Uitvinder slingeruurwerk 350 jaar geleden geboren eidse agenda Paaslunapark in Leiden Freelance Band "veelbelovend" BURGERLIJKE Leidse Go Club houdt eerste Paastoernooi Linkse fracties steunen N oordvest Tentoonstelling over Christiaan Huygens in Museum Boerhaave LEIDEN - Vandaag opent in het museum Boerhaave in Leiden een tentoonstelling over Christiaan Huygens, de Nederlandse wis- en na tuurkundige en astronoom van internationale beteke nis. De tentoonstelling is samengesteld ter gelegen heid van het het feit dat Huygens 350 jaar geleden werd geboren. Op de tentoonstelling, onder de titel 'Een questie van tijd', wordt een idee gegeven van de grote veelzijdigheid van Huygens. In Museum Boer haave zijn al zijn weten schappelijke instrumenten, al zijn portretten, de eerste drukken van al zijn werken en een ruime keus uit zijn nagelaten handschriften en correspondentie bijeenge bracht. De tentoonstelling is tot 17 september in Leiden te LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING Uitgave: Leidsch Dagblad B.V. Hoofdredacteur Han Mulder. Hoofdkantoor Leiden - Witte Singel 1. Postbus 54 - Giro 57055. Voor betaling van abonnementsgel den uitsluitend giro 28884. Telefoon; 071-144941. Nabezorging van 18.00 - 19.30 u. Zaterdag van 16.00 - 18 00 u. Telefoon 071-211515. Indien in gesprek 071-210221. Kwartaalabonnement 43,05 Kwartaalabonnement per post 60,90 Jaarabonnement 160,70 Jaarabonnement per post ƒ232.10 Losse nummers 0,60 Abonnementsgelden bij voor uitbetaling te voldoen. Bij automatische overschrij ving geen administratie- en in cassokosten. ZATERDAG 14 APRIL 1979 Zaterdag Sanders, Levendaal/hoek Korevaar- straat, Antiekmarkt, 9.30-17 uur. Breehuys, swingavond middelbare scholieren, 20-24 uur. N ïeuwe Rijn 20 A, vrouwencafé, vanaf 21 LAK-theater speelgroep Carroussel met "Met gesloten deuren" van Sartre en to neelgroep Litteris Sacrum met "De Grootvizier", 20.30 uur. Molenlaan 3, Voorschoten, tentoonstel ling Joop en Alexandra - keramiek en tapijten, 11-17 uur. Groenoordhallenj, Paaslunapark, 10-22.30 uur. Vrijetijdscentrum, Go-toernooi, 11 uur. Augustinus, optreden Plok, 21 uur. Zondag Middelweg 19 c, kindervoorstelling Leids Poppentheater, 14.30 uur. Molenlaan 3, Voorschoten, ten toonstelling Joop en Alexandra - keramiek en tapijten, 11-17 uur. Groenoordhallen, Paaslunapark, 13-24 uur. Duinrell, Wassenaar, eieren zoe ken, 14 uur. Maandag Molenlaan 3, Voorschoten, tentoonstel ling Joop en Alexandra - keramiek en tapijten, 11-17 uur. Groenoordhallen, Paaslunapark, 10-24 Museum Volkenkunde, Latijns-Ameri kaanse middag, 15 uur. Bureau voor Rechtshulp, Herengracht 50, open-middag, di. vanaf 15 uur. Artsen Leiden - Voor spoedgevallen wordt de weekenddienst van zaterdag 10 uur vm. tot zondag 24 uur, waargenomen door de volgende artsen: Wijk I (Morswegkwar- tier, noord-binnenstad, Noorderkwar tier en Groenoord): H.C. Jasperse jr., Witte Singel 72, tel. 124961; Wijk II (Kooi en Merenwijk): H.A.M.M. Meyer, Sto kroos 1, tel. 122113; Wijk III (Waard, Pro- fessorenwijk, Tuinstadwijk en zuid-bin nenstad): J. Stolk, Burggravenlaan 16, tel. 125820; Wijk IV (Zuid-West en Haagwegkwartier): van zaterdag 10 tot zondag 8 uur vm.: W. Schellekens, Paga- ninistraat 24, tel. 764035; van zondag 8 tot 24 uur. B. Roos, Zocherstraat 1, tel. 766123. De dienst van zondag 0.00 tot maandag 24 uur, wordt waargenomen door Wijk L R.M.G. Taytelbaum, Hogewoerd 138, tel. 120266; Wijk II: F.B. Kruis, Klaproos 34, tel. 126371; Wijk III W. de Bruyne, de Laat de Kanterstraat 32, tel. 126866; Wijk IV: A.A van Rijn, Melissetuin 5, tel. 210797. Leiderdorp - De dienst van vrijdag en zaterdag wordt waargenomen door S.P. Ouwerkerk, Loevestein 40, tel. 891037. Beide dagen spreekuur van 12.30-13 uur op Gezondheidscentrum Winkelhof, Florijn 10, tel. 891000. De dienst van zon dag en maandag wordt waargenomen door J. van de Beek en J. van der Leden, Hoofdstraat 8, tel. 894539. Zondag en maandag spreekuur van 12.30-13 uur op Hoofdstraat 8, tel. 894539. Oegstgeest - E.W.F. van Walchren, Oranjelaan 29, tel. 152130 (zaterdag en zondag); D. Held, Marelaan 36, tel. 152255 (maandag). Voorschoten - B. van Beusekom, P. Heynlaan 6, tel. 071-763551 (zaterdag); A. Tromp, Leidseweg 328, tel. 071-762159 (zondag); W. van Dam, Palestrinalaan 29, tel. 3960 (maandag). Warmond - L. Lempers, Churchilllaan 13, Voorhout, tel. 02522-10140. Apotheken De dienst van 13 april tot maandag 8 uur vm. wordt waargenomen door Apo theek Leiden Zuid West, Brahmslaan 20, Leiden, tel. 071 -763134; Apotheek Beker, Lijtweg 4, Oegstgeest, tel. 155482. De avond-, nacht- en zondagdienst wordt waargenomen vanaf maandag 8 tot vrijdag, door Apotheek Herdingh en Blanken, Hogewoerd 171, Leiden, tel. 120502; Apotheek Beker, Lijtweg 4, Oegstgeest, tel. 155482. Indien het na 11 uur *s avonds niet meer mogelijk is met openbaar vervoer naar de apotheek te komen kan men uitslui tend voor spoedrecepten van een taxi, tel. 122444 gebruik te maken. Wijkverpleging Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel. ten noorden van de Rijn 134604; tel. ten zuiden van de Rijn 121753. Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - Ge zondheidscentrum Leiderdorp, Ber kenkade, tel. 4101ÏH, spreekuur ma. t/m vr. van 14-15 uur. Oegstgeest - Interkruis, Lijtweg 7, tel. 154500. Voorschoten - Gezondheidscentrum, v.d. Waaslaan, tel. 4641. Warmond - zr. S. Posthuma, Kagerplein 308, Sassenheim, tel. 02522-14463. Dierenartsen Leiden - A.W. Helder, Hermelijnvlinder 36, Leiden, tel. 071-146686; Y. Krol. Pres. Kcnnedylaan 260, Oegstgeest, tel. 071-153266 (van zaterdag 12 tot maandag 12 uur), J. Vestjens, Rijn en Schiekade 23, Leiden tel. 144323 (van maandag 12 tot dinsdag 8 uur); B.H. Broer, Boshui- zerlaan 13, Leiden, tel. 071-764058. LEIDEN/VOORSCHOTEN/LEIDER- DORP - Huwelijk: W. M. J. van Klink (Leiden) en J. E. van Bostelen (Lei derdorp); J. J. Kroon (Leiderdorp) en J. Zeilstra (Leiderdorp); C. W. M. de Ruiter (Leiden) en R. Boerman (Lei den; L. van der Schaaf (Leiderdorp) en J. Hoogendam (Leiderdorp). Ondertrouw. A. Duiker (Koudekerk aan den Rijn) en H. N. de Haas (Leider dorp); H. van der Hoogt (Leiderdorp) V. G. M. Carels (Leiden); C. G. M. van den Hout (Leiden) en H. van Winkel (Leiderdorp). Overleden: P. J. Swaak (78 jaar) gehuwd met C. de Roode (Leiden); B. M. Kool (16 jaar) J. A van Ameron (77 jaar) ge huwd met van Noort (Voorschoten); J. G. Bronsgeest (48 jaar) (Leiden); H. Maat (83 jaar) gehuwd geweest met C. Nielsen (Leiderdorp); T. H. Bleijswijk (85 jaar) gehuwd met J. C. Nodelijk (Leiderdorp); J. de Vos (68 jaar) ge huwd met H. J. Schimmel (Leiden). LEIDEN - Vanochtend om tien uur is het Paaslunapark op het bui tenterrein van de Groenoordhal len van start gegaan. De foto is gisteren tijdens de opbouw, die twee dagen in beslag nam, ge- maakt. Nu staat het hele voorter rein vol met in totaal 26 attrak- ties. Iets nieuws is de "Cinema 180", een bioscoop waarvan het doek gevormd wordt door de 180 graden van de binnenzijde van een bol. De toeschouwer staat als het ware midden in het gebeuren dat op het doek wordt grprojec- teerd. Deze zelfde attraktie was in de zomer van vorig jaar te aan schouwen bij "Jeugdstad" op het terrein van de Ton Menkenhal. Het Paaslunapark is geopend op de volgende tijden: vandaag tot halj elf, morgen van één uur tot middernacht, maandag van tien tot middernacht en dinsdag eveneens van tien uur tot twaalf uur 's nachts LEIDEN - Klinkende namen van gerenommeerde popmusici staan borg voor het geluid van de jongste professionele Haagse formatie "The Freelance Band". Leiden werd gisteravond in het Leids Vrijetijdscentrum in de gelegenheid gesteld met dit nieuwe geluid kennis te maken. "The Freelance Band" bestaat uit Frank Nuyens (ex-Q65/You're the Victor/And Your Kind/World of Birds). Aad van Pevlen (ex- Himalaya), John Lagrand (ex-Li- vin' Blues) en gitarist/zanger Philip Kroonenberg. die in het verleden met Ton van Bergeyck een niet onbekend duo vormde. Vooral Kroonenberg drukt zijn Mishandelingen LEIDEN - Een vrouw van 81 jaar is rond twaalf uur de afgelopen nacht op straat aangevallen door twee mannen van rond de twintig jaar. De vrouw liep in de Scha- pensteeg (tussen de Apothekers- dijk en de Haarlemmerstraat), toen de mannen haar van achter en grepen, op straat gooiden en haar handtas ontvreemden. Daarna maakten de mannen zich snel uit de voeten. De vrouw is op het politiebureau aan enkele kneuzingen behandeld. In haar tas zat ondermeer een bedrag van honderd gulden en een bejaar denpas. Een 24-jarige taxi-chauffeur is van nacht om twee uur mishandeld door twee cliënten die een rit naar Amsterdam niet vooruit wensten te betalen. Toen de taxi-chauf feur zijn wagen voor het Lido- theater op de Steenstraat tot stil stand bracht kreeg hij een klap in zijn gezicht waardoor hij een bloedneus kreeg en zijn bril werd vernield. Een bromfietser heeft vannacht met zijn helm de linker portierruit van een auto vernield waardoor de automobilist een tiental snijwondjes in zijn gezicht opliep. De bromfietser had naar zijn zin te hard moeten afremmen terwijl hij op de kruising Ringka- de, Kooilaan voorrang had op de auto. Hierdoor kwam hij ten val. Nadat hij de autoruit had inge slagen is hij er vandoor gegaan. LEIDEN - Aan de Landbouwhoge school in Wageningen zijn voor het doctoraal diploma geslaagd: I. Mastenbroek, Waddinxveen (plantenveredeling), en G.A. Zielhuis (voeding). Aan de Groningse universiteit slaagde voor het doctoraal exa men mevr. J.M. Medema uit Lei den (duits) en W. Kanbier uit Lei den (andragogiek). Inbraak De Does LEIDERDORP - Bij een inbraak in** zwembad De Does is de afgelo pen nacht voor naar schatting duizend gulden schade aange richt. Voor zover bekend is er bo vendien een bedrag van f 120,- ontvreemd. Zowel de hoofdin gang als alle tussendeuren wer den geforceerd. stempel op de muziek van "The Freelance Band", omdat hij ver antwoordelijk is voor de teksten van de "Freelance-composities". De muziek is van de hele groep. "Red Nose Express", "Please Don't Tell Me You Don't Love Me", "Going Like A Hurricane", en "Cleaning My House" zijn nummers, die een duidelijk en herkenbaar muzikaal profiel schetsen van deze nieuwe Haagse formatie. De groep luistert graag naar Brood en Vitesse in Neder land en buiten ons land zijn dat voornamelijk J.J.Cale en Tony Joe White. Het opmerkelijke van deze nieuwe formatie is, dat men zonder drummer speelt. Bij mijn weten de enige Nederlandse formatie in dit genre, die zich blijkbaar de luxe kan veroorloven zonder drummer op te treden. Pikant de tail is. dat de leden van "The Freelance Band" hun eigen soundcheck maken voor elk op treden. Daarom was de eerste set van hun optreden kwalitatief wat minder dan men van een band met dergelijk muzikanten mag verwachten. Maar tijdens de tweede set kwam de band zeer verdienstelijk terug. Dat het Leids Vrijetijdscentrum als eer ste deze veelbelovende formatie naar Leiden bracht, illustreert het muzikale gevoel van de staf. BERT KOEKEBAKKER LEIDEN - De gemeenteraadsfrac ties van PPR, PSP en CPN on derschrijven de bezwaren die het buurtcomité Noordvest heeft te gen de korte periode waarin een conceptbestemmingsplan voor deze buurt gemaakt zou moeten worden. Dat plan zou voor zeven mei gereed moeten zijn. De frac ties hebben hun standpunt dui delijk gemaakt in een brief aan het college van burgemeester en wethouders, waarin ze schrijven: "Hierdoor zullen de mogelijkhe den voor het aktief meedenken van de buurt vrijwel onmogelijk zijn geworden Het bevreemdt ons dat deze termijn voor de to tale buurt wordt aangehouden, terwijl alléén voor het Krantz- complex een dwingende reden aanwezig is voor de genoemde datum". De fracties menen dat alleen indien er ook voor de andere delen van de buurt een dwingende reden het conceptbestemmingsplan te realiseren, is te rechtvaardigen dat "uitgangspunten voor in spraak met voeten getreden wor den". De fracties vragen B en W de rede nen voor deze grote haast aan haar en aan de buurt bekend te maken en bepleiten een tijd schema, opgesteld in overleg met het buurtcomité, waarin vol doende mogelijkheden zijn op genomen voor een inbreng van uit de buurt. LEIDEN - Gisteren begon in het Leids Vrijetijdscentrum een paastoernooi van de Leidse Go Club. Voor het eerst in haar 10-ja- rig bestaan organiseerde de club een dergelijke gebeurtenis. Er hadden zich 45 Go-liefhebbers voor het toernooi, dat tot van avond voortduurt, opgegeven, een gedeelte van hen kwam he laas niet op tijd opdagen. Go is een spel waarbij het de kunst is om met je stenen gebieden op het bord te veroveren, en boven dien stenen van de ander te "eli mineren" door ze in te sluiten. Het oorspronkelijk Chinese spel wordt nu naar wordt aangeno men vooral in Japan fanatiek beoefend. Hoewel het Go-spel volgens orga nisator Job Korving veel wis kundigen "trekt" gaat de omge keerde stelling niet opi het Go spel is door iedereen te spelen. Op de foto een kijkje bij het giste ren begonnen toernooi. Hoewel het in die tijd voor mensen van nette familie zeker niet erg gebruikelijk was met hun handen te werken, was Christiaan er dol op. Tot zijn dood toe zou hij, die als jongen van veertien al tot er gernis van zijn gouverneur een draaibank had geconstrueerd, zich naast en in verband met zijn theoretische werk steeds ook met instrumenten, apparaatjes enzo voort bezig houden. Zo sleep hij bijvoorbeeld zelf de lenzen die hij gebruikte bij zijn telescopische waarnemingen (een aantal daar van is in het museum te zien). In 1655 maakte hij met zijn broer Lodewijk zijn eerste reis naar Pa rijs, waar hij kennis maakte met tal van geleerden. Terug in Den Haag ontdekte hij, in 1657, het In 1672, het "rampjaar", kreeg de Republiek der Nederlanden weer een stadhouder Willem III. Naarmate de stadhouder een meer anti-Franse politiek voer de, werd het klimaat in Parijs voor Christiaan onprettiger. In 1681 keerde hij voorgoed naar Den Haag terug. Zijn laatste jaren waren eenzaam. Hij overleed in 1695, wel be roemd, maar toch ook een tikje miskend. Zijn populairste bock, de "Kosmotheoros" (Beschou wer van het Heelal) verscheen na zijn dood. Voorde Nobelprijs was hij nog een paar eeuwen te vroeg geboren. THIJS JANSEN Christiaan Huygens (de grootvader van de held van deze geschiede nis) was secretaris van stadhou der Willem I van Oranje en na diens gewelddadige dood, waar Balthasar Gerardts in 1584 de hand in had, werd hij een van de belangrijkste adviseurs van prins Maurits. Zijn zoon Constantijn was secretaris van prins Frederik Hendrik en later van Willem II. Het zou dan ook niet vreemd zijn geweest als Constantijns zoon Christiaan op zijn beurt zijn va der zou zijn opgevolgd. Maar dat ging niet door. want ten eerste was er sinds 1650, toen Christiaan 21 jaar was, geen stadhouder meer en ten tweede zag Chris tiaan een dergelijke loopbaan ook bepaald niet zitten. In een beschrijving over de weten schapper van het Museum Boer haave staat, dat zijn belangstel ling en talenten meer aansloten bij een andere traditie in de fami lie: kunsten en wetenschappen. Als musicus en componist pres teerde hij bijzondere dingen. Daarnaast was hij hevig geïnte resseerd in schilderkunst, filoso fie en wetenschappen. In 1645 ging de jonge Christiaan rechten en wiskunde studeren in Leiden, maar daar kon men hem niet veel nieuws meer bijbren gen. Van 1647 tot 1649 bracht hij twee jaar door aan het door zijn vader opgerichte Oranje-college in Breda. Meteen na die studie nam hij nog deel aan een diplo matieke reis naar Denemarken, maar toen had hij er ook voor goed genoeg van. Met een forse toelage van zijn vader als enige bron van inkomsten ging hij zich voortaan wijden aan de wisRunde en de natuurwetenschappen Parijs principe van het slingeruurwerk, waarvan hij door Salomon Coster de eerste exemplaren liet maken (Haagse klokjes). In de volgende jaren reisde Chris tiaan nog herhaalde malen naar Parijs en ook naar Londen, waar hij tot lid van de net opgerichte Royal Society werd gekozen. In 1664 werd hij namens Colbert, de eerste minister van Lodewijk de Veertiende, uitgenodigd om ge salarieerd lid te worden van een op te richten Academie Royal des Sciences (Koninklijke Academie van Wetenschappen), waar hij dan leider van het wetenschap pelijk programma zou worden. Hij nam het aanbod aan en ves tigde zich in 1666 in het gebouw van de Académie, waar hij vijf tien jaar zou blijven. Gedurende die tijd hield hij zich bezig met allerlei terreinen van wetenschap: lichttheorie, me chanica, trilling en tijd meetkun de enzovoort. Zijn meesterwerk, "Horlogium Oscillatorium" (Het Slingeruurwerk, 1673), droeg hij op aan zijn hoogste baas, Lode wijk de Veertiende. Tikje miskend Maar dat was niet alles wat de klok sloeg. Hij vond een nieuw middel uit om een uurwerk te reguleren: de onrust. Samen met zijn leer ling Denis Papin (de uitvinder van de snelkookpan) construeer de hij een buskruitmotor. En in aansluiting op zijn idee om het octaaf in 31 gelijke delen te ver delen, liet hij het niet bij de bere kening van de overeenkomstige snaarlengten, maar ontwierp hij ook een 31-toons clavecimbel. waarop hij met veel plezier ook zelf speelde. 's Zomers verbleef Huygens in het familiebedrijf Hofwyck in Voorburg. Het huis in nu ingericht als museum en dringend aan restauratie toe. LEIDEN - Men hoort wel eens spreken over wetenschap pelijke onderzoekers die in een ivoren toren zouden le ven, zonder contact met de dingen van alle dag. Zo déze mensen al bestaan, behoorde Christiaan Huygens in ieder geval niet tot dat gezelschap. Toen hij in december 1656 het slingeruurwerk uitvond, begreep hij dat velen graag zo'n klok zouden willen kopen, omdat hij de tijd veel nauwkeuriger aangaf dan alle klokken die eerder waren gemaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 2