Sancta Maria gaat
twee paviljoens bouwen
Acties de oorzaak van spoedig vertrek KEM
Provinciale raad akkoord met bouwplannen
DINSDAG 6 MAART 1979
NOORDWIJK - Als alle instanties daarmee instemmen,
dan kan op korte termijn worden begonnen met de bouw
van twee nieuwe paviljoens op het terrein van psychia
trisch ziekenhuis Sancta Maria. Die paviljoens zijn be
stemd voor in totaal 160 chronische patiënten, (een pavil
joen met 112 en één met 48 patiënten).
paviljoen met 48 bedden komen
dan patiënten, die twee tot vijf
jaar in het ziekenhuis zijn opge
nomen.
De twee nieuwe paviljoens moeten
de indruk van massaliteit zoveel
mogelijk vermijden. Dit betekent
geen grote en zware gebouwen
meer waarin veel patiënten in
grote zalen worden onderge
bracht, maar kleinere eenheden
in een "menselijker" omgeving.
De commissie van advies en bij
stand voor de geestelijke volks
gezondheid en voor de zieken
huisvoorzieningen (van de pro
vinciale raad voor de volksge
zondheid in Zuid-Holland) heeft
al ingestemd met de bouwplan
nen.
Nieuwbouw voor de groep chroni
sche patiënten is dringend nood
zakelijk. De soms vijftig jaar oude
panden als bijvoorbeeld Lidwina
voldoen niet langer meer aan de
eisen van deze tijd.
De directie wil dan ook kleinere
Meer
eenheden voor 12 en 28 patiënten Het aantal opnamen in de Sancta
In het paviljoen met 112 bedden
wil men patiënten onderbrengen,
die meer dan vijf jaar in het zie
kenhuis verblijven. In het andere
Maria is de laatste jaren flink ge
stegen. Deze toename wordt in
belangrijke mate veroorzaakt
doordat de Sociaal Psychiatri
sche Dienst van Haarlem veel
geestelijk gestoorde bejaarden
doorstuurt naar de Sancta voor
observatie. De mensen van het
ziekenhuis proberen zoveel mo
gelijk, na observatie en een kort
durende behandeling, deze be
jaarden terug te plaatsen of te
plaatsen in verpleegtehuizen. Dat
verloopt niet altijd even vlot, om
dat er in de regio Kennemerland
aan zulke verpleegtehuizen een
duidelijk tekort is.
Zo'n tekort is niet alleen een
probleem voor Sancta Maria,
maar ook voor andere psychiatri
sche ziekenhuizen in de regio.
Het betekent dat het vaak lang
duurt voordat een patiënt op het
geschikte adres kan worden on
dergebracht. In de twee nieuwe
paviljoens is een groot deel van
de "bedden" bestemd voor die
groep bejaarden. Als die plannen
voor de noodzakelijke uitbrei
ding van het aantal plaatsen in de
verpleeghuizen verwerkelijkt
zijn, dan kunnen die geestelijke
gestoorde bejaarden sneller
doorstromen. Dat heeft dan tot
gevolg dat Sancta Maria kan vol
staan met een beperkter aantal
plaatsen voor deze groep. Omdat
nog meer "bedden" voor deze
groep in de komende jaren wor
den vervangen zal bij andere
plannen een aantal "bedden" in
mindering worden gebracht.
Bovendien is in de bouwplannen
rekening gehouden met een
eventuele andere bestemming.
Mocht het aantal chronische pa
tiënten zo drastisch teruglopen,
dan kan een van de paviljoens
door eenvoudige ingrepen voor
een andere groep patiënten ge
schikt worden gemaakt.
De directie van Sancta Maria heeft
nog geen twee jaar geleden ook
een plan ingediend voor de bouw
van ruim 125 eenheden voor de
groep chronische patiënten Te
gen die bouwplannen bestonden
fundamentele bezwaren, zodat
de directie van Sancta Maria zich
zag genoodzaakt nieuwe plannen
te maken. Die plannen zijn nu aan
de overheden voorgelegd.
WERKEN VAN
SPAANSE
SCHILDER
IN NOORDWIJK
NOORDWIJK - Werken van de be
roemde Spaanse schilder Antoni
Tapies zijn van zaterdag 10 tot en
met zondag 25 maart te bewonde
ren in de kapel aan de Hoofd
straat in Noordwijk. De culturele
commissie organiseert dit eve
nement samen met kunsthandel
Brinkman. De tentoonstelling
wordt vrijdag om acht uur ge
opend door burgemeester Bon-
nike.
HILLEGOM - De 47-jarige F.
v.d. L. uit Hillegom is gisteren
met vermoedelijk een schedelba-
sisfractuur overgebracht naar het
Diaconessenziekenhuis in
Heemstede. De man werd op de
Hoofdstraat, hoek Meerbeeklaan
aangereden door een personen
auto, die de op zijn fiets rijdende
Hillegommer geen voorrang
verleende.
ALPHEN AAN DEN RIJN - De 58-
jarige bromfietser J.v.D. is gis
termorgen vroeg met een hersen
schudding en inwendige ver
wondingen overgebracht naar OVPTTT1 PPdtPTPll
het ziekenhuis Rijnoord. nadat W Y
hij was geschept door een uit
Noord wij kerhout afkomstige au- 1 1
tomobilist. Het ongeluk gebeur- 1L11C11
de op de kruising Burgemeester o
Bruins Slotsingel/Kennedylaan.
De bromfietser verleende geen 1 Tl ikï*P Kf*!*
Het paviljoen Lidwina. Chronische patiënten zullen straks in nieuwbouw worden ondergebracht. Het pavil
joen Lidwina wordt waarschijnlijk gerenoveerd.
Vader en zoons
NOORDWIJK - Een wat al te lui
druchtige inbreker is gisteravond
op heterdaad betrapt. Toen de
man, een Amsterdammer, een
kantoorgebouwtje op het terrein
van het psychiatrisch ziekenhuis
Sancta Maria in Noordwijk wilde
binnendringen, waarvoor hij een
ruit aan diggelen sloeg, trok hij de
aandacht van mensen in de direc
te omgeving.
Een vader en twee zoons gingen
een kijkje nemen. De inbreker
sloeg daarop op de vlucht ge
volgd door het drietal Lange-
veld-bewoners. Na een ware
hordenloop slaagden zij erin om
de Amsterdammer op de Lange-
velderlaan te pakken.
De man was m het bezit van een tas
met inbrekersspullen en een
geldkist die hij even tevoren uit
het kantoor van Sancta had weg
gehaald. De Amsterdammer en
zijn buit werden aan de politie
overgedragen die ter assistentie
was opgedraafd.
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Zaterdagavond treedt in het
Ashram-college in Alphen
aan den Rijn het folkloris
tisch dansensemble "Acha-
lay" op. Het wordt het eerste
grote optreden van de groep,
nadat op 2 februari vrijwel
alle bezittingen van de dan
sers en danseressen in rook
en vuur op gingen.
Van die ramp die de groep een
maand geleden trof, zal het
Alphense publiek echter
niets merken. Het optreden
zoals dat gepland stond kan
volledig worden uitgevoerd,
omdat tal van vrijwilligsters
de afgelopen weken uit alle
macht nieuwe kostuums
hebben vervaardigd. Ook
collega-dansgroepen hebben
zich niet onbetuigd gelaten.
Niets over
Hans Wortman. woordvoerder
van "Achalay": ..Op de avond
dat de Horst, de school in
Leiden waarin onze spullen
lagen opgeslagen, in vlam
men opging had de groep net
een optreden. Een klein op
treden helaas, zodat er maar
twee verschillende kostuums
mee waren. Het merendeel
lag in de school, en daar bleef
niets meer van over. Ook alle
plakboeken, foto's, geluids
apparatuur, bandjes en her
inneringen zijn allemaal ver
brand. Je kunt je voorstellen,
dat er die avond menig traan
tje is vergoten. De groep was
helemaal verslagen door de
brand".
Dat "Achalay" in Leiden een
uitstekende naam heeft werd
echter in de dagen volgend op
de brand duidelijk. Tientallen
mensen boden aan om te hel
pen bij de vervaardiging van
nieuwe kostuums. Daar wa
ren oud-leden bij, maar ook
volkomen wildvreemden.
Gelukkig hadden nogal wat
leden zelf kostuum-boeken
in huis, zodat de nieuwe kos
tuums, evenals de verbrande
kledij, weer zo echt mogelijk
kon worden nagemaakt. In
Alphen staat de groep zater
dagavond op het podium in
vier van de inmiddels al ver
vaardigde kostuums. Twee
andere kostuums bleven van
het vuur gevrijwaard en be
vriende dansgroepen, die al
een spontane benefiet-avond
op touw zetten voor "Acha
lay", leenden ook nog eens
twee sets kostuums.
Goede sfeer
"Al met al", aldus Hans Wort
man, "heeft dat meeleven van
iedereen de groep goed ge
daan. Dat is echt een geweldi
ge ervaring. Ook de sfeer in de
groep zelf is er positief door
beïnvloed. Iedereen is volop
bereid er de schouders onder
te zetten". Dat laatste zal zeer
beslist zaterdagavond te
merken zijn. Samen met het
zigeunerorkest Csardas zal
"Een avondje folklore" wor
den gebracht; een avondvul
lend programma van folklo
ristische zang, dans en mu
ziek. 22 dansers en 10 muzi
kanten brengen dans en mu
ziek uit Nederland, Honga
rije. Joegoslavië, Albanië,
Roemenië, en Israël.
Daarnaast zijn er nog twee solo
optredens in het programma
verwerkt Theo van Tol zal op
de accordeon enkele Roe
meense melodieen ten gehore
brengen Bovendien is er een
gastoptreden van de Roe
meense zangeres Florigica
Doïnas De voorstelling van
Achalay en Csardas begint
om 20.15 uur. Kaarten zijn
verkrijgbaar bij het bureau
jeugd- en culturele zaken.
*Raad Bergen op Zoom moet nog goedkeuring verlenen Buurtbewoners blij met verhuizing
NIEUW-VENNEP - De be
woners van de wijk "Wel
gelegen" in Nieuw-Ven-
nep hebben hun zin ge
kregen. De chemische fa
briek KEM-Europa zal de
wijk spoedig verlaten.
Nog deze zomer moet de verhuizing
naar het Noordbrabantse Bergen
op Zoom plaats vinden. Jaren
lang hebben de bewoners van
Welgelegen geprotesteerd tegen
de aanwezigheid van de fabriek.
Tal van acties werden gevoerd
tegen de lozing van giftige en
brandbare stoffen door het be
drijf. Die acties, zo menen de be
woners, hebben geleid tot het
uiteindelijke vertrek.
De heer F. de Wit, bedrijfsleider van
de KEM, verklaart evenwel: "De
produktie is de laatste jaren sterk
toegenomen. Het huidige pand
aan de Nieuwstraat in Nieuw-
Vennep is slecht. Mogelijkheden
tot uitbreiden zijn er niet, van
daar de verhuizing.
Wel geeft de heer De Wit toe dat de
nieuwe brandbeveiligingsveror
dening van de gemeente dermate
veel geld zou kosten voor het be
drijf dat plannen omtrent verhui
zing in een versneld tempo wer
den uitgevoerd.
Het van oorsprong Amerikaanse
bedrijf KEM-Europa vestigde
zich begin 1971 in Nieuw-Ven-
nep. Vanaf die tijd vervaardigt
het bedrijf voornamelijk chemi
sche reinigings- en ontstop-
pingsmiddelen. Verschillende
brandbare en explosieve stoffen
moeten daarvoor met elkaar
worden vermengd. In 1974 werd
het bedrijf uitgebreid met enkele
hallen ten behoeve van de opslag
en de export.
Fosforzuur
Hoewel het bedrijf een hinderwet
vergunning bezat deden zich de
afgelopen jaren diverse calami
teiten voor. In 1977 scheurde
door een verkeerde manoeuvre
van een heftruck één van de va
ten met fosforzuur open. Een
aantal personen moest zich toen
onder medische behandeling la
ten stellen. Nog maar kort gele
den nam de wijkraad "Welgele
gen" proeven met door het be
drijf geloosd water. Uit die proe
ven bleek dat dit water giftig en
brandbaar was. Visjes dreven na
enige minuten levenloos naar de
oppervlakte. Werd dit "water"
verwarmd met een lucifer, dan
deden zich kleine ontploffinkjes
voor. Ofschoon de directie van
het bedrijf er stellig van over
tuigd is dat niet wordt gehandeld
in strijd met de regels, loopt bij
het Hoogheemraadschap van
Rijnland nog een onderzoek naar
het geloosde water.
Nu "bekend is geworden dat "de
KEM" Nieuw-Vennep definitief
zal gaan verlaten, zullen de acties
die de wijkbewoners tegen het
bedrijf wilden ondernemen wor
den geschrapt. De heer P. Vree
ken één van de buurtbewoners
die zich de afgelopen jaren sterk
heeft verzet tegen de werkzaam
heden in dit bedrijf zegt: "Het
verdwijnen van de KEM is voor
ons een aardig succes. We hadden
plannen om de straat een keer te
gaan blokkeren, maar daar zien
we nu maar van af'.
De panden van de KEM-fabriek waar mogelijk woningen voor in de plaats zullen komen.
Ook Henk Hagendoorn, opbouw
werker in Nieuw-Vennep toont
zich uiterst tevreden met de op
handen zijnde verhuizing. Hij
zegt: "Officieel weet ik nog niets
en ik blijf argwanend zolang ze
niet echt weg zijn. Maar ik geloof
dat we op de geluiden die ik hoor
een flinke borrel kunnen drin
ken. Het is wel gebleken dat we
de afgelopen jaren niet voor niets
allerlei acties tegen de KEM op Hagendoorn nogmaals: "Ik geloof
zijn er van overtuigd dat de ge
meente Haarlemmermeer (waar
onder Nieuw-Vennep resorteert)
de hoofdschuldige is, dat het be
drijf zich in Nieuw-Vennep heeft
kunnen vestigen. Hagendoorn:
"Tegen het bedrijf zelf heb ik ei
genlijk niets. Die mensen willen
ook hun brood verdienen. Maar
de gemeente had nooit mogen
toestaan dat de KEM midden in
Nieuw-Vennep kon gaan zitten".
En Vreeken: "Als de wijkraad
niet steeds aan de bel had getrok
ken was er niets gebeurd. Dan
was er nooit een nieuwe brand
en beveiligingsverordening ge
komen en had het bedrijf zich
kunnen gaan uitbreiden".
touw hebben gezet".
Hoofdschuldige
Zowel Hagendoorn als Vreeken
dat door een samenloop van om
standigheden het bedrijf aan
verhuizing is gaan denken. Dus
door de vergroting van de pro
duktie maar vooral door onze ac
ties en de brandverordening, die
het bedrijf ongeveer een ton zou
gaan kosten".
Zelfs gelooft Hagendoorn dat als de
wijkraad niets had gedaan de
KEM de produktie in de Nieuw
straat gewoon had opgevoerd en
opslagruimten had laten neerzet
ten elders in Nieuw-Vennep.
De heer P. Camphuyzen van het
bureau voorlichting van de ge
meente Haarlemmermeer liet
desgevraagd weten dat ook het
gemeentebestuur verheugd is
met het verdwijnen van de KEM
uit het centrum van Nieuw-Ven
nep. Dat de gemeente schuldig
was geweest aan de moeilijkhe
den die de KEM in het verleden
heeft veroorzaakt noemde hij een
verkeerde veronderstelling. "De
gemeente kon destijds ook niet
voorzien welke uiteindelijke ge
volgen de vestiging van de fa
briek voor met name "Welgele
gen" zou hebben", zo meende
Camphuyzen. De verhuizing van
de chemische fabriek noemde hij
"een welkome oplossing en een
plezierige aangelegenheid" voor
de Haarlemmermeer en met na
me voor Nieuw-Vennep.
Bedrijfsleider De Wit van de KEM
fabriek liet weten dat de panden
in Nieuw-Vennep waarschijnlijk
op 31 augustus dit jaar definitief
zullen zijn ontruimd. Hij hoopt
althans op die datum te kunnen
beginnen in Bergem op Zoom.
Wat er in de plaats gaat komen van
de KEM is vooralsnog niet geheel
duidelijk. De heer Camphuyzen
verklaarde dat er bij de gemeente
plannen bestaan om de grond te
bestemmen voor woningbouw.
De commissie voor ruimtelijke
ordening en de raad van de
Haarlemmermeer moeten hier
over nog een duidelijke uitspraak
doen.
Ook de bewoners van de wijk
"Welgelegen" zien graag dat het
terrein bestemd gaat worden
voor woningbouw. Hagendoorn
zegt namens die bewoners: "La
ten we hopen dat de gemeente
geleerd heeft met de KEM. En dat
ze niet opnieuw dezelfde fout
maken. Helemaal gerust ben ik er
niet op. Zeker als ik kijk naar an
dere plaatsen in Nieuw-Vennep.
De gemeente wil bijvoorbeeld
huizen bouwen in een industrie
gebied, zo kweekje opnieuw een
"KEM-situatie". Wat mij het
meest geschikt lijkt voor de
Nieuwstraat is dat er geheel
nieuwe woningen komen op de
plaats van de fabriek. Of dat men
probeert de panden zodanig te
verbouwen dat er eengezinswo
ningen kunnen verschijnen"
Twijfels over de nieuwe bestem
ming blijft Hagendoorn houden.
"We zeggen nu wel: hè, hè einde
lijk; wat zijn we gelukkig met het
verdwijnen van de KEM. Maar ik
blijf argwanend"
Woningen
De panden van KEM-Europa en
ook de grond waarop het bedrijf
thans nog is gevestigd zijn in
handen van ondernemer H. A.
Bakker uit Heemstede. Omdat
het besluit van de verhuizing nog
zo jong is wil hij nog geen uitla
tingen doen omtrent zijn plannen
met dit gebied in de toekomst.
"Zoals ik het nu kan bekijken
maakt het mij niet veel uit wat
met de panden en de grond gaat
gebeuren. Maar u snapt wel dat ik
er mijn waarde voor moet krij
gen. Het geld dat ik er in heb ge
stoken wil ik er ook weer uitha
len. En of er nu een nieuw kan
toor komt, of dat er woningen ge
bouwd worden maakt mij niet
veel uit, zolang ik er geen verlies
op lijdt", aldus Bakker.
Overigens liet hij weten dat de
KEM vorig jaar nog een contract
had getekend voor de huur gedu
rende vier jaar. Maar hij achtte
het tevens onwaarschijnlijk dat
een afkoopsom moeilijkheden
zal opleveren. "Ik lig geen centje
in de weg, als in redelijkheid
wordt onderhandeld", zo ver
klaarde Bakker.
Het verhuizen van de KEM naar
Bergen op Zoom heeft voor het
personeel geen schadèlijke ge
volgen. Dit althans volgens be
drijfsleider De Wit en gemeente-
voorlichter Camphuyzen. Tegen
de afvloeiingsregeling zouden
geen bezwaren bestaan. In het
bedrijf werken 17 mensen, waar
onder een groot aantal buiten
landse werknemers en een aantal
personen aangesloten bij uit-
zend-bureaus. De Wit: "In prin
cipe komt niemand op straat te
staan. De sleutelfiguren in het
bedrijf nemen wij mee naar Bra
bant".
Oordeel
Opmerkelijk gegeven blijft dat de
gemeente-raad van Bergen op
Zoom nog moet beslissen over de
vestiging van de KEM fabriek in
die plaats. Dit moet gebeuren in
de raadsvergadering van die ge
meente van 30 maart. Aldus bleek
.uit de woorden van de heer G.
Josten, waarnemend chef van de
afdeling ruimtelijke ordening en
volkshuisvesting van de gemeen
te Bergen op Zoom. De KEM zo
luiden de plannen gaat zich al
daar vestigen op een nieuw in
dustrieterrein. Josten: "De on
derhandelingen over de bouw
van een nieuwe fabriek en de
verkoop van grond zijn zo goed
als afgerond. Wij weten dat er wat
problemen zijn omdat de fabriek
midden in een woonwijk stond.
Over de lozing van giftige en
brandbare stoffen is mij niets be
kend. Ik heb begrepen uit de ge
sprekken die we met de Haar
lemmermeer hebben gehad dat
de fabriek de nodige hinderwet
vergunningen bezit, maar de raad
moet nog een definitief oordeel
vellen".
ADRIAAN BRANDENBURG
