Sanitair
voor
gehandicapten
Bouwsystemen
met
"eerlijk hout"
kd
ats
S
a.
RISICO'S MET
STAPELBEDDEN
WOENSDAG 21 MAART 1979
EXTRA
PAGINA 13
Aan de ontwikkeling van sanitair voor gehandicapten, moeilijk ter
been zijnde bejaarden, enz. wordt gelukkig de laatste tijd steeds meer
aandacht besteed. Een bewijs daarvan vormt de speciale afdeling in het
voor alle particuliere bezoekers open staande ..Sanitair Adviescentr um
van een groothandelaar in sanitair, Van Kleef BV in Ouderkerk a.d.
IJssel (IJsseldijk-W 52).
Lange tijd heeft het publiek nauwelijks de mogelijkheid gehad om zich
binnen het groothandelsgebeuren op sanitair gebied te oriënteren. Het
initiatief van Van Kleef is een uiting van een veranderde instelling, die
vooral ten goede komt aan degenen die speciale voorzieningen zoals
voor invaliden nodig hebben. De foto toont een hoekje uit de opstelling
van speciaal sanitair. Belangstellenden kunnen er vrijblijvend advies
krijgen.
Na het „inzakken" van de roem
ruchte meubelbouwpakketten
(die jarenlang tot de ïjzersterke
bestsellers op dhz-gebied hebben
behoord) is het een tijdje stil ge
weest in de systeem-zelfbouw-
meubelen. De fabrikanten had
den kennelijk het gevoel dat er
voor het samenstellen van meu
bilair vanuit pasklaar vervaar
digde onderdelen geen enkele
belangstelling meer was. Die in
teresse leefde echter nog wel de
gelijk. Alleen waren de ontwer
pers van de „oude" meubel
bouwpakketten gemakshalve stil
blijven staan bij het concept dat
immers zo vlot verkocht werd. De
consument wilde echter intussen
wel eens wat anders, niet alleen
wat stijl, vormgeving en mate
riaalgebruik betreft, maar vooral
ook in mogelijkheden. Van het
vroegere meubelbouwpakket
kon je maar één ding maken: dat
wat de fabrikant voor je had uit
gedacht.
Het meubelbouwsysteem leeft
weer erg op. Vooral jongere men
sen treki het aan, omdat er in het
moderne systeem talloze moge
lijkheden zitten. Vanuit een veel
zijdig basispakket kun je allerlei
dingen maken, zo groot of zo
klein als je wilt.
Tot de succesnummers op dit ge
bied behoren vooral de-systemen
die uit „eerlijk vurehout" zijn
samengesteld. Daarmee willen
we niet zeggen dat andere hout
soorten „oneerlijk" zouden zijn.
Maar vuren heeft een paar voor
delen: het is niet te duur, het doet
Met het bouwsysteem van EL 4 is
ook een simpele speelgoedkar te
maken.
lekker natuurlijk aan, en de onaf
gewerkte vorm waarin het wordt
geleverd (overigens wel netjes
glad geschuurd), maakt een scala
aan afwerkingsmethoden naar
eigen keuze mogelijk. Je kunt het
blank lakken, verven, met beits
of transparante kleurlak behan
delen. Een van de aantrekkelijk
heden is ook dat je een bepaald
bouwsel na verloop van tijd kunt
demonteren en dan verreweg de
meeste onderdelen weer voor iets
anders gebruiken.
Die blank-vuren systemen variëren
van het eenvoudige „stellingma
teriaal", dat eigenlijk als maga
zijnstelling is ontwikkeld, tot
zeer geraffineerde bouwsyste
men. Wat dit laatste betreft, komt
Hubo de eer toe dat zij twee sys
temen heeft ontwikkeld die na
genoeg alle gangbare meubile
ringsvraagstukken kunnen op
lossen. We doelen op het EL 4- en
het M 3-systeem.
Veel mogelijkheden
Het is uiteraard geen materiaal om
een „duur" uitziend interieur te
maken. Toch heeft een bouwsel
uit een van die systemen een ze
kere representativiteit. Aanvan
kelijk werd gemeend dat het ma
teriaal was dat nagenoeg uitslui
tend voor tienerkamers of in het
wooninterieur van „alternatieve"
jongelui opgang zou maken. Het
heeft echter duidelijk een breder
afzetgebied gevonden. Terecht,
want het oogt goed en is vriende
lijk en huiselijk.
Dergelijke systemen nemen voor
veel (minder ervaren) doe-het-
zelvers een belangrijk probleem
weg: het exact op maat maken
van onderdelen en het maken van
deugdelijke verbindingen tussen
die onderdelen. En dan is er de
grote „flexibiliteit" van die sys
temen: kastjes, hele wandberg-
meubels, „woontorens", zithoe
ken, platenbakken, speelgoed
karren, bureaus of werktafels,
keukenkastjes en zelfs complete
keukeninterieurs, gewone, sta
pel- en hemelbedden, kortom, zo
goed als alles wat onder de noe
mer „meubel" te vangen is, kan
ervan worden gemaakt.
Twee systemen
Het verschil tussen EL 4 en M 3 zit
voornamelijk in de profilering
van de „staanders". Bij EL 4 zijn
die over de lengte van vier zijden
voorzien van een doorlopende
groef, waarin de planken (zij- en
tussenschotten, boven- en onder
zijde, legplanken, e.d.) klem
mend passen. Met wat lijm en
schroeven worden de onderdelen
heel eenvoudig in elkaar ge
zet.
Bij het M 3-systeem is de staander
op regelmatige afstanden voor
zien van overdwarse groeven,
waarin regels, draagplanken en
panelen kunnen worden gemon
teerd.
Uit hel M-3 systeem kan een hele keukeninrichting worden gebouwd.
De kracht van beide systemen is
overigens dat ze met talrijke on
derdelen en accessoires worden
gecompleteerd (laden, deuren,
scharnieren, enz.) en dat er in de
afmetingen veel keuze is. En wat
misschien nog wel belangrijker
is: de koper krijgt een voortreffe
lijke handleiding, niet alleen met
bouw-ideeën, maar vooral met
duidelijke montage-instruc
ties.
Het is materiaal dat de moeite van
het bekijken waard is... en datje
dan meteen al ,jeuk in de vin
gers" bezorgt.
iDe sauna is ontstaan in de donkere noordelijke wouden van Rusland en
Finland. Na een dag zwaar werk gaf men het lichaam een speciale be-
handeling door in een „hol" in de grond een hoop stenen te stapelen die
door een houtvuur werden verhit. Hierop goot men water. Door de
stoom die ontstond ging men sterk transpireren en dat maakte de licha
men van de vermoeiden weer fit. In principe werkt de moderne sauna
precies eender, maar hel hol is nu door een oven vervangen en de
sauna-bader zit in een soort houten kamertje.
Voordat men beslist een sauna te nemen is het aan te raden eerst de
huisarts te raadplegen. Als de sauna erg bevalt, is best eens te denken
aan een eigen sauna als u daar ruimte voor heeft. U kunt een sauna door
een installateur laten plaatsen waar u wilt. De kosten komen, afhanke
lijk van de grootte en de problemen bij het installeren op 4000 tot 8000
gulden.
Een tweede mogelijkheid is: zelf bouwen met een bouwpakket. Dit kost
niet erg veel tijd terwijl het toch behoorlijk in de prijs scheelt.
Bij de beslissing welk type sauna u wilt hebben is het erg belangrijk een
voorstelling te hebben van het aantal mensen dat samen de sauna ingaat,
hoeveel ruimte er ter beschikking is (de ruimte waarin de sauna moet
komen zal zeker 2.20 meter hoog moeten zijn) en of de sauna op deze
plaats goed te ventileren is. Ook moet er dichtbij een goede spoelmoge-
lijkheid zijn; bijvoorbeeld een douche.
Bij elke sauna is het essentieel dat de oven zo krachtig moet zijn dat de
temperatuur in de sauna, ook als de deur even open gaat 100 graden C.
kan blijven. Goed is altijd even naar het KEMA-keur te vragen.
Vrijwel alle sauna-ovens zijn elektrisch. De elektrische installatie kunt u
het best laten aanleggen dooreen erkend installateur. Alvorens hiertoe
over te gaan is het verstandig eerst te controleren of de elektrische
installatie op zo'n "zware" oven berekend is. De installatie-keurings
dienst komt tijdens het aanleggen kijken en controleren of er aan de
eisen die gesteld worden voldaan is.
Bij het bouwen van de eigen sauna wordt u weer geconfronteerd met een
soort spouwmuren. Tussen de binnen-en de buitenwand zal een goede
isolatie moeten worden aangebracht. Aan materialen hebben we dan
ook nodig vurehout voor het stijl- en regelwerk (bijvoorbeeld 20 x 75
mm) en vurehout voor de schrootjes waarmee de binnenwand van de
sauna bekleed wordt. Voor de buitenwand wordt vaak spaanplaat ge
bruikt. Tussen de twee wanden komt dan het isolatiemateriaal; een
steenwoldeken is hiervoor goed geschikt.
Het voordeel van de steenwoldeken is dat hij flexibel is. De dikte van de
steenwoldeken is 50 mm. Hiermee moet u rekening houden in het stijl
en regelwerk (door wat spijkers in het stijl-en regelwerk kan de steen
wol gemakkelijk op zijn plaats worden gehouden). Tussen de isolatie en
de binnenwand wordt plasticfolie bevestigd om te voorkomen dat vocht
in de isolatie trekt. Deze plasticfolie (beslist geen alluminium-folie)
moet een temperatuur van 80 graden C. kunnen weerstaan.
Bevestiging van alle delen kan men met 75 mm warm verzinkte spijkers,
en eveneens warm verzinkte 50 x 12 houtschroeven realiseren. Voordat
u begint te bouwen, moet u uiteraard eerst een goed uitgewerkt plan
hebben. Alle maten moeten vaststaan. Het beste is een bouwtekening te
maken.
Dan begint het eerste timmerwerk. Het simpelst is eerst zes panelen te
Vormen; de vloer, het dak en de vier wanden. De horizontale regels
komen óp een afstand van 550 mm. De steenwol is dan goed tussen de
regels aan te brengen.
De bankjes in de sauna (denk aan de juiste hoogte) moeten aan de regels
worden bevestigd. Hiervoor zorgen de banksteunen. Door de schrootjes
heen worden deze later op de regels geschroefd. Het verdient aanbeve
ling overal waar een uitsparing of ophanging in een van de panelen
gedacht is, een versteviging door middel van extra stijlen aan te bren
gen. Deze kunnen in een aantal gevallen met hun brede kant in de
lengterichting van het paneel worden aangebracht. Dit is gunstiger als
de oven moet worden aangebracht.
Ook is aan te raden naast de schroeven de verbindingen te verstevigen met
twee-componentenlijm. Natuurlijk wordt het bouwen dan wel wat be
werkelijker. Als het raamwerk klaar is, is het tijd voor de elektricien om
de plastic pijp voor de bedrading te leggen. De schakelaars moeten
buiten de sauna worden geplaatst. Adviezen voor het plaatsen van de
oven in de sauna zijn vrijwel altijd te krijgen bij de leverancier. Het is erg
belangrijk hier goed nota van te nemen.
De schrootjes (die niet gelakt mogen worden) kunnen nu aan de binnen
kant van de sauna worden aangebracht. Het beste is hiermee in een hoek
te beginnen. Als u netjes werkt, kunt u de aftimmerlatjes weglaten.
Het kozijn van de deur wordt zo geplaatst dat de buitenkant in één lijn
komt met de spaanplaten van de buitenbedekking. De deur moet naar
buiten opengaan. De binnenkant van de deur betimmert u met
schrootjes en in plaats van een slot monteert u een magneetsluiting.
De buitenkant van de deur kan weer met spaanplaat worden afgewerkt.
Vervolgens plaatst u een houten handgreep. Voor de uitneembare ban
ken gebruikt u raamwerken waarop van onderen met schroeven de
latjes (22 x 70 mm) worden bevestigd. Let erop dat deze latjes aan de
bovenzijde vrij zijn van noesten en hars. Dc hoogte van het onderste
bankje ten opzichte van de vloer moet 40 tot 45 cm zijn. Een volgend
bankje is, zoals bij een tribune ook weer 40 tot 45 cm hoger bevestigd.
Ventilatie-openingen moeten komen o.a. onderin bij de sauna-oven, voor
de aanvoer van frisge lucht die naar binnen wordt gezogen zodra de oven
warm is. Een tweede opening bij het plafond moet van een luikje worden
voorziendie moet afgesloten word en als de sauna in gebruik is. De lucht
die hier afgevoerd wordt kan het best rechtstreeks naar buiten worden
getransporteerd. Omdat plastic niet tegen de hoge temperatuur bestand
is, zullen de roosters van metaal moeten zijn.
Aan te bevelen is een houten beschermrekje rond de oven te plaatsen,
zeker als u met kleine kinderen in de sauna gaat. De vorm van het hekje
hangt van de oven.af.
Verlichting kan worden verzorgd dooreen waterdicht armatuur, waarvan
de schakelaar zich beslist buiten de sauna bevindt. Het is hygiënisch als
vloer een houten vlonder te gebruiken. Deze kunt u namelijk weg halen
om schoon te maken.
Gebruik voor de bouw van de sauna geen ..koud" hout. Dat gaat beslist
werken. Het best kunt u het hout een tijdje in een verwarmde ruimte
zetten.
Zeker is dat een zelfgebouwde sauna zo'n 1500 gulden goedkoper is dan
dezelfde gemonteerde sauna.
Er zijn veel gevaarlijke stapelbed- pen in dergelijke bedden. Vol
den in de handel. In een consu- gens persberichten veroorzaken
mentenprogramma van de Duit- de bedden in Amerika jaarlijks
se televisie is enkele maanden 3500 ongelukken,
geleden gedemonstreerd welke Geadviseerd wordt op het volgende
gevaren kinderen (al liggend) lo- te letten:
DE stang die de slaper moet beschermen tegen het uit bed vallen, moet
hoog genoeg zijn aangebracht en stevig bevestigd zijn;
DE verbinding tussen onder- en bovenbed moet muurvast zijn;
OOK door de ladders kan veel ellende ontstaan. Sommige kantelen of
glijden weg;
IN het onderbed moet het kind rechtop kunnen zitten. Uiteraard moet
de afstand tussen bovenbed en plafond groot genoeg zijn.
Het is juni 1978. Het weekblad
Nieuwe Revu staat vol met stuk
ken over de Tour de France. Plus
een leuke aanbieding voor de le
zers. Lees maan
„Je staat op een zondagmorgen op
en kijkt naar buiten. Stralend
weer. Uitnemend geschikt vooi
een fikse fietstocht. Het sport-
fietsje snel uit de schuur halen,
bandjes oppompen, het stuurtje
even stellen en dan nog even naar
binnen om wat geschikte kleren
aan te trekken. Ja, en dan raken
we in de problemen. Een trui is te
dik en een bloesje te luchtig. De
fietspret bij voorbaat een beetje
bedorven. Maar Nieuwe Revu
helpt je uit de brand".
„Met een TI Raleig!-McGregor-
shirt waarin je zonder moeite de
Tour de Zaltbommel, Tour de
Heerenveen, of Tour de Den
Haag uitrijdt. Een shirt van top
kwaliteit, want Tourvedette
Hennie Kuiper rijdt er ook in. Het
petje levert Nieuwe Revu erbij als
bescherming tegen wind en
zon".
„Pak die race-uitrusting voor nog
geen tientje", staat er boven.
De instructies luiden: maak f9,90
over op de giro van de Gïllu-
streerde Pers (die de Nieuwe Re
vu uitgeeft) en je krijgt shirt en
petje thuisgestuurd. De levertijd
is drie tot vier weken. Bestellen
kan tot en met 31 juli. Maat voor
het shirt vermelden.
Bestelling
De heer W. wil wel zo'n grappig
fietssetje hebben. Hij stort van-
zijn bankrekening bij de Rabo
f9.90 op de giro van de Geïllu
streerde Pers. Op het rekeningaf
schrift dat hij krijgt, staat keurig
gedrukt waar die storting voor is:
"T-shirt en pet extra large".
De datum van de overschrijving is 3
juli. Meneer W. weet dat het een
maandje kan gaan duren voordat
hij de bestelling kan verwachten.
Hij heeft er vrede mee, en maakt
er geen drukte over als hij ook
eind augustus nog niets heeft
ontvangen.
Niemand weet het
Maar als het dan nog wat langer
duurt, belt hij toch eens op naar
de uitgever van de Nieuwe Revu.
Ja, het kan zijn dat hij nog niets
heeft gehad, maar het komt, luidt
het antwoord.
Een maand later informeert hij nog
eens. Zelfde boodschap.
Door L. Bakker
Dat herhaalt zich keer op keer.
Niemand kan hem bij de Nieuwe
Revu-uitgeverij vertellen wan
néér het shirt en het petje dan
precies zullen komen. Dat weten
ze niet.
De zomer is om, de herfst ook, en
het is winter geworden. Meneer
W. ziet, als hij op zondagse och
tenden naar buiten kijkt welis
waar geen weer meer dat hem
'aanlokt tot fikse tochten op zijn
sportfiets, maar hij wil toch wel
eens iets terugzien voor de f9,90
die hij destijds heeft gestort.
Een brief
Hij klaagt zijn nood bij ons. Wij
zeggen dat het vast en zeker wel
een vergissing van Nieuwe Revu
zal zijn, die zal worden opgelost
als wij een briefje voor hem aan
de uitgeverij sturen. Wij sturen
een brief aan de directie van de
Geïllustreerde Pers, waarin wij*
het geval van meneer W. voorleg
gen.
Helaas, dat is nu al weken geleden.
Maar antwoord hebben wij tot
dusver nooit gekregen.
Bravo van Nelle
Dergelijke botheden bij de afwik
keling van als leuk gepresenteer
de acties, waarover u hiernaast
leest, zijn niet zo ongewoon. Het
gebeurt veel vaker dat mensen
slagzinnen bedenken, rebussen
invullen, zegeltjes plakken en
geld insturen voor allerlei in het
vooruitzicht gestelde fraaie din
gen, waar zij dan vervolgens ver
geefs maanden op kunnen gaan
zitten wachten.
Dan heeft de actievoerder te weinig
dingen besteld om niet het risico
te lopen dat hij er van overhoudt
en hij bestelt pas bij als hij zeker
weet dat de belangstelling groot
is. Zodat de spullen dan nog eerst
moeten worden gemaakt. Zonder
dat de bestellers behoorlijk be
richt krijgen over het te verwach
ten uitstel.
Een sympathieke uitzondering op
deze kwalijke gewoonte maakt
deze keer Van Nelle met zijn hui
dige actie, waarbij koffiekopjes
en lepeltjes kunnen worden be
steld. Kennelijk heeft men ook
bij Van Nelle het effect van de
actie te voorzichtig geschat, want
de kopjes zijn op. En nieuwe
kopjes komen pas over een
poosje. Maar Van Nelle stuurt aan
de bestellers keurig een briefje
waar dat in staat. Dat briefje zit in
een pakje, waarin als troost voor
het uitstel een gratis pak koffie
zit. Blijkens reacties die wij hier
over kregen, zijn de bestellers
van kopjes hier zeer content
mee.
Netjes hoor, van Van Nelle.
Een
hemelbed EL 4 systeem is er in witgelakte uitvoerina
