JJËJL^
IL*
Werkgroep
moet
datum fusie
CDA vaststellen
Mine
zien a
Minderhedenbeleid niet
'Nederland slaat een goed figuur
bij opsporen oorlogsmisdadigers'
3HJB3E3
PvdA-kamerlid
Molleman
topadviseur
van minister
Wiegel (WD)
•HÉV
HET
W 'C-,
99
stuntelig
aangepakt
Den Uyl:
zaak Luns
DINSDAG 6 MAART 1979
Drs. H. A. A (Henk) Molleman (43)
is benoemd tot hoofd van een
nieuwe stafafdeling op het mi
nisterie van binnenlandse za
ken. Een afdeling met een lange
naam: de stafafdeling voor
coördinatie van het algemeen
beleid ten aanzien van etnische
minderheden en woonwagen
bewoners. Molleman, die in
Koudekerk aan den Rijn
woont, is afkomstig uit de
Tweede Kamer, waarin hij de
PvdA vertegenwoordigde.
Nu wordt hij dus topadviseur van
WD-minister Wiegel van bin
nenlandse zaken. Molleman
werd geboren in Amsterdam,
studeerde sociologie aan de
universiteit van Nijmegen en
aan de universiteit van Am
sterdam. Hij was van 1969 tot
1976 wetenschappelijk mede
werker afdeling politieke we
tenschappen aan de Leidse
universiteit. In 1976 werd Mol
leman kamerlid. Verder is hij
onder meer voorzitter van de
Nederlandse Stichting voor
een gesprek met Henk Molle
man over zijn nieuwe baan, zijn
overstap als kamerlid naar de
„vierde macht" en zijn relatie
met minister Wiegel.
DEN HAAG - De binnenkomst
van een ambtenares die voor
zien is van een met de hand ge
schreven briefje doet het ge
sprek even stokken. „O, dat is
een briefje van de minister",
zegt Henk Molleman, tot voor
kort Tweede-Kamerlid voor de
PvdA. „Het is blauw, dat bete
kent toch dat het goed is, hè?",
vraagt hij onwennig.
Het zal niet het enige moment
zijn waarop blijkt dat een ge
sprek met de nieuwe topamb
tenaar van het ministerie van
binnenlandse zaken langs iet
wat chaotische lijnen verloopt
De telefoon rinkelt af en aan,
verhuisdozen staan onuitge
pakt langs de wand en Henk
Molleman verzucht „Ik heb
hier nog niemand de hand kun
nen drukken".
Kortom: zijn overstap van het
parlementaire pluche naar de
„vierde macht" (de ambtena
ren) is niet onopgemerkt geble
ven. Molleman weet nog niet uit
hoeveel medewerkers de „staf
afdeling voor coördinatie van
het algemeen beleid ten aanzien
van etnische minderheden en
woonwagenbewoners" zal be
staan. Het onderzoek naar de
wijze waarop de afdeling die
coördinatie zal verrichten, is
nog gaande. Wel staat volgens
het voormalige Tweede-Ka
merlid vast dat het „een flinke
afdeling" zal worden. Want be
halve de coördinatie tussen niet
minder dan negen ministeries
die zich met etnische minder
heden blijken bezig te houden,
verwacht Molleman dat zijn af
deling ook voor de gemeenten
het aangewezen contact zal
worden, zodat zij niet langer
hoeven te bedenken welke re
geling onder welk ministerie
valt.
En een derde taak van de nieu
we afdeling: contacten te on
derhouden met de mensen om
wie het gaat: Molukkers, Suri-
namers, Antillianen, buiten
landse werknemers van tal van
nationaliteiten, zigeuners,
vluchtelingen, woonwagenbe
ten. Molleman wenst geen amb
tenaar te worden wiens belang
rijkste fysieke inspanning da
gelijks bestaat uit het aanschui
ven aan een bureau.
De boer op
Molleman stond in en buiten de
Tweede Kamer bekend als een
specialist in de problematiek
van de Zuid-Molukkers. Een
deel van zijn bekendheid heeft
hij te danken aan treinkapingen
die door anderen werden uitge
voerd: in menig forum ver
mocht hij dan te verschijnen,
want hij had „zulke goede con
tacten in de Zuidmolukse krin
gen", werd er dan enigszins
mysterieus bijgezegd. Waar
niets bijzonders achter gezocht
moet worden: „Ik ging gewoon
naar die mensen toe en met ze
praten", zegt hij er zelf van. Een
bezigheid die hij van plan is in
zijn nieuwe functie voort te zet-
„Heel nadrukkelijk ga ik de
boer op. Ik kies voor een duide
lijk bestuurlijke aanpak. Na
tuurlijk hoop ik dat de inspraak
vanuit de groepen gestructu
reerd wordt, dat er inspraakor
ganen komen, maar ook moet ik
voorkomen dat er daardoor een
deel van de problematiek onder
de tafel wordt geschoven. Dat is
het dilemma van de overheid:
van de ene kant geef je groepen
inspraak en laat je ze zeggen wat
de problemen zijn, maar aan de
andere kant de overheid is er
voor alle burgers en zal dus
moeten nagaan of datgene dat
uit de inspraak naar voren komt
wel representatief is".
„Ook om het waanidee te ver
mijden dat de werkelijke
problemen onder de tafel wor
den geschoven, ga ik de boer op.
Het waanidee bijvoorbeeld in
Surinaamse kringen dat zij als
baaltjes meel naar het ministe
rie van binnenlandse zaken
worden geschoven. Daar is niks
van waar, behalve dan dat de
coördinatie van het beleid hier
zal komen. Maar op de activitei
ten van CRM wordt niet be
snoeid".
- Zal de nieuwe afdeling door
bijvoorbeeld de Zuidmoluk-
kers niet worden gezien als het
volgende zoethoudertje?
Gedecideerd: „Er wordt hier
niks zoet gehouden. Ik ben erop
tegen dat het minderhedenbe
leid van de overheid maar één
taak heeft: de groepen koest te
houden. Zo ligt het niet. Het
gaat erom de mensen een posi
tie te geven die gelijkwaardig is
aan die van Nederlanders".
- In hoeverre is die positie niet
gelijkwaardig?
„Er is in Nederland onderhand
nogal een forse discriminatie
ontstaan. Surinamers en Mo
lukkers worden bij het zoeken
naar een baan gediscrimineerd.
Dat blijkt uit de gegevens van
de arbeidsbureaus. Als je zwart
bent loop je eerder met een
dweil in de hand dan met een
maarschalksstaf. Er is onder
deze groepen meer werkloos
heid, de discriminatie in het
openbaar en in de kroegen
neemt toe en bovendien wonen
ze veelal in slechtere huizen. Ik
weet wel dat je als overheid be
trekkelijke mogelijkheden
hebt. Het voornaamste wat de
overheid kan doen is: zelf niet
discrimineren, zich aan strenge
principes houden en de voor
waarden scheppen waardoor
voor die groepen in de samen
leving een gelijkwaardige posi
tie kan ontstaan".
te voeren. Dan is het aan de
maatschappij om het verder
waar te maken. Men moet met
name in de Randstad in de ga
ten krijgen dat we in een hele
andere samenleving verzeild
raken. Dat meer dan tien pro
cent van de bevolking hier niet
geboren is. Dat in binnensteden
percentages van 20 tot 50 aan
buitenlanders en vreemdelin
gen voorkomen. Die groepen
moeten een duidelijke eigen
profilering krijgen, zoals de
Friezen en de Limburgers. Tur
ken, Antillianen, Molukkers
hebben een heel duidelijk eigen
gezicht, moeten een onderdeel
van de samenleving vormen,
maar op hun eigen manier".
- Nu kan je gemeenten ver
plichten om een bepaalde hoe
veelheid woningen te reserve
ren voor minderheidsgroepen.
Maar kan je bedrijven ook ver
plichten om voor hetzelfde doel
banen open te houden?
„Waarom niet? Je kan best
voorschrijven dat een werkge
ver verplicht is mensen te ne
men die niet uit Nederland af
komstig zijn. Zoveel procent
van de werkgelegenheid is
voor... vul maar in. Je kunt niet
tegen die werkgever zeggen dat
hij Bourguiba of Manusama
moet nemen, wel dat hij men
sen uit een bepaalde groep moet
aanstellen".
- Waarom ga je uit de Tweede
Kamer en word je ambtenaar?
Uit een gevoel van machteloos
heid?
„De afweging, naast wat privé-
omstandigheden, was een
moeilijk proces. Ik heb in de
Tweede Kamer geen dag met
verdriet rondgelopen. Maar op
een gegeven moment kreeg ik
het aanbod om hier te ko-
- Van Wiegel zelf?
„Van Wiegel zelf, ja. En als je
mag helpen uitvoeren watje al
tijd gewenst hebt... Voor dat ge
voel ben ik gezwicht. In de Ka
mer heb ik altijd gepleit voor
een gecoördineerd minderhe
denbeleid. Dan komt er een fase
waarin dat concreet vorm moet
krijgen. Op dat veld heb ik nu
deze baan gekregen".
„Een kamerlid heeft op een an
dere manier macht. Meer macht
dan ik. De Kamer zegt hoe het
moet. Dat kan ik niet zeggen. En
de Kamer heeft al veel gezegd,
de Kamer heeft herhaaldelijk
gevraagd om meer aandacht
voor het minderhedenbe
leid".
- Het voormalige kamerlid
Molleman bijvoorbeeld. Je gaat
nu je eigen opdrachten uitvoe
ren?
„Die van de Kamer dan, waar ik
het nodige aan heb bijgedragen.
Alleen is een kamerlid niet van
dag tot dag met het minderhe
denbeleid bezig. Dat ben ik hier
wel en ik kan het ook met wat
meer steun doen".
- Maar is het niet lastig om dat
als uitgesproken PvdA'er te
moeten doen onder een WD-
minister?
„Nee. De minister wist aan wie
hij het vroeg, toen hij mij de
functie aanbood. Dat ik niet van
plan ben om iets anders te gaan
roepen dan ik in de Tweede
Kamer deed. Ik heb de ruimte
gekregen om te werken zoals ik
dat wil. En we zijn het eens over
de uitgangspunten van het
coördinatiebeleid. Je hebt als
ambtenaar natuurlijk je loyali
teit. Ik ga hem niet voor de voe
ten lopen, geen politieke ver
halen naar buiten houden. Dat
kan niet, die mogelijkheid heb
je ingeleverd. Maar op het ter
rein van de minderheden heb ik
niets ingeleverd. En hij weet
wie ik ben: een socialist. Een
overtuigde socialist. Dat
wel".
JOHN KROON.
SCHIEDAM (GPD) - Het vertrou
wen in het kabinet-Van Agt is
verder geslonken door de „stun
telige en incorrecte" wijze waar
op de zaak-Luns is aangepakt.
Volgens oppositieleider Den Uyl
heeft het kabinet fout gehandeld
door eerst de gegevens over
Luns' beweerde lidmaatschap
van de NSB achter te houden en
vervolgens prof. De Jong, de di
recteur van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie, zijn
gang te laten gaan. Tijdens een
spreekbeurt in Schiedam ver
klaarde Den Uyl gisteravond dat
hierdoor de naam van ons land in
het buitenland geschaad wordt.
Verder „getuigt het van een ont
stellend gebrek aan verantwoor
delijkheidsgevoel".
Den Uyl ging ook in op het besluit
van de drie christelijke partijen
om volgend jaar te fuseren in het
CDA. Dit besluit ziet de opposi
tieleider als een bewijs dat de
meerderheid van het CDA kiest
voor het beleid van dit kabinet.
Dit wordt echter steeds chaoti
scher en verwijdert zich steeds
verder van een mogelijke oplos
sing van het werkloosheids
vraagstuk.
Staatssecretaris Koning (binnen
landse zaken) liet op een WD-
bijeenkomst in Gouda (eveneens
gisteravond) weten niet onge
lukkig te zijn dat prof. Goud
zwaard er niet in geslaagd is de
fusie van de drie christelijke par
tijen uit te stellen tot na de ver
kiezingen van 1981. „In dat geval
zouden de ARP-radicalen de
kans hebben gezien een oneven
redig grote invloed op de kabi
netsformatie van 1981 uit te oefe
nen", aldus de liberale bewinds
man. Volgens hem zit een langer
uitstel dan enige maanden er niet
in, gelet op de wensen van KVP
en CHU.
Ondanks de politieke discussie
over de koers van het CDA, kun
nen de christen-democraten er
volgens hem niet omheen in 1981
het kabinet-Van Agt tot inzet van
de verkiezingen te maken, ook al
omdat het in meerderheid uit
CDA-bewindslieden bestaat.
Hierbij wees hij „op de les van
1972", toen WD en ARP het be
leid van het kabinet-Biesheuvel
verdedigden en wonnen. De KVP
viel daarentegen het kabinet af en
verloor prompt bij de verkiezin
gen.
Partijkantoor
PvdA bezet
ROTTERDAM (ANP) - De Bewo
nersorganisatie Feyenoord
Noordereiland (BOF) in Rotter-
dan heeft gisteren uit protest te
gen de plannen om in hun wijk
een eroscentrum te vestigen het
partijkantoor,van de PvdA aan de
Goudse Rijweg in Rotterdam be
zet. Volgens een woordvoerder
van de BOF is de PvdA direct
verantwoordelijk voor de vesti
ging van een eroscentrum in de
wijk Feyenoord Noordereiland.
De BOF is tegen de vestiging
omdat zij bang is dat de prostitu
tie dan zal uitwaaieren over de
wijk.
Met de bezetting wil de BOF be
werkstelligen dat de PvdA bin
nen 24 uur een gewestelijke par
tijvergadering bijeen roept
waarin voor 22 maart de vestiging
van het eroscentrum opnieuw ter
discussie wordt gesteld.
Eind maart, begin april, zal de ge
meenteraad van Rotterdam het
voorstel van het gemeentebe
stuur behandelen om het poort
gebouw en omgeving nu defini
tief aan te wijzen als plaats voor
een eroscentrum.
Het gemeentebestuur koos voor de
lokatie poortgebouw om met
name Katendrecht te verlossen
van overlastgevende prostitutie.
Door nu een eroscentrum aan te
wijzen hoopt het gemeentebe
stuur daar nu niet alleen tfe Ka-
tendrechtse prostitutie, maar ook
die uit andere stadswijken te
concentreren.
Op Katendrecht is men verheugd
over de plannen van het gemeen
tebestuur, maar bewonersgroe-
pen in de wijken Feyenoord en
Noordereiland zijn dat aller
minst. Sinds bekend werd dat het
gemeentebestuur meer voelde
voor een lokatie poortgebouw
kwamen er in die wijken acties op
gang om de stadsbestuurders van
hun plannen af te brengen.
UTRECHT (GPD) - Een werkgroep moet binnen veertien
dagen een datum vaststellen waarop de fusie van de
drie christelijke partijen in het CDA definitief tot stand
dient te komen.
Dit is gisteravond besloten door het
CD A-bestuur. Hoewel partij
voorzitter Steenkamp het nog
steeds niet geheel uitgesloten
acht dat de oorspronkelijke da
tum voor de fusie, 1 juni 1980,
alsnog gehaald zal worden, heeft
hij er wel een hard hoofd in ge
kregen.
In de werkgroep hebben naast de
partijvoorzitters ook zitting de
leden van het CDA-presidium en
van elk van de besturen van KVP,
ARP en CHU nog een lid. De
groep zal eind volgende week
voor het eerst vergaderen. Op 16
maart wordt de datum voorge
legd aan het CD A-bestuur, waar
na de partijen geïnformeerd zul
len worden.
Volgens prof. Steenkamp verliep
de vergadering van gisteravond
in een goede, constructieve sfeer.
„Er was geen verschil van me
ning over. Iedereen vond dat de
datum er nu definitief uit dient te
komen", aldus de CDA-voorzit-
ter. Hij verklaarde na afloop dat
er geen sprake van was dat KVP
en CHU kritiek op de ARP-be-
ieidslijn hebben uitgeoefend.
Ook kwamen de leden van het
CDA-bestuur overeen zo snel
mogelijk de resterende techni
sche zaken af te wikkelen. Dit ge
beurt in de hoop de inmiddels
opgelopen vertraging in het fu
sieproces te kunnen inlopen.
Het dagelijks bestuur van het CDA
besloot verder op „de meest korte
termijn" een discussie te begin-
ILLEGALEN - De Utrechtse
politie heeft gisteren op de grens
van Vleuten en Utrecht 18 illegale
buitenlandse werknemers aan
gehouden. Ze zaten in een bus
van Centraal Nederland. Volgens
een woordvoerder van de
Utrechtse politie zou de vreem
delingendienst zijn getipt over de
aanwezigheid van de illegalen.
Simon Wiesenthal in Groningen:
GRONINGEN (GPD) - De
speurder Simon Wiesentha
vindt dat Nederland internatio
naai een goed figuur slaat bij he
opsporen van oorlogsmisdadi
gers. „Als je het met andere lan
den vergelijkt, dan zie je dat er in
België en Luxemburg helemaal
niks gebeurt en in Frankrijk bijna
niks. Alleen in Duitsland doet
men er ook vrij veel aan", aldus
Wiesenthal, die gisteravond in de
Groningse Martinihal een lezing
hield.
Het vervolgen van oorlogsmisda
digers door Nederland is volgens
Wiesenthal na een jarenlange
stilstand weer op gang gekomen
na het proces tegen Pieter Men-
ten. „Bij dat proces bleek dat er
veel meer collaboratie was ge
pleegd dan men algemeen had
verondersteld. Toen vorig jaar de
zaak-Bruins in het nieuws kwam,
ontstond er een kettingreactie. Je
ziet dat bij het publiek de belang
stelling voor de oorlogsmisdadi
gers is gegroeid. En het parle
ment moet, in een democratisch
land als Nederland, daar gevoelig
voor zijn", aldus Wiesenthal.
De Oostenrijker meende dat de
beoordeling van Nederlanders
die tijdens de oorlog met de Duit
sers hadden gecollaboreerd, veel
strenger moet zijn dan van Duitse
oorlogsmisdadigers. Hij vond dat
er van een bestraffing van colla
borateurs een preventieve wer
king uitgaat. „Eventuele toe
komstige collaborateurs weten
dan dat zoiets wordt bestraft",
was zijn argument.
Dat er in de provincie Groningen
vijf man sterke groep rondloopt
die zich bezighoudt met het op
sporen van oorlogsmisdadigers,
was nieuw voor Wiesenthal. „Ik
ken die groep niet. Dat die groep
zich met het opsporen van oor
logsmisdadigers bezighoudt,
vind ik wel goed. Ze doen iets le
gaals. Dus waarom zou ik het dan
niet goed vinden?"
Wiesenthal wees er wel nadrukke
lijk op dat het opsporen van oor
logsmisdadigers niet mag gebeu
ren uit materialistische overwe
gingen. „Ik vind dat eerst de jus
titie moet worden ingelicht en dat
pas daarna de zaak aan de kran
ten mag worden doorgegeven.
Gebeurt dat omgekeerd, dan is
het een foute zaak".
Op het feit dat het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie over
gegevens beschikt waaruit blijkt
dat Luns een paar jaar lid van de
NSB is geweest, wilde Wiesen
thal niets zeggen.
De Oostenrijkse nazi-speurder zei
ten slotte dat hij hoopt dat Brazi
lië deze maand nog onder-com
mandant Wagner van het concen
tratiekamp Sobibor zal uitleve
ren, zoals is gevraagd door
Duitsland, Oostenrijk, Israèl en
Polen.
nen over de politieke lijn van
fractie en kabinet. Dit was ook
een van de punten van kritiek van
de ARP-dissidenten, die de CDA-
vertegenwoordigers in beide li
chamen „verrechtsing" verwij
ten. Vandaag komt al tijdens het
maandelijkse CD A-politiek top-
beraad de politieke lijn van het
kabinet aan de orde. Bij dit over
leg zijn naast minister-president
Van Agt ook het fractiebestuur,
de partijvoorzitters en prof.
Steenkamp als CDA-voorzitter
aanwezig.
AMSTERDAM - Freule Wttewaall van Stoetwegen heeft gisteren in Amsterdam de zogenaamde Bijlmerbajes
geopend.
In het bijzijn van o.a. staatssecretaris Haars van justitie (rechts) zag de freule met deze opening een 20 jaar oude
belofte in vervulling gaan.
Als kamerlid hield zij zich destijds veelvuldig bezig met de huisvesting van met name vrouwelijke gedetineerden
wat 20 jaar geleden de toenmalige minister van justitie de toezegging ontlokte dat zij een nieuwe 'vrouwen-ge
vangenis' zou mogen openen.
