Kans op nieuw
onderzoek naar
waarde therapie
'Wetenschap
kan niet
meer om
mij heen'
8SSQ3B
Moerman zeker
van rehabilitatie
Gezonde stofwisseling vormt
basis van Moermans theorie
I
ZATERDAG 7 APRIL 1979
PAGINA 23
Moerman in zijn apotheek
vTLAARDINGEN - In zijn werkkamer, die een
sfeer van de jaren twintig uitademt, gaat dokter
Moerman op één been staan en zakt daarna
langzaam door de knie. Het andere been strekt
hij recht voor zich uit. "Welke 86-jarige doet me
dat na?", vraagt ie. Hij heeft het kunstje niet
gedaan om te laten zien dat hij zijn lichamelijke
conditie als voorbeeld stelt van zijn eigen ge-
zondleventherapie. Moerman immers rookt er
stevig op los en laat ook de koffie met bitterkoek
niet staan. Nee, het vermoeiende beenstandje is
het bewijs dat hij fysiek nog wel tot wat in staat
"Moerman schildert men het liefst
af als een afgetakelde plattelands-
arts met een eigen boerderijtje,
een hoop rare denkbeelden en
een mestvaalt voor de deur", zegt
hij. "Maar je ziet 't, ze hebben het
mis. O.K., hij loopt tegen de ne
gentig, dus erg veel tijd heeft 'ie
niet meer. Daaróm ook heb ik
eind vorig jaar dat boek geschre
ven. Om de discussie rond m(jn
therapie in een stroomversnel
ling te brengen. Mijn patiënten
zeggen wel eens: Jammer dokter,
uw erkenning komt pas na uw
dood. Nou dan hebben ze het
goed mis. Ik zal de rehabilitatie
nog beleven. Niet dat ik mij veel
voorstel van dat onderzoek dat er
mogelijk komen gaat. Althans,
niet als ik te maken krijg met dat
zelfde stelletje uit 1958. Dan ben
ik gelijk verkocht. Daarom, als zij
in de commissie komen te zitten
dan zal ik niet aan het onderzoek
meewerken. Meinsma? Een be
drieger. Muntendam? Ik heb hem
gewaarschuwd dat als 'ie ooit een
voet durft te zetten op mijn erf dat
ik dan met de hooivork achter 'm
aankom. Achterafkan ik mij nog
wel voorstellen dat die twee me
toen zo voor schut hebben gezet.
Want als mijn therapie juist is dan
kan het hele Kankerinstituut wel
inpakken. En mijn therapie is
juist. En daar hoeven ze ook echt
geen jaren op te studeren. Als ze
vijf integere wetenschapsmen
sen nemen, dan kan de zaak in
een week bekeken zijn.
Patiënten
Ze hoeven alleen maar met mijn pa
tiënten te gaan praten. Zij zijn
mijn bewijzen. Maar ze zullen wel
weer gaan werken met statistie
ken. Nou dan kan ik ze 2en moeie
tip geven. Moeten ze voor de aar
digheid maar eens nagaan hoe
veel kankergevallen zich tijdens
en vlak na de laatste wereldoor
log in Den Haag hebben voorge
daan. Dan zullen ze zien dat tus
sen '42 en '45 het aantal enorm
afnam. Hoe dat kwam? Dood
eenvoudig door de voeding. Geen
koffie te krijgen toen, geen thee,
geen bier, geen wittebrood, wei
nig vlees maar de Hagenaars
hebben toen wel het hele West-
land leeg gegeten. Veel groente
en fruit dus. Net als in mijn dieet.
En wat zien we na '45? Schiet het
aantal kankergevallen weer om
hoog. Om zo'n bewijs kunnen ze
toch niet heen. En het is nog offi
cieel ook. Als ze in de jaren vijftig
de zaak goed hadden uitgezocht
was mijn gelijk toen al uitgeko
men. Vanaf die tijd tot nu is er
bijna een half miljoen mensen
aan kanker gestorven. Van hen
hadden er met mijn therapie heel
wat gered kunnen worden.
Vrijgezel Moerman, vorige week
kreeg hij het ere-lidmaatschap
van Amnesty International,
noemt zichzelf graag de "platte
landsarts van Vlaardingen".
Werd daar geboren op het uitge
strekte landgoed Hoogstad, dat
hij later van zijn ouders erfde. Hij
woont er nu nog, al is de rust op
het landgoed tegenwoordig ver te
zoeken. Vlak voor de omge
bouwde boerderij u
keersweg aangelegd.
Duiven
Die weg is er de oorzaak van ge
weest dat zijn Instituut voor
Kankeronderzoek, onderge
bracht in de hoeve, nauwelijks
meer kan functioneren. Moer
man is destijds tot zijn
opmerkelijke therapie gekomen
na uitvoerig proeven te hebben
genomen met duiven. Proefon
dervindelijk kwam hij tot de
conclusie dat onder optimaal ge
zonde duiven geen kanker voor
komt, zelfs niet als ze met kan
kercellen worden ingespoten.
Het optimaal gezonde duiveli-
chaam werkte in dat geval als on
derdrukker van de kanker.
Moerman is toen gaan onderzoe
ken welke stoffen aan de basis
liggen van zo'n ideale gezond
heid en heeft de resultaten van
zijn studie toen geprojecteerd op
de mens.
De experimenten met duiven zijn
pas sinds kort stopgezet. Nu de
verkeersweg er is zijn de dieren
nogal schrikkerig vanwege het
lawaai en eigenlijk alleen nog
maar nuttig voor kleine proeven.
Moerman heeft aanvankelijk ge
weigerd een deel van zijn land
goed aan de gemeente Vlaardin
gen te verkopen. Maar moest wel
toen een onteigeningsprocedure
in werking trad. Zo'n maatregel
had de gemeente niet kunnen
nemen als Moermans proeven de
kwalificatie "van wetenschappe
lijke waarde" hadden gehad.
Maar die kwalificatie hebben zijn
proeven nooit
Niet zaligmakend
"Men kan niet om mij heen", zegt
Moerman, die nog dagelijks van
's morgens elf tot 's avonds zes
consults geeft. Er zijn bewijzen
van tenminste 100 keiharde ge
vallen. Ik zeg niet dat mijn thera
pie zaligmakend is. Toen Ford
met de allereerste auto op de
markt kwam moest er ook nog
veel aan worden verbeterd. Maar
laten ze alsjeblieft stoppen met al
die woeste middelen tegen kan
ker. Waarom gelijk dat operatie
mes, waarom dat geschiet met
stralen, waarom die poeders zo
dat mensen het hart uit het li
chaam braken. Het begrip gene
zen vraagt om een heel andere in
terpretatie. Ze hebben mij wel
eens de grootste oplichter van
Nederland genoemd. Geld zou
mijn grootste drijfveer zijn?
Onzin. Vanwege mijn erfenis ben
ik een vermogend man. Kan doen
en laten wat ik wil. Waarom zou
ik dan mensen geld uit de zak
willen kloppen? Kom nou! Weten
ze eigenlijk wel wat ik voor een
consult vraag? Zes guldentjes.
Geen cent meer. Om af en toe
voor mijn werkkamer een nieuw
vloerkleedje te kunnen kopen.
"In Amerika worden mensen als ik
op handen gedragen. Ik kan er zo
heen. Verdien ik er grof geld als
ik wil. Maai- ik ga niet. Een fami
lielandgoed van een paar hon
derd jaar laat je niet zo maar ach
ter je. Bovendien, ik wacht nog
ergens op. Op rehabilitatie".
Hoewel staatssecretöris Veder-
Smit al heeft laten doorscheme
ren er weinig nut in te zien. is de
kans toch groot dat opnieuw de
waarde zal worden onderzocht
van de alternatieve kankerthera
pie zoals die is ontwikkeld door
de Vlaardingse arts Moerman. De
meerderheid van de Vaste Ka
mercommissie voor Volksge
zondheid heeft bij de behande
ling van de nota kankerbestrij
ding op een dergelijk hernieuwd
wetenschappelijk onderzoek
aangedrongen.
Het eerste onderzoek werd afge
rond in 1958. De conclusie toen:
de Moerman-theorie is naïef en
kan met de beste wil van de we
reld niet au seneux worden ge
nomen. En daar bleef het niet bij.
Moerman werd tevens beschul
digd van kwakzalverachtige me
dische praktijkvoering en het ge
rechtshof in Den Haag veroor
deelde hem tot duizend gulden
boete.
De eis toen om ook voor enige tijd
het privé-onderzoekinstituut van
de Vlaardinger te sluiten, werd
door de rechter afgewezen.
Een half jaar geleden verscheen
van de hand van Moerman een
boek getiteld "Kanker kan gene
zen". Daarin spuit hij niet alleen
zijn gal over het eerste onderzoek
maar komt hij ook met een
bloemlezing van schriftelijke
verklaringen van kankerpatiën
ten die menen door hem genezen
te zijn. In de publicatie scharen
ook diverse medici zich achter de
denkbeelden van de nog steeds
praktiserende Vlaardinger. On
der andere de Amerikaanse bio
chemicus en Nobelprijswinnaar
Linus Pauling, die na de eerdere
publicatie van het boek in Ame
rika concludeerde dat Moerman
met zijn therapie een grote bij
drage levert tot de oplossing van
het kankerprobleem.
Voorzichtiger
sche wetenschap wat voorzichti
ger is geworden in haar stelling-
name tegen alternatieve genees
wijzen. Immers, recente onder
zoekingen hebben uitgewezen
dat er wel degelijk een verband
bestaat tussen voedingsgewoon
ten en kanker en dat is juist het
uitgangspunt van Moermans
theorie.
Zijn simpele stelling: de meeste
vormen van kanker krijgen geen
kans zich te ontwikkelen in een
lichaam waarin een gezonde
stofwisseling plaats vindt. En ge
zond wil in zijn ogen zeggen het
voldoende aanwezig zijn van in
totaal acht stoffen, die we via de
voeding binnen krijgen. Het zijn:
citroenzuur, ijzer, jodium, zwavel
en de vitamines A, B, C en D.
Krijgen we van deze stoffen on
voldoende binnen dan stijgt de
kans op kanker.
Volgens het dieet dat Moerman zijn
patiënten voorschrijft zijn met
name uit den boze het gebruik
van vlees, vis, gevogelte, water,
koffie, thee, suiker, aardappelen
en industrieel bewerkte voe
dingsmiddelen. Kankerwerend
noemt hij onder meer ge
perste vruchtensappen, karne
melk, eidooiers, volkoren brood,
sla, komkommer, augurken, wor
teltjes, rode bieten, zilvervlies
rijst, olijfolie en veel fruit.
In 1940
Moerman noemt zijn voedingsthe
rapie. die hij in 1940 voor het eerst
op een kankerpatiënt toepaste
(de man genas maar op advies
van deskundige Meinsma kwam
de commissie Delprat tot de
uitspraak dat Moerman geen
kanker had behandeld maar een
darmonsteking) "de nieuwe
zienswijze". Onder de oude ver
staat hij de binnen de medische
wetenschap gangbare en veruit
de meeste aanhangers tellende
cellulairhypothese Die gaat er
van uit dat kanker een kwestie is
van "de cel", die door een tot nog
De 86-jarige vrijgezel thuis. "Moerman
den en een mestvaalt voor de deur".
afgetakelde plattelandsarts met e
eigen boerderijtjee
toe onbekende oorzaak verandert
in een kankercel. Door een ver
dere deling van die cel ontstaat
een tumor. Moerman verwijt de
cancerologen dat ze pas gaan in
grijpen als die tumor er al is. Vol
gens hem kan er veel eerder actie
worden ondernomen. En wel
door attent te zijn op klinische
symptomen die waarschuwen
voor de komst van wat hij noemt
"een déraillement in de stofwis
seling" waaruit dan een kanker-
tumor kan ontstaan.
Huisarts
De Nederlandse huisartsen zouden
in de kankerpreventie een be
langrijke rol kunnen gaan spelen.
Die zouden bijvoorbeeld, zo stelt
Moerman zich dat voor, twee keer
per jaar hun patiënten
kunnen nakijken op die
klinische kankersymptomen.
Zoals de verandering van de
huid, afwijkingen aan de nagels
en aan het haar, lusteloosheid,
tandvleesbloeding, een vertraag
de genezing van wonden en
slechte littekenvorming, ge
wichtsvermindering en een nei
ging tot zweten en zwaarmoedig
heid.
Is er eenmaal een tumor geconsta
teerd dan zou de kanker niet van
daaruit beoordeeld moeten wor
den maar vanuit de vraag welke
van de acht eerder genoemde
stoffen er op dat moment in het
lichaam ontbreken om te kunnen
spreken over een ideale gezond
heid. Artsen, vindt Moerman,
zouden zich naast hun kennis van
ziekten eens wat meer bezig moe
ten houden met de vraag wat ge
zondheid is.
Moerman krijgt wat zijn dieet- en
voedingsideeën betreft niet al
leen morele steun van zijn
(groeiende groep) patiënten maar
sedert enige tijd ook van een
twaalftal huisartsen, die in hun
praktijk de Moerman-methode
toepassen.
Gezien de resultaten van recent
kankeronderzoek (onder meer
het verband tussen vet eten ener
zijds en borstkanker en kanker
aan de dikke darm anderzijds)
vraagt men zich in medische
kringen af of het onderzoek in
1958 wel helemaal is gelopen zo
als het hoorde. Er worden nu gro
te vraagtekens bij gezet.
Onvrede
Onvrede met het onderzoek van
toen valt vooral te proeven uit het
recente nummer van Interme
diair, het vakblad voor weten
schappers, waarin vijf van hen
(onder wie drie artsen) een plei
dooi houden voor een nieuw on
derzoek. Ze vinden dat er in 1958
geknoeid is met de feiten, althans
sprake is van een zeer eenzijdige
interpretatie daarvan. De vijf
menen dat Moerman voor zijn
uitgedachte therapie eerder eer
toekomt dan, zoals destijds het
geval was, hoon.
Staatssecretaris Veder-Smit heeft
nog geen definitieve beslissing
willen nemen over een her
nieuwd onderzoek. Daar wacht
ze mee tot na het paasreces. Er
zijn een paar mogelijkheden. Een
is dat de staatssecretaris te rade
gaat bij de in 1977 ingestelde
commissie Alternatieve Ge
neeswijzen. Professor Munten
dam, in 1958 was hij directeur-
generaal voor de volksgezond
heid, is daar de voorzitter van.
Wat hem betreft hoeft er géén
nieuw onderzoek te komen.
Dan is er nog de stichting Sikon.
Daarin zitten vijf wetenschap
pers die als een soort particulier-
initiatief de Moerman-methode,
die hen erg aanspreekt, willen
onderzoeken. Het geld voor zo'n
onderzoek hebben ze echter niet
beschikbaar.
Veder-Smit kan besluiten de stich
ting in aanmerking te laten ko
men voor overheidssteun, waar
schijnlijk dan in de vorm van een
bijdrage uit het Wilhelmina-
fonds. In dat geval zal de over
heid ongetwijfeld een belangrij
ke vinger in het onderzoek willen
hebben. Onder meer willen be
palen welke onderzoek-methode
moet worden gevolgd.