
voornamelijk door buitenlandse
invloeden. Wij zijn van mening,
dat hierover een aparte studie
moet worden verricht", zo zei
Halberstadt.
In het rapport wordt de nadruk ge
legd op de economische aspecten
van arbeidstijdverkorting. Vooi
het scheppen van arbeidsplaat
sen is volgens de commiss
beidstijdverkorting in het alge
meen niet toepasbaar. "Doch als
er tussen werkgevers, werkne
mers en regering zeer stringente
afspraken worden gemaakt, kan
hier en daar arbeidstijdverkor
ting een zeer gering aantal ar
beidsplaatsen opleveren", zo
meent de commissie. Deze bin
dende afspraken moeten dan
worden gemaakt op het gebied
van deloonaanpassing. de sociale
uitkeringen en de publieke sec
tor. "Maar ondanks dergelijke
stringente afspraken zal arbeids
tijdverkorting nooit massaal
kunnen bijdragen aan de werk
gelegenheid", aldus Halberstadt.
De commissie komt tot de conclu
sie, dat de produktiegroei in de
nabije toekomst minder werk
gelegenheid zal scheppen dan in
het verleden het geval is geweest.
Dit komt onder andere door een
verdere "vertechnologisering"
van het produktieapparaat en het
feit, dat het pakket produkten
veel minder arbeidsintensief is
dan vroeger.
Volgens de commissie speelt bij
arbeidstijdverkorting ook het
probleem van het ontbreken van
voldoende gekwalificeerde ar
beidskrachten. Hierdoor kan het
werkgelegenheidseffect van ar
beidstijdverkorting ook negatief
worden beïnvloed. Ook zullen
organisatorische moeilijkheden,
de noodzakelijke uitbreiding van
apparatuur en eventuele finan
ciële beperkingen als gevolg van
arbeidstijdverkorting het werk
gelegenheidseffect verminderen.
Slotsom
De commissie komt tot de slotsom,
dat het systeem van vrijwillig
eerder met pensioen gaan enig ef
fect heeft op de werkgelegen
heid, doch niet in die mate die
men ervan heeft verwacht.
Ook het scheppen van arbeids
plaatsen in de dienstensector
heeft vogens de commissie ern
stige financiële nadelen, die niet
opwegen tegen het aantal r
arbeidsplaatsen.
VNO vindt visie van SER-economen realistisch
De Federatie Nederlandse Vak
beweging (FNV) vindt het rap
port van de zes SER-economen
onvolledig en onbruikbaar voor
sociaal-economische beleids
vorming.
De FNV noemt het rapport een al
gemene en theoretische be
schouwing.
Het is volgens de FNV buitenge
woon irritant dat deskundigen
niet proberen om met studies te
komen waarbij de maatschappe
lijke noodzaak tot herverdeling
van arbeid en het aanbod van de
vakbeweging om daarvoor ook
materieel offers te brengen als
uitgangspunten worden geno-
Volgens de FNV is de studie van de
SER-economen vastgeknoopt
aan becijferingen van het Cen
traal Planbureau (CPB) over ar
beidstijdverkorting, die door het
CPB zelf als speculatief zijn aan
gemerkt.
Verder meent de FNV dat de eco
nomische deskundigen van de
SER net gedaan hebben alsof er
in het buitenland geen op ar
beidstijdverkorting gericht be
leid wordt gevoerd en verder tot
ontwikkeling zal worden ge
bracht.
Alleen in de praktijk kunnen alle
effecten van arbeidstijdverkor
ting worden vastgesteld en kun
nen ook de maatschappelijke
voordelen van minder werkloos
heid en toenemend sociaal-eco
nomisch perspectief worden
beoordeeld, aldus de FNV.
Volgens het CNV bevat het rapport
zeer veel elementen die diep
gaander studie vereisen. Een eer
ste lezing leert volgens de vak
centrale dat de deskundigen tot
conclusies komen die ook in het
arbeidsvoorwaardenbeleid van
het CNV zijn terug te vinden.
VNO
"Een realistisch rapport, waaruit
duidelijk blijkt dat onbezonnen
stappen op het terrein van de ar
beidstijdverkorting alleen maar
averechtse effecten op onze eco
nomie kunnen hebben.
Zo reageert het Verbond van Ne
derlandse Ondernemingen
(VNO) op het rapport van de
commissie van economische
deskundigen van de SER, die er
naar het oordeel van de werkge
vers terecht op wijzen dat de con
currentiepositie van het be
drijfsleven, gelet op de proble
men die op de Nederlandse eco
nomie afkomen, juist moeten
worden versterkt.
Volgens het VNO wordt door het
rapport de ballon van de Indus
triebonden FNV, die gevuld was
met onjuist berekende "inver
dieneffecten", definitief doorge
prikt.
MANILLA (Reuter/ANP) - Op de
tweede dag van de Wereldhan
delsconferentie van de Verenig
de Naties, Unctad in Manilla,
zijn tegenstellingen aan het licht
getreden tussen de Westerse in
dustrielanden en de Derde We
reld.
Secretaris-generaal Gamani Corea van de
Unctad drong er in een toespraak tot de
afgevaardigden op aan om vooruitgang
te boeken bij het streven de grondstof-
fenprijzen te stabiliseren.
Deze zaak ligt de ontwikkelingslanden na
aan het hart. De Westerse industrielan
den stellen zich echter op het standpunt
dat het grondstoffenoverleg voorbe
houden blijft aan de specialisten die zich
onder auspiciën van Unctad in Genève
met deze zaak hebben beziggehouden.
Ook over de export van industriële eind-
produkten uit ontwikkelingslanden
naar de rijke landen lopen de meningen
uiteen. Terwijl de Derde Wereld in Ma
nilla spijkers met koppen wil slaan om
een vrijere toegang voor haar produkten
op de markten van de industrielanden te
bewerkstelligen vindt de Europese Ge
meenschap dat er juist in het kader van
de Algemene Overeenkomst inzake Ta
rieven en Handel (GATT) op dit gebied al
veel bereikt is. Een woordvoerder van de
Europeese Commissie zei dat onder
handelingen over de internationale han
del onder auspiciën van GATT pas en
kele weken geleden zijn afgerond. De re
sultaten van vijf jaar onderhandelen
kunnen niet in vier weken veranderd
worden, aldus de woordvoerder.
gelegenheid biedt om te onderhandelen
over een hei-vorming van het internatio
nale geldstelsel en het Internationale
Monetaire Fonds (IMF). De ontwikke
lingslanden eisen dat het wereldgeld
stelsel een bijdrage gaat leveren aan de
ontwikkeling van de arme landen. De
Derde Wereld wil medezeggenschap in
het IMF maar de Westerse landen willen
daar in Manilla niet over onderhandelen.
Deskundigen vinden de conferentie bo
vendien te groot en log om bijzondere
problemen als de overdracht van tech
nologie, bijzondere hulp voor de aller
armste landen en het aandeel van de
Derde Wereld in het internationale
vrachtvervoer per schip op een
vruchtbare wijze te behandelen.
Wat betreft de delegatie van Egypte zijn de
verwachte moeilijkheden tot dusver
meegevallen. De Egyptische afgevaar
digde Samir Mokhtar werd unaniem
aangewezen als woordvoerder en on
derhandelaar voor de de ontwikke
lingslanden voor de overdracht van
technologie. Dit gebeurde op voorstel
van de Westafrikaanse landen, terwijl de
Noordafrikaanse landen de voordracht
steunden.
L>e lanzaniaanse woordvoerder Wilbert
Chagula zei dat de omstandigheden er in
de afgelopen twitig jaar niet beter op zijn
geworden voor de Derde Wereld, on
danks de inspanningen van de Vere-
ningde Naties. "Werkloosheid op grote
schaal, inflatie, economische stagnatie
en markten die gesloten zijn voor landen
verklaard, dat de Nederlandse regering
zich ernstige zorgen maakt over de ont
wikkelingsfinanciering van de arme
landen. Hij heeft voorts de Unctad con
ferentie op het hart gedrukt ruim de tijd
te nemen om zich bezig te houden met
zaken, waarmee de wereld in de jaren
tachtig zal worden geconfronteerd.
in de Derde Wereld zijn kenmerkend
voor de wereld waarin wij leven. Multi
nationale ondernemingen spannen sa
men tegen de verschoppelingen in de
wereld. Het is een wereld waarin de rij
ken rijker worden en de armen armer",
zo zei Chagula.
Minister Van Aardenne van economische
zaken heeft op de tweede zittingsdag
Kloof
De minister merkte op, dat vele ontwikke
lingslanden zich de laatste jaren gesteld
zien tegen twee met elkaar in strijd zijn
de ontwikkelingen voor wat betreft hun
externe financiering. Aan de ene kant
moeten de ontwikkelingslanden steeds
meer betalen voor hun invoerbehoeften
en aan de andere kant stagneert de
stroom van ontwikkelingshulp uit de
rijke landen. De toenemende kloof tus
sen deze beiden wordt voornamelijk ge
vuld door particulier kapitaal.
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs heeft
vandaag enighkoersherstel te
zien gegeven. De opleving die de
Amerikaanse markt aan het slot
van de beurstijd vertoonde en de
iets hogere prijs voor de Ameri-
Xaanse dollar hadden «gg
ÉS™" "P
5S Duitse vraag.
Jotgusl. dinar 100) 8>.
