Bosschenaar
als solist op
baggerbuizen
over oceaan
„Walvissen zijn mijn
grootste probleem
ZATERDAG 10 MAART 1979
PAGINA 23
AMSTERDAM - Op de HIS WA,
de jaarlijkse boten manifesta
tie op en rond de Amsterdam
se RAI, kreeg Rudi van de
Mispel het dezer dagen bijna
aan de stok met één van de
standhouders. Die beet hem
in het voorbijgaan toe: "Je
bent een slechte reclame voor
de jachtbouwers. Men had je
niet moeten toelaten hier". De
40-jarige Bosschenaar valt
inderdaad een beetje uit de
toon tussen de in strakke snit
gestoken bootverkopers die
ook in de jachthaven de aan
dacht van het publiek probe
ren te trekken.
Het verschil is duidelijk zicht
baar. Terwijl de heren verko
pers met koffie en prijslijsten
comfortabel positie hebben
gekozen aan boord van pe
perdure plezierjachten, staat
Rudi van de Mispel zichzelf te
zijn boven op een primitief
vlot. Overhemd uit een ver
kreukelde broek, een jack dat
rijp is voor de stomerij, een
kin die vraagt om een scheer-
apparaat en eelt en smeer op
werkhanden.
Nog een verschil. Zijn vaartuig
ligt nief geètaleerd in de
jachthaven maaf moet het
doen met een plaatsje op het
droge, "geparkeerd" tussen
twee talrijke bomen, waar
door het grote zeil slechts met
veel hangen en wurgen gehe
sen is kunnen worden. Als het
aan Rudi van de Mispel had
gelegen was hij dit jaar hoog
uit als betalend bezoeker naar
de HISWA gekomen. Nu staat
hij er te kijk. Omdat het moet.
Het verplichte nummer is hy
schuldig aan een Amster
damse financieringsmaat
schappij die het financieel
mogelijk heeft gemaakt dat
een droom van de Bossche
naar werkelijkheid kan wor
den. Namelijk: met een vlot
de Atlantische Oceaan over
steken. Een afstand van om
en nabij de 7000 km. Vóór Ma
rokko de zee op, aan wal weer
ergens in het Caraibische ge
bied. Tijdstip van vertrek: de
eerste week van mei.
Baggerbuizen
Een onmogelijke missie? Het
vlot waarmee Van de Mispel
de oversteek wil wagen heeft
het traject al eens eerder af
gelegd. Toen echter waren er
drie man aan boord om op zee
zaken te klaren. Nu wordt het
een solo-tocht.
Fons Oerlemans, een Belg,
heeft een paar jaar geleden
het vlot vervaardigd. Het be
staat uit een aantal aan elkaar
gelaste baggerbuizen, waar
van de wanden 6 mm dik zijn,
een doorsnede van 70 cm en
een lengte van acht meter
hebben.
De voorzijden van de buizen
zijn naar elkaar toegebogen
zodat het vlot over een spitse,
gestroomlijnde neus be->
schikt. Aan de achterzijden
zijn afsluitplaten gelast. De
lucht in de buizen zorgt voor
drijfvermogen.
Overigens, de buizen doen ook
gedeeltelijk dienst als opslag
ruimte. Aan de bovenkant
zijn er twee luiken in gemaakt
die waterdicht afsluitbaar
zijn. Gedurende de eerste
oversteek is het 5000 kilo we
gende vlot meer dan eens
door de drie bemanningsle
den op lekkages gecontro
leerd. Echter, er is nooit een
druppel te bekennen ge
weest.
Op de onderbouw van buizen is
een houten vloer gecon
strueerd met in het midden
een uit stalen pijpen vervaar
digde en met zeil afgedekte
hut. De zeven meter hoge
mast bestaat uit twee naar el
kaar toelopende ijzeren pa
len, die scharnierend aan het
dek zijn vastgemaakt. De op
het uitgestippelde traject bla
zende noord-oost passaat
wordt opgevangen door een
35 vierkante meter groot zeil.
Weinig vlees
Rudi van Mispel. Bepaald niet
het rondborstige zeebonk
type. Weinig vlees op de bot
ten. Iemand dir bovendien
over bar weinig ervaring op
zee beschikt. Verdiende een
blauwe maandag de kost op
de kustvóart. Wist tot voor
kort dan ook nauwelijks iets
af van navigeren. Probeert nu
Met. drie man aan boord (foto boven en onder) doorklieft het
baggerbuizenvlot het Atlantische nat.
Rudi van de Mispel, ge
fotografeerd met zijn vlot
op de Amsterdamse RAI,
ging tevergeefs op zoek
naar bemanningsleden.
"Er wilden er wel maar
die vroegen een dijk van
een salaris".
Van de Mispel heeft ko
ningin Juliana om toe
stemming verzocht tij
dens zijn oversteek de Ne
derlandse vlag te mogen
voeren op het in België ge
registreerde vaartuig. Die
toestemming heeft hij nog
niet.
dan zijn schade in te halen. „Ik
heb er veel boeken over ver
zameld en die ben ik nu aan
hét doorworstelen", zegt hij.
"Ondertussen heb ik bij de
zeevaartschool een verzoek
ingediend om daar over een
paar weken een test te mogen
afleggen. Om te kijken hoe
het staat met mijn kennis.
Niet dat ik me van de uitslag
iets zal aantrekken. Want ook
als ik er weinig van bak ga ik
toch. Niets kan mij nu nog te
genhouden".
Van de Mispel had aanvankelijk
het plan opgevat ook een paar
mensen aan boord te nemen,
net als Oerlemans. Want drie
weten en kunnen meer dan
een. Dus zette hij in dagbla
den de nodige advertenties en
trok hij aan de bel bij een paar
universiteiten om mogelijk
wat wetenschapsmensen te
krijgen.
"Er waren liefhebbers zat", zegt
de solo-vlotvaarder, "maar ik
heb ze allemaal moeten laten
vallen. De meesten willen
geld zien. Vroegen maandsa
larissen tussen de twee en
drieduizend gulden. Dat kan
ik toch nooit opbrengen. Ik
heb verdorie zelf geen rooie
cent. Belachelijk toch. Ik
dacht, als het zó moet, dan ga
ik wel alleen. Jullie bekijken
het maar".
Blij
"Achteraf bezien ben ik blij dat
ik het vlot nu met niemand
hoef te delen. Wantje weet net
hoe het gaat. Zit je vier dagen
op zee dan is alles nog koek en
ei. Maar na een maand is de
kans groot dat je elkaar
spuugzat bent. Wat moet je
dan? Je kunt moeilijk midden
op de oceaan van het vlot
stappen. Dus moetje wel ver
der met elkaar. Ben je alleen
dan ben je eigen baas".
"Hoef je tegenover niemand
.verantwoording af te leggen.
Bovendien is de uitdaging zo
groter Je hebt er een vijand
bij. De eenzaamheid".
Wat dat betreft kan het nog wel
eens meevallen voor de gele
genheids-kapitein ter zee
Van de Mispel. Hij heeft
radioapparatuur aan boord
waarmee hij zeer regelmatig
zal afstemmen op de golfleng
te waarop gedurende de ge
hele reis ook zijn voorganger
en inspirator Fons Oerlemans
meeluistert en praat. En wat
,het contact met zijn vrouw in
Den Bosch betreft: een paar
straten verderop bij haar
woont een radio-zendama
teur met wie is afgesproken
dat hij zich dagelijks even met
de vlotvaarder verstaat om op
de hoogte te blijven van het
verloop van de reis.
Als wapen tegen de verveling
neemt Van de Mispel een
groot aantal leesboeken mee
aan boord en hij heeft zich
vast voorgenomen zich bij
windstil weer ook uit te leven
op kruiswoordraadsels en
cryptogrammen. Slapen (ha-
zeslaapjes) wil hij overdag
doen, 's nachts varen. De
praktijk van de eerste atlanti-
sche oversteek per vlot heeft
geleerd dat onderweg niet op
veel "tegenliggers" gerekend
hoeft te worden. De Belg en
zijn twee bemanningsleden
hebben op hun reis in totaal
drie keer contact gehad op
open zee. Oerlemans zegt in
zijn leven "nog nooit zoveel
verbaasde gezichten boven
de reling te hebben gezien".
Op een van de drie schepen
was men al voorbereidingen
aan het treffen voor een red
dingsactie in volle zee.
Rijst en vis
Een goede verzorging van de
inwendige mens kan tijdens
de reis naar Amerika van le
vensbelang zijn. De hoofd
voeding van Van de Mispel
zal bestaan uit rijst en vis. De
rijst neemt hij mee aan boord
(drie balen van elk 70 kilo), vis
zal hij hoofdzakelijk zelf moe
ten vangqn. Maar dat hoeft
geen punt te zijn op dit traject
Voorts is hij van plan de nodi
ge instandvoeding in te slaan,
fruit (in glazen potten), een
grote voorraad watér en ook
100 kilo aardappels. Belg
Fons Oerlemans heeft wat de
aardappels betreft bij reis
nummer eén zijn afkomst niet
verloochend door op de oce
aan regelmatig de patatten op
het vuur te zetten.
Aan de huisraad gaat er ook het
nodige mee. Onder meer een
volledige keukeninventaris,
aangevuld met 'twee flessen
buta-gas. Op de lange zeereis,
die naar schatting ongeveer
vier maanden zal gaan duren,
zullen avontuur en weten
schap zo nu en dan hand in
hand gaan.
De solo-vaarder namelijk zorgt
dat hij een groot aantal lege
flesjes aan boord heeft waar
van hij er om de zoveel dagen
een vult met zeewater. Als hij
behouden terug keert, geeft
hij die in handen van de NASA,
die aan de hand van de
watermonsters, enig peil kan
trekken op de vervuiling van
de Atlantische Oceaan. In
Amerika zullen ook artsen
klaar staan om de Hollander
te onderzoeken op eventuele
nadelige lichamelijke of psy
chische gevolgen van de
tocht.
Wat kan de optimistisch ge
stemde vlotkapitein zoal
verwachten vanaf het mo
ment dat hij definitief de ste
ven richting Amerika heeft
gewend? Om te beginnen dit:
Van de Mispel heeft nu niet
bepaald het meest gunstige
tijdstip voor zijn vertrek uit
gezocht. In de wintermaan
den staat dit traject bekend
als vrij rustig maar oh wee in
de zomer. Dan kan het er flink
spoken. Kan hij voor menig
orkaan komen te staan.
Tijdens zijn oversteek een paar
jaar terug noteerde Oerle
mans bij erg slecht weer "gol
ven tot dertig meter hoog".
Van de Mispel kan er zich, nu
nog op veilige bodem, nog
geen zorgen over maken.
"Met zulk noodweer zit ik lie
ver op een vlot dan aan boord
van een groot schip. Je breekt
veel makkelijker door de gol
ven. Je maakt alleen wat gro
tere smakkers omlaag. Maar
dat zien we dan wel weer".
Reddingslij n
Onverschrokken taal, al is de
Bosschenaar toch wel van
plan het advies op te volgen
om tijdens zulk weer zich met
een reddingslijn aan het vlot
te "verankeren". Valt of
spoelt hij dan van boord dan
gaat het vaartuig tenminste
niet zonder hem aan de haal.
Als grootste probleem op zijn
transatlantische oversteek
ziet de Bosschenaar de wal
vissen die ongetwijfeld zijn
vaarpad zullen gaan kruisen.
"Oerlemans heeft me verteld
dat die dieren de neiging
hebben met het vlot te gaan
spelen. Ik moet dus een ma
nier zien te vinden om ze op
veilige afstand te houden
Maar dat moet wel met zachte
hand gebeuren. Jaag je ze te
gen je in het harnas dan bén je
verkocht".
Filmen gaat hij ook. Net zo als
zijn voorgangers hebben ge
daan. Van het materiaal dat zij
op de oceaan verschoten is
een 25 minuten durende do
cumentaire samengesteld.
Afgelopen zaterdag was die
film te zien in de zaal van het
RAI-congrescentrum waar
een persconferentie was be
legd rond het komende vlot-
avontuur van Van de Mispel.
Deze had aanvankelijk zelf de
pers op willen trommelen
maar liet dat uiteindelijk over
aan zijn sponsor, de financie
ringsmaatschappij. Die zou
dat varkentje wel even was
sen. Maar, tot teleurstelling
van Rudi van de Mispel, was
er weinig van terechtgeko
men. De persconferentie was,
zacht gezegd, zwaar onderbe
zet. In de afgehuurde ruimten
waren dus voor niets versie
ringen aangebracht, bleven
rijen- koppen koffie onge
bruikt. op papier gezette toe
spraken onuitgesproken en
was er ook weinig werk aan
de winkel voor de serveerster
die met dienbladen fris en
drankjes zou rondgaan. Twee
man. meer niet.
Maar goed, de Amsterdamse
sponsor heeft in het hele pro
ject ongeveer 15.000 gulden
gestoken waarvan er 10.000
rechtstreeks naar Van de
Mispel zijn gegaan. Die heeft
daar de benodigde uitrus
tingsstukken voor kunnen
aanschaffen zoals een sex
tant, seinvlaggen, misthoorn
en zeilen. Die spullen blijven
zijn eigendom. Het vlot heeft
hij van de Belg in bruikleen
gehad.
Gevaarlijk
Overigens heeft deze in he't
boek dat hij na zijn reis heeft
geschreven (ook Rudi van de
Mispel is dat van plan) ge-
steld dat het een ondoenlijke
zaak is om met minder dan
drie man de oversteek te ma
ken. Desondanks heeft de fi
nancieringsmaatschappij
niet geaarzeld geld uit te
trekken voor deze reis. "Je
zou inderdaad kunnen rede
neren dat het, afgaande op
wat Oerlemans schrijft, ge
vaarlijk voor Van de Mispel
is om alleen met dat vlot de
zee op te gaan", zegt de publi-
citeitsman van de financie-
ringsmaatschappij. Mathijs
Tennekes. "En dat wij wat dat
betreft als sponsor verant
woordelijkheid dragen. Maar
wij zeggen zo: Oerlemans
geeft zijn kostbare vlot heus
niet uit handen als de kans
groot is dat Van de Mispel het
in zijn eentje niet redt. Dus
vertrouwen wij daar ook maar
op".
Van de Mispel noemt zichzelf
"iemand met eén onrustige
natuur". Heeft in zijn leven
het nodige gezien van de we
reld. Melddezich als beroeps
militair aan bij de mari
niers, wist nog maar net uit het.
vreemdelingenlegioen te-
blijven, werd vrachtwagen
chauffeur op Italië en Spanje-
en werkte vervolgens als
monteur in 2uid-Afrika en
Nigeria.
Vertrok naar Calcutta om als
vrijwilliger een handje te
gaan helpen in het ziekenhuis
van Moeder Theresa. Ver
bleef enige tijd in India, Per-
zië en Bulgarije. Kwam terug
naar Nederland maar richtte
de schreden alweer ras naar
Algiers en tenslotte Irak, waar
hij niet alleen een maand of
zes tussen de Koerden leefde
maar in die tijd ook Fons
Oerlemans tegen het lijf liep.
Rudi van de Mispel heeft er
goede hoop op dat hij zonder
al te veel kleerscheuren de
7000 kilometer per vlot over
brugt. 'Ik zal het ongetwijfeld
wel eens moeilijk krijgen",
zegt hij. "maar het eindpunt
halen zal ik. Trouwens ik heb
weinig keus. Ik heb_dan wel
iswaar een radio aan boord
maar het heeft geen zin daar
een SOS over uit te zenden.
Een vliegtuig sturen haalt
niets uit omdat het niet op het
water kan landen, een heli
kopter kan vanaf de wal niet
zover vliegen, blijft over een
schip. En daar hoef ik ook niet
op te rekenen. Ze zullen me
niet kunnen vinden. Met mijn
vlot zal ik op de oceaan als een
speld in een hooiberg zyn".
