ARABIEREN FURIEUS
Gevechten
In
Vietnam
duren
voort
Andreotti formateur
Einde maken aan
Westers vertoon
IRA wilde raffinaderij
in Belfast opblazen
Amin
leidt
zelf
oorlog
tegen
Tanzania
Spionne kende geheimen
DONDERDAG 8 MAART 1979
BELFAST (Reuter) - Het Ierse re
publikeinse leger (IRA) was van
plan een grote olieraffinaderij op
te blazen, zo heeft de politie giste
ren meegedeeld. De aanslag op
de enige olieraffinaderij in
Noord-Ierland. het "Sydenham
complex" in Belfast, zou deze
week worden gepleegd. Het plan
van de IRA werd verijdeld door
de ontdekking van de plaats waar
de 42 bommen die bij de aanslag
zouden worden gebruikt, waren
verborgen.
De bommen werden, vermoedelijk
na een tip. gevonden in een barak
op een vuilnisbelt in een Katho
lieke enclave in een overwegend
protestantse wijk van Belfast.
Een woordvoerder van de politie
verklaarde dat een aanslag op de
raffinaderij een enorme explosie
veroorzaakt zou hebben en een
groot aantal slachtoffers zou
hebben veroorzaakt.
De IRA lijkt in zijn strijd tegen de
Engelse overheersing in Noord-
Ierland zich te richten op indus
triële doelen. In januari trachtte
het Ierse republikeinse leger,
zonder succes, een van de groot
ste oliedepots van Engeland op
het eiland Canvey op te blazen.
Voor een aanslag op een oliede
pot in Londen in januari, stelde
de IRA zich verantwoordelijk en
liet toen weten dat er meer der
gelijke aanslagen gepleegd zou
den worden.
Honderden mensen die in de buurt
van de vindplaats van de bom
men wonen, zijn geëvacueerd.
Verwacht wordt dat ze pas weer
naar huis terug kunnen keren tot
het leger alle bommen gedemon
teerd heeft, een karwei dat wel 24
uur kan duren. Aanvankelijk
dacht de politie dat de bommen
bedoeld waren voor aanslagen op
de dokken in Belfast, de
scheepswerf en winkels in het
centrum van de stad. Later kreeg
zij echter inlichtingen waarin de
raffinaderij als doelwit werd ge
noemd. Afgaand op de normale
werkwijze van de IRA om drie
man te gebruiken om een bom te
plaatsen, zouden bij de aanslag
op de raffinaderij meer dan hon
derd man betrokken zijn. Vol
gens het Engelse leger heeft de
IRA in totaal een honderdtal ac
tieve leden.
- >&-7'
TOKIO (AP) - Volgens het
Vietnamese nationale pers
bureau zetten Chinese troe
pen de beschieting van de
provinciale hoofdstad Cao
Bang voort ondanks de Chi
nese belofte om zijn invasie
leger uit Vietnam terug te
trekken. Cao Bang ligt op on
geveer 25 kilometer van de
grens met China.
Volgens de laatste oorlogsbe
richten uit Hanoi zijn Chinese
militairen nog steeds loop
graven aan het bouwen op
Vietnamees grondgebied en
hebben Chinese troepen in
sommige gebieden de plaat
selijke bevolking beroofd.
Het Vietnamese persbureau
meldde dat plaatselijke mili
ties tegenstand bieden en
"aanzienlijke verliezen" heb
ben toegebracht aan de vijan
delijke troepen.
Eerder op.de dag had China be
kend gemaakt dat zijn troe
pen "als overwinnaars" naar
Chinees grondgebied terug
keerden en had Vietnam laten
weten dat het de Chinezen
ongemoeid zou laten bij hun
terugtocht. Het Chinese
persbureau Nieuw China
heeft geen melding gemaakt
van het voortduren van de
strijd.
De regering van Laos maakte
gisteren bekend dat een groot
aantal Chinese troepen zich
heeft samengetrokken in de
noordelijke sector van de
grens tussen Laos en China.
Volgens radio Vientiane zou
China "ter voorbereiding van
een invasie" een aantal
spionnen in Laos hebben
binnengesmokkeld.
Volgens een bericht van het Ja
panse persbureau Kyodo van
gisteren uit Peking zou China
tenminste 10.000 Vietname-
zen hebben gedood en meer
dan 1.000 krijgsgevangenen
hebben gemaakt.
Dit zou door een hoge Chinese
functionaris zijn meegedeeld
aan een hem bezoekende
groep Japanners.
Meer wilde hij er niet over mee
delen. Door Vietnam was
kortgeleden gezegd dat er
45.000 Chinezen waren ge
dood of gewond.
Kyodo had voorts vernomen
dat de Chinese terugtrekking
uit Vietnam meer dan twee
weken kon duren "omdat dit
militair gesproken moeilijker
is dan voorwaarts gaan".
Verwacht werd dat Vietnam
daarbij kleine aanvallen zou
ondernemen "maar dat het
niet in staat was een grote
veldslag te ontketenen".
Carter vandaag in Cairo
(Door Rienko Wilton)
BEIROET - De komst van de Amerikaanse president Car
ter naar het Midden-Oosten teneinde de eerder vastge
lopen Egyptiseh-Israëlische vredesbesprekingen te
redden heeft tot nu toe geleid tot zeer negatieve reacties
in de Arabische wereld, althans in dat deel ervan dat de
Egyptiseh-Israëlische toenadering afwijst.
Niet alleen de kranten en radio
commentaren spugen vuur zo
dra het nieuws van Carters komst
afgelopen maandag bekend
werd, braken er gevechten uit
tussen de recentelijk door Israël
herbewapende christen-rechtse
militia's in Beiroet en Syrische
troepen van de Arabische vre
desmacht in Libanon. Tot van
daag zijn de artillerie-duels in
Oost-Beiroet met tussenpozen
doorgegaan.
Ook in Zuid-Libanon is de span
ning aanzienlijk opgelopen: de
Israëlische luchtmacht vliegt da
gelijks zeer laag over het zuiden
en het Palestijnse hoofdkwartier
Nabatiyah en de Druzische stad
Hasbaya werden met fosforgra-
naten bestookt, afkomstig van
posities van christen-rechtse mi
litia's en legermuiters onder lei
ding van ex-majoor Haddad in
het uiterste zuiden van Liba-
Ook Haddad. een doorn in het oog
van de VN-troepenmacht in
Zuid-Libanon (die aanstaande
zaterdag met 700 Nederlandse
..blauwhelmen" wordt versterkt)
is kort geleden tot de tanden toe
bewapend door Israël.
In Beiroet verklaarde PLO-woord-
voerder Mahmoud Labadi giste
ren dat president Carter zou moe
ten begrijpen dat vrede in het
Midden-Oosten ondenkbaar is
zonder herstel van de nationale
rechten van de Palestijnen. Het
Palestijnse persbureau WAFA
legt een verband tussen Carters
Midden-Oostentrip en de ko
mende presidentsverkiezingen
in de Verenigde Staten.
Notabelen
Maar ook de Palestijnse notabelen
op de westelijke Jordaanoever en
in Gaza hebben zich tegen het be
zoek van Carter aan Egypte en Is
raël verklaard. De burgemeester
van Halhoul, Mohammed Kas-
sem, zegt dat Carter aan het ver
keerde adres is: „Hij zou met de
PLO moeten praten, niet met
ons". Karim Khalaf, eerste bur
ger van Ramallah, zegt dat als
Carter vrede wil, hij de PLO zou
moeten erkennen en zou moeten
staan op Israëlische terugtrek
king uit alle bezette Arabische
gebieden.
De burgemeesters van Bethlehem
en Nablus hebben zich in gelijke
bewoordingen uitgesproken.
Rashas Shawa, de prominente
Palestijnse leider uit Gaza. aar
zelt nog of hij Carter al dan niet de
hand zal schudden wanneer hij in
Israel op bezoek is. Shawa's hou
ding is belangrijk, omdat Egypte
zich ermee akkoord heeft ver
klaard de Palestijnse „autono
mie" in Gaza al te laten
gen indien er moeilijkhede
zen met doorvoering van zelfbe
stuur op de westelijke Jordaan
oever. Cairo meent namens Gaza
te kunnen onderhandelen omdat
deze strook onder Egyptisch toe
zicht viel, voordat het gebied in
1967 door Israël werd bezet.
De Jemen
Een gemeenschappelijke Arabi
sche strategie tegen Carters Mid
den-Oostentrip wordt bemoei
lijkt door de openlijke oorlog tus
sen Noord- en Zuid-Jemen. De
Libische minister van buiten
landse zaken, Salam Traiki,
kwam dinsdag onverwacht in Sy
rië aan om daar voor een spoed
zitting van het anti-Sadat „front
van standvastigheid" (bestaande
uit Syrië, de PLO, Lybië. Algerije
en Zuid-Jemen) te pleiten. Traiki
en zijn Syrische collega Khad-
dam verklaarden beiden dat „de
imperialisten de ïnter-Jemeniti-
sche oorlog hadden aangewak
kerd om de aandacht af te leiden
van het ophanden zijnde Egyp
tiseh-Israëlische vredesver
drag".
Hoewel bij deze stelling een vraag
teken gezet dient te worden, is
het duidelijk dat de ministers
conferentie van de Arabische li
ga, deze week in Koeweit gehou
den, er onvoldoende
is de Jemenitische oorlog 1
Maar deze overwegingen spelen
nauwelijks een rol bij de Midden-
Oostenpolitiek van Jimmy Car
ter. Vier dagen geleden was het
politieke scenario nog zo. dat
Amerika en Egypte min of meer
tegenover Israel stonden wat be
treft de positiebepaling bij de
vredesonderhandelingen. Maar
Carter heeft zijn standpunt ver
zacht en zijn nieuwe voorstellen
brachten de Israëlische premier
Begin aan zijn zijde.
Camp David
BRUSSEL - Ursel Lorenzen (42),
de naar Oost-Duitsland uitgewe
ken NAVO-medewerkster, had
wel degelijk toegang tot vertrou
welijke NAVO-gegevens. Dit
heeft een woordvoerder van de
NAVO gisteren in Brussel ver
klaard.
Mej. Lorenzen heeft 11 jaar bij de
NAVO gewerkt, laatstelijk bij een
afdeling die theoretische stafoe
feningen voorbereidt. Er is juist
zo'n oefening aan de gang ter be-
proeving van het militair-civiele
integratieproces in crisistijd Er
wordt een aanval met kernwa
pens op het Sowjet-blok bij ge
simuleerd.
Het onderzoek naar de schade die
Lorenzen kan hebben aange
richt, is nog gaande
Nu probeert de Amerikaanse pre
sident Anwar Sadat zo ver te krij
gen de eerder uitgedachte Camp
David-compromissen te verlaten
en m te stemmen met een nieuwe
formule voor een Egyptisch-Is-
raëlisch verdrag. In de hoop dat
Sadat hem niet in de steek zal la
ten, vliegt Carter vandaag hoogst
persoonlijk naar Cairo, alwaar in
regeringskringen de afgelopen 24
uur de vrees is uitgesproken dat
Carter nieuwe concessies van de
Eg.vptenaren zal eisen.
De Libanees Clovis Maksoud. pro
fessor aan de Georgetown-Uni
versity in Washington en vroeger
rondreizend ambassadeur voor
de Arabische liga. legt met zijn
commentaar in het Beiroetse
dagblad „Ike" de vinger op de ze
re plek.
„Hel feit dat president Carter
meent dat een aantal dramatische
diplomatieke gebaren zijn vruch
teloze politiek kan redden, be
wijst dat hij de verkeerde advie
zen krijgt en onderstreept zijn
onmacht in de verste verte niet te
bevatten dat het niet zozeer
Egypte en Israël zijn die het grote
struikelblok vormen, maar het
basisgegeven dat de Camp Da-
vid-formule in essentie voorbij
gaat aan de kern van het Midden-
Oostenconflict: realisering van
de Palestijnse rechten".
r CAiRO - In Caïrt
werden gisteren voorbereidingen getroffen voor de ontvangst
daar besprekingen te
Amerika
Carterkwam vandaag inCaïroaa
van een vredesregeling met Israël
Op de foto worden vlaggen opgehangen met de beeltenis
i president Carter i
voeren met president Sadat van Egypte in het kader
i de beide presidenten, Sadat en Carter.
Kabinetscrisis Italië
(Van onze correspondent)
ROME - Met een verrassen
de zet in Italië's politieke
schaakspel gaf president
Sandro Pertini gisteren
een nieuwe formatieop
dracht aan Giulio An
dreotti, terwijl hij tegelijk
oud-president Giuseppe
Saragat en de republikein
se leider Ugo la Malfa ver
zocht zich als vice-pre-
miers ter beschikking te
stellen.
Saragat aanvaardde deze opdracht
jop voorwaarde, dat er ook links
onafhankelijke ministers in het
kabinet zouden worden opge
nomen. Andreotti en La Malfa
aanvaardden de hunne onvoor
waardelijk. wat erop lijkt te wij
zen. dat zij zich al zeker voelen
van hun welslagen.
Het opnemen van de links onaf-
hankelijken in het kabinet was
tot nu toe ëen van de grote strui
kelblokken bij de formatie. Voor
de communisten was het wel het
minste wat ze konden eisen om
hun steun aan een nieuw kabinet
te geven. Het gaat hier om parle
mentsleden, die geen lid van de
partij zijn, maar wel op commu
nistische lijsten gekozen zijn:
daarbij zijn vooraanstaande figu
ren als de vroegere EG-commis-
saris Altiero Spinelli. en belang
rijke katholieken als Raniero la
Valle.
De christen-democraten hadden
tot nu toe een veto uitgesproken
tegen opname van deze figuren in
een nieuw kabinet. In hoeverre
zij hun standpunt gewijzigd heb
ben. is nog niet geheel duide
lijk.
Wel is zeker, dat er aan Pertini's
laatste poging om het parlement
van voortijdige ontbinding te
redden en het land vervroegde
verkiezingen te besparen koorts
achtig overleg is voorafgegaan.
Na het presidentiële communi-
guë waarin dinsdagavond laat
was meegedeeld, dat Pertini gis
teren het driemanschap Saragat-
La Malfa-Andreotli bij zich had
ontboden, vergaderde de chris-
tencemocratische partijtop van
gistermorgen vroeg samen met
Andreotti, tot het moment waar
op deze zich naar het quirinaal
moest begeven, waar hij vóór de
twee anderen tot Pertini werd
toegelaten.
En dat. terwijl alle kranten van gis
teren meldden, dat de president
waarschijnlijk een formatie-op
dracht aan oud-president Saragat
zou verlenen, met Andreotti en
La Malfa als vice-premiers. Het is
zeer wel mogelijk, dat daar pas in
de laatste uren verandering in is
gekomen.
Uit Andreotti's korte verklaring na
het onderhoud met Pertini bleek,
dat er wordt gedacht aan een zeer
snelle formatie. Of het drieman
schap hierin zal slagen, zal dus
binnen enkele dagen moeten
blijken. Maar terwijl men zich in
Rome algemeen had ingesteld op
een definitieve mislukking van
de formatiepogingen, en dus op
vervroegde verkiezingen, begint
men nu plotseling weer hoop te
koesteren, dat het ditmaal toch
zal gelukken.
Men acht het nu mogelijk, dat er
binnenkort een nieuwe Italiaanse
regering uit de bus zal komen, die
het land althans door de komen
de Europese verkiezingen, en
dan ook door de zomermaanden
kan slepen. En wanneer de herfst
komt, zal Italië wel weer verder
NAIROBI (AFP/UPI) - Presi
dent Idi Amin van Oeganda
heeft de rechtstreekse lei
ding op zich genomen van
militaire operaties tegen de
"Tanzaniaanse agressors
de huurlingen". Dit heeft r
dio-Kampala gisteren ge
meld.
De defensieraad - het hoogste
orgaan van het land onder
voorzitterschap van ma
schalk Amin - heeft op
bijeenkomst besloten presi
dent Amin te benoemen tot
hoofd van de generale staf
van de strijdkrachten, aldus
de radio.
Het besluit is genomen met het
oog op de militaire kwalitei
ten op het gebied van de or
ganisatie en de coördinatie
van het staatshoofd.
Maarschalk Amin, "president
voor het leven" van Oegan
da, was al opperbevelhebber
van de strijdkrachten en
hoofd van politie en gevan
geniswezen.
Diplomatieke- en ballingen
kringen in Nairobi hebben
meegedeeld dat een Tanza
niaanse invasiemacht een
nieuw offensief in Oeganda
is begonnen en oprukt op e
hoofdweg naar de hoofdstad
Kampala. Oegandese ballin
gen vielen verder de belang
rijke industriestad Jinja ten
oosten van Kampala aan.
De Tanzanianen vielen de ka-
tholieke-missieplaats Mita-
la Maria, 60 km ten zuiden
van de hoofdstad aan en
reikten de buitenwijken
vam Mpigi, 45 km van Kam
pala. Er werd hevig gevoch
ten om de stad in handen te
krijgen. De Oegandezen
hadden in Mpigi een belang
rijke defensielinie aange
legd maar zij begonnen terug
te vallen op Natete, 10 km
van Kampala, aldus ge
noemde kringen.
Een woordvoerder van de bal
lingen zei "al onze contacten
in het leger geven te kennen
dat de meeste eenheden niet
bereid zijn te vechten. Als
wij eenmaal Mpigi hebben
ingenomen, kunnen wij
Kampala krijgen. Amin is
ons doelwit. Hij is onze
prijs".
Volgens diplomatiek kringen
hebben Libische cn Oegan
dese vliegtuigen een brug-
gchoofd ingesteld naar Oe-
ganda's belangrijkste lucht
haven Entebbe. Er worden
wapens, munitie, artillerie
stukken en benzinevoorra
den voor dc troepen van
Amin gezonden.
Gaddafi zond ook vliegtuigen
en zo'n duizend militairen.
De militairen zijn ingescha
keld in verdedigingsstellin
gen in en rond Kampala
waar het gisteren rustig was.
De binnenlandse dienst van
radio-Oeganda zond giste
ren slechts muziek uit en liet
de geregelde nieuwsuitzen
dingen vervallen. Een zen
der van deze dienst is in Jinja
gevestigd en was mogelijk
een doelwit van de aanval
lende ballingen.
De Tanzaniaanse invasie
macht uit het zuiden bevond
zich binnen een afstand
vanwaar het vliegveld van
Entebbe kan worden aange
vallen. Een geslaagde aanval
op deze belangrijkste aan
voerlijn zou een vernieti
gende, mogelijk beslissende
klap kunnen toebrengen aan
het regime van Amin.
Diplomatieke kringen zeiden
dat het er naar uitzag dat de
Tanzanianen proberen het
Libische contingent uiteen
te drijven voordat dit doel
matig zou kunnen optreden.
Dc benoeming van de presi
dent als leider van de mili
taire operaties werd gezien
als een symbolisch gebaar
om de wereld te tonen dat
Amin er nog is.
Een militaire woordvoerder
zei dat de benoeming de pre
sident in staat zou stellen de
binnengevallen troepen te
vernietigen en Oeganda te
bevrijden.
"De bevolking van Oeganda
vertrouwt dat de agressors
verdreven zullen worden en
dat de situatie weer normaal
zal worden".
Chomeini kritiseert Bazargan:
TEHERAN (Reuter) - Ajatollah
Chomeini, de revolutionaire lei
der van Iran, heeft gisteren kri
tiek geuit op de door hem be
noemde voorlopige regering. Hij
heeft de ministers opgeroepen
een eind te maken aan alle Wes
terse vertoon, zoals dat uit het
verleden is geërfd.
Zijn toespraak, waarin de oproep
was vervat, lijkt de kloof te ver
groten tussen de islamitische re
volutionaire beweging en het ka
binet van premier Mehdi Bazar
gan. Het kabinet probeert con
trole te krijgen over wilde revolu
tionaire acties van comité's, die
optreden uit naam van de ajatol
lah.
Chomeini, handelend als onoffi
cieel staatshoofd van Iran, pre
dikte de boodschap dat de revo
lutie strikt islamitisch moet zijn.
In een toespraak tot moellahs
(islamitische geestelijken) in de
heilige stad Qom, waar de ajatol
lah zich heeft gevestigd, riep hij
de moellahs op naar het platte
land te gaan en de Iraniërs te ver
tellen dat ze tijdens het referen
dum van 30 maart voor een "is
lamitische republiek" moeten
stemmen, ter vervanging van de
monarchie.
De scherpe toespraak van Chomei
ni viel samen met steeds meer
aanwijzingen dat de regering Ba
zargan onder grote spanning
staat.
