'Geef psychiatrische patiënt
meer
rechten'
Minister Scholten
wil niet in forum
GELDZORGEN VOOR CROUPIERS
Sporters voelen
zich na keuring
vaak ongezonder
Vermiste 49-jarige
man blijkt vermoord
EXHIBITIONISTEN IN UTRECHT SLAAN HANDEN INEEN
Meerderheid Kamer tot staatssecretaris:
BEELTENIS KUYPERONTHULD
WD-fractie:
Rietkerk had
moeten melden
WOENSDAG 4 APRIL 1979
ZANDVOORT (GPD) - Tientallen
buitenlandse croupiers die in
dienst zijn van de Nationale
Stichting Casinospelen hebben
met elkaar een belastingschuld
van een paar miljoen gulden. De
stichting is al maanden in onder
handeling met belastinginspec
ties en het ministerie van finan
ciën om te bezien „hoe de zaken
kunnen worden afgewikkeld".
De schulden zijn ontstaan door
dat de buitenlandse werknemers
is toegezegd dat dertig procent
van hun inkomen niet belast zou
worden. „Het betrof een regeling
met een voorlopig karakter, maar
wij zullen tegenover de betrok
ken personeelsleden onze belofte
zeker gestand doen", aldus direc
teur N. de Rooij van de stich
ting.
De topman van het gokbedrijf in
Nederland, dat casino's heeft in
Zandvoort en Valkenburg, wil
dat niet met zoveel woorden zeg
gen, maar zijn uitspraak kan niet
anders betekenen dan dat de
werkgever eventueel voor die
miljoenen zal opdraaien. Tenzij
met de belastinginspecteurs als
nog een regeling kan worden ge
troffen. De Rooij: „Wij zijn in
goed overleg met het ministerie
en de inspecties-in-kwestie en ik
heb er vertrouwen in dat het tot
een goede afronding komt. Via de
Raad voor de Casinospelen heb
ben wij ook een goede ingang bij
de overheid. Ik denk dat er wel
een oplossing wordt gevon
den".
De talrijke buitenlandse croupiers
onder het casinopersoneel wach
ten daar met smart op. De onver
wachte aanslagen van de inspec
teurs zijn hun uiterst rauw op de
maag gevallen.' Velen van hen
zijn eind 1976 (Zandvoort) en be
gin 1977 (Valkenburg) naar ons
land gekomen met in hun achter
hoofd de toezegging dat dertig
procent van hun verdiensten niet
zou worden belast, zoals ook in
Oostenrijk en West-Duitsland het
geval is. Een redelijk ervaren
croupier is ingeschaald op zeker
vijftien punten en dat betekent
een maandsalaris van ongeveer
6000 gulden bruto. Functies als
zaalchef en inspecteur worden
nog hoger beloond.
Op de gedeeltelijke belastingvrij
dom hebben tal van spelleiders
hun uitgaven gebaseerd. Zij
kochten huizen en lieten hun ge
zinnen overkomen. Toen de aan
slagen verleden jaar door de brie
venbussen werden geschovpn,
bleek de belastinginspectie van
geen vrijdom te weten. De te be
talen bedragen lopen uiteen van
10.000 tot 40.000 gulden. Bij een
gemiddelde van 20.000 gulden
betekent dat alleen al voor de
Zandvoortse croupiers uit den
vreemde een totale last van dik
twee miljoen.
In de badplaats werken ongeveer
120 buitenlanders op de 160
croupiers. Onder hen wordt al ge
sproken over het verdwijnen met
stille trom naar het vaderland. Na
overboeking of met medenemen
van de tienduizenden guldens
spaargeld voor zover aanwe
zig.
Directeur De Rooij: „U moet be
grijpen, wij begonnen in Neder
land zonder enige kennis van za
ken. Die hebben we uit het bui
tenland moeten halen. Het be
roep van croupier is geen Neder
lands maar een Europees vak met
een Europese marktwaarde. Wij
hebben de mensen die in het bui
tenland bij ons solliciteerden een
voorlopige regeling aangeboden,
waarbij die dertig procent niet
belast zou worden. In de belas
tingwetgeving bestaat namelijk
de mogelijkheid voor het treffen
van een bijzondere aftrekpost
voor buitenlanders die in ons
land werken".
Op het ministerie van financiën wil
men geen commentaar op de af
faire geven. Wel maakt de woord
voerder duidelijk dat de moge
lijkheid waar De Rooij over
spreekt alleen geldt voor buiten
landers die tijdelijk naar Neder
land zijn uitgezonden door een
buitenlandse werkgever.
DEN HAAG (GPD) - Patiënten in psychiatrische zieken
huizen moeten het recht krijgen patiëntenraden te vor
men voor de verdediging van hun belangen. Daarnaast
moet de rechtspositie van dergelijke patiënten verbe
terd worden door een betere voorlichting over de be
handeling die hen te wachten staat. Ook dienen medi
sche ingrepen, die niet teruggedraaid kunnen worden,
zoveel mogelijk vermeden worden. Dit geldt zowel voor
castraties als hersenoperaties.
Een meerderheid van de Tweede
Kamer is het met deze verlangens
eens. Dit bleek gisteren bij de in
terpellatie die de PPR had aan
gevraagd over de rechtspositie
van psychiatrische patiënten.
Staatssecretaris Veder-Smit
(volksgezondheid) is bereid aan
deze eisen van de Kamer tege
moet te komen.
Vooral het gebruik van hersenope
raties bij het tegengaan van be
paalde dwangneuroses wordt
door de staatssecretaris verwor
pen. Ze wil echter niet zover gaan
het gebruik van dit middel af te
keuren, hoewel het verandering
van de persoonlijkheid van de pa
tiënt tot gevolg kan hebben.
Vandaar haar instemming met
een CDA-motie waarin om „ui
terste terughoudendheid" op dit
gebied gevraagd wordt. Ook
wees zij erop dat de operatie niet
in het psychiatrisch ziekenhuis
zelf wordt uitgevoerd, maar
slechts plaatsvindt op indicatie
van de psychiater. Een team van
chirurgen begeleidt de ingreep,
die gebeurt na overleg met fami
lieleden van de patiënt. Volgens
de staatssecretaris wordt ook de
regionale inspectie van de volks
gezondheid in een dergelijke
operatie gekend.
Onomkeerbaar
Mevrouw Veder-Smit heeft echter
geweigerd in te stemmen met
verdergaande voorstellen van de
oppositie om onomkeerbare in
grepen voorlopig in het geheel
niet meer uit te voeren. „Een der
gelijke ingreep kan medisch
noodzakelijk zijn", verklaarde de
staatssecretaris. Hierbij noemde
zij bepaalde gevallen waarin bij
voorbeeld sprake is van zelf
moordneigingen bij de pa
tiënt.
Ook de toepassing van elektros
hocks bij de behandeling van
psychiatrische patiënten wil zij
om deze reden niet geheel ver
bieden, hoewel er bezwaren aan
het gebruik kleven. Wel blijkt dat
het middel, dat fel bekritiseerd
wordt door psychiatrische pa
tiënten, steeds minder toegepast
wordt. Mevrouw Veder-Smit
verklaarde dat het vroeger enkele
honderden malen per jaar ge
beurde, terwijl het nu nog slechts
tientallen keren per jaar toege
past wordt.
PPR-fractieleider mevrouw Bec-
kers-de Bruijn had de interpella
tie aangevraagd naar aanleiding
van een rapport van de werk
groep Rechtspositie Patiënten in
Psychiatrische Ziekenhuizen.
Uit het onderzoek, dat vorige
week gepubliceerd werd, bleek
dat een aantal noodzakelijke in
terim-maatregelen niet langer
kan wachten. Vooral op het punt
van de voorlichting aan vrijwilli
ge patiënten over hun behande
ling en het gebruik van ingrepen
zoals castratie, hersenoperaties
en bepaalde dwangmiddelen
ontbreekt het aan voldoende
waarborgen, aldus mevrouw
Beckers.
Man verdacht
van moord
meldt zich
UTRECHT (GPD) - De van moord
op een landgenoot verdachte 19-
jarige Turk R.G. uit Utrecht,
heeft zichzelf gisteravond aange
geven bij de Utrechtse politie.
Om kwart voor acht stapte hij het
Utrechtse hoofdbureau binnen.
Hij kwam rechtstreeks uit
Duitsland, waar hij zich sinds 17
maart schuilhield. G. gaf te ken
nen zich vrijwillig te hebben ge
meld, omdat hij dacht dat zijn
oudere broer als verdachte van de
moord was gearresteerd.
G. werd door de politie gezocht als
verdachte van de moord op de 27-
jarige, in Utrecht wonende Turk
Muzafer Cavusoglu. Deze werd
op zondag 17 maart in Utrecht
meergeschoten bij een onenig
heid bij een partijtje voetbal tus
sen twee Turkse teams.
Muzafer Cavusoglu zou de voet
ballers hebben opgeroepen zich
niet met de politiek in te laten.
Dat viel slecht bij een drietal
Turken die Cavusoglu bedreig
den. Bij de vechtpartij die ont
stond, trok de 19-jarige G. een pi
stool en loste twee schoten op
Cavusoglu. Deze werd dodelijk
getroffen.
G. zou lid zijn van de Grijze Wolven,
een als fascistisch bekend staan
de Turkse terreurorganisatie.
UTRECHT (ANP) - Van de sportbeoefenaren die een medische
sportkeuring ondergaan voelt vóór de keuring 98 procent zich
gezond en na de keuring nog maar 66 procent. Dit blijkt uit een
enquete onder 400 sporters van wie toch niemand direct werd
afgekeurd. De onderzoekers schrijven dit toe aan onzekerheid
veroorzaakt door de vragenlijst en de keuring zelf. Ook is denk
baar dat de arts tijdens het onderzoek te weinig mededeelzaam is.
Er is de laatste jaren nogal wat kritiek op de medische sportkeuring
zoals die wordt uitgevoerd op de ruim 200 bureaus van de federa
tie van bureaus voor medische sportkeuring. Zowel de sport
bonden zelf als de sporters plaatsen vraagtekens. Daarom heeft
de federatie, die volgend jaar vijftig jaar bestaat, een onderzoek in
gang gezet naar zin en waarde van de medische sportkeuring. Het
wordt uitgevoerd door drie artsen van de werkgroep, "Fysiologie
van het menselijk bewegen".
De eerste fase, waarin gerichte vragen zijn gesteld aan sportbeoe
fenaren, sportbonden, keurenden artsen en bureaus voor sport
keuring, is nu achter de rug. De beroepssport, de topsport en de
gehandicaptensport zijn buiten beschouwing gebleven.
Driekwart van de ruim 400 ondervraagde sporters vindt het heel
belangrijk dat door de keuring wordt vastgesteld dat hij of zij
lichamelijk gezond is. Nog iets hoger is het percentage dat de
beoordeling van de kans om door sportbeoefening ernstige of
blijvende schade aan de gezondheid op te lopen heel belangrijk
noemt. Ook als de keuring niet verplicht was - en dat is voor de
meeste sporten tegenwoordig wel het geval - zou driekwart van
de sporters toch een medisch advies inwinnen. In 1976 werden op
de bureaus ruim 300.000 sporters gekeurd.
Eén op de vijf ondervraagden meende niet genoeg aandacht te
hebben gekregen. Driekwart van de gekeurden vond ook, dat er
onvoldoende voorlichting en advies wordt gegeven over gezond-
heidskundige aspekten van sportbeoefening.
Onder de 140 ondervraagde keurende artsen bleken twee stromin
gen te bestaan. De ene zou zich metterdaad meer willen richten
op advisering en voorlichting, de andere wil de taak van de keu
rende arts beperken tot een algemeen 'grof onderzoek naar de
gezondheid.
Sinds vijfjaar zijn ook de schoolartsen betrokken bij de zogenaam
de sportadvisering van jeugdigen. Maar nog niet alle schoolart
sen rekenen dit tot hun taak. Meer dan de helft van de sportorga
nisaties accepteert op het ogenblik een positief sportadvies van
de schoolarts als een bewijs van goedkeuring.
Zowel artsen als sportorganisaties vinden de huidige sportkeuring
voor mensen van boven de 35 jaar niet uitgebreid genoeg. Zij
bepleiten met name een inspanningstest.
ADVERTENTIE
DEN HAAG - Ter gelegenheid van
het honderdjarig bestaan van de
anti-revolutionaire partij is gis
teren in het gebouw van de Twee
de Kamer een beeltenis onthuld
van de AR-voorman Abraham
Kuyper. De onthulling werd ver
richt door de kleindochter van de
anti-revolutionaire staatsman,
mevrouw Knibbe. (rechts) en
staatssecretaris Kraayenveld-
Wouters van CRM.
Het borstbeeld is een creatie van de
Amsterdamse beeldhouwster me
vrouw Henriette Schepp.
In een korte toespraak zei AR-voor-
zitter Hans de Boer het beeld van
Kuyper in de rooksalon van de
Kamer zeer op zijn plaats te ach
ten omdat Kuyper, 'de klokkenist
der kleine luyden', alle politieke
vormen en mogelijkheden van een
parlementslid doorlopen en
doorleefd heeft.
Hij memoreerde de politieke carriè
re van Kuyper die begon als ka
merlid in 1874. Daarna was hij
onder meer minister-president,
minister van staat, fractievoor-
zitéer en lid van de Eerste Kamer.
TERHEIJDEN (GPD) - De sedert
zaterdagnacht vermiste 49-jarige
J. Fens uit Terheijden is nog die
zelfde nacht op gewelddadige
wijze door drie broers om het le
ven gebracht. De daders W. M.
van de B. (23) uit Venlo, J. J. van
de B. (22) en C. J. van de B. (21)
beiden uit Terheijden, zijn in de
nacht van maandag op dinsdag in
hun woning aangehouden.
De broers hadden het slachtoffer in
de Markstraat in Terheijden waar
hij het laatst werd gezien eerst
mishandeld. Toen de heer Fens in
zijn auto trachtte te vluchten
werd hem dit belet. Hierna werd
hij gedwongen het drietal met
zijn wagen naar Antwerpen te
brengen. Tijdens de rit werd hij
nog meerdere malen mishandeld.
Toen bleek dat het slachtoffer
zijn belagers kende, besloten zij
hem uit de weg te ruimen. De da
ders reden naar het Mark-kanaal
onder de gemeente Terheijden en
duwden wagen met inzittende
van het talud het kanaal in. Het
lichaam is gisteren door duikers
geborgen. Sectie wordt ver
richt.
De verdachten zullen vrijdag 6 april
aan de officier van justitie te Bre
da worden voorgeleid.
DEN HAAG (GPD) - WD-ka-
merleden zullen commissaria
ten en andere nevenfuncties
voortaan aan de fractie moeten
melden voordat zij deze aan
vaarden. Dit heeft de fractie gis
teren besloten naar aanleiding
van het commissariaat, dat frac
tieleider Rietkerk sinds augus
tus vorig jaar bekleedt bij de
Haagse projectontwikkelings
maatschappij AHOG-BOB. De
fractie was tot dusver onkundig
van Rietkerks nevenfunc
tie.
Enkele WD-fractieleden toon
den zich gisteren ontstemd dat
zij niet op de hoogte waren ge
steld van het commissariaat van
Rietkerk. Zij herinnerden ^an
de afspraak dat nevenfuncties
die politiek van belang kunnen
zijn, vantevoren aan de fractie
worden gemeld. Deze afspraak
is nu nog eens uitdrukkelijk be
vestigd.
Inmiddels is Rietkerk ook be
naderd om commissaris te wor
den bij de aannemingsmaat
schappij Koops BV te Wijster.
Hiervan is de fractie nog niet op
de hoogte. Het zou Rietkerks
vierde commissariaat worden.
Na commissaris bij AHOG-
BOB, waar hij de plaats innam
van mr. Andriessen, die aftrad
toen hij minister van financiën
werd, is Rietkerk commissaris
bij de scheepswerf Boele en de
verenfabriek De Vries en Zn. te
Barneveld. Deze laatste twee
nevenfuncties van Rietkerk zijn
wel al opgenomen in de meest
recente lijst nevenfuncties van
de kamerleden, die in februari
vorig jaar is gepubliceerd.
Over kernbewapening
DEN HAAG (GPD) - Minister Scholten (defensie) weigert
zaterdag in een forum te zitten over kernbewapening. Hij
heeft aan het Overlegorgaan tegen Kernbewapening, dat
de studieconferentie organiseert, laten weten dat hij zijn
beleid alleen maar wil verdedigen tegenover de Tweede
Kamer en een enkele keer tegenover een CDA-afdeling.
Minister-president Van Agt en minister Van der Klaauw
(buitenlandse zaken) zijn verhinderd aanwezig te zijn.
In het Overlegorgaan tegen Kern
bewapening werken een groot
aantal politieke partijen, de FNV
en de kerkelijke vredesbewegin
gen IKV en Pax Christi samen.
CDA, PvdA, D'66, PPR, PSP en
CPN hebben ieder een vertegen
woordiger in het orgaan. De
deelnemers in het overleg probe
ren hun standpunten over kern
bewapening beter aan elkaar
duidelijk te maken en zullen el
kaar bij acties eventueel steu-
De organisaties hebben elkaar
kunnen vinden in de leuze „Help
de kernwapens de wereld uit".
Zij erkennen dat het, om dat doel
te bereiken, nodig kan zijn dat
Nederland op eigen houtje maat
regelen neemt. Zij willen dus niet
uitsluitend afhankelijk zijn van
ontwapeningsoverleg in interna
tionaal verband.
De WD is geen deelnemer, omdat
deze partij vindt dat het overleg
orgaan niet garandeert dat ont
wapeningsmaatregelen die het
nastreeft altijd voor Oost èn West
geldig zullen zijn. Bovendien ziet
de WD geen heil in maatregelen
die Nederland zou nemen buiten
internationaal overleg om.
Voorzitter prof. dr. Egbert Boeker
zei gisteren op een persconferen
tie dat de verschillende partijen
en bewegingen nog wel een
beetje aan elkaar moeten wen
nen. „Je merkt dat de ene organi
satie een ander taalgebruik heeft
dan de andere", zei Boeker.
Aan de studieconferentie van za
terdag zullen duizend mensen
deelnemen uit alle bij het over
legorgaan aangesloten organisa
ties. Aan het eindé van de dag
zullen de resultaten van het
groepsoverleg voorgelegd wor
den aan een panel. Hiervoor wa
ren eerst bewindslieden uit het
kabinet-Van Agt gevraagd. Zij
zullen nu „vervangen" worden
door onder meer de politici Den
Uyl (PvdA) en Lubbers (CDA).
Ook bisschop Ernst van Breda zal
in het panel zitten.
"Geen bezwaar
tegen contacten
met onderzoekers
uit Z-Afrika"
(Van e
r verslaggevers)
UTRECHT (GPD) - In Utrecht
hebben de exhibitionisten zich
verenigd. Een werkgroep zal
maandag 9 april voor het eerst in
de openbaarheid treden. Volgens
Walter Everaard van het instituut
voor klinische psychologie, bij
wie veel van deze mensen in nood
aankloppen, is het voor het eerst
ter wereld dat exhibitionisten
zich verenigen.
Exhibitionisme is het tonen van het
geslachtsdeel en daar van in op
winding raken. Het kan blijven
bij tonen, maar ook gepaard gaan
met masturberen.
Everaard: „Het is een onhandige
manier van contact zoeken. Dat
contact moet vooral niet letterlijk
worden opgevat. Gewelddadig
heid komt vrijwel niet voor bij
exhibitionisten. Trouwens, is het
nou zo ontzettend ongewoon?
Kijken en bekeken worden speelt
in elke vorm van sex een grote
rol".
Een van de exhibitionisten: „Je
voelt je alleen. De buitenwereld
reageert zo vijandig dat je er met
niemand over denkt te kunnen
praten. Je gaat aan jezelf twijfe
len. Ben je wel goed wijs, denk je.
De angst om betrapt te worden
ook. Niet overal is de zedenpolitie
even tolerant".
Op advertenties kreeg Everaard
vooral veel telefonische reacties
van exhibitionisten. De meesten
bleken net als hij het exhibitio
nisme als enige vorm van seksu
eel beleven te kennen. Ge
slachtsgemeenschap is voor de
allergrootste groep van exhibi
tionisten niet aantrekkelijk.
Via advertenties kwam hij ook in
contact met vrouwen die het niet
erg of zelfs prettig vinden als hij
in hun aanwezigheid exhibitio-
neert. „Dat is beter dan op straat
of vanachter het raam in de eigen
woning", aldus Everaard. Want
dat betekent een onnodige dosis
angst. Het is namelijk beslist on
juist dat exhibitionisten van
angst zouden genieten. Ook niet
van de schrikreactie van degene
op wie ze zich tijdens hun daad
fixeren".
DEN HAAG (GPD) - Minister Pais
(onderwijs en wetenschappen)
heeft er in het algemeen geen be
zwaar tegen dat binnen de weten
schappelijke wereld contacten
met individuele Zuidafrikaanse
onderzoekers worden onderhou
den.
Dit blijkt uit z\jn antwoord op
schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid Beckers-De
Bruijn (PPR). Zij had deze vragen
gesteld naar aanleiding van een
studieconferentie die in septem
ber 1978 in Leiden werd gehou
den. Daarbij waren vier Zuidafri
kanen en één Rhodesiër aanwe
zig. Het congres werd gehouden
op initiatief van een hoogleraar
aan de Leidse universiteit en een
Minister Pais is blijkens zijn ant
woorden niet bereid iets tegen
dergelijke visites te doen, want
hij zegt onder meen „Ik respec
teer in beginsel de eigen be
voegdheden en de verantwoor
delijkheid - ook in moreel en we
tenschappelijk opzicht - van in
stellingen voor wetenschappelijk
onderzoek op het gebied van be
trekkingen met het buiten
land"
