Libanon na
schietpartijen
Onverwacht grote opkomst verkiezingen
Verkiezingen
in Iran
uitgesteld
Nederland moet bewind Oeganda erkennen
Aftreden
Somoza
verzocht
Vier doden bij aanslag in Ulster I Weer rustig in
Overleg Egypte-Israël
overdracht olievelden
WOENSDAG 18 APRIL 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
TEHERAN (UPI/Reuter)- De rege
ring van Iran heeft de verkiezin
gen voor de grondwetgevende
vergadering voor onbepaalde tijd
uitgesteld. Vice-premier en rege
ringswoordvoerder Abbas Amir-
Entezam zei dat het definitieve
ontwerp van de grondwet nog
niet gereed is.
De tekst zou aanvankelijk een week
na de uitroeping op 1 april van de
islamitische republiek worden
gepubliceerd. Het uitstel bete
kent dat ook de verkiezingen
voor een nieuw parlement zullen
worden opgeschort daar deze
zouden wordeh gehouden na de
aanvaarding van de grondwet. De
verklaring van Amir-Entezam
volgde na berichten over voort
durende verschillen van mening
tussen de shi-itische geestelijk
heid en de regering over de ont-
werp-grond wet
Na de afschaffing van de monar
chie is nog niet veel bekend ge
worden over de vorm die het toe
komstige bewind zal hebben.
Slechts werd meegedeeld dat de
grondwet zou voorzien in een
presidentschap en een premier
schap. Maar over parlement en
gerechtelijke macht is nog niets
losgelaten.
De islamitische rechtbanken die
verantwoordelijk zijn voor de
executie van zeker 147 voormali
ge functionarissen van de sjah.
stonden bloot aan felle kritiek
binnen de regering.
Voor het eerst sedert weken is er in
de afgelopen 24 uur geen melding
van nieuwe executies gemaakt.
Maar de autoriteiten in de olie-
stad Ahvaz. Zuid-Iran, waar
schuwden winkeliers dat zij 75
zweepslagen zouden krijgen als
zij hun goederen te duur ver
kochten.
Duizenden studenten demon
streerden opnieuw in Teheran
om de terugkeer van de qjatollah
Taleghani te eisen. Ook vroegen
zij bestraffing van de mannen die
zijn twee zoons en schoondochter
vorige week hadden aangehou
den. De drie werden na een nacht
van gevangenschap vrijgelaten.
Maar Taleghani, een in brede
kring gerespecteerde liberaal-re
ligieuze leider, sloot zijn bureaus
in de hoofdstad.
Hij waarschuwde voor een nieuwe
dictatuur in zijn land.
MANAGUA (DPA/AFP/UPI) - Het
brede oppositiefront in Nicara
gua. dat partijen van links tot
rechts vertegenwoordigt, heeft
president Somoza gevraagd af te
treden om nog meer bloedvergie
ten in het land te voorkomen.
De Amerikaanse ambassadeur in
Nicaragua. Mauricio Solaun. is
wegens persoonlijke redenen te
ruggetreden. Volgens een
woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Was
hington moet deze zaak niet wor
den uitgelegd als een veroorde
ling van het regime in Nicaragua.
De internationale commissie van
de mensenrechten heeft laten
weten dat van januari tot maart
van dit jaar 101 personen in Nica
ragua verdwenen zijn. Vijfhon
derd mensen zijn door de Natio
nale Garde opgepakt. Volgens de
commissie hebben tientallen
mensen het leven gelaten, onder
wie veel burgers. De Sandinisti-
sche bevrijdingsstrijders hebben
ook gisteren verscheidene aan
vallen uitgevoerd.
De Nationale Garde heeft in de stad
Leon vier Sandinistenleiders en
twee andere guerrilleros gedood.
De Sandinisten, die plannen voor
een aanval in Leon beraamden,
werden door de gardisten verrast.
Tot de slachtoffers behoort de 22-
jarige Dora Maria Tellez die in
augustus 1978 aan de zijde van
commandant "Zero" meedeed
aan de overval op het Nationaal
Paleis in Managua.
(Van onze correspondent)
SALISBURY - Terwijl de mili
taire autoriteiten in de Rho-
desische hoofdstad Salisbury
slechts van geringe guerrilla
activiteit spreken, wordt te
gelijkertijd een onverwacht
grote opkomst gemeld bij de
verkiezingen voor de eerste
zwarte meerderheidsrege
ring. Volgens de eerste be
richten hebben op de eerste
dag van de verkiezingen
reeds 568.000 zwarte en
140.000 blanke stemmers van
hun kiesrecht gebruik ge
maakt. Dat is ongeveer 20
procent van het aantal kiesge
rechtigden.
In Salisbury zelf demonstreer
den ongeveer 500 zwarte stu
denten tegen de verkiezingen
en vóór de leider van het Pa
triottisch Front, Robert Mu
gabe. Uit verschillende stre
ken van het land wordt ge
meld dat de guerrilla's gepro
beerd hebben om stembu
reaus aan te vallen, maar
blijkbaar zonder groot suc-
De
dan 200 buitenlandse
journalisten en 70 internatio
nale waarnemers, hoofdza
kelijk uit Europa, Australië
en de Verenigde Staten kre
gen gisteren de gelegenheid
om in.Salisbury en in andere
plaatsen stembureaus te be
zoeken en de gebeurtenissen
waar te nemen. De zwarte
Amerikaanse activist Bayard
Rustin was ook in Bulawayo.
Hij zei dat hij een uiterst gun
stige indruk van de verkie
zingen had gekregen.
In Bulawayo was de opkomst
van kiezers buitengewoon
groot. Zingend, dansend en
met grote affiches van bis
schop Muzorewa en dominee
Sithole (beiden lid van het
huidige overgangsbewind)
trokken zij door de straten
van de zwarte wijken rond de
stad. Volgens sommigen ging
het daarbij hoofdzakelijk om
Shona's, die aan de kant van
bisschop Abel Muzorewa en
dominee Sithole staan, terwijl
de wijk echter voor meer dan
60 procent uit Ndebele be
staat.
Deze Ndebele of Matabele staan
voor het grootste gedeelte aan
de kant van guerrillaleider
Joshua Nkomo. Volgens ge
ruchten werden dan ook ze
ker 900 van deze „sympathi
santen" door de politie gear
resteerd. De autoriteiten zeg
gen echter dat slechts 100
mensen in hechtenis werden
genomen.
Bewoners van Bulawayo vre
zen dat de guerrilla's van het
Zipraleger van Nkomo hier in
de komende dagen hun grote
slag zullen slaan. Men neemt
aan dat de laatste tijd honder
den guerrilla's via Botswana
over de grens zijn gekomen
en thans demonstratief tot
een actie zullen overgaan om
de verkiezingen te sabote-
Bisschop Abel Muzorewa daar
entegen verklaarde op een
persconferentie in Salisbury
dat Rhodesië te vergelijken is
met een grote familie, die nu
haar interne problemen heeft
opgelost. Hij verklaarde
waarom hij en zijn andere
zwarte collega's de 28 zetels
voor de blanken in het te ver
kiezen parlement hadden
geaccepteerd. Hij zei dat dit in
feite overeenstemde met de
westerse eisen op het gebied
irechten. Mu
zorewa vroeg om een realisti
sche houding. Hij wees op de
hongersnood in Mozambique
en de economische proble
men in Zambia en zei dat „wij,"
de mensen in Zimbabwe, on
afhankelijkheid willen om
„een volle buik te hebben en
geen lege maag".
Desgevraagd verklaarde de bis
schop dat de leiders van het
Patriotistisch Front na de
verkiezingen naar Zimbab-
we-Rhodesië kunnen terug
keren als burgers die de wet
ten respecteren. Over even
tuele onderhandelingen tus
sen een zwarte overgangsre
gering in Rhodesië en de
guerrillaleider Joshua Nko
mo en Robert Mugabe wilde
hij zich niet uitlaten.
De Westduitse regering heeft
gisteren bekendgemaakt de
uitslagen van de verkiezingen
in Rhodesië niet te zullen er
kennen, omdat „verkiezingen
onder gezag van een militair
bewind en met uitsluiting van
belangrijke politieke stro
mingen geen blijvende oplos
sing in het gebied zullen
brengen'. Dit heeft een
woordvoerder van het West
duitse ministerie van buiten
landse zaken verklaard. Vol
gens het Westduitse ministe
rie kan een nieuwe politieke
situatie in een „onafhankelijk
Zimbabwe" alleen ontstaan
door een vrije wilsbeschik
king van alle bij het conflict
betrokken partijen.
(Van onze correspondent) Protest
TEL AVIV (UPI) - Egypte en Israël
zijn gisteren het overleg begon
nen tot regeling van de over
dracht van de olievelden in de be
zette Sinaï aan Egypte, die vol
gens het vredesverdrag binnen
zeven maanden moet plaatsvin
den.
De beide ministers van energie, de
Egyptenaar Hilal en de Israëliër
Modai. voorzagen geen proble
men voor de regeling. Verwacht
wordt, dat de ministers een ge
zamenlijke commissie zullen in
stellen ter regeling van de techni
sche kanten van de overdracht.
Volgens de Egyptische minister
zullen Israëlische oliemaat
schappijen op dezelfde wijze
worden behandeld als andere
oliemaatschappijen, als zij na de
teruggave aan Egypte olie uit de
velden van de Sinaï willen kopen.
"Die de hoogste prijs biedt, krijgt
de olie", zo zei hij.
De organisatie van Arabische olie
exporterende landen (OAPEC)
heeft Egypte gisteren van lid
maatschap uitgesloten en bo
vendien een volledig embargo op
de levering van olie aan het land
afgekondigd.
Het besluit van de OAPEC om
Egypte geen olie meer uit de aan
gesloten landen te leveren is
on wet ting en zal geen enkele in
vloed hebben op Egypte", zo
heeft de Egyptische minister van
olie, Achmed Ezzedin, verklaard.
..We zullen geen druppel olie uit
de Arabische wereld invoeren"
aldus Ezzedin.
De Israëlische regering heeft giste
ren de samenstelling bekend ge
maakt van de ministeriële com
missie die met Egypte moet gaan
onderhandelen over autonomie
voor westelijk-Jordanië en Gaza.
Voorzitter is de gematigde minis
ter van binnenlandse zaken
Sjlomo Bourg van de nationale
religieuze partij. De andere leden
zijn ministers van justitie, Sjmoel
Tarnir. defensie Weizman, bui
tenlandse zaken Dajan, land
bouw Sharon en minister zonder
portefeuille Nissim.
NEWRY - Tussen de wrakstuk
ken van een opgeblazen politiewa
gen zoeken agen ten in het Noordier-
se Newry naar de stoffelijke resten
van vier collega'sdie gisteren bij
een bomaanslag van de IRA om
kwamen. Twee andere agenten en
vijf burgers werden gewond
De politie sprak van een van de erg
ste gewelddaden in de afgelopen
maanden. Eerder heeft de IRA in
verband met de Britse verkiezingen
op 3 mei met meer geweld gedreigd
Deze maand zijn al vijf personen
onder wie drie Britse militairen
een lid van het hulpleger en een ge
vangenisbewaker bij aanslagen
omgekomen
Vulkaanuitbarsting
KINGSTOWN (UPI/Reuter) - Op
het Caribische eiland St. Vincent
is de vulkaan Soufriere gister
avond voor de achtste keer in vijf
dagen uitgebarsten. De laatste
uitbarsting was volgens de
staatsradio verreweg de krach
tigste. De autoriteiten hadden de
bevolking in de laatste dagen uit
het gebied geëvacueerd.
Vrijdag kwamen bij een uitbarsting
van de Soufriere twee kinderen
om het leven. Ook de daaropvol
gende dagen bleef de vulkaan ac-
H ARIS-DEN HAAG - In het
door de VN-vredesmacht
gecontroleerde gebied
van Zuid-Libanon is het
gistermiddag weer rustig
geworden nadat de
christelijke milities uren
lang artilleriebeschietin
gen hebben uitgevoerd op
stellingen van VN-mili-
tairen en Palestijnen. Ook
Nederlandse posten wer
den daarbij beschoten,
maar niemand raakte
gewond en er werd nau
welijks schade aange
richt.
Rond het hoofdkwartier van de
Nederlandse VN-troepen vielen
21 granaten. Ook in het noorde
lijke gedeelte van het door de
Nederlanders gecontroleerde
gebied sloegen granaten in.
Voorts kwamen granaten neer bij
enkele VN-barakken in de buurt
van de stad Tyrus, waar Neder
landse soldaten tot vandaag voor
de bewaking zorgden. Door de
beschietingen kwam een groep
van vijftig Nederlandse soldaten
op een vooruitgeschoven post
langs de Libanese kust geïso
leerd te zitten van het Nederland
se hoofdkwartier in Haris.
Volgens een defensie-woordvoer
der in Den Haag hebben de be
schietingen niet geleid tot een
toestand van verhoogde paraat
heid. Het aantal patrouilles dat
door de VN-soldaten wordt ge
houden, is ook niet opgevoerd.
Door overleg met de christen
milities wordt getracht verdere
beschietingen door de christenen
te voorkomen.
Bas de Gaay Fortman (PPR)
DEN HAAG (GPD) - Nederland
moet de nieuwe Oegandese rege
ring zo snel mogelijk erkennen.
Aldus het Eerste-Kamerlid De
Gaay Fortman (PPR) in schrifte
lijke vragen aan de ministers Van
der Klaauw (buitenlandse zaken)
en De Koning (ontwikkelings
samenwerking).
In zijn vragen uit het kamerlid vrij
forse bedenkingen tegen opmer
kingen die minister De Koning
onlangs voor de radio over Oe
ganda heeft gemaakt. De minis
ter liet zich toen kritisch uit over
de steun van Tanzaniaanse zijde
aan de Oegandese bannelingen
bij hun poging tot omverwerping
van het bewind van Amin.
De Koning zei te vinden dat h^t
verwijderen van Amin „voor
zover het troepen van Tanzania
betreft formeel een kwestie van
agressie is". De Gaay Fortman
wil, dat de regering op deze uitla
ting terugkomt en de Tanza
niaanse regering van „haar be
grip en sympathie" doet blij
ken.
Het Eerste-Kamerlid vindt dat de
regering, als zij over de rol van
Tanzania spreekt bij de strijd in
Oeganda, de manier waarop des-
Verder had De Koning ook wel re
kening mogen houden met het
feit, dat Amin enige maanden
geleden zelf Tanzania binnenviel,
een inval die gepaard ging met
„territoriale pretenties". Daaraan
wordt toegevoegd: „Beschikt de
regering over aanwijzingen van
Tanzaniaanse territoriale preten
ties betreffende Oeganda?".
Tanzania had geen reden aan te
nemen, dat de bevolking van Oe
ganda ook maar iets anders wilde
dan de omverwerping van het re-
gime-Amin. Elke dag Amin extra
zou maar extra slachtoffers heb
ben gekost. Daarom kon Tanza
nia het beroep op militaire steun
van een steeds grotere groep
vluchtelingen en bannelingen
niet langer negeren, aldus De
Gaay Fortman.
Het kamerlid pleit ervoor de ont
wikkelingssamenwerking met
Tanzania verder uit te breiden, nu
dat land zich gedwongen heeft
gezien ook in economisch op
zicht dure steun aan de Oegande
se bevrijdingsbeweging te ge-
Gesprek op komst?
MOSKOU (UPI) - De Sovvjet-
Unie heeft een boodschap aan
China gestuurd waarin Mos
kou laat weten geïnteresseerd
te zijn in besprekingen om de
bestaande problemen uit de
weg te ruimen. De boodschap
werd aan de Chinese ambas
sadeur in Moskou overhan
digd door minister van bui
tenlandse zaken Gromyko.
China had op 3 april de Sowjet-
Unie voorgesteld besprekin
gen te beginnen.
De rechtse christen-milities open
den gisterochtend het vuu
protest tegen de aanstaande lege
ring van soldaten van het gere
gelde Libanese leger in het
den van Libanon. De leider
de milities, de Libanese ex-
joor Saad Had dad. erkent dat le
ger niet en zegt dat zijn troepen
het officiële Libanese leger vor
men. Haddad is door de Libanese
regering uit het leger gezet en
wordt nu openlijk betaald door
Israël. Volgens hem staat de Li
banese regering terroristische ac
ties toe, die door de Palestijnen
vanuit Libanon tegen Israël wor
den ondernomen.
De christen-milities zeggen zich tot
het uiterste te zullen verzetten te
gen de vestiging van de Libanese
soldaten. Vooruitlopend daarop
waren de VN-troepen rond het
afgelopen weekeinde al in staat
van paraatheid gebracht.
De milities begonnen in het Paas
weekeinde al met acties. Zo slo
ten zij de grens met Israël af,
waardoor ook de bevoorrading
van de VN-troepen - die Haddad
liever kwijt dan rijk is - stil kwam
te liggen en soldaten die naar Is
raël met verlof wilden gaan on-
verrichterzake huiswaarts moes
ten keren. Ook werd de kustweg
vlakbij het VN-hoofdkwartier in
Naqoura afgesloten, waardoor
het hoofdkwartier volledig van
de rest van Libanon werd afge
sloten.
De beschietingen werden gisteren
van diverse kanten ingezet. Be
halve verspreid mortiervuur
werd ook mitrailleurvuur 1
genomen vlakbij de door Neder
landse soldaten bezette controle
post langs de kustweg naar
qoura, op luttele afstand var:
plaats waar deze weg door de
lities is afgesloten.
De beschietingen richtten zich be
halve op de VN-posten ook op die
van de Palestijnen in het noord
westen van het VN-gebied. Over
de hoofden van de VN-troepen
heen werd geschoten op de ge
heel Palestijnse stad Tyrus. De
Palestijnse kampen in dit gebied
worden beschouwd als uitvals
bases voor terroristische acties in
Israël.
De Palestijnse aanslagen in Israël
van de laatste dagen hebben
daarom de spanning rond de Li
banese grens weer opgevoerd. De
christen-milities vinden dat de
VN-troepen onvoldoende doen
om de infiltraties door Palestij
nen tegen te gaan. De Palestijnen
op hun beurt verwijten de VN dat
zij de illegale troepen van Had
dad niet ontwapenen en vervol
gens ook de grensstrook onder
VN-controle brengen.
Na een drie uur lang beraad heeft
de Israëlische regering gisteren
besloten niet te zullen instem
men met de legering van een ba
taljon van het Libanese leger in
Zuid-Libanon. Wel is Israël er toe
bereid dat eenheden van het ba
taljon worden gelegerd ten noor
den van het gebied dat op het
ogenblik onder controle staat van
de militie van Haddad.
Israël stelt nu voor dat de eenheden
van het Libanese bataljon zich
zullen aansluiten bij de stellingen
van de Unifil ten zuiden van de
Litani-rivier en ten noorden van
de christelijke enclaves, waar
door er nog steeds een bufferzone
zal blijven bestaan tussen Israël
en het Libanese leger
Onafhankelijk
In dezelfde lijn ligt de aankondi
ging van Haddad, gisteravond de
enclaves met ingang van vandaag
formeel onafhankelijk te verkla-
Hoewel Israël enerzijds onofficieel
reeds gewaarschuwd heeft niet
zonder meer te zullen toezien bij
pogingen van Palestijnen om
zuidelijk Libanon binnen te gaan,
staat men anderzijds onder hevi
ge druk van de Verenigde Staten
niet tot actie over te gaan. Ook
hebben de Europese landen die
Unifiltroepen in Libanon heb
ben, zich tot Israël gewend met
het verzoek het niet tot een mili
taire confrontatie te laten ko-
Geen geld uit
Nederland
bij fraude
in Suriname
PARAMARIBO (ANP) - De Ne
derlandse ambassade in Surina
me acht het onwaarschijnlijk dat
er Nederlandse ontwikkelings
gelden betrokken zijn in de kwes
tie Seedorf. Deze zaak. die ge
ruime tijd de voorpagina's van
alle Surinaamse kranten heeft
beheerst, vond onlangs zijn
voorlopige hoogtepunt, toen
voormalige onderdirecteur See
dorf van het Surinaamse ministe
rie van opbouw anderhalfjaar te
gen zich hoorde eisen wegens
"valsheid in geschrifte, meer
malen gepleegd". De officier van
justitie achtte toen bewezen dat
Seedorf bij verschillende gele
genheden niet-gemaakte kosten
heeft opgevoerd onder het kopje
'dienstgelden'. Daarbij is onder
meer een busreis naar het onwik-
kelingsproject 'West-Suriname'
met een Nederlandse delegatie
De busreis is echter nooit ge
maakt.
Volgens een woordvoerder van de
Nederlandse ambassade in Pa
ramaribo maakt de dubbele ac
countantscontrole over de Ne
derlandse ontwikkelingsgelden
fraude met die gelden nagenoeg
onmogelijk. "We kunnen er van
uit gaan, dat zulks niet het geval
is", voegde hij eraan toe. Neder
lands ontwikkelingsgeld voor
Suriname wordt bovendien nooit
als dienstgeld.gebruikt, maar uit
sluitend aangewend voor de uit
voer van ontwikkelingsprojec
ten.