iiiliii
Rotterdamse souteneurs
overwegen maatregelen
Studenten lozen hun
voor Wolkersmiddels piaspop
Rotterdam heeft
zijn aquarium
arrrmfl
Auto moest weg van Boerhaavelaan in Leiden...
NA MEER DAN
HONDERD JAAR STRUD
PAGINA 4
WOENSDAG 21 MAART 1979
door
Sjak
Jansen
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
Vinden de talloze leerlingen van de vele omliggende
scholen het allemaal wél prachtig dat er in de Leidse
Boerhaavelaan momenteel opnamen worden ge
maakt voor de film 'Kort Amerikaans' (naar het boek
van Jan Wolkers), er zijn óók mensen die - zoals zij het
uitdrukken - "zwaar in de aap gelogeerd zijn" met
deze opnamen.
filmploeg aan de Boerhaave-
laan-bewoners met het ver
zoek om gedurende de opna
men de auto elders te parke
ren kwam bij de (veel aan het
beeld van „traditionele
corpsbal" tegemoetkomen
de) studenten van nummer 17
als niet beleefd genoeg over.
Jan Janssen: „Een flutbriefje.
Hup, of wij die auto's maar
wilden weghalen omdat zij
moesten filmen. Het straat
beeld moest zonodig worden
aangepast aan de eisen van de
jaren 44-45. Dat hield ook in
dat de fraaie rozenstruiken
hier in de laan met de grond
gelijk werden gemaakt, om
dat volgens het boek in die ja
ren hier geen rozenstruiken
stonden maar bloembollen,
die de mensen uit honger opa
ten".
(Navraag bij de gemeente leert
overigens dat, zodra de op
namen voltooid zijn, er nieu
we rozenstruiken geplant
zullen worden. Dat in tegen
stelling tot hetgeen Janssen
van iemand van openbare
werken zou hebben gehoord,
als zouden de rozen voorgoed
uit het straatbeeld van de laan
verdwijnen).
De bewoners van het pand
Boerhaavelaan 17 bijvoor
beeld; een tiental studenten,
allen aangesloten bij de Leid
se studentenvereniging Mi
nerva. Volgens de woord
voerders Jan Janssen, Floris
de Nie en Bart Kerner voelen
zij zich bekocht, omdat zij de
zer dagen bijvoorbeeld hun
auto niet voor de deur mogen
parkeren, maar in een zij
straat verderop.
Om die wrange gevoelens tot
uitdrukking te brengen
hangt er sedert vorige week,
toen de opnamen aanvingen,
een plakaat met het op
schrift 'Wolkers walgelijk'
voor het raam en een pop aan
het balkon. Die pop is op in
genieuze wijze voorzien van
een slang zodat bij het op
laaien van de gemoederen
van de bewoners de pop haar
water de vrije loop kan la
ten. Eén en ander om voor
bijgangers goed duidelijk te
maken tot hoever de „broe
ken afzakken" van deze stu
denten over die filmopna
men.
De bewoners zullen dan ook
een diepe zucht van verlich
ting slaken, wanneer de film
opnamen in hun laan deze
week voltooid zullen worden
en zij hun auto's weer kunnen
parkeren op de plaats waar nu
de opnamenwagens staan.
Rozenstruiken
En dan te bedenken dat het al
lemaal als een studentengrap
begonnen is. Een brief van de
Studentikoos
Maar goed. Na de brief van de
filmploeg gelezen te hebben,
klommen de heren direct in
de pen om een volgens hen
studentikoze brief aan de
filmploeg te retourneren. Een
citaat daaruit: „Tot onze grote
spijt menen wij U te moeten
mededelen dat wij ons niet
kunnen vinden in de door U
voorgestelde, cq. voorgeno
men ontruiming van onze
laan, zoals U ons kotid deed in
Uw circulaire. Deze jammer
lijke weigering vloeit uit het
volgende voort: eerstens zou
het ons grotelijk bedroeven
dat de ter goeder naam en
faam bekend staande Boer
haavelaan in discrediet zou
worden gebracht door een te
leggen verband tussen onze
laaJi en de banaliteiten, ge
meenlijk geproduceerd door
ene Wolkers: tweedens zou hel
U, die toch de geographie van
leiden zeer duchtig bestu
deerd zou moeten hebben al
vorens deze lokatie voor Uw
crypto-pornofilm te bestem
men, zeer duidelijk moeten
zijn, dat het ons bijkans on
mogelijk is onze automobielen
op een. voor ons, redelijk ac
ceptabele plaats te stallen dan
voor onze eigen voordeur. Niet
dan na U van onze hoge ach
ting verzekerd te hebben, te
ken ik" enzovoorts.
Gebrek aan humor
Op deze pennevrucht ("de brief
moet zijn aangekomen, we
hadden zelfs de postcode er
bij gezet") hadden de studen
ten een even studentikoze
reactie verwacht ("In dat ge
val hadden wij ons erbij neer
gelegd"). Die begeerde reac
tie bleef echter uit en toen
werd het ernst voor de bewo
ners van nr. 17.
Het "schrijnend gebrek aan
humor van de zijde van de
filmploeg" deed De Nie ertoe
bewegen van enkele oude
kranten en een overhemd de
plassende pop te vervaardi
gen. Op zijn beurt pakte Jans
sen een groot vel papier en
schreef daar met viltstift de
volgens hem aardige allitera
tie "Wolkers walgelijk" op.
Op de eerste dag van de opna
men werd één en ander trots
op de in het oog vallende
plaats bevestigd en de reac
ties bleven niet uit. Die waren
zelfs zo talrijk en uiteenlo
pend dat men in allerijl de
protestuitingen naai1 binnen
moest halen.
Aardkloten
Janssen daarover: „Het zag
zwart van de pottenkijkers.
Scholieren die zich verdron
gen om een glimp van de
filmploeg op te kunnen van
gen. Met de pop waren ze het
duidelijk niet eens. Het ge
gooi van aardkloten was dan
ook niet van de lucht. Als we
het hadden laten hangen wa
ren onze ruiten er zonder
meer aangegaan. En dat risi
co wilden we niet lopen".
Desondanks werd de handel 's
avonds weer buiten gehangen
en sedertdien is het niet meer
van plaats veranderd. De Nie:
„Maar goed dat we geen
plensbui hebben gehad, want
de pop zou het niet hebben
overleefd. Natte kranten
worden loodzwaar en de pop
zou in duigen zijn gevallen.
Het maken van de pop was
trouwens een uurtje werk".
Niettemin hebben onderwijl
vele belangstellenden de pop
op de foto vastgelegd. Een
leuke stunt vinden de studen
ten: een bron van vermaak
voor het hele huis.
Bedenkelijk
Kernen „Uiteraard is één en
ander niet onttrokken geble
ven aan het oog van de film
ploeg en Wolkers. Men loopt
hier dan ook zeer bedenkelijk
langs". (Navraag bij de film
ploeg leert dat men de "grap"
best kan waarderen.)
Janssen zegt dat er laatst een
oude vrouw heeft aangebeld
De piaspop hangt nog demonstratief te wateren aan de Leidse Boerhaavelaan. Om aan te geven
hoever "de broek afzakt" van de heren studenten over de verfilming van Kort Amerikaans", het boek
van Jan Wolkers
om haar instemming te betui
gen met de 'actie'. „Die vrouw
voelde zich zelf te oud om
mee te doen. 'Ik dacht dat je
boven de 60 moest zijn om
Wolkers walgelijk te vinden'
zei ze.
Maar Wolkers heeft gewoonweg
de feiten verdraaid in zijn
boek. Dat vind ik een infame
zet. Zoiets gaan niet aan. De
hoofdpersoon in het boek
heeft hier namelijk gewoond,
zijn vrouw en zoon leven nog.
Iets anders is de manier
waarop Wolkers mensen
zwart maakt, daar valt ook
geen grijntje respect voor op
te brengen. Is mijn smaak
tenminste".
Jullie gaan dus per definitie
straks niet .naar de film kij
ken?
Jansen: „Juist wel. Goed, het
mag dan een beetje inconse
quent zijn maar ik moet toch
bovenal weten wat die men
sen dezer dagen in dat huis
hier verderop hebben uitge
spookt".
ROTTERDAM (GPD) - „We wachten rustig af wat op 22
maart besloten wordt. Er zijn geen acties van ons te ver
wachten voor die tijd, we houden gewoon één club open,
maar als er op die gemeentelijke vergadering weer wordt
beslist dat de prostitutie van Katendrecht naar het Poort
gebouw verhuist, dan zullen we ons op nieuwe stappen
moeten beraden". Aan het woord is J. Baars, woordvoer
dervan een aantal ondernemers die hun brood in de rosse
wereld van de Maasstad verdienen.
Een collega van Baars die onbe
kend wenst te blijven, voegt er
aan toe dat de heren hun clubs
open houden omdat zij in de Rot
terdamse wethouder Van der
Have een soort Amin zien die met
zijn dictatoriale maatregelen ie
der gesprek onmogelijk maakt.
„Van der Have wil naam maken
door hier in het Poortgebouw
(vlak bij Katendrecht) een Eros-
centrum te stichten naar Ham-
burgs model. Maar dat betekent
dan wel dat wij onze clubs op Ka
tendrecht moeten sluiten, en dat
gaat ons veel te ver. Stel dat Van
der Have over twee j aar om welke
reden dan ook uit het college
stapt, terwijl hij nu tegen ons zegt
dat we rustig onze zaken moeten
sluiten en dat alles dan wel op zijn
pootjes terecht zal komen. Maar
hoe moet het straks als het Eros-
centrum pas over driejaar klaar is
en Van der Have die nu in Rotter
dam de portefeuille wijkaangele-
genheden beheert, inmiddels is
opgestapt? Niemand kent ons
dan nog. want als pooier of hoer
ben je hier vogelvrij. Nou hebben
we wat en dat willen we zo hou
den tot we wat anders krijgen
aangeboden".
De heren uit het Rotterdamse rosse
leven hebben voor de ongelukki
ge wethouder Van der Have in
middels geen goed woord over
„Hij heeft zelf tegen ons gezegd
dat hij wenste dat hij in '73 had
besloten op Katendrecht te blij
ven in plaats van het nieuwe
Poortgebouw. Zelf vindt hij het
dus ook niet zo'n jofele beslissing
dat nu de prostitutie in het Poort
gebouw, buiten Katendrecht dus,
wordt geconcentreerd. Blijkbaar
is ook hij erg geschrokken van de
reacties van de bewoners in die
buurt die massaal protesteren te
gen deze gang van zaken'.
Volgens de pooiers is het slechts
een kleine groep die werkelijk wil
dat de prostitutie van het schie
reiland Katendrecht verdwijnt:
„Het zijn over het algemeen lie
den die de hele dag niets te doen
hebben. De rest van de Katen-
drechters hebben meestal goed
aan ons verdiend. Onze meisjes
gaan hier naar de kapper en dro
gist, terwijl ook onze verbouwin
gen door Katendrechters zijn ge
daan, we gaan hier naar de gara
ge, kortom half Katendrecht eet
indirect van de prostitutie. Bo
vendien wat denken die lui van
het wijkorgaan op te lossen? Ik
heb hier tien pandjes waarin voor
tonnen is geïnvesteerd, die raak
ik hooguit kwijt aan de Chinezen,
die hier sinds jaar en dag hun
toevlucht zoeken (vandaar Ka-
tendrechts bijnaam China-town),
maar dan haal ik mijn investerin
gen er op geen stukken na uit. Ik
ben al benaderd door mensen uit
de Surinaamse hulpverlenerswe
reld, die in onze panden een goe
de mogelijkheid zien voor op
vang van en dergelijke lieden.
Omdat zij er wel drie op een ka
mer willen onderbrengen ver
dien ik er dan meer aan dan nu
aan de hoeren. Maar of de Katen
drechters dat nou zo graag zou
den willen, dat betwijfel ik", al
dus de pooier die nog wat legale
zaken bezit en daarom zijn naam
liever uit de kolommen van deze
krant houdt.
ROTTERDAM - Wordt het
Poortgebouw een Rotter
dams Eroscentrum, zoals
Hamburg er al enkele kent,
en zal de prostitutie werke
lijk uit Katendrecht worden
verdreven? De gemeentelij
ke vergadering van 22 maart
over het Eroscentrum zal het
leren. Tot die tijd zouden
zowel de Bewoners Organi
satie Feyenoord-Noorderei-
land (BOF) als de souteneurs
en hun aanhang zich rustig
houden, maar beide groepen
hebben al aangekondigd een
negatieve beslissing niet
zonder slag of stoot te accep
teren.
Bezetting
Deze vertegenwoordigers van de
rosse scene zeiden het reeds: lang
niet iedereen is zo gelukkig met
de komst van de prostitutie in het
Poortgebouw, verre van dat.
Daar is allereerst de Bewoners
Organisatie Feyenoord-Noorde-
reiland (BOF) die na een reeks
inleidende activiteiten die geen
resultaat hadden, van 5 tot 14
maart het gewestelijk kantoor
van de PvdA in Rotterdam bezet
hield. De BOF vindt dat de PvdA
rechtstreeks voor een Eroscen
trum verantwoordelijk kan wor
den gesteld omdat die partij bin
nen het Rotterdamse college het
best vertegenwoordigd is. Van
daar de bezetting, die gepaard
ging met felle strijdliederen,
spandoeken en sympathiebetui
gingen van de bewoners van de
getroffen wijken Feyenoord-
Noordereiland, de wijken die di
rect met het Eroscentrum te ma
ken krijgen omdat het Poortge
bouw er midden in ligt.
Wat zijn nu precies de bezwaren te
gen een dergelijk huis van ver
maak? Hilda van Vliet met Pim
Janse, woordvoerders van de be
zetters: „Wij zijn als bewoners zo
tegen het Poortgebouw als hoe
renkast, omdat het voor ons vast
staat dat het rosse leven over onze
hele wijk zal uitwaaieren. Er zijn
nu al besprekingen tussen huis
bazen en pooiers over het aanko
pen van pandjes die in de buurt
staan van het Poortgebouw. Ook
de cafés hier in de buurt willen
zich helemaal inrichten op hun
nieuwe klandizie, kortom onze
hele wijk zal overspoeld worden
door de prostitutie en alles wat
daarmee te maken heeft, zoals
criminaliteit en drugsgebruik.
Bovendien staat het Poortge
bouw op een doorgangsweg van
Rotterdam-Zuid naar Noord en
als vrouw heb je er nu al moeite
mee het op de fiets te passeren
omdat het er nogal stil uit ziet
terwijl het 's avonds onoverzich
telijk is en natuurlijk ook donker.
Ik voorspel je dat er dan helemaal
geen enkele vrouw zich in de
buurt van het Poortgebouw zal
durven wagen, wat erg vervelend
is want het is voor veel mensen de
enige weg naar Noord-Rotter
dam".
PvdA
Inmiddels is de bezetting van het
gewestelijk PvdA-kantoor opge
heven na een vergadering van die
partij in Rotterdam-Zuid. Meer
dan 120 bewoners uit de wijken
Feyenoord en Noordereiland wa
ren per bus naar het nieuwe
Theater Zuidplein gegaan om te
horen wat er daar over hun wij
ken werd bepraat. Net als de rest
van de bewoners van die wijken
zijn deze mensen vrijwel allemaal
lid van de partij; dit keer stonden
beide partijen echter als vijanden
tegenover elkaar. Zozeer zelfs dat
enkele bewoners meenden ter
plekke hun lidmaatschap van de
Partij van de Arbeid te moeten
intrekken. Mevrouw Velthuizen-
De Ouder van het Burg ging zelfs
zo ver dat zij een papieren roos,
het symbool van de PvdA dus,
vlak voor de ogen van voorzitter
Cees van Wijk doormidden brak,
met de woorden „meneer, ik ben
meer dan 30 jaar lid van de partij
maar nu zeg ik mijn lidmaatschap
op, en velen met mij!"
Het is duidelijk dat de bewoners
van deze wijken het stichten van
een Eroscentrum uiterst serieus
nemen, zozeer zelfs dat zij na een
stemming het verder vergaderen
onmogelijk maakten door het
aanheffen van allerlei strijdliede
ren die het rosse centrum als on
derwerp hadden. Die stemming
ging over een voorstel van de af
deling Zuidoost van de PvdA om
nog voordat de gemeente op 22
maart zal vergaderen, een nieuwe
gewestelijke vergadering over
het Poortgebouw te beleggen
maar dat voorstel werd met 140
tegen 30 afgestemd.
Groot tumult daarop waardoor een
discussie tussen de kandidaten
voor het voorzitterschap van de
PvdA, Max van den Berg en Wim
Meijer niet kon doorgaan vanwe
ge de herrie.
ROTTERDAM (GPD) - De stad
Rotterdam heeft na ruim
honderd jaar vruchteloos
plannen maken zijn eigen
aquariumgebouw gekregen.
De grote aquariumtentoon
stelling die in diergaarde
Blijdorp van november tot nu
werd gehouden, zal namelijk
een permanent karakter krij
gen, wat betekent dat de vis
sen en lagere dieren in'hun
bakken blijven, zodat Rotter
dams eerste echte permanen
te aquariumgebouw een feit
is.
De Rivièrahal in de diergaarde
heeft de laatste jaren een zo
grote verandering ondergaan,
dat men bij Blijdorp spreekt
over „de wintertuin". Behal
ve de aquariums zijn er dan
ook diverse volières en terra
ria te vinden, die ervoor zor
gen dat het bezoekersaantal
zowel zomers als 's winters
vrijwel constant is, wat be
halve voor de kassa ook voor
de dieren erg gunstig is. Nu er
in de stad Rotterdam ver
scheidene vergader- en show-
ruimten zijn gebouwd, hoeft
de Rivièrahal daarvoor niet
meer gebruikt te worden, zo
dat er sinds enkele jaren ook
grotere exposities gehouden
kunnen worden.
Vorig winterseizoen stond
daarom in de diergaarde de
dierenwereld van het vijfde
werelddeel centraal op de ex
positie „Notogaea". Bezoe
kers uit de hele wereld be
zochten dit zoögrafische
overzicht van Australië,
Nieuw-Guinea en Nieuw-
Zeeland, waarop zelfs voor de
eerste keer in Nederland een
Kiwi-paar te zien was. Door
het grote succes van Noto
gaea is een gedeelte van die
tentoonstelling blijvend in de
Rivièrahal opgesteld, terwijl
voor dit winterseizoen een
nieuw thema, de onderwa
terwereld, werd gekozen.
Een speciaal aquariumgebouw,
zoals we dat in Amsterdam,
Berlijn, Antwerpen of Stutt
gart vinden, was er tot dusver
niet in Rotterdam, hoewel er
al meer dan een eeuw plannen
werden gemaakt om zoiets op
stapel te zetten. Die eerste
plannen dateren uit 1874,
maar gerealiseerd werden ze
nooit, noch in de oude dier
gaarde, die in 1940 zwaar
werd gebombardeerd, noch
in de nieuw opgezette na
oorlogse tuin. In 1948 werd de
„Stichting Rotterdams Aqua
rium" opgericht, die welis
waar vergevorderde plannen
maakte, maar vlak voor men
met bouwen zou beginnen,
werd er in de jaren '50 een
bouwstop afgekondigd.
Een tentoonsteling in 1964, met
de ironische titel i00 Jaar
Rotterdamse Aquariumplan
nen", bracht evenwel een eer
ste aanzet om in de Rivièrahal
mettertijd een groot aantal
bakken met zout en zoet wa
ter te plaatsen. Uit dat be
scheiden begin is dan nu een
permanente tentoonstelling
van 150 aquaria met een totale
waterinhuud van 300.000 liter
gegroeid.
De medewerking van allerlei
instanties en regeringen was
bij het samenstellen van de
tentoonstelling enorm groot.
Zo zorgde de regering van
Soedan voor een lading bij
zondere koraalvissen. In een
speciale U-vormige bak heb
ben allerlei koraaldieren in
middels een onderkomen ge
vonden. Aangezien van die
bak de onderkant open is ge
laten, kunnen de bezoekers
duidelijk zien wat er allemaal
nodig is, wil men met succes
tropische zeevissen hou
den.
Een verhaal apart is verder het
aquarium met een aantal de
genkrabben, die van de oost
kust van Noord-Amerika naar
Blijdorp verhuisden. In
plaats van krabben, zoals de
naam zou doen vermoeden,
gaat het hier om een spinnen-
soort die de laatste miljoenen
jaren niet is veranderd en dus
een echt levend fossiel ge
noemd kan worden. Voorlo
pig zitten die dieren in een
aquarium, maar met verloop
van tijd wil de staf van de
diergaarde de „krabben" in
een grote vijver met een
strandje onderbrengen. Aan
gezien deze dieren op het land
paren, hoopt men zo op den
duur voor nageslacht te kun
nen zorgen.
Noordzeebak
Het vermelden waard is voorts
het Noordzeeaquarium, dat
tot de grootste in haar soort
behoort en niet minder dan
30.000 liter water bevat. Aan
gezien dat water bijzonder
zuiver diende te zijn, is het
door zeeslepers van Smit In
ternationale speciaal voor
Blijdorp midden op de oce
aan in bakken geschept en
naar Rotterdam gebracht.
Zodoende kwamen er allerlei
levende 'organispnen in het
aquarium, wat noodzakelijk
wordt geacht om het alle be
woners naar de zin te ma
ken.
De bak is daarna bevolkt met
allerhande zeevolk, zoals
hondshaaien (van de Ant
werpse dierentuin), Noord-
zeekreeften, wijting, kabel
jauw, rode poon, harder, bot,
tong, zeedonderspat en ste
kelroggen. Verder zijn er in
het aquarium nog wat tarbot
ten, zeeanemonen, strand-
krabben en schollen te vin
den. Het lijkt een hele lijst,
maar als de bezoeker in het
betreffende aquarium kijkt
dan blijkt al snel dat de bak
beslist niet overbevolkt is en
dat iedere vis voldoende
zwemruimte heeft.
Wat dat laatste betreft, heeft de
diergaarde veel kunnen leren
van de ervaring die is opge
daan b(j het inrichten en be
volken van de amazonebak.
Die kolossale vijver, met een
inhoud van 100.000 liter wa
ter, is een geschenk van de
vereniging Vrienden van
Blijdorp. Behalve veel water
planten, zijn er schildpadden
en vissen uit het Amazonege
bied te vinden, zoals de
arowana en de arapaima, een
enorm grote vis die wel vier
meter lang wordt en een ge
wicht van meer dan 200 kilo
gemakkelijk haalt.
Op de permanente expositie
zijn verder veel tot nu toe on
bekende vissoorten te zien,
zoals kaaimansnoeken, long
vissen, vieroogvissen, nijls-
noeken, kwastsnoeken, en
een enorme steur. De moeite
waard z(jn verdere de killy-
vissen en zoetwatergepen, die
in de snel stromende rivieren
van Thailand en Ceylon
thuishoren.
Dat de dieren zich ook in Rot
terdam uitstekend op hun
gemak voelen, blijkt wel uit
het feit dat inmiddels de der
de generatie gepen opgroeit;
een bijzonderheid, want Blij
dorp is hierdoor de eerste die
rentuin in Europa waar deze
dieren met succes voor
voortplanting zorgen.
