LABOUR TEN VAL GEBRACHT
Bulgarije haalt tegen v.d.Klaauw uit naar China
Verzoek van
Oeganda om
spoedzitting
Veiligheids
raad van VN
Radio-actieve s
uit Amerikaanse kerncentrale
om Egypte
Breuk in
Callaghan schrijft
zo spoedig mogelijk
Rus blaast zichzelf op
NEW YORK (Reuter/UPI) -
Oeganda heeft gisteravond
gevraagd om een spoedzitting
van de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties ter bespre
king van de inval van Tanza-
In de desbetreffende brief van
de Oegandese delegatie bij de
VN wordt Tanzania beschul
digd van „agressie tegen en
schending van de soevereini
teit en gebiedsonschend-
baarheid" van Oeganda.
De verwachting in New York
was dat de zitting vóór het
weekeinde zou plaatshebben.
Geruchten dat Oeganda's
zaak zou worden bepleit door
president Idi Amin zelf, zijn
niet bevestigd.
De Oegandese hoofdstad Kam
pala is gisteren binnen het be
reik gekomen van de artillerie
van een Tanzaniaanse leger
eenheid. Uit westerse diplo
matieke bronnen is verno
men dat gisteren de hele
avond schoten zijn gehoord in
Kampala. De VN hebben op
dracht gegeven de vrouwen
en kinderen van VN-perso-
neel in de stad te evacueren.
Radio-Kampala meldde gis
teren echter dat de situatie in
de stad „weer normaal is".
Volgens diplomaten trekken
Tanzaniaanse eenheden van
twee kanten op naar de Oe
gandese hoofdstad. Zij trek
ken op vanuit Mpigi, dat 45
kilometer ten zuiden van
Kampala ligt, en vanuit de
stad Mityana, 45 kilometer
ten westen van de hoofdstad.
Dinsdag hebben de Oegande-
zen erkend dat Mityana in
handen is gevallen van Tan
zaniaanse eenheden, waar
door de wégverbinding tus
sen Kampala en de westelijke
provincie van het land afge
sneden is.
Inwoners van Kampala lieten
per telefoon weten dat het da
gelijkse leven in de stad nor
maal doorgaat. Winkels en
kantoren zijn gewoon open.
Het Nationale Bevrijdingsfront
van Oeganda heeft gisteren
de onmiddellijke terugtrek
king van Libische troepen uit
Oeganda geëist. De aanwe
zigheid van Libische militai
ren in Oeganda (die president
Amin steunen) kan het om
verwerpen van het bewind
van Amin alleen maar vertra
gen, aldus het front.
Geen druppel
alcohol meer
naar Iran
TEHERAN (Reuter) - Iran zal
binnenkort geen druppel al
cohol meer invoeren, zo heeft
de Perzische minister van
Handel, Reza Sadr gisteren
gezegd.
De verkoop van alcohol is in dat
land al verboden.
Het dagblad Kayhan schreef
gisteren dat Sadr de douane
opdracht heeft gegeven par
tijen alcohol die bij de grens
zijn aangekomen terug te stu
ren naar de afzender.
De religieuze leider ajatollah
Chomeini heeft vorige maand
na de omwenteling meteen de
verkoop en het gebruik van
alcohol verboden.
BAGDAD (Reuter/UPI) - Syrië,
Libië en de Palestijnse bevrij
dingsbeweging (PLO) hebben
gisteravond de conferentie van
Arabische ministers verlaten. De
conferentie was bijeengeroepen
om te besluiten welke strafmaat
regelen tegen Egypte genomen
moeten worden nu dat land het
vredesverdrag met Israël heeft
getekend.
De öctie van de drie delegaties
wordt gezien als een ernstig me
ningsverschil in de Arabische
gelederen over hoe hard de maat
regelen tegen president Sadat
van Egypte moeten zijn.
Een woordvoerder van de PLO
verklaarde dat de delegatie van
de Palestijnen de vergadering
had verlaten en pas weer aan de
besprekingen zal deelnemen
wanneer er is besloten Sadat te
straffen. Uit solidariteit met de
PLO ook Syrië de zaal. aldus de
woordvoerder van de PLO.
Uit de conferentiebronnen is ver
nomen dat na het vertrek van de
delegaties van Syrië,*Libië en de
PLO, de overige zestien delega
ties informeel bijeen zijn geweest
om te proberen een oplossing te
vinden voor de breuk.
Aanleiding tot de moeilijkheden in
Bagdad was de eis van PLO-lei-
der Jasser Arafat om niet alleen
economische maatregelen tegen
Egypte te nemen maar ook tegen
de VS. Arafat eiste onder andere
dat het "oliewapen" gebruikt zou
worden. Ook de weigering van
Saoedi-Arabië om harde sancties
- te treffen tegen Egypte wegens
"het verraad van de Arabische
zaak" droeg bij tot de breuk. Sa
oedi-Arabië heeft Egypte tot nu
toe economische steun gegeven
van twee miljard dollar (vier mil
jard gulden) per jaar.
Volgens Libanese journalisten, die
behoorden tot de enkele buiten
landse verslaggevers die tot de
conferentie werden toegelaten,
vertrokken de drie delegaties na
een meningsverschil tussen Ara
fat en de minister van buiten
landse zaken van Saoedi-Arabië,
prins Saud al Faisal.
De Saoedische minister had gewei
gerd de diplomatieke banden
met Egypte te verbreken of de
economische steun aan Egypte in
te trekken. Daarop verliet de de
legatie van de PLO de zaal.
Kort voor dit verrassende verloop
van de conferentie had Irak aan
gekondigd dat de deelnemers
van de conferentie overeenge
komen waren een topconferentie
bijeen te roepen over economi
sche strafmaatregelen tegen
Egypte. Irak had voorgesteld een
"economische topconferentie" te
houden, toen er na uren van on
derhandelen geen overeenstem
ming bereikt kon worden over de
te treffen maatregelen. Over de
plaats en datum zou later worden
beslist.
Jordanië heeft besloten zijn am
bassadeur uit de Egyptische
hoofdstad Cairo terug te trekken.
Dit is gisteren uit een officiële
bron in Amman vernomen.
Er is geen verklaring gegeven voor
dit besluit. Men is echter van me
ning dat het een gevolg is van de
ondertekening van het vredes
verdrag tussen Egypte en Israël.
DONDERDAG 29 MAART 1979
Callaghan: premier-af Margaret Thatcher: vrouwelijke premier?
LONDEN - Het Lagerhuis heeft met één stem meerder
heid (311 tegen 310) de Labourregering ten val gebracht.
Premier Callaghan zei onmiddellijk na zijn nederlaag
dat hij vandaag koningin Elizabeth officieel zal inlich
ten en spoedig een datum voor de algemene verkiezin
gen bekend zal maken.
Omdat verkiezingen in Engeland
traditiegetrouw op een donder
dag worden gehouden en omdat
een nationale verkiezingscam
pagne ten minste drie weken
duurt, wordt 26 april als de
vroegst mogelijke datum ge
noemd. Tot de andere mogelijk
heden behoren 3 en 10 mei, hoe
wel op 3 mei ook al verkiezingen
worden gehouden voor lokalen
bestuursraden.
Een recent opinieonderzoek wijst
uit dat 51 procent van de onder
vraagden de voonkeur geeft aan
een conservatieve regering tegen
37 procent voor Labour, maar
opiniepeilingen zijn in Engeland
berucht om hun onnauwkeurige
voorspellingen.
Vaststaat in elk geval dat de Con
servatieven, vergeleken met de
verkiezingen van 1974, een om
mezwaai van drie procent onder
de kiezers nodig hebben om in
het Lagerhuis de meerderheid
van één zetel te behalen. Labour
heeft daarentegen maar één pro
cent nodig om een meerderheid
van 30 zetels te krijgen.
Belastingen
Naar het zich laat aanzien zullen de
Conservatieven in de komende
verkiezingscampagne vooral een
verlaging van de belastingen
voorstaan en een straffere hante
ring van de wet. De liberalen ho
pen op een verkiezingsuitslag
waarbij zij als derde partij on
misbaar zijn voor welke regering
dan ook, terwijl Labour de na
druk zal leggen op de werkgele
genheid en de economie.
De stemming vond gisteravond laat
plaats om kwart over tien na een
dag van spanning waarin Labour
nog tot een akkoord hoopte te
komen met een .aantal parle
mentsleden uit Noord-Ierland.
Van hen stemden er uiteindelijk
twee voor de regering en acht te
gen. Alle dertien liberalen stem
den met de Conservatieven mee,
zo ook elf Schotse nationalisten.
Labour verloor één stem wegens
ziekte van een parlementslid. Als
hij meegestemd zou hebben, zo
het parlement gelijkelijk zijn
verdeeld. In dat geval zou de zgn.
"speaker" (zoiets als voorzitter)
van het Lagerhuis met zijn stem
de doorslag hebben moeten ge
ven - een stem die volgens de tra
ditie onder zulke omstandighe
den aan de regeringspartij wordt
gegeven.
Man gedood
door stroom
HAARLEM CANP) - De 58-jarige
vertegenwoordiger A.J. van
Voorden is gisteravond in zijn
woning in Haarlem door een he
vige stroomstoot om het leven
gekomen.
Het ongeluk gebeurde toen de man
bij verbouwingswerk in de keu
ken een tl-buis los maakte zonder
dat de elektriciteit was uitge
schakeld.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - Voor de omgeving van een kernenergie
centrale in het Amerikaanse Harrisburg (Pennsylvania) is
gisteren groot alarm geslagen nadat door het uitvallen van
een koelwaterpomp een wolk radioactieve stoom was
ontsnapt. Diverse van de 500 arbeiders die de centrale
bemannen, zijn waarschijnlijk enigszins radioactief be
smet geraakt, hoewel al het personeel onmiddellijk werd
geëvacueerd nadat het automatische veiligheidssysteem
de centrale buiten werking had gesteld.
MOSKOU (UPI) - Een Rus, die gis
teren de Amerikaanse ambassa
de was binnengedrongen om po
litiek asiel af te dwingen en zich
urenlang verschanst hield, heeft
zichzelf uiteindelijk opgeblazen
met een kennelijk zelfgemaakte
bom die aan zijn middel zat. De
man overleed op weg naar het
ziekenhuis.
Ambassadeur Toon had eerder de
hulp van de Russische politie in
geroepen en deze gebruikte
traangasgranaten om de man te
overweldigen, maar deze slaagde
er volgens Toon bij het eind van
de aanval toch nog in de bom aan
zijn middel tot ontsteking te
brengen.
's Middags was de man volgens het
Russische persbureau Tass voor
het ambassadegebouw samen
gekomen met een lid van de con
sulaire afdeling en was hem de
ambassade in gevolgd. Binnen
gekomen verklaarde hij plotse
ling dat hij in een pakket onder
zijn jas een bom had, die hij tot
ontploffing zou brengen, als hij
geen visum zou krijgen.
Toon nam direct contact op met het
Russische ministerie van bui
tenlandse zaken en liet een vleu
gel van het ambassadegebouw
ontruimen. Na uren onderhan
delen nam hij een voorstel van de
Sowjet-autoriteiten aan om de
man met geweld uit het gebouw
te halen.
Er is een hoeveelheid radio-activi
teit ontsnapt naar de reactor-
ruimte. Maar de autoriteiten rap
porteerden geen verdere lekken
van radioactiviteit. De radioac
tieve stoomwolk had volgens
deskundigen een sterkte van 10
rongen, een dosis die klein is.
Tien röntgen is ongeveer twee
maal de hoeveelheid straling die
werknemers in het bedrijf in een
jaar krijgen te verwerken.
Het ongeval in Harrisburg komt
juist op een ogenblik dat velen in
de Verenigde Staten zich afvra
gen of de kerncentrales, en dan
met name de oudere, wel veilig
genoeg zijn naar de maatstaven
van vandaag. Er wordt omstan
dig met de automatische beveili
ging van kerncentrales geëxpe
rimenteerd en een van de des
kundigen die in Harrisburg
commentaar gaf, vond dan ook
dat het ongeval goed nieuws had
gebracht het veiligheidssysteem
werkte.
Intussen heeft de Amerikaanse re
gering onlangs de sluiting van
vijf kerncentrales in het oosten
bevolen, omdat bij de bouw er
van is gebleken dat de installaties
van koelhuizen niet toereikend
zijn bestand tegen eventuele
aardbevingen. Die sftüting bete
kent dat de Verenigde Staten per
dag 105.000 tot 175.000 vaten olie
extra moeten invoeren en dat de
hogere prijs die de elektriciteit
moet opbrengen op de consu
ment zal worden verhaald.
Volgens de „Unie van Bezorgde
Wetenschappers", een privé-or-
ganisatie die zich vaak in de voor
ste lijn bevindt als het gaat om de
veiligheid van kernenergie voor
civiele doeleinden, zouden alle
kernreactoren in de Verenigde
Staten op hun beveiliging tegen
aardbevingen moeten worden
onderzocht, omdat een groot deel
ervan Werd geconstrueerd op ba
sis van seismische gegevens die
zijn verouderd..
De commissie voor het beheer van
kernenergie heeft, zo zeggen
woordvoerders van de organisa
tie, weliswaar voor nieuwe cen
trales de veiligheidseisen ver
scherpt, maar zonder na te gaan
of de centrales die er al waren wel
aan die nieuwe eisen voldoen.
Echter, volgens de bezorgde we
tenschappers zou het niet nodig
zijn om alle 72 kerncentrales in de
Verenigde Staten onmiddellijk
stil te leggen, omdat er niet vol
doende bewijsmateriaal is waar
mee zo'n grove maatregel kan
worden gerechtvaardigd.
Callaghan nam in het najaar van
1976 het premierschap over van
Harold Wilson. Toen in 1978 de
Liberalen de steun aan de rege
ring opzegden, rekende hij op de
steun van de andere kleine partij
en om een motie van wantrouwen
van de Conservatieven het hoofd
te kunnen bieden. De afgevaar
digden van de Schotse Nationa
listische Partij keerden Labour
echter de rug toe nadat bij een
referendum in maart te weinig
Schotten zich uitspraken voor
zelfbestuur. Callaghan had zelf
een decentralisatie-wet door het
parlement gedrukt en de uitslag
van het referendum kwam dan
ook als een schok.
Tijdens zijn premierschap is Cal
laghan er in geslaagd de inflatie
van ruim twintig procent terug te
dringen tot onder de tien procent.
Het op loonmatiging gerichte
beleid is hem echter noodlottig
geworden. Het staat nu wel vast
dat Callaghan de effecten van de
stakingen die voortvloeiden uit
dit beleid heeft onderschat. La
bour moet nu de verkiezingen in
met de herinneringen aan een
barre winter met massale stakin
gen vers in het geheugen. Ook de
troefkaart dat Labour beter dan
de Conservatieven de arbeidsrust
in het land kan bewaren door
haar nauwe banden met de vak
bonden, is de partij kwijt.
(Van onze speciale verslaggever)
SOFIA - De situatie in Zuidoost-Azië
heeft de eerste gesprekken tussen de
Nederlandse minister van buitenland
se zaken Van der Klaauw en zijn Bul
gaarse collega Mladenov vrijwel geheel
beheerst. Van der Klaauw werd in So
fia geconfronteerd met een felle Bul
gaarse aanval op de Chinese politiek,
die door Mladenov werd gekarakteri
seerd als „avonturistisch", „een be
dreiging voor de wereldvrede" en „ge
vaarlijk spelen met vuur".
Het uithalen van Sofia, altijd al een trou
we spreekbuis van het Kremlin, naar
China had kennelijk ten doel een ge
meenschappelijke basis van wantrou
wen tegen de „oorlogszuchtige poli
tiek" van Peking te scheppen. Mlade-
nov's uitvoerigé betoog tijdens dit
maar liefst ruim drie uur durende ge
sprek, kan nauwelijks anders worden
verklaard.
Minister Van der Klaauw
heeft bij zijn bezoek aan China begin
dit jaar de goede relaties tussen Ne
derland en China onderstreept. Het zal
de Bulgaren evenmin zijn ontgaan dat
de Nederlandse bewindsman, vooraf
gaand aan zijn bezoek aan Bulgarije, in
Roemenië vrij nadrukkelijk de over
eenstemming op tal van punten in de
buitenlandse politiek van Nederland
en Roemenië heeft geaccentueerd.
Zowel Den Haag als Boekarest heeft zo
wel de Vietnamese invasie in Kampu
chea als de Chinese strafexpeditie te
gen Vietnam afgekeurd. De Chinese
inval in Vietnam is volgens Mladenov
een onderdeel van Pekings agressie
plan om heel Zuidoost-Azië te onder
werpen. Wij zijn zeker niet bang voor
China, aldus de Bulgaarse minister, die
eraan toevoegde dat Peking militair
niets heeft in te brengen. Van der
Klaauw noemde de opening van China
naar het Westen een positieve zaak,
maar verklaarde Pekings beoordeling
van het Russische „hegemonisme"
niet „de enig juiste politiek" te vin
den.
De discussie over de Chinese politiek
overschaduwde enigezins de ge
spreksthema's als ontspanning, men
senrechten en ontwapening. Van Bul
gaarse kant werd nog eens herhaald
dat ontspanning tussen Oost en West
een zelfstandig proces is, dat parallel
moet lopen aan wederzijdse ontwape-
Mladenov wees daarbij op de Westerse
introductie van de neutronenbom en
noemde het betreurenswaardig dat bij
de SALT-onderhandelingen tussen de
Verenigde Staten en de Sowjet-Unie
slechts wordt „gegoocheld met cij
fers". Hij verwachtte niet dat een
nieuwe SALT-overeenkomst (over de
beperking van strategische wapens)
nog voor het eind van dit jaar zal wor
den ondertekend.
Opvallend genoeg, haalde Van der
Klaauw de een miljoen handtekenin
gen van de door de CPN opgezette ac
tie tegen de neutronenbom aan als illu
stratie van de ook in Nederland over dit
wapen bestaande bezorgdheid. Maar
hij knoopte daar direct aan vast dat van
Russische zijde eèn SS-20-raket is
ontwikkeld die „direct op onze landen
is gericht". Mladenov ging daar verder
niet op in.
Bulgarije wenst de betrekkingen met
Nederland te intensiveren, zo deelde
Mladenov mee. Tijdens zijn toespraak
aan het officiële diner dat Van der
Klaauw gisteravond werd aangebo
den, pleitte Mladenov voor contacten
op top(regeringsleiders)-niveau tussen
Nederland en Bulgarije. Dat zou naar
zijn mening de relaties tussen Bulga
rije en Nederland kunnen verdiepen.
De contacten tussen beide landen
staan, in vergelijking met die tot ande
re Oosteuropese landen, op een laag
pitje. De gebruikelijke politieke ge
sprekken op ambtelijk niveau vonden
voor het laatst in 1975 plaats.
