'Eindexamen geen absoluut
middelpunt in onderwijs'
Lissenaar
wil bet
„flottielje-
zeilen" in
Nederland
introduceren
Staatssecretaris drs. K. de Jong bepleit natuurlijk proces
DINSDAG 24 APRIL 1070
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op. zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt. tel. 071-144941, toestel 215
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
iarf met pier schepenEen
:chip mee en begeleidt de
s per rcidïo met elkaar iu
dan kan de schip-
Lissenaar Frits van der Broekdeskundige op watersportgebied,
heeft in samenwerking met een Engelse collega de stap onderno
men hpt flottielje-zeilen naar Nederland te halen. Dat in de hoop
tegemoet te komen aan de behoefte van menig zeilliefhebberom de
plassen eens te laten voor wat ze zijn en zonder al te veel gevaar
eens het uitdagende ruime sop te kiezen.
Zeilen in een flottielje betekent dat i
ervaren schipper vaart op het mi
bemanningen i>a?i de andere schepen .dU
verbinding staanMochten er proble
per binnen afzienbare lijd de helpende hand bieden.
Van der Broek heeft besloten dit soort zeilvakantie in Nederland te
organiseren nadat hij steeds meer begon in te zien dat het hele
maal niet zo simpel isom onvoorbereid het IJsselmeerop te gaan
.Simpel om te gaan wel. maar hoe kom je terug? Dat probleem
kom je veel tegen. Juist op het ruime water spelen factoren mee die
tevoren niet zijn te overzien. Lees de krant er maar óp na: er
gebeuren zoveel ongelukken met zeilers.die in wezen best voorko
men hadden kunnen worden alsniet wasgehandeld uit overmoed
of onwetendheid Met dat Jlottielje-zeilen hoop ik die onkunde te
kunnen overbruggen".
Gezeild wordt voorlopig nog slechts op het IJsselmeer met Monnic-
kendam als vertrekhavenIedere deelnemer neemt één dag het
commando. Op de laatste dag kan de deelnemer zich meten met
anderen in kleine wedstrijden. Van der Broek tenslotte:. Hond de
Middellandse Zee isliet Jlottielje-zeilen erg ingeburgerd. Dat was
dan ook de enige plaats in Europa waarhei werd gedaan. Nu dus
ook in ons land. Vooral de Engelsen tonen belangstelling. Volgen
de week komen de Britse radio en televisie opnamen maken
De Boskoopse gemeen
teraad zal donderdag
avond beslissen of men
al dan niet zal ingaan op
een voorstel van de
Amsterdamse kunste
naar Hans Koetsier om
een boom te planten op
een nog nader te bepa
len gebouw in het
boomkwekersdorp.
Dat als zijnde een monument
voor de boom De boom die
voor Boskoop van duidelijk
belang is. Om die betekenis
tot uitdrukking te brengen
zou de 48-jarige Koetsier het
liefst meer bomen pp de im
posante hefbrug geplaatst
..Dat lijkt mij de meest ideale
plaats", aldus de Amster
dammer. ..Kortgeleden ben ik
er nog geweest en toen besef
te ik wederom dat de tijd er
inderdaad voor rijp is dit idee
te realiseren. Nieuw is dit idee
namelijk niet: in 1968 had ik
het reeds".
Koetsiers voorstel lijkt weinig
om het lijf te hebben en mag
wellicht bij sommigen ietwat
zot overkomen, toch kan dit
stukje artistiek denkwerk
r De brug in Boskoop
leiden tot bijvoorbeeld (inter)
nationale belangstelling voor
Boskoop want voor zover ik
heb kunnen nagaan, is er in de
wijde omtrek nog geen ge
meente. die een boom op een
dak of een brug heeft geplant.
Er ligt dus waarschijnlijk een
primeur in het verschiet.
Maar hetgeen gemeentevoor-
lichter P.Q. Groot gisteren
vertelde lijkt dat laatste niet
Aan mevrouw Oppelaar.
Aderweg 31 in Iloclofa-
rendsveen is reeds meerma
len de vraag gesteld wat dat
woord 'Koehotel' op de stal
van haar boerderij nou te be
tekenen heeft. Sterker nog:
ooit in het hoogseizoen heb
ben voorbijgangers haar wel
eens in verlegenheid ge
bracht met de vraag of haar
hotel reeds volgeboekt was
en zo niet of zij er dan hun
intrek in mochten nemen.
Tja, weten buitenlanders
veel wat dat woordje 'koe' in
onze taal betekent.
Toch is mevrouw Oppelaar
geenszins van plan de acht
letters, die de vorige bewo
ners (het naar Engeland
geëmigreerde gezin Van
Rijn) in verband met film
opnamen op de stal aan
brachten, te verwijderen.
„Ach, het isgewooneen grap.
En dat hier zo af en toe voor
bijgangers aan de deur klop
pen, vind ik helemaal niet
erg. Eigenlijk moet ik er
soms wel eens om lachen",
zegt de Roclofarendveense.
Ze benadrukt dat de enigen die
in het gastenboek van dit
'hoter op de grens van Roelo-
farendsveen en Rijp wete
ring voorkomen, haar koeien
zijn.
zo'n grote rol spelen in de
donderdagavond te nemen
beslissing. ..Koetsiers brief is
binnengekomen en besloten
is die voor kennisgeving aan
tenemen. Wat er in de raads
vergadering uit de bus zal
komen, is niet te zeggen. We
hadden het in elk geval wel op
prijs gesteld wanneer Koet
sier zijn voorstel had gepre
senteerd. Tot op heden heb
ben wij alleen zijn brief ont
vangen".
Serieus
Koetsier zei gisteren stilletjes te
hopen dat zijn voorstel er
door komt. „Het is een serieus
voorstel en het zal serieus
worden behandeld. Bomen
en boomkwekers zijn type
rend voor Boskoop: ze zijn er
al sinds de dertiende eeuw.
Dat lijkt mij wel een monu
ment waard. Als het op de
hefbrug niet kan, zijn er in de
Snijdelwijk ook nog enkele
plekjes voorhanden om de
boom te planten.
Koetsier is geen onbe kende in
het artistieke wereldje. Werkt
naar zijn zeggen hoofdzake
lijk in opdracht en zit om die
opdrachten niet verlegen. Hij
staal vooral bekend als ont
werper. Is elf jaar geleden
voor het uitdenken van een
serie ideeën even goed gaan
zitten, zette die suggesties om
de een ol'andere reden in de
ijskasten kwam pas veel later
tot de ontdekking dat som
mige ervan niet uitvoerbaar
bleken. Voorbeeld daarvan is
het dak van de Amsterdamse
Bijenkorf overgieten met ge
latine. „Dat heb ik tot dusver
alleen kunnen uitdrukken in
een fotomontage, die de ge
meente Amsterdam heelt ge
kocht Maar dat Boskoopse
idee bleek wel uitvoerbaar.
Verder wil ik op de hoek van
Hoek van Holland een tochl-
monument plaatsen en in
Rotterdam een beeld van de
uitgemoorde dodo"
Eind deze maand beginnen de eindexamens voortgezet onder
wijs. Om precies te zijn: op donderdag 26 april. Tradititiege-
trouw bijt het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
(vwo, verzamelnaam voor atheneum en gymnasium) het spits
af, een dag later gevolgd door havo en mavo. Voor het lager
beroepsonderwijs luidt begin mei de bel voor de laatste ron
de.
Deze krant zal dagelijks verslag doen van de ervaringen en in
drukken die leerlingen en leerkrachten in die periode opdoen.
Als voorschot op die serie een interview met staatssecretaris
drs. Klaas de Jong Ozn. Bij hem berust de eindverantwoorde
lijkheid voor de gang van zaken bij de eindexamens.
De Jong, bewindsman sinds 1975, weet wat er in kandidaten en
scholen omgaat. Hij heeft zelf voor de klas gestaan en was ooit
de jongste rector van ons land. Als schoolleider was hij onder
meer verbonden aan het Christelijk Lyceum voor Zeeland in
Goes en aan het Farelcollege in Amersfoort. In die tijd be
kleedde hij ook het voorzitterschap van de Algemene Vereni
ging van Schoolleiders, een voldoende belangrijke post om de
overstap te kunnen maken naar de functie van staatssecreta
ris.
DEN HAAG - Duizenden
leerlingen staan mo
menteel op een belang
rijk punt in hun school-
carrière. De grote fina
le, met als inzet het
einddiploma, is aan
staande. Scholen ver
keren deze mSanden in
wanorde. Repetities,
toetsen en eindexa
mens eisen hun tol. De
chaos sluipt tot voor
kort ordentelijk gere
gelde organisaties bin
nen, de spanning
stijgt.
Staatssecretaris drs. Klaas de
Jong kent die sfeer. Hij heeft
het onderwijs zien „over
gaan" van oude hbs, mms en
mulo-structuur naar de
Mammoet. Vwo, havo, mavo,
lager beroepsonderwijs wa
rén de namen van nieuwe fe:
nomenen.
De Jong: „We móeten niet den
ken dat het vroeger beter was
dan nu. Integendeel. Ten tijde
van de oude hbs waren scho
len ten minste zes weken to
taal ontregeld. Dit jaar wordt
de situatie wat moeilijker dan
in het nabije verleden, omdat
de herkansingen vóór de zo
mervakantie zullen vallen.
Dat is in het belang van de
leerling en zijn ouders, maar
het doet wel een zwaar beroep
op het organisatorisch ver
mogen van de school".
De bewindsman is er geen
voorstander van om de ein
dexamens te promoveren tot
het absolute middelpunt van
alle onderwijskundige ge
beurtenissen op school in een
bepaalde periode. „Er moet
sprake zijn van een natuurlijk
proces en niet van een sfeer
die stress doet opborrelen",
vindt hij.
Diploma
Zolang er wordt geëxamineerd,
Staatssecretaris De.Jong
staat echter de waarde van het
diploma al ter discussie. Inde
mede door De Jong onderte
kende Contourennota van de
voormalige minister van on
derwijs Van Kemenade wordt
voorgesteld het diploma te
vervangen door een dossio-
ma! Kort gezegd is dat een
papier waarop staat om
schreven welk kennisniveau
de leerling heeft bereikt, hoe
het staat met zijn inzicht en
vaardigheden. Ook komt wel
de suggestie bovendrijven
om het diploma te handha
ven. maar dan met de toevoe
ging van een lijstje met per
soonlijke gegevens over de
leerling, die betrekking heb
ben op persoon en karakter.
Een soort tegenwicht derhalve
van alle cognitieve gege-
De Jong: „Op het moment dat
wij zijn overgestapt op vak
kenpakketten, is eigenlijk elk
diploma al een soort dossio-
ma geworden. Het is op de
leerling gesneden. Iedereen
doet examen in verschillende
vakken. De Contourennota
gaat nog een stapje verder en
wil ook examen op verschil
lende niveaus. Dat gebeurt nu
ook al in het lager beroepson
derwijs en straks in het mavo
project".
Concreet betekent dit dat het
diploma sterk is bepaald dooi
de leerling die het heeft ge
haald. De bewindsman vindt
toevoeging van persoonlijke
gegevens zodanig subjectief
en onvergelijkbaar en boven
dien niet passen in de be
scherming die de overheid de
leerling in de persoonlijke le
venssfeer moet bieden, dat hij
dit idee naar de prullemand
verwijst. Anders wordt het,
meent hij. als de schoolde
caan of de mentor op dit ter
rein actief is.
De staatssecretaris geeft toe dat
er sprake is van een zekere
diploma-inflatie. Het halen
van een diploma is niet meer
hetzelfde als toegelaten wor
den op een vervolg-
school.
In de huidige situatie worden
de cijfers van het schoolon
derzoek en het centraal
schriftelijk eindexamen ge
middeld en afgerond. Op deze
manier ontstaat het definitie
ve eindcijfer vooreen bepaald
vak. In onderwijskringen
wordt de suggestie gehoord
om beide zaken te ontkoppe
len. De Jong: ..Die gedachte
heb ik in onderzoek. Er zijn
mensen die zeggen: school
onderzoek is afsluiting van de
periode en het centraal schrif
telijk is de toelating tot ver-
volginstellingen. Ik vind dat
een interessante gedachte,
die zeker, zij het niet onge
schonden, zal doorklinken in
de examennota die ik in 1980
aan het parlement aan
bied".
Sprekend over de ontkoppeling
komt de bewindsman uit bij
de stelling dat de overheid in
de toekomst terughoudender
zal moeten zijn ten opzichte
van de examens dan nu het
geval is. „De vraag rijst of de
overheid er in de toekomst in
zal blijven slagen opgaven te
maken die elke leerling de
zelfde kansen biedt om een
voldoende te halen. De cultu
rele verscheidenheid neemt
toe en daarmee het aantal in
valshoeken waarmee leerlin
gen tegen opgaven kunnen
aankijken".
Doorredenerend kom je dan uit
bij de stelling dat de school
straks meer vrijheid krijgt bij
de inrichting van het eindex
amen. De Jong: „Er zou een
scheiding kunnen worden
aangebracht tussen enerzijds
schoolonderzoek waarin alle
vakken schriftelijk worden
getoetst en aan de andere
kant het centraal schriftelijk
met meer of minder vakken.
Mogelijk is dat het toekomst
beeld. Ik weet het nog niet,
maar ik ben er wel mee be
zig".
In de toekomstige beleidsnota
over de eindexamens zal ook
het vraagstuk van de vakken
pakketten worden aangesne
den. De vakkenpakketten
zijn verworvenheden van de
Mammoetwet. De gedachte
destijds was dat uniforme ex
amens in vrijwel alle onder
wezen vakken met voor ieder
dezelfde vakkenpakketten
overboord moesten. Een
leerling zou te veel ballast-
kennis meeslepen en voor di
verse vakken zeker niet ge
motiveerd zijn.
De Jong noemt het instellen
van vakkenpakketten "een
van de teleurstellingen van de
Mammoetwet". Bij de invoe
ring werd verwacht dat vak
kenkeuze de leerlingen beter
zou motiveren. De Jong sluit
dan ook niet uit dat het keu
zestelsel na tien jaar "Mam
moet" op de helling moet.
