VRIJDAG 30 MAART 1979
Laatst schreef ik, in een stuk
over een pelgrimsreis naar de
Vlaamse schrijver Louis Paul
Boon,over beruchte „missers"
van uitgeverijen, die manus
cripten afwezen die later best
sellers werden. Daarbij
noemde ik, op gezag van een
hoge commissaris van de Ar
beiderspers, ook ,JDe Tranen
der Acacia's" van W. F. Her
mans (ik maak nu een foutje
dat ik straks uitleg), maar
Reinold Kuipers, in de eerste
na-oorlogse jaren van de Ar
beiderspers, ver zekert mij dat
hij ,£)e Tranen der Acacia's"
nooit aangeboden heeft ge
kregen.
Dergelijke miskleunen zijn soms
trouwens heel betrekkelijk.
Alice van Eugen, die na de
oorlog opvolgster werd van de
joodse omgekomen oprichter
Emanuel Querido, heeft in
derdaad Anne Franks dag
boek ,tfet Achterhuis" als eer
ste in handen gehad en de uit
gave ervan afgewezen, maar
dat deed ze niet omdat ze er de
waarde en het belang niet van
inzag, maar omdat zij geen
geld wilde verdienen aan een
document met een dergelijke
inhoud. Dat Contact ,J1et
Achterhuis" wel uitgaf, was
heel respectabel, maar dat
Querido het niet wilde uitge
ven, was niet minder respec
tabel. Aldus Reinold Kui
pers.
Hij heeft, vele jaren geleden, ook
wel eens een boek aangeboden
gekregen dat nu nog steeds in
de boekhandel ligt. maar
waarvan de auteur bij een
andere uitgever zat. Een ge
vestigd auteur, vindt Reinold
Kuipers, moet wel heel steek
houdende redenen hebben om
van uitgever te veranderen,
wil hij zo'n auteur in zijn
fonds opnemen. Een telefoon
tje naar die andere uitgever
leerde, dat de betreffende au
teur voor het manuscript dat
hij aanbood bij zijn eigen uit
gever al een voorschot had ge
kregen, voldoende reden dus
om zijn boek niet uit te geven.
Maar kun je dan spreken van
een miskleun, als dat boek la
ter een bestseller blijkt te
zijn?
Iets dergelijks geldt trouwens
DEN HAAG (GPD) - Een ..paleis
van vorstelijke allurewas het en
is het altijd geblevenTalrijke na
tionale en internationale be
roemdheden (Sarah Bernhard,
Michael Redgrave, Richard Tau-
ber) traden er op. Er werden in
totaal voor 15 miljoen bezoekers
zo'n 50 a 60.000 voorstellingen ge
geven. De eerbiedwaardige Ko
ninklijke Schouwburg aan het
Haagse Korte Voorhout bestaat
op 30 april precies 175 jaar. En
dat wordt gevierd.
De opening op 30 april 1804 werd
ook gevierd. Met een voorstelling
van Voltaire's „Semiramis" door
het Amsterdamse Toneelgezel
schap. Vóór die tijd bood het ge
bouw - een ontwerp van de Duit
se architect Fried rich Ludwig
Gunckel in opdracht van prins
van Nassau-Weilburg (zwager
van prins Willem V) - plaats aan
Franse militairen. Fransen waren
het ook, die aan het gebouw, dat
nooit werd voltooid, een toneel
bestemming gaven. Koning Wil
lem II verhief het theater later tot
„Hofschouwburg". In 1853 nam
de gemeente Den Haag de zorgen
voor de Koninklijke Schouw
burg over.
Ontelbare beroemde acteurs en ac
trices hebben er sindsdien ge
speeld. Maar er is niet alleen to
neel gespeeld. Internationale
vermaardheid heeft het gebouw
ook aan andere kunstgenres te
danken, die er in de loop van die
175 jaar waren vertegenwoor
digd: ballet, opera, cabaret, ope
rette en variété. Stukken die in
die tijd werden opgevoerd, waren
„Ieder vege zijn eigen vloer" en
„De deugdzame galei
roeier".
De politie-voorschriften voor
publiek én acteurs waren toen
nog streng. „Tussenspraak" tus
sen publiek en toneelspelers was
verboden. Men belandde in de
gevangenis als men als bezoeker
het lef had een briefje op het to
neel te gooien. Ook in dronken
schap verkerende acteurs wer
den met het cachot bedreigd. Wa
ren zij toch nodig op de planken,
dan mochten zij tijdelijk het ge
vang verlaten om er direct na de
voorstelling er weer in opgebor
gen te worden.
Volgens de directeur van de
schouwburg, Guus Verstraete, is
het toneelbedrijf zelf (repeteren,
opbouw decors, plaatsverkoop,
het bemannen van de buffetten
en de vestiaires) in die lange pe
riode nauwelijks veranderd. Wél
zijn het repertoire, de stijl van ac
teren, de technische outillage en
de sociale positie van de toneel
spelers gewijzigd. Maar de plaat
sen van zaal en toneel zijn altijd
dezelfde gebleven.
De laatste vijftig jaar had de Ko
ninklijke Schouwburg drie vaste
bespelers, wat geleid heeft tot
stabiliteit en vorming van een
vaste kern theaterpubliek. Van
1922 tot 1938 „bewoonde" het
Rotterdamsch-Hofstad Tooneel
het gebouw, van 1938 tot 1942 het
Residentie Tooneel en sinds 1947
de Haagse Comedie. In 1977 wer
den er in de schouwburg 349
voorstellingen gegeven voor
188.977 bezoekers, wat overeen
komt met een bezetting van 71
procent. De belichtingsappara-
tuur die het nu heeft, behoort tot
de modernste van Europa.
Er zijn aan de viering van het jubi
leum tal van festiviteiten ver
bonden. Op 4 april onthult ko
ningin Juliana in Madurodam
een miniatuur van het gebouw.
Er komt een jubileumboek uit,
dat is samengesteld door het
Haagse gemeentearchief, de chef
van de technische dienst en di
recteur Verstraete (die dit jaar
wegens pensioen vertrekt) en
waarvan het eerste exemplaar op
9 april aan burgemeester Schols
van Den Haag wordt uitge
reikt.
Van 30 april tot en met 6 mei is er
een feestweek „zonder zware ga
latoestanden". De Haagse Come
die geeft de première van het
oud-Hollandse blijspel „Weder
zijds Huwelijksbedrog", de
eveneens jubilerende Koninklij
ke Militaire Kapel geeft een con
cert, twee voorstellingen worden
gegeven door de Italiaanse
clowns de Colombaioni's, Annie
M. G. Schmidt komt met haar
nieuwste produktie „Alle laatjes
open", voor 65-plussers wordt
een nostalgisch programma on
der leiding van Hans van Willi-
genburg geserveerd en natuurlijk
ontbreekt zeer Haagse Paul van
Vliet niet met zijn nieuwste one-
man show. Op de slotavond is er
„voor iedereen" een bal-cham-
pUtre voor de schouwburg op het
Voorhout.
(Kleine vaart)
Albert V 29 te Rotterdam,
Carebeka 1 29 70 o Dagata nr Jarenka,
Carebeka 6 28 t.a. Belfast,
Dutch Sailor pass 29 Humber nrTees.
Fairlande 28 160 no Singapore nr Hai
phong.
Mare Novum 29 te Rotterdam,
Pnnsenborg 28 v Amsterdam nr Pasajes,
Twee Gezusters 28 dw Lissabon nr Esb-
jerg.
(Grote Vaart)
Acila 28 vn Rotterdam nr zee.
Aldabi 28 150 wzw St Pauls Rock nr Rot
terdam.
Alkmaar 28 vn Belize nr Santo Tomas,
Alnati 28 vn Hoek van Holland nr Ham
burg.
Amstelbrink 28 300 zw Kaapstad nr
Buenos Aires.
Amstellaan 28 600 zo New York nr Key
West,
Amstelland 28 te Hamburg.
Amstelwal 28 480 zo Peth nr Safaga,
Antilla Cape 28 550 wnw Azoren nr Le
Havre,
Atlantic Crown 28 te Gotenborg,
Begonia 29 te New Orleans,
Capulonix 28 120 z Cochin nr Mina,
Chevron Eindhoven 28 vn New York nr
Freeport.
Chevron Nederland 28 160 zo Rasalhadd
nr Sydney.
Cinulia 28 95 wzw Freetown nr Abidjan,
Coral Isi 28 vn Zeebrugge nr Santos,
Coral Maeandra 28 150 z Can eil. nr
Landsend.
Crania 28 140 w Landsend nr Curacao,
Early Bird 28 vn Schouwenbank nr
Dubcek,
Esso Europoort 28 37 nw Eil. europa nr
Bahrain,
Esso Nederland 28 220 zo Maputo nr
Bahrein,
Fusus 29 vn Cracao nr Lissabon,
Gardenia 28 vn Patras nr Aneona.
Incotransspirit 29 te ABE.
Kennemerland 29 te Sao Francisco do
Sul,
Meta 28 t.a.a Las Palm as,
Nedlloyd Adelaide 29 50 nw Timor nr
Surabaja,
Nedlloyd Agulhas 29 te Owendo,
Nedlloyd Algoa 29 te Port Elizabeth,
Nedlloyd Ebro 29 te Colombo,
Nedlloyd Forcados 28 1200 nno Marshall
eil. nr Manzanillo.
Nedlloyd Freetown 29 te Tauranga.
Nedlloyd Fremantle 29 300 zo Port Mo
resby nr Port Kelang,
Nedlloyd Fresco 29 te Callao,
Nedlloyd Hongkong 28 vnDurban nr
Agenda
Ongevallendienst
-ziekenhuizen Leiden
Singapore,
Nedlloyd Hoom 28 vn Singapore nr
Suez,
Nedlloyd Kimberley 28 360 zw Guade
loupe nr Manzanillo,
Nedlloyd kingston 28 rede Balboa,
Nedlloyd Kobe 28 te Singapore,
Nedlloyd Kyoto 29 te Fremantle,
Nedlloyd Musi 29 te Abidjan,
nedlloyd Nagasaki 28 vn Hongkong nr
Singapore,
Nedlloyd Nassau 28 120 zw Kuohing nr
Manilla,
Nedlloyd Rhone 28 40 n Tunis nr Mom
basa,
Nedlloyd Seine 29 te Colombo,
Nedlloyd Simonskerk 28 te Nagoya,
Nedlloyd Spaamekerk 28 vn Iquique nr
Arica,
Nedlloyd van Diemen 28 320 nw Mauri
tius nr Port Louis,
Nedlloyd Waal 28 200 zo Vishakkapat-
nam nr Colombo,
Nedlloyd Weser 29 te Hamburg,
Nedlloyd Westerkerk 28 vn Suex nr Pe-
nang,
Nedlloyd Wissekerk 29 te Oslo,
Rudolph Peterson 28 220 no Lourenco
Marques nr Rotterdam,
Safocean Albany 29 te Kaapstad,
Salland 29 te Grenada,
Sirara 28 t.h.v. Kp Finisterre nr Ham
burg,
Winsum 30 te Los Angeles verw.
Leidse bioscopen
LUXOR: "Foul play", da. 2.30, 7.00 en
9.15, zo. 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15, a.l.
CAMERA "Girlfriends", da. 7.00 en
9.15, a.l.
Kindermatinee: "Winnetou keert terug",
za. en woe. 2.30, zo. 2.00 uur, a.l.
Nachtvoorstelling: "Last tango in Pa
ris", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
LIDO I: "Silent partner", da. 2.30,7.00 en
9.15, zo. 2.30,4.45,7.00 en 9.15 uur16 jaar.
LIDO 2: "Live and let die", da. 2.30,7.00
en 9.15, zo. 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur, 12
jaar.
LIDO 3: "Een vrouw als Eva", da. 7.00 en
9.15 uur, ma. di. do. en vr. 14.30 uur, 16
Kindermatinee: "Tom and Jerry" za. en
woe. 2.30, zo. 2.30 en 4.45 uur, a.l.
STUDIO: "Interiors", da. 7.00 en 9.15
Kindermatinee: "Bambi", za. zo. en woe.
2.30 uur, zo. ook om 4.45 uur.
TRIANON: "It lives again", da., beh. za.
zo. en woe. 2.30, da. 7.00 en 9.15 uur, 16
jaar.
Kindermatinee: "Superman", za. en
woe. 2.30 uur, zo. 2.00 en 4.45 uur.
REX: "De Pornoboerderij", da. 2.30,7.00
en 9.15 uur, zo. 2.00,5.00,7.00 en 9.15 uur,
16 jaar.
Nachtvoorstelling: "Supervixens", vr.
en za. 11.30 uur, 16 jaar.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Superman", da. 1.30, 6.30 en
9.15 uur, zo. 1.15 4.00, 6.30 en 9.15 uur,
a.l.
Nachtvoorstelling: "The eiger sanction",
za. 0.15 uur, 16 jaar.
EURO 2: "Orca the killer", da. 1.45,6.45,
9.15 uur. zo. 1.45,4.15,6.45 en 9.15 uur, za.
0.15 uur, 12 jaar.
EURO 3: "Dr. Zjivago", da. 1.30 en 8.00
Nachtvoorstelling: "Topaz", za. 0.15 uur,
EURO 4: "Beuk, broeder, beuk", da.
2.00,7.00 en 9.30 uur, zo. 4.30,7.00 en 9.30
uur, za. en woe. 7.00 en 9.30 uur, 12 jaar.
Kindermatinee: "Pietje Bell", za. zo. en
woe. 2.00 uur, a.l.
Nachtvoorstelling: "Erotisch vuur", za.
0.15 uur, 16 jaar.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Convooi van de angst",
vr. 7.00 en 9.15 uur, zo. 4.00, 6.15, 7.00 en
9.15 uur, ma. en woe. 8.00 uur, 16 jaar.
Kindermatinee: "Peter en de vliegende
autobus", za. 2.15 en 4.00 uur, zo. 2.00
uur, wo. 2.15 uur, a.l.
Jngevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Ayondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
,2 bezoekers per patiënt).
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor de echtgenoot) van
15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 uur.
Babyshow en avondbezoek.
Kinderafdeling: dag.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders en grootouders).
Dag. van 14.30-14.45 uur
en van 18.30-18.45 uur.
lezoek aan ernstige patiënteni\
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
c(&udcYlieuw-s.
30 MAART 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Bij het station Méry in het
Fransche departement Aisne
had een der treinen wat langer
gestopt dan gewoonlijk, omdat
er onder aan de locomotief iets
moest worden hersteld, wat door
den stoker werd verricht. Op het
oogenblik dat de trein weer zou
vertrekken, zag de machinist
een goederentrein in volle vaart
aankomen. Zoowel hij als de
beambten riepen den reizigers
toe onmiddellijk uit te stappen,
hetgeen nog tijdig kon geschie
den. Wat den stoker betreft, die
zich zoo spoedig niet van onder
de locomotief uit de voeten kon
maken, deze ging plat op den
buik op den grond liggen. De
schok, die nu volgde, was zo he-
vig, dat de goederentrein alle
rijtuigen van den passagiers-
trein, negentien in getal, geheel
verbrijzelde. En de stoker? Die
kwam er tot aller verbazing
zelfs zonder de minste kneuzing
af...
- De koning van België ontving
dezer dagen eene deputatie uit
de vereeniging voor christelijke
zending en betuigde aan de ver
eeniging zijn dank voor de on
dersteuning, door haar aan
Belgische natuuronderzoekers
in Middel-Afrika verleend.
Vijftig jaar geleden:
- In Tabris, in de Perzische
provincie Azerbeidsjan, is een
opstandige beweging uitgebro
ken, welke zich keert tegen de
hervormingen van den Sjah
Red.). De revolutie begon met de
vermoording van den militai
ren gouverneur van Tabris en
het vernielen der telegrafische
verbindingen. De autoriteiten
te Teheran bewaren het diepste
stilzwijgen over den omvang
der beweging.
- De Mexicaanse oud-president
Calles, nog altijd de sterke man
in het land, heeft bekend ge
maakt, dat zijn troepen, na een
kort gevecht met de opstande
lingen, het spoorwegknooppunt
Escalon in den staat Chihuahua
hebben bezet. In de grensstad
Nogales (in den staat Sonora)
doken plotseling federale troe
pen op en veroverden een voor
uitgeschoven positie der rebel
len Mesquite. De rebellen wer
den over de Amerikaansche
grens gedreven en door de amb
tenaren der Amerikaansche
immigratie ontwapend en geïn
terneerd.
Nico
Scheepmaker
PAGINA 33
a's (eentje voor het ver lies), en
zelfs niet op de ontbrekende F
in J. W. F. Werumeus Buning,
maar op Jacques Bloem en
Jan Slauerhoff. Zo heetten ze
wel, maar zo noemden zij zich
niet als schrijver. Zij lieten al
tijd J. C. Bloem en J. Slauer
hoff in hun boeken drukken.
Zo zie je ook nooit Eddy du
Perron, maar altijd E. du
Perron, en nooit Adriaan
Roland Holst (laat staan Jany
Roland Holst), maar altijd A.
Roland Holst, en nooit Cees
Buddingh' maar altijd C.
Buddingh', en F. B. Hotz in
plaats van Fritz Hotz. Soms
willen de mensen er niet aan,
en noemen ze K. Schippers en
J. Bernlef respectievelijk
Klaas Schippers en Jan
Bernlef, hoewel het in beide
gevallen pseudoniemen zijn,
en noch de K. (hij heet in het
echt Gerard Stigter), noch de
J. (hij heet in het echt Henk
Marsman) de eerste letter is
van een aanwijsbare of na
speurbare voornaam. Alleen
bij het pseudoniem A. den
Doolaard doet niemand ooit
een poging er Arie of Albert
van te maken...
r Ik ZAL XZCÜSlAVWZ WÊMÉM,
MIS^EU..H'J 15 £«3- ZWAAR OM
-re VOORAL Al-S J&
AAW,
_J-JE MA5
H£V\
voor de „weigering" van de
Arbeiderspers om Janwillem
van de Wetering uit te geven.
„We hebben meteen gezien dat
het kwaliteit had, maar we
hebben hem aangeraden naar
een andere uitgever te stap
pen omdat wijzelf alleen de
reeks „Crime de la Crime"
hadden waarin we klassieke
thrillers opnemen, en daar
paste hij niet in. Zo stuur je
wel vaker schrijvers door
naar collega-uitgevers, niet
omdat ze niet goed genoeg
zijn, maar omdat hun werk
daar beter inpast".
Stè
J éé-HVA& KDNIM6 £M
ma MU AU OP OS- VMJC.HT
IK. ^ELeoF PAr
2-E. OP DU INDIKT
N OOK RAC^AJ
MBT VISSEN
V/CV^bls
S 2-0 MEPT
iepekeeai Op
2'AJ Bt^BM PAARD
EM IK l/AAj
Hermans
We weten allemaal dat Carmig-
gelt Simon heet, maar op al
zijn boeken staat sober S.
Carmiggelt.Ook Vestdijk heet
Simon,hij publiceerde bij vele
uitgevers, je ziet Simon Vest
dijk en S. Vestdijk door elkaar
heen, maar De Arbeiderspers
en De Bezige Bij houden vast
aan S. Vestdijk. W. F. Her
mans daarentegen staat erop,
dat zijn naam voluit gedrukt
wordt, eeuwig en altijd: Wil
lem Frederik Hermans. Zelfs
is mij verteld, dat hij bij de
kranten waarvoor hij schrijft
heeft weten te bedingen, dat
zijn naam niet alleen nooit
wordt afgekort tot W. F. Her
mans, maar dat Willem Fre
derik Hermans ook nooit, aan
het eind van een regel, wordt
afgebroken. Dus nooit Willem
Fre en dan op de volgende re
gel derik Hermans. De NRC,
waarvoor hij schrijft, ver
wijst dat verhaal echter naar
het rijk der fabelen.
Citaten
Langs deze ongebruikelijke weg
wil ik even een verzoek door
geven van de Commissie van
Drie, die de citaten op de tien
boekentassen heeft uitgezocht
die gedurende de boekenweek
aan boekenkopers ter hand
gesteld zullen worden. Men
gelieve op tas 6 in de „eerste
zin" van Dickens: ,Marley is
dead, to begin with" het
woord „is" te vervangen door
„was", en op tas 9 gelieve men
in de „eerste zin" van Her
mans: ,JDe portier was een in
valide" het woord „was" te
vervangen door „is". Gewoon
een kwestie van stuivertje
verwisselen dus.
FEED WE GFAN EVEU W4NDBLEM
FEED
ze moeten dlyd
tat«amy!-
kunnen me geen
"i ogenblik met rust'
loten.../i
FRED BASSET
Fred hier, Fred daar! En ik moet
zeker maar meteen aan komer;
rennen! Ik «nog me ahivot/,
l ze nu weer- willen.
■Wou, t\oarom2egjr
'óct nét rneteenL-
Voornamen
Er is terecht ook enige aanmer
king gemaakt op enkele ge
bruikte voornamen op de boe
kentassen, en dan doel ik niet
op Nicolaaas Beets met drie
De avonturen van Jommeke
MATELOTE VAN
KALFSVLEES
Snijd ruim 600 gr kalfs-
lappen in dobbelstenen
en bestuif deze met 2
theelepels m^joraan en
bloem. Braad het vlees
aan in 75 gr hete boter,
onder voortdurend om
schudden en boven fel
vuur. Temper het vuur
na 5 minuten tot matig
en voeg één derde deel
van een fles rode wfjn
toe, liefst voorver
warmd, een takje selde
rij en peterselie, royaal
peper uit de molen en
een schijfje citroen.
Laat het vlees zo ander
half uur zachtjes stoven.
Pel 12 kleine uitjes en
reinig 12 kleine cham
pignons. Verwijder de
steeltjes als deze ver uit
steken. Bak uitjes en
champignons even ge
lijkmatig aan in 25 gr he
te boter en voeg dan dit
alles aan het vlees toe.
Laat het geheel nog een
half uur sudderen.
WINA BORN
We wachten
nog tot tien
uur.... dan
geven we't op.
I/Vacht, ik duikel nog
eene bij mijn Hef
j schatje binnen1
't Ie tien uur.
Komwe blijven
niet langer.
•k De Koninklijke Schouwburg
