Grens in Sinaï
eerder geopend
Direct gevaar Harrisburg lijkt geweken
SPAAR-
DEPOSITO'S
8%
8|%
Sh%
8i%
EXPLOSIE OP LUCHTHAVEN
Chalil
treedt
niet af
Links wint in Spanje
Griekenland
over
twee jaar
lid EG
Top Begin-Sadat op 27 mei
LEIDSE SPAARBANK
Burgers ontvluchten
Oegandese hoofdstad
WOENSDAG 4 APRIL 1979
Kerncentrale wellicht nooit meer te gebruiken
HARRISBURG (Reuter/AFP/UPI)
- Amerikaanse regeringsfunk-
tionarissen hebben gisteren
voorzichtig de hoop uitgespro
ken dat het ergste gevaar in de
kernreactor van Three Miles Is
land in de Amerikaanse staat
Pennsylvania is geweken. Niet
temin vreest men dat het zeer ho
ge niveau van radioactiviteit in
het hart van de reactor vitale con-
trole-apparatuur zozeer heeft be
schadigd dat deze onbruikbaar
en onherstelbaar is geworden.
Dit heeft een woordvoerder van
de federale nucleaire reglemen
teringscommissie (NRC) gisteren
meegdeeld.
Een eerste onderzoek wijst erop dat
wellicht de meeste - en mogelijk
alle - van de 36.000 met metaal
bedekte uranium brandstof sta
ven in het hart van de reactor on
herstelbaar beschadigd zijn. Dit
zou gebeurd moeten zijn toen de
koelsystemen defect raakten bij
het ongeluk van vorige week
woensdag. In de normale situatie
wordt slechts een derde van het
hart van een kernreactor per jaar
vervangen om nieuwe brandstof
toe te voegen, aldus een funktio-
Wetenschapsmensen en technici
gingen gisteren door met hun po
gingen de gasbel nog meer te
verkleinen en de reactor tot een
veilige temperatuur te laten af
koelen. Maar aangezien er nog
steeds risico's bestaan, blijven,
volgens de Bescherming Bevol
king de evacuatieplannen gereed
liggen. Er zijn aanwijzingen dat
een aantal van de 200.000 mensen
die het gebied rond de centrale
hadden verlaten, naar huis te
rugkeren. De BB raadt niettemin
zwangere vrouwen en kleine
kinderen nog aan buiten een
straal van vijf km van de reactor
te blijven.
Onderzoekingen hebben uitgewe
zen dat de hoogte van de radio-ac
tiviteit in de Amerikaanse staat
Maine aanzienlijk is toegenomen.
Het is zeer goed mogelijk dat de
straling afkomstig is van de kern
reactor van Three Miles Island in
Pennsylvania. Dit heeft professor
Armentrout van de universiteit
van Maine gisteren gezegd.
De hoogleraar in de natuurkunde
heeft sinds het ongeluk in de
kernreactor de hoogte van de
radioactieve straling in Zuid-
Maine gemeten. Volgens het
hoofd van de Bescherming Be
volking in de streek van Cum
berland, is er geen reden tot
alarm. Hij geeft wel toe dat „de
metingen van professor Armen
trout een aanzienlijke verhoging
aangeven en dat de weerpatronen
erop wijzen dat de radioactieve
neerslag uit de richting van de
centrale in Pennsylvania komt".
De apparatuur van de hoogleraar
wees aan dat de radioactiviteit
acht maal hoger is dan normaal.
De gevaarlijke gasbel is nu volledig
verdwenen. Dit verklaarde gis
teravond de voorzitter van de
nucleaire reglementeringscom
missie (NRC), Harold Denton.
Het gevaar is vergeleken met en
kele dagen geleden aanzienlijk
verminderd en de verdwijning
van de gasbel uit de betonnen to
ren die het reactorvat omringt be
tekent dat men zich niet langer
ernstige zorgen maakt over het
risico van een explosie. De spe
cialisten zullen zich nu bezig
houden met het zoeken van de
beste oplossing om de reactor
volledig en met zo weinig moge
lijk risico af te laten koelen.
De kerncentrale van Three Miles
Island loopt de kans een miljar
den dollar kostend mausoleum
voor eeuwen te worden, volledig
onbruikbaar en ontoegankelijk.
Dit is de mening van Amerikaanse
experts, die vragen hebben
beantwoord van commissies van
het Amerikaanse congres.
Senator Gary Hart, voorzitter van
de subcommissie voor kernener
gie, vatte hun verklaringen als
volgt samen: „De centrale kan zo
zwaar radioactief besmet zijn dat
zij misschien nooit meer in ge
bruik wordt genomen. De ont
smetting zou veel meer kosten
dan de bouwkosten hebben be
dragen". De senator sprak van
'een miljarden-mausoleum'.
Het enige wat de deskundigen
schijnen te weten is dat de
radioactieve straling in het in
wendige van de enorme beton-
kolos is opgelopen tot dertigdui
zend röntgen per uur. Driehon
derd röntgen zijn dodelijk. „Een
dergelijke besmetting is zonder
weerga in de geschiendenis Van
de kernenergie", zei de voorzitter
van de subcommissie voor milieu
en energie van het huis van af
gevaardigden, Morris K. Udall.
In het ergste geval zal het bouw
werk een enorme doodkist wor
den, voor de komende eeuwen
niet te openen. Alles hangt af van
de isotopen die zich in de uit de
hand gelopen reactor hebben
kunnen ontwikkelen.
Niemand heeft de centrale nog zo
dicht kunnen naderen dat nauw
keurige gegevens konden wor
den verzameld. Er waren wel
vrijwilligers, maar Metropolitan
Edison, eigenaar van de centrale,
wilde dat niet hebben omdat het
benaderen van de centrale 'zelf
moord' zou zijn. Men denkt er
over op afstand bediende robots
het gebouw in te laten gaan, maar
ook dat zal de eerste maanden
nog niet mogelijk zijn, zo hebben
de technici tegenover de com-
onderzoek verklaard.
Kamercommissie
De vaste kamercommissies van
buitenlandse zaken en kernener
gie zijn van mening dat de Ne
derlandse regering nog deze
week in de Tweede Kamer een
verklaring moet afleggen over de
storing in de kerncentrale in Har
risburg.
Beide commissies namen een voor
stel van de PvdA-fractie hierom
trent over. Het is de commissie
niet onmiddellijk te doen om be
leidsconclusies, maar wel wil
men weten welke beleidsvoor
nemen de regering heeft en welke
consequenties zij uit de gebeur
tenissen in Harrisburg trekt.
Voorts verlangt de
de regering na het paasreces, dat
eind deze week begint, een stuk
uitbrengt waarin conclusies
worden getrokken, onder meer
aan de hand van de rapportage
over Harrisburg. Aan de hand
van dat stuk willen de commis
sies dan een kamerdebat houden,
zo deelde PvdA-kamerlid Ter
Beek gisteravond mee.
CAIRO (AFP) - De Egyptische
premier, Moestafa Chalil, is in
het geheel niet van plan af te
treden. Er bestaat geen enkel
verschil van mening tussen
hem en president Sadat en er
zullen geen wijzigingen in het
kabinet worden aangebracht
zoals een gerucht wilde. Dit is
gisteren uit kringen in de om
geving van premier Chalil
verklaard.
Men erkent echter dat Chalil
besloten had het bezoek van
de Israëlische eerste-minis-
ter, Menachem Begin, te boy
cotten. Hij deed dat, zo voeg
de
toe,
schillende redenen
sommige van persoonlijke
aard waren. President Sadat
had zijn houding echter niet
afgekeurd.
Chalil had de weigering van
Begin om in Washington deel
te nemen aan een top met Car
ter en Chalil als een persoon
lijke belediging opgevat.
Premier Begin had laten we
ten dat hij president Sadat en
niemand anders wilde ont
moeten.
Chalil beschouwde de negatie
ve houding van Begin een on
aanvaardbare uitdaging die
een slecht begin zou zijn voor
het aangaan van betrekkin
gen tussen beide landen. Het
bezoek was volgens hem
voorbarig en zou Egypte
slechts meer moeilijkheden
met de Arabische wereld
brengen.
"Het gebrek aan tact over
schrijdt alle denkbare gren
zen", zo zou Chalil aan Sadat
hebben gezegd.
(Van onze correspondent)
CAIRO-JERUZALEM - Israël en Egypte zullen hun grens
in de Sinai-woestijn op 27 mei open verklaren en El
Arisj, de hoofdstad van de Sinai, wordt twee weken
eerder aan Egypte overgedragen dan men van plan
was.
Verdrag
China-SU
niet verlengd
PEKING (AFP/Reuter) - China
heeft besloten zijn verdrag van
vriendschap en samenwerking
met de Sowjet-Unie, wanneer het
volgend jaar afloopt niet te ver
lengen.
De Sowjet-Unie is hiervan volgens
het persbureau Nieuw-China gis
teren via een nota aan haar am
bassade in Peking officieel op de
hoogte gesteld door de Chinese
minister van buitenlandse zaken.
Volgens het persbureau werd tot de
stap, die verwacht was, besloten
"wegens de grote veranderingen
die zich in de internationale si
tuatie hebben voorgedaan en het
feit, dat het verdrag eigenlijk al
leen nog maar in naam bestaat als
gevolg van schendingen, waar
voor China niet verantwoordelijk
iS".
Daaruit blijkt dat de vrede tussen
Israël en Egypte de eerste huwe
lijksnacht zonder kleerscheuren
heeft doorstaan. Al is het geen
huwelijk uit liefde. Er was dan
ook geen gemeenschappelijk
communiqué, maar wel deelden
president Sadat en premier Be
gin na een gesprek van 50 minu
ten - aan het einde van Begins
bezoek aan Egypte - een reeks
van wederzijdse bezoeken mee:
een soort van werkschema voor
de komende maanden.
Een hoogtepunt daarin wordt ge
vormd door een nieuwe topcon
ferentie tussen Begin en Sadat op
27 mei in El Arisj, een dag nadat
Israël de stad in de Sinaï heeft
ontruimd. Samen met Begin zal
Sadat per helikopter op die dag
van El-Arisj naar Beërsheba in Is
raël vliegen. In deze twee steden
zullen de onderhandelingen over
de Palestijnse autonomie plaats
vinden.
Maar eerst moet het vredesverdrag
geratificeerd worden. President
Sadat spreekt morgen het Egyp
tische parlement toe en vandaag
doet Begin zijn kabinet en het
parlement verslag. Maandag 9
april vliegt de Egyptische minis
ter van buitenlandse zaken Bu-
trus Ghali naar Jeruzalem voor
de ratificatie en de dag daarop
vliegt zijn ambtgenoot Mosje
Dajan naar Cairo voor hetzelfde
doel. De Egyptische minister van
defensie Weizman volgt een dag
later, om met zijn Egyptische
collega de details van de terug
trekking te bespreken.
Begin en Sadat hebben nog wat
wederzijdse gebaren gemaakt. El
Arisj wordt op 26 mei ontruimd
en Ras Moehammed, in de zuide
lijke Sinai zal niet op 26 decem
ber, maar al op 26 oktober weer
onder Egyptisch bestuur staan.
Verder zal het luchtruim tussen
Tel Aviv en Cairo na de topconfe
rentie in El Arisj voor de burger
luchtvaart worden geopend. Be
gin en Sadat zullen daar in El
Arisj concrete beslissingen over
nemen. Maar de Israëlische
woordvoerder Pattir durfde we1
te voorspellen dat heel spoedig
na mei El Al en Egypt Air gere
gelde vluchten zullen uitvoeren,
terwijl de grens ook voor verkeer
zal worden geopend.
Wederom worden in Israël plannen
gemaakt voor vakanties in Cairo.
Israëlische reisbureaus voeren
reeds onderhandelingen met hun
Egyptische collega's, terwijl in de
kranten advertenties verschijnen
voor cursussen voor reisleiders
naar Egypte. Het Israëlische mi
nisterie voor toerisme heeft con
tact met de Egyptische autoritei
ten opgenomen om de nodige re
gelingen te treffen die in de eerste
plaats moeten voorkomen dat
Egypte plotseling door Israëli
sche toeristen zal worden over
stelpt.
De afspraken tussen Begin en Sa
dat worden spectaculairder ge
presenteerd dan ze op de keper
beschouwd zijn. Maar ook dat
heeft een politieke betekenis.
Egypte en Israël hebben als ge
meenschappelijk belang aan de
Arabische wereld en de eigen
achterban te laten zien dat het
menens is. Ook de grote koppen
in de Egyptische kranten over
Begins aanwezigheid in Cairo
waren een boodschap aan de
Arabische wereld: Egypte heeft
resultaten bereikt. En de man die
nog steeds een uitermate slechte
naam heeft in Egypte, Menachem
Begin, heeft zelfs van zijn fouten
geleerd: jubelend meldde de
Egyptische pers eenstemmig dat
Egypte van Begin niet alleen de
Sinai, maar ook de pyramides
had teruggekregen. Voor het
eerst had Begin gezegd dat de jo
den niets met de bouw van de py
ramides te maken hebben. Eén
historische claim minder, ver
zuchtten vele Egyptenaren.
De stemming werd tijdens het be
zoek geleidelijk beter. Daar had
de felle houding van het Afwij
zingsfront in Bagdad natuurlijk
veel mee te maken. De Israëli
sche oud-minister van buiten
landse zaken, Abba Eban, mee als
gast van Begin, zei dat de stem
ming aan het staatsbanket uit
stekend was. „Alsof we al jaren
lang vrienden waren".
De Egyptenaren vinden het ook
spannend de man die ze als vij
and nummer één hebben leren
kennen nu gewoon in Cairo rond
te zien rijden. Het zijn natuurlijk
gemengde gevoelens. Want der
tig jaar oorlog gaan je niet in de
koude kleren zitten. Daarom wa
ren er niet te veel vlaggen en niet
te veel mensen op straat.
Toch is iedereen tevreden. Het Is
raëlische volkslied heeft in Cairo
geklonken; bij het afscheid van
Begin al veel overtuigender dan
zij zijn aankomst. De Israëlische
vlag heeft in Cairo gewapperd.
De vrede is voor de Israëli's tas-
baarder geworden dan het stukje
papier dat het tot nu toe was. Het
normaliseringsproces gaat voort
om de vrede nog tastbaarder te
maken. Egypte heeft de Arabi
sche landen laten zien dat Egypte
zijn eigen weg gaat, of Saoedi-
Arabië, Irak, Koeweit en alle an
deren het leuk vinden of niet.
„De Arabische economische steun
aan Egypte bedraagt niet meer
dan 25 procent", schreven de
Egyptische kranten luchtig en
minachtend. Maar de wissel moet
nog gepresenteerd worden.
Egyptische functionarissen heb
ben hun Israëlische collega's heel
duidelijk gemaakt dat Egypte
wel bereid is een voorschot te ge
ven op de échte vrede, maar dat
Egypte de Palestijnse autonomie
des te harder nodig heeft om de
Arabische wereld zijn ongelijk te
bewijzen. Daar moet Israël Egyp
te, ook in eigen belang, bij hel
pen.
FRANKFORT (DP A/Reuter/
UPIj- Als gevolg van de boniexplo
sie gisteren op de internationale
luchthaven van Frankfort verloor
één medewerker van de Westduitse
luch tv aart maatschapp ij Luft han-
sa een arm. Zeker 10 employé's van
de lufthansa raakten licht tot
zwaar gewond.
De federale minister van binnen
landse zaken in Bonn heeft inmid
dels opdracht gegeven de behande
ling van de luchtpost op alle West
duitse vliegvelden gedurende 24
uur stop te zetten.
De postzak die ontploft is behoorde
tot de pakketten die bestemd waren
voor het buitenland, zo heeft een
politiewoordvoerder laten weten.
Er werd niet gezegd welke bestem
ming het pakket had.Geruchten dat
Israël of Londen de bestemming zou
zijn werden niet bevestigd.
Vier van de tien werknemers van
Lufthansa die bij de explosie ver
wondingen opliepen zijn er ernstig
aan toe. Er is gebruik gemaakt van
krachtige explosieven
Op de foto een overzicht van de ra
vage die de bom aanrichtte.
Ruim dertig procent stemt niet
MADRID (GPD/AFP/Reuter) -
Een lage opkomst en hoege
naamd geen incidenten ken
merkten gisteren de gemeente
raadsverkiezingen in Spanje,
waar de burgers na ruim 45 jaar
weer voor het eerst op een demo
cratische manier een gemeente
raad konden kiezen. Volgens de
voorlopige schattingen is 32 tot
37 procent van de bijna 27 mil
joen stemgerechtigde Spanjaar
den niet naar de stembus gegaan.
De grootste thuisblijvers waren
de provincie Ganada en de Cana-
rische Eilanden, waar op initia
tief van de civiele gouverneur de
lokale radiozenders hun bewo
ners een paar maal op moesten
roepen om zich naar de stembus
te begeven.
ADVERTENTIE
minimum
inleg
fl.000,-
voor 2 jaar vast
voor 3 jaar vast
voor 4 jaar vast
voor 5 jaar vast
deel uitmak.-nd van de Nutsspaarbank te 's-Gravenhagc
De Spanjaarden hebben gisteren
69.613 gemeenteraadsleden voor
ruim 8000 gemeenten gekozen.
Binnen tien dagen kiezen de ge
meenteraadsleden een burge
meester uit hun midden, die met
een absolute meerderheid (de
helft plus één) in de raad gekozen
moet worden. Als een kandidaat
geen absolute meerderheid haalt,
dan wordt het gemeenteraadslid
burgemeester dat bij de gemeen
teraadsverkiezingen de meeste
stemmen haalde.
De eerste uitslagen van de gemeen
teraadsverkiezingen duiden op
linkse successen. In de twee
grootste steden, Madrid en Bar
celona, kregen socialisten en
communisten samen de absolute
meerderheid volgens een schat
ting die gebaseerd is op 70 pro
cent van de uitgebrachte stem-
Ook in Valencia gaat links op kop.
De Unie van het Democratisch
Centrum (UCD) van premier
Adolfo Suarez won het bij de al
gemene verkiezingen van 1 maart
van de socialisten.
LUXEMBURG (ANP) - "Om
02.00 uur, in de afgelopen
nacht zijn de onderhandelin
gen die Griekenland met de
Gemeenschap heeft gevoerd
over de Griekse toetreding tot
de EG, met succes afgesloten.
Dat betekent dat na drie jaar
van onderhandelingen een
grote dag voor de Europese
democratie is bereikt", aldus
het commentaar van de Ne
derlandse minister van bui
tenlandse zaken, dr. Chris van
der Klaauw. De toetreding
werd mogelijk, aldus de mi
nister, nadat Griekenland
weer een democratie was ge
worden.
De slotonderhandelingen met
Griekenland zijn, aldus Van
der Klaauw, toch nog sneller
tot een goed eind gebracht
dan werd verwacht. Dat kon
gebeuren "omdat er weder
zijds de wil was om tot over
eenstemming te komen".
Griekenland zal, als gevolg van
de met succes beëindigde on
derhandelingen, op 1 januari
1981 het tiende lid van de Eu
ropese Gemeenschap zijn. In
de slotfase van het onderhan-
delingsgesprek heeft Grie
kenland nog een belangrijk
voordeel in de wacht ge
sleept. Zo is bepaald dat het
land in het eerste jaar van zijn
lidmaatschap slechts 30 pro
cent van de normale 1 procent
BTW-opbrengst in de EG-
kas zal behoeven te storten.
Samen met enkele andere
voordelen, zoals een voor
Griekenland gunstige rege
ling voor olijfolie, gedroogde
zuidvruchten en katoen, le
vert dit de Grieken het vol
gende voordeel op: het land
zal in het eerste jaar van de
vijfjarige overgangsperiode
216 miljoen gulden aan zijn
EG-lidmaatschap "overhou
den". In het tweede jaar van
de overgangsperiode zal grie-
kenland 50 procent van zijn
"BTW-bijdrage" moeten
storten, vervolgens 70 pro
cent, en dan 80 procent en in
het laatste jaar van de over
gangsperiode 90 procent.
Het met succes afsluiten van de
onderhandelingen betekent
dat een aantal nog open
staande zaken vanmorgen
vroeg konden worden gere
geld. Zo is men bijvoorbeeld
overeengekomen dat voor het
inwerking treden van be
paalde sociale toeslagen (kin
derbijslag voor kinderen die
in Griekenland blijven, ter
wijl hun vader in een van de
huidige EG-landen werkt)
een overgangsperiode van
drie jaar geldt. Griekenland
zal in het eerste jaar van zijn
lidmaatschap ook nog niet
behoeven mee te betalen aan
bepaalde externe verplich
tingen van de gemeenschap,
zoals de verplichtingen die de
EG heeft ten aaznzien van
Lomé-landen, (landen
Afrika, het Caraïbische ge
bied en in de Stille Oceaan).
Een ander laatste probleem dat
in de slotfase van de onder
handelingen werd opgelost
was het volgende: Grieken
land wilde een zetel in de raad
van bestuur van de Europese
Investeringsbank. Bepaald is
dat er een "roulerende zetel"
ter beschikking komt van al
die landen die op de dag van
de Griekse toetreding geen
zetel in de bestuursraad van
de EIB hebben.
De Griekse minister van bui
tenlandse zaken, Rallis, die
namens zijn land de onder
handelingen in Luxenburg
leidde, verklaarde na afloop
dat Griekenland een "goed en
trouw lid van de EG" zal zijn.
KAMPALA- NAIROBI (DPA)- Na
de Tanzaniaanse luchtaanvallen
van maandag op de Oegandese
hoofdstad Kampala, Jinja en de
luchthaven Entebbe is de bur
gerbevolking gistei en Kampala
ontvlucht. Achtergebleven di
plomaten hebben dit gemeld.
Het zakenleven in de in vredestijd
ruim 300.000 inwoners tellende
hoofdstad ligt volledig stil. De
bevolking was vorige week voor
de oprukkende Tanzanianen en
Oegandese ballingen gevlucht
maar was voor een deel terugge
keerd nadat de situatie zich ten
gunste van de troepen van Amin
leek te hebben gewijzigd.
"Kampala is weer een spookstad.
De straten zijn verlaten. Wie er
nog is, laat zich niet zien, zij het
dat een enkeling snel probeert
wat levensmiddelen bijeen te ga-
Radio-Kampala herhaalde gisteren
verscheidene keren het dreige
ment van president Amin dat
Tanzanië na de luchtaanvallen op
Oeganda zijn harde straf niet zal
ontgaan. Hij zei dat de ge
vechtsvliegtuigen van de "zoge
naamde Tanzaniaanse lucht
macht door Israëli's en hun agen
ten werden bestuurd".
Tanzaniaanse invasietroepen en
Oegandese opstandelingen heb
ben gisteren een aanval onder
nomen op Kampala, zo wordt in
Nairobi vernomen. Er zouden
zware gevechten geleverd zijn
met de Oegandese verdedi
gingsmacht, gesteund door Libi
sche soldaten. De aanvallers zou
den nog niet eerder zo ver zijn
opgerukt.
