Zeldzame eindspelen
GROTE PAASWEDSTRIJD
Tijd van Europazegels weer aangebroken
c>
I
Kruiswoord
Verrassende
zege van
Joop Meys
Rudi Montnor
Partijen die meestal in remise eindigen
Vier problemen voor een lang weekeinde
kê i
0
3 3,
Oplossing
ZATERDAG 14 APRIL 1979
flESQEB
PAGINA 35
Het 9e Interpolis-kampioen
schap is verrassend gewon
nen door de Haags/Rotter
damse combinatie Joop Meys
en Rudi Montnor. In de finale
namen zij de leiding na de 3e
van de 14 ronden en finishten
tenslotte royaal als eersten,
daarbij vele Nederlandse
sterren achter zich latend.
Hans de Vrind en Jan Zwerver
(Leiden) werden tweede, de
Amsterdamse combinatie Jos
Jacobs en Eddy Roosnek leg
de beslag op de derde plaats.
Het favoriete koppel Hans
Kreyns met Hans Vergoed,
dat na 3 ronden praktisch on
deraan stond, wist uiteinde
lijk toch nog beslag te leggen
op de 5e plaats.
De 64 paren die zich in de Inter
polis-finale hadden gespeeld
beleefden een spectaculair
dagje. De geoliede organisa
tie, de gastheerlijke verzor
ging door Interpolis, de ui
termate gevarieerde spellen,
het waren allemaal ingrediën
ten die de faam van dit gebeu
ren opnieuw bevestigden.
B 9 4
C? 10 9
O 932
A V B 5 2
AH 8 7 6 53 2 V
<?V8 o4 2
O 8 5 AHV74
*3 H987 64
10
AHB 7 6 53
O A B 10 6
10
Noord gever, NZ kwetsbaar. Na
2x pas opende zuid (Paul Fei
ten) in de 3e hand met 4 Ha,
waarop Bep Vriend als west 4
Sch produceerde, het door
André Mulder (noord) ge
doubleerde eindcontract.
Eenzelfde biedverloop overi
gens dat aan vele tafels was
geproduceerd, maar bij het
spelen liepen de wegen uit
een. Goed is eerst de topsla-
gen in harten te incasseren,
gevolgd door klaveren naar
het aas. Klaveren terug stelt
zuid vervolgens in staat te
troeven met de 10, waardoor
uiteindelijk troef boer van
noord promoveert tot een
slag; samen met Ru A goed
voor twee down. Deze speel
wijze, ook wel uppercut ge
noemd, werd lang niet door
iedereen gevonden en was
dan ook goed voor 43 van de
62 punten. Een downslag
minder leverde precies het
gemiddelde op.
Spectaculair was ook het laatste
spel:
98
9 7 6 4
<>973
B 7 3 2
10 3
O A H B 10 2
O AH B 8
95
AB 7 2
V 5 3
A 104
H V 6 5 4
8
O 10 5 2
«f H V 8 6
West gever, allen kwetsbaar.
Nauwkeurige bieders die uit
slem bleven, hielden aan dit
spel weinig punten over, om
dat tegen de vele 6 Ha- en 6
SA-contracten de klaverstart
in totaal maar één keer ge
vonden werd. De top was
voor de westspeler Jan Roo-
zenboom die 6 SA ge
doubleerd speelde en dat
mocht maken na de start met
Sch 9. De slag was via de
vrouw voor het aas, waarna
een kleine schoppen na het
lot van zuid bezegelde.
T. SCHIPPERHEIJN
O
In de belangrijke wedstrijd Leithen 1-
Noordwijk 1, voor de competitie van de
Leidse Schaakbond, ontstond aan bord 2
tussen Jerry Bey (oud-LSB-kampioen) en
Joop Turk (oud-kampioen van Noordwijk)
een zeldzaam eindspel, dat stellig waard is
uitvoerig onder de loep te worden genomen.
Zeldzaam in die zin, omdat vele eindspelau
teurs zeggen, dat het gegeven voorbeeld in
de meeste gevallen tot remise leidt.
jerry Bey en zich te veel gericht op de
uitspraken van de schrijvers
Euwe, Keres, Awerbach e.a.
Dat blijkt ook uit het verloop
van de partij. Volgens mij kan
zwart dit eindspel nooit ver
liezen. De vraag blijft echter
centraal staan: kan zwart zijn
loper offeren voor de witte
f-pion? Kan K+P remise ma
ken tegen K+2Lopers?
Zwart moest op de 70e zet zijn
zet onder, couvert afgeven.
Om de witte koning het bin
nendringen te beletten, gaf hij
70 .Ldl af. Een logische zet,
daar 70 Pd6 faalt op 71. f6+
Kf7 72. Kg5 enz. Hierna volgt
op 72 Pe8? gewoon 73.
Lg6+ Kf8 74. Lb4+ met stuk-
In plaats van 70 Ldl was mis
schien 70Kf8!? zwarts red
ding. Er volgde in de partij:
Wanneer zwart zijn paard kan
offeren voor de witte f-pion is
het al remise, daar 2 raadshe
ren tegen 1 raadsheer niet
kunnen winnen. Maar in het
onderhavige geval komen
andere "schaakgodinnen"
ten tonele. Het witte loper-
paar is zeer gevaarlijk en de
witte pion staat reeds op de
belangrijke vijfde rij!
Waarschijnlijk heeft de zwart-
speler dit eindspel te gemak
kelijk als remise beschouwd
Hier vraagt 72 .Kf8 de aan
dacht om de koning in het
blokje h7-f7-f8-h8 te houden.
Een penning speelt hierbij
geen rol, daar wit niet mag
ruilen.
Voor 75 Ph6 heeft zwart geen
tijd. De zwarte loper moet op
de diagonaal a2-g8 blijven.
76. Kh4-h5! Pf7-e5
En hier vraagt 76.Ph8 de
aandacht, omdat zwart via f7
kan r
77. Lb4-a5+ Kd8-c8,78. La4-e8!
Pe5-f7.
Na 78.Lf7+ 79. Lf7: Pf7: 80.
Kg6 Pe5+ 81. Kg7 is zwart
verloren En de schaakklok
tikte rustig verder
79. Kh5-g6 Pf7-d6, 80. Le8-c6
Pd6-f7,81. Kg6-g7 Pf7-e5,82.
Lc6-e4 Lc4-e6.
Op 82 .Pd7? komt 83. Lf5! en
wint. Zwarts troon staat reeds
te wankelen
83. La5-c3 Pe5-f7?!
Nu komt op 83.Pd7 84. 17 en
wint, want de zwarte koning
staat slecht en het paard heeft
geen velden.
84. Le4-g6 Pf7-d8, 85. Kg7-f8!
Le6-d7, 86. Kf8-e7 Pd8-c6+,
87. Ke7-d6 Pc6-d8, 88. Lc3-
d2! Ld7-e6, 89. Kd6-e7 Le6-
Een noodsprong, daar
89 .Ld4(c4) faalt op 90. Lf5+
Kc7 91. La5+ enz. 90. Lg6-e8!
Zwart gaf het op.
Er kan volgen: 90.Lf5 91. La5
Pb7 92. f7 en wint, want wit
haalt een dame. De zwart-
speler had er een slapeloze
nacht van!
Diagram 2
De stelling op diagram 2 kwam
voor in een toernooi om het
kampioenschap van Tsjecho-
Slowakiie, tussen twee onbe
kende meesters, althans on
bekend in ons land. De wit-
speler was Steciuk, de zwart-
speler Chrobust. Het dateert
uit 1977.
Ik heb dit voorbeeld gekozen,
omdat wit een manoeuvre
gebruikt die niet alleen aan
trekkelijk is, maar in de voor-
uitberekening wel eens over
zien wordt, om van tijdnood
maar niet te spreken! Er volg
de:
1 b4-b5! a6xb5
Natuurlijk gaat 1.Lb5: niet.
Ook 1.Lg2 is niet goed, daar
wit na 2. ba6: (het paard komt
later op d6) gemakkelijk wint.
2. a5-a6 b5-b4
Na 2 .Lg2 3. Pb5: krijgen we
hetzelfde motief. Zwart moet
uiteindelijk zijn loper geven
of verliest, na een zwarte ko
ningswandel, al zijn pionnen.
3. Pc3-d5+ü
en zwart gaf op.
Na 3 .ed5: wordt de diagonaal
hl-a8 onderbroken, waarna
de zwarte raadsheer niets
meer aan Lg2 heeft. De pion
promoveert. Vraag: hoe gaat
het wanneer zwart in de dia
gramstelling aan zet is? Dat
laat ik ditmaal aan de lezers
over!
BISHOP
BELGIË - We zitten weer mid
den in de tijd van de Europa-
zegels, die dit jaar ter gele
genheid van het twintig-jarig
bestaan van de CEPT (Confé
rence européenne des Admi
nistrations des Postes et des
Télécommunications) in het
teken staan van de post- en
telecommunicatiegeschiede-
nis. Twee CEPT-emissies
hebben we al besproken en
wel die van het Kanaaleiland
Jersey, dat op 1 maart zegels
uitgaf en dat daarmee het
spits afbeet wat deze jaarlijk
se Europese uitgifte betreft
en die van Liechtenstein, dat
op 8 maart met de zegels
kwam.
Deze rubriek zal daarom geheel
zijn gewijd aan Europazegels.
We beginnen met de Belgi
sche (twee stuks) die op 30
april in roulatie zullen wor
den gebracht. Op een zegel
van 8 frank (oplage 10 mil
joen) staan een oude post
koets en een postauto met be-
stelster afgebeeld en op een
zegel van 14 frank (oplage 3
miljoen) komen oude en mo
derne communicatiemidde
len (een satelliet en een radio
telescoop) voor.
BONDSREPUBLIEK
DUITSLAND - In de Duitse
Bondsrepubliek staan de Eu
ropazegels voor 17 mei ge
pland. Een zegel van 50 pfen
nig (oplage 50 miljoen) laat
een telegrafist aan een bureau
zien in het jaar 1863 en een 60
pfennig-zegel (oplage naar
behoefte) verbeeldt een man
achter een loket in 1854.
Eveneens op 17 mei zal de ge-
bruiksserie "industrie en
techniek" met een zegel wor
den uitgebreid en zullen een
Anne Frank-zegel en een ze
gel "Internationale verkeers-
tentoonstelling 1979 Ham
burg" uitkomen; daarover in
één van de komende rubrie
ken echter meer.
DENEMARKEN - De Deense
CEPT-zegels verschijnen op
10 mei. De eerste Deense
briefpostwagen, die dateert
uit het jaar 1785, wordt op een
zegel van 1,30 kr. (rood) ge
toond en op een zegel van 1,60
kr. (blauw) staat een morse
sleutel en een zender.
GUERNSEY - Op 8 mei zal het
Kanaaleiland Guernsey de
Europazegels aan de loketten
verkrijgbaar stellen: 6 pence,
een brievenbus uit 1853, met
daarnaast een stempel zoals
dat in die dagen werd ge
bruikt en een postauto die
men nu op het eiland ziet rij
den met daaronder het stem
pel "Guernsey Post Office 8
My 79"; 8 pence, een telefoon
toestel uit 1897 met daaronder
moderne telexapparatuur
(1979).
LUXEMBURG - De Luxem
burgse Europazegels zullen
op 30 april uitkomen. Een
postkoets zoals die 100 jaar
geleden in gebruik was komt
op een zegel van 6 frank voor
en een wandtelefoontoestel
uit 1885 staat op een zegel van
12 fr. afgebeeld.
OOSTENRIJK - De posterijen
van Oostenrijk eren op de Eu
ropazegel, die op 19 april zal
verschijnen, meteen een van
de grootste pioniers op het
gebied van postzegels die het
land heeft gekend, Laurenz
Koschier (1804-1879). Op de
zegel in de waarde van 6
schilling die is uitgevoerd in
oker en zwartlila staat in een
ovaal het portret van Ko
schier. Van deze zegel zullen
3,3 miljoen stuks worden
aangemaakt. Eerste dag van
geldigheid voor frankering: 4
ZWEDEN - Ook de Zweedse
Europazegel die op 7 i
de markt zullen worden ge
bracht roepen een brok post
geschiedenis in herinnering.
Een 1,30 kr.-zegel laat post-
roeiers van weleer zien. De
verbindingen overzee zijn
namelijk sinds jaar en dag van
groot belang voor het contact
tussen Zweden en de buiten
wereld. Reeds in de 13e eeuw
kende men de weg overzee
via de archipel van Aland
naar Finland en in 1564 werd
er reeds een tarief voor de
overtocht vastgesteld. De
boeren aan Zweedse en Finse
zijde werden in zgn. post-
groepen ingedeeld en waren
verplicht een boot met een
bemanning van 8 a 9 man aan
te houden. De post werd in
houten manden vervoerd die
bij averij bleven drijven en
aan land spoelden.
Op een tweede Zweedse CEPT-
zegel in de waarde van 1,70 kr.
is een hand te zien die met een
morse-sleutel telegrafeert. In
1853 werd de eerste elektri
sche telegraafverbinding in
Zweden aangelegd tussen
Stockholm en Uppsala. De
telefoon kwam in 1877 en in
1885 had Stockholm in ver
houding tot het aantal inwo
ners de meeste telefoons van
alle steden ter wereld.
HERO WIT
De paasrubriek zal gewijd zijn
aan vier problemen, die op
gelost kunnen worden door
de lezer of lezeres. Het zullen
niet al te moeilijke standen
zijn, daar het paas-weekeinde
misschien ook wel andere
leuke dingen kent dan alleen
het oplossen van stellingen.
De oplossingen kunnen opge
stuurd worden naar mijn
adres (t.n.v. Joop Burgerhout,
Parklaan 56, 2225 ST Katwijk
aan Zee) en onder de goede
inzenders wordt een dam
boek verloot.
Het eerste probleem is een par
tijstand tussen Ed Holstvoogt
(wit) en W. Boer (zwart) uit de
halve finales van het Zuid
hollands kampioenschap
1979.
Waarom is 16-21 een ogen
schijnlijke krachtzet
1 2 3 4 5
mm
j a
35
<g Q:
gg s
o Jj t
iè0.3 U 3,
S f, I i U
O '1 1 2
sas v!
;..j 3
A
o a
m ra
s
3
1
;r, q
a
1 13
M
£j IS
LSI K I
:.j -
Zwart had geen zin in 14-20, -
25x23, 18x20, daar schijf 24
dan op de tocht zou komen te
staan. Hij speelde de logische
zet 18-23, waarop Holstvoogd
riposteerde met de ruil 33-29,
23x34, 40x29. Na lang naden
ken volgde na deze ruil 16-21.
Een ogenschijnlijke kracht-
zet. De vraag is:
Het tweede diagram is afkom
stig uit een partij Burgerhout-
Schijff. Wit is aan zet en de
vraag luidt: Is deze stelling
gewonnen voor wit en zo ja
wat is de winstgang en zo,
nee, Hoe maakt zwart remi
se??
In diagram III, een fragment dat
voorkwam in de partij Bur-
gerhout-Singerling (RDC-
GONA, 1976) was wit aan zet
en het ziet er allemaal remise
achtig uit. Er dreigt de op
bouw 17-21 en 22-27 met re
mise en op 38-33 volgt 18-23,
40-34, 23-29. 34x23, 13-18,
23x21, 16x20 met verlies.
Toch kan wit winstkansen
creëren. De opdracht luidt:
Hoe??
Men bedenke dat het hier gaat
om een zogenaamde positio
nele winst.
Als laatste diagram een eind
spelletje dat ik ooit eens kreeg
van mijn collega
Jan Metz. Het is het simpelste
van de vier opgaven en met
een beetje damvermogen is
dit eindspelletje van het blad
af te zien.
Nu dat was het dan. Oplossin
gen, gaarne binnen anderhal
ve week opsturen. Ook als u
met alles weet op te lossen,
dan stuurt u maar wat u wel
opgelost hebt.
JOOP BURGERHOUT
HORIZONTAAL
1. vernedering
6. grammofoonplaat
11. jongensnaam
12. kort ogenblik
14. vogel
16. gave
18. plaats in Algerije
19. hoofddeksel
21. kever
22. hoogste punt
23. symbool voor Selenium
25. rivier in Spanje
27. plakmiddel
28. rustend
29. rivier in Duitsland
31. bewoner van kaasstadje
32. gesteente
33. voedsel
35. gindse
36. heester
37. alles verloren hebbende
39. kalm
42. Europeaan
43. voormalig gerechtshof
45. plaats in Gelderland
46. boom
47. sportartikel
48. troefkaart
50. opgenomen geld
51. vermoeid
52. kern
54. voorzetsel
56. reinigingsmiddel
57. inhoudsmaat
59. zintuig
60. rivier in Engeland
61. tijdmaat
63. plaats in Duitsland
64. rijstvogel.
VERTIKAAL
2. baas
3. reeds
5. roeibank
6. hemellichaam
7. Europeaan
8. namelijk
9. klap
10. afwezigheid v. muz. gehooi
13. bloedarmoede
15. droog
17. uiterlijke vorm
18. familielid
20. watervlakte
insekt
loot
ambtstitel
krom
lidwoord
vreemde titel
jaargetijde
vochtig
verlaagde toon
vlieg (grote)
strik
wereldtaal
gebonden
plaats in België
Europeaan
zeepwater
bestemming
jongensnaam
slok
openbaar vervoe
deel v. h. oor
De prijs van 25.- werd toege
kend aan mevr. N. Blom, Ou
de Haven 3 A te Sassenheim.
Oplossingen met in de linker
bovenhoek vermelding
"Kruiswoordraadsel" voor
donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
