Regering
koopt Duitse
Leopard-tank
'"tZijn gei
mensen, d
wat voor K
VOEDINGSBONDEN WILLEN VAN "FOOI' AF
uwe sunstream
Breekpunt in CAO-
onderhandelingen
BUITENOM
BINNENDOOR
Geert uitlevering
Menten aan Israël
A/oon behulpzame
ie precies begrijpen
lypotheekje zoekt."
Rente vanaf 8,9%.
ZATERDAG 3 MAART 1979
BINNENLAND
UTRECHT (ANP) - De voedingsbonden
FNV willen af van het bedieningsgeld in
de horeca. Het is een mnderwaardig belo
ningssysteem. waaraan tal van bezwaren
kleven, zo zeggen de bonden in hun blad
"Bondig".
Volgens de bonden hebben alle 52.000
werknemers in deze bedrijfstak recht op
een vast loon en op de daarmee onverbre
kelijk samenhangende zekerheid. Nie
mand weet zelfs bij benadering hoeveel
werknemers er nu nog van verstoken zijn.
Ook voor werknemers in de bediening moet
een vast loon normaal zyn, slechts bij wij
ze van uilzondering zou het bedienings
geld gehandhaafd kunnen worden, maar
dan moeten de werkgever en de werkne
mers van een horecabedrijf dat zelf willen.
De voedingsbonden FNV zullen dit idee in
brengen bij de CAO-onderhandelingen,
maar hun streven blijft erop gericht om
"het verfoeilijke systeem van bedienings
geld met wortel en tak uit te roeien".
Zij noemen het bedieningsgeld als beloning
een vreemde en kreupele eend in de bijt.
De werknemers krijgen een bepaald ge
deelte van de omzet dat afhankelijk van
het type zaak en de aard van de vertering
varieert van tien tot veertien procent.
Wanneer de omzet buitensporig slecht is.
kunnen de werknemers terugvallen op
een garantie-inkomen. Maar dat is erg
laag. Om toh nog van een echt dienstver
band te kunnen spreken, wordt ook ge
woon loon uitbetaald: een gulden.
De bonden hebben volop kritiek op dat stel
sel. Ten onrechte wordt van de werkne
mer verwacht dat hij risico's loopt van de
ondernemers. Bovendien heeft hij op tal
van bedrijfsbeslissingen geen invloed,
terwijl die toch van groot belang kunnen
zijn voor de omzet en dus voor het inko
men van het bedienend personeel. De on
dernemer laat het personeel met een ge
rust geweten meeboeten voor de door
hem gemaakte fouten, aldus de bonden.
Volgens de bonden werkt bedieningsgeld
ook lange arbeidstijden en overtreding
van de arbeidswetten in de hand, wanneer
de werknemers toch nog aan een behoor
lijk inkomen willen komen. Vaak worden
nog snel een paar uurtjes "meegepikt".
DEN HAAG (GPD) - Pieter Menten
wordt niet aan Israèl uitgeleverd.
Volgens minister De Ruiter (jus
titie) kan de Blaricumer niet
worden uitgeleverd zolang niet
vast is komen te staan dat Menten
geen Nederlander is.
In een brief die de bewindsman gis
teren aan de Tweede Kamer
stuurde, staat dat er een onder
zoek is geweest naar de nationali
teit van Menten. Er zijn geen fei
ten of omstandigheden bekend
aan Nederlandse overheden
waaruit zou blijken dat Menten
eer in het bezit zou
het Nederlander-
thans niet
zijn van
schap.
Israël had o
Menten gevraagd
kunnen berecht
de uitlevering 1
Bezettingen
leraren
opleidingen
opgeschort
DEN HAAG (GPD) - De bezetting
van alle zeven nieuwe leraren
opleidingen is opgeheven. Het
LOLO (Landelijk Overleg Lera
renopleidingen) heeft bekend
gemaakt dat alle nieuwe leraren
opleidingen hebben besloten de
bezettingen op te zullen schorten
naar aanleiding van de toezeg
ging van de minister van onder
wijs en wetenschappen, de heer
A. Pais. tot overleg.
Het gesprek zal zo spoedig moge
lijk na 19 maart, wanneer de mi
nister van zijn Chinese reis te
rugkomt, plaatsvinden. Op alle
instituten zal echter voortgegaan
worden met het voorbereiden en
uitvoeren van andere acties, die
tot doel hebben de eisen blijvend
kracht bij te zetten.
logsmisdrijven in Podhorodce in
juli 1941 en in Urycze in augustus
1941.
De minister verwerpt het door Is
rael aangevoerde argument dat
uitlevering wettelijk mogelijk is
op basis van het Europees ver
drag inzake de voorkoming en
bestraffing van genocide. Vol
gens de bewindsman kan dat
verdrag, gesloten in december
1948 in Parijs, alleen betrekking
hebben op strafbare feiten die na
1948 zijn of worden gepleegd.
In zijn brief schrijft minister De
Ruiter dat de nationaliteit van
Pieter Menten is onderzocht. Er
moet van worden uitgegaan dat
Menten Nederlander is. Die vast
stelling stoelt onder meer op het
vonnis van het Bijzonder Ge
rechtshof in Amsterdam, dat
Menten in 1949 wegens doorhem
als Nederlander gepleegde oor
logsmisdaden had veroor
deeld.
Bovendien, zegt de minister, is een
Pools verzoek tot uitlevering in
1951 afgewezen. Een negatief ad
vies daartoe was uitgebracht
door de arrondissementsrecht
bank in Haarlem. „Vooralsnog
moet worden aangenomen dat
betrokkene Nederlander is", zo
luidde destijds de overweging
van de rechtbank.
Hoewel Menten zelf tijdens zijn
processen bij herhaling uiteenlo
pende verklaringen heeft afge
legd over zyn nationaliteit, gaat
de minister ervan uit dat Menten
Nederlander is, omdat de Ne
derlandse overheden hem sinds
1951 tot op heden als Nederlan
der hebben beschouwd. Menten
bezit een Nederlands paspoort,
staat ingeschreven in de bevol
kingsadministratie en is opge
nomen in het kiezersregister.
Minister De Ruiter zegt gehouden
te zijn elk verzoek tot uitlevering
alleen al wegens het bezit van het
Nederlanderschap van de op
geëiste persoon te moeten afwy-
HOOGEZAND - De Indus
triebonden FNV en CNV hebben
gisteravond het vezelplaatbe-
drijf NOVE Board in Hooge-
zand bezet.Zij protesteren tegen
het dreigende faillissement dat
volgende week waarschijnlijk
zal worden uitgesproken en
waarmee het werk van 230 man
op de tocht komt te staan. De re
gering weigert het bedrijf te
helpen
Pornografie
mag, maar
niet 'open
en bloot'
DEN HAAG (GPD) - Pornogra
fie mag, maar niet open en
bloot. Daar komt het wets
voorstel op neer waarmee de
ministerraad vrijdag akkoord
is gegaan. Als het parlement
met de voorgestelde wettelij
ke regeling van pornografie
akkoord gaat, betekent dit dat
dan alleen nog onverhoedse
confrontatie met porno straf
baar zal zijn. „Wie van die rare
platen tegenkomt, zal er
straks iets tegen kunnen
doen", aldus premier Van Agt
tijdens de toelichting op het
wetsvoorstel. Dat is volgens
hem niet alleen gericht op het
tegengaan van inbreuk op de
vrijheid van mensen die geen
kennis willen nemen van
porno, maar ook op bescher
ming van jeugdigen.
Het gewijzigde artikel zal ge
meenten. aldus Van Agt. ook
betere mogelijkheden geven
om op te treden tegen overlast
van sexclubs. Ook de onge
vraagde toezending van por
nografische artikelen zal. zo
blijkt uit het wetsontwerp,
aan banden worden ge
legd.
Voor 2440 miljoen
DEN HAAG (GPD) - Nederland zal bij het Duitse bedrijf
Krauss Maffei 445 Leopard 2-tanks kopen voor de land
macht. Met de aankoop is een bedrag gemoeid van 2440
miljoen gulden, inclusief randapparatuur, reserveonder
delen en munitie.
OVERTENTIE
Het besluit van de ministerraad is
door minister Scholten van de
fensie en staatssecretaris Van
Eekelen van materieelbeleid
meegedeeld aan de Tweede Ka
mer. De regering moest kiezen
tussen de Duitse Leopard en de
Amerikaanse XM 1-tank van fa
brikant Chrysler. De keuze van
de regering is bepaald door het
feit dat de Amerikaanse tank
voor 1985 niet uitgerust kan wor
den met een 120 millimeter-ka-
non. Het 105 millimeter-kanon,
dat de Amerikaanse tank in zyn
gewone uitvoering heeft, zou de
komende twintig jaar niet opge
wassen blijven tegen de kracht
van de tanks van het Warschau
pact.
De regering vindt het bovendien
belangrijk dat de Duitse tank snel
in produktie kan worden geno
men en voor Nederland meer
voordelen biedt op het gebied
van industriële werkgelegen
heid. Door het besluit van vrijdag
zijn ruim 6000 manjaren bij de
Nederlandse industrie veilig ge
steld, omdat Nederland voor 932
miljoen bij de produktie van de
tank betrokken zal worden. Dat
kost ons land dan wel 270 miljoen
gulden extra, maar die heeft de
regering ervoor over en zy zal de
ze kosten gelijkelijk verdelen
over de ministers van defensie,
sociale zaken en economische
zaken. Volgens de regering zou
den een aantal bedrijven, met
name DAF. RSV en VMF, zonder
deze compenserende opdrachten
in ernstige moeilijkheden ko-
De onderhandelingen met de Duit
sers hebben verder ertoe geleid
dat de Duitse overheid en indus
trie voor ruim 1500 miljoen gul
den aan orders bij het Nederland
se bedrijfsleven zullen plaatsen,
zodat de totale aanschafprijs van
de tanks gecompenseerd
wordt.
In de laatste maanden van de on
derhandelingen met de Duitsers
is de totale aankoopprijs met 120
miljoen gedaald. Op aandrang uit
de Tweede Kamer is de minister
meer aandacht gaan besteden
aan de aanbiedingen van de
Amerikaanse Chrvsler-fabriek.
Uit de Kamer waren geluiden ge
komen dat het ministerie niet ge
noeg probeerde de Duitse en
Amerikaanse aanbiedingen te
gen elkaar uit te spelen. Staatsse
cretaris Van Eekelen wilde niet
bevestigen dat deze aandrang uit
de Tweede Kamer inderdaad er
toe geleid heeft dat de aanschaf
prijs met 120 miljoen verminderd
In de nota over de tankvervanging
schrijven de bewindslieden dat
Nederland de afgelopen jaren „al
aanzienlijke hoeveelheden mili
tair materieel in de Verenigde
Staten heeft gekocht", zoals on
langs nog de vliegtuigen F-16 en
Orion. In Den Haag is men dan
ook van mening dat de aankoop
van tanks bij een Duits bedrijf
voor de Amerikanen geen reden
tot klagen mag zijn.
De 445 nieuwe tanks komen in de
plaats van 369 Centurion en 130
AMX-13-tanks van het Neder
landse legerkorps. Om de ver
mindering van het aantal tanks
goed te maken, zal het aantal ge
leide anti-tankwapens met een
lange dracht worden uitgebreid
van 316 tot 475. Sinds het eind
van de jaren '60 heeft de land
macht ook Leopard 1-tanks, die
zullen verbeterd worden, zodat
zij tot in de jaren '90 gebruikt
kunnen worden.
Steeds meer
huurwoningen
te koop
DEN HAAG (ANP)-Het ministerie
van volkshuisvesting gaat samen
met het CBS (Centraal Bureau
voor de Statistiek) mogelijk vol
gende week al onderzoeken hoe
het komt dat steeds meer huur
woningen tot koophuizen wor
den gebombardeerd. Volgens
CBS-cijfers betrof dat in 1978 on
geveer 48.000 woningen tegen
circa 34.000 in het jaar daarvoor.
De Landelijke Organisatie Belan
gengroep en Huisvesting (LOBH)
is zeer ongerust over dit omhoog
geschoten aantal en vindt het niet
te accepteren dat staatssecretaris
Brokx dat getal tijdens de begro
tingsbehandeling van volkshuis
vesting in de tweede kamer ach
ter de hand heeft gehouden, ter
wijl het gegeven op dat departe
ment bekend was.
Bij Hoogovens
DE VOS B.V. TELEFOON 010-620222 ROTTERDAM
t.b.v. Nat. Puzzelactie „Het Gehandicapte Kind"
UTRECHT (ANP) - De cao-onder-
handelingen bij Hoogovens drei
gen op een breekpunt te komen.
Tijdens de derde gespreksronde
tussen vakbonden en directie,
bleken de standpunten gisteren
over werktijdverkorting in de
vorm van gefaseerde invoering
uitbreiding van de regeling voor
vrijwillig vervroegd uittreden
zoer uit elkaar te liggen, dat de
vakbonden met moeite bereid
waren een volgende gespreks
ronde af te spreken. "Hoogovens
zal erg zorgvuldig naar onze
voorstellen moeten kyken in de
ADVERTENTIE
Mensen, die ervaring hebben
opgedaan met het Bouwfonds,
wéten dat't allemaal wat per- 1
soonlijker gaat, menselijker zou
je kunnen zeggen, met begrip
voor je eigen problemen en de
mogelijkheden die je hebt. Wat
let u om voor uw hypotheek
ook eens een afspraak te maken?
Zowel voor nieuwbouw als
bestaande panden geldt:
Bouwfonds-hvootheken heloen
mensen in een eigen huis.
1 Leiden, Botermarkt 2.
Tel.: (071)134343.
nv Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
tussentijd, anders zullen we met
de achterban moeten bespreken
welke maatregelen er moeten
worden genomen, aldus be
stuurder Henk Koning van de in
dustriebond NW.
De voorstellen van de bonden met
betrekking tot de werktijdver
korting zijn een uitbreiding van
het aantal vrije dagen voor de
ploegen werkers, die vertaald
neerkomt op een werkweek van
een kleine 39 uur, een uitbreiding
van de vrywillige uittredingsre
geling van 63/64 jaar tot 60 jaar.
Hoogovens voelt niets voor ver
korting van de werkweek en is
wat betreft de regeling alleen be
reid een studie te verrichten naar
mogelijke uitbreiding tot 60 jaar,
aldus Koning.
Hoogovens toonde zich gisteren
wel bereid de regeling voor 63 en
64 jaar z'n voorlopig karakter te
ontnemen en zich bij de betaling
ervan te betrekken. Ook is het
bedrijf waar zo'n 20.000 mensen
werken bereid de ploegentoesla-
gen te verbeteren en ook wat an
dere vergoedingen op te trekken.
Over die voorstellen valt met de
bonden wel te praten maar wat
betreft de werktijdverkorting
zullen er betere voorstellen op ta
fel moeten komen willen de on
derhandelingen bij Hoogovens
niet vastlopen.
Taai-wijzer (1)
Het boekje van Binnenlandse
Zaken beleeft al de derde
druk en heet "Taalwijzer"
Op zich word ik altijd enigs
zins schichtig bij dergelijke
titels die op een woordspeling
gebaseerd zijn. Ik hou staan
de dat de woordspeling voor
al wordt gehanteerd door
mensen die er zelf geen ge
dachten op nahouden. Wie
publiekelijk een woordspe
ling zou plegen, zou eigenlijk
een speciale boete in de
schatkist dienen te storten.
Het enige gevaar dat eraan
kleeft, is dat daarmee hele ge
neraties Nederlandse cabare
tiers aan de bedelstaf zouden
geraken en dat is niet goed
voor een mens en trouwens
ook niet voor de schatkist,
want er gaat hier gelukkig
niemand van de honger dood.
"Taai-wijzer": de grap bestaat
er in dat het tweede gedeelte
van de woordsamenstelling
zowel een zelfstandig naam
woord als een bijvoeglijk
naamwoord kan zijn. Het mi
nisterie van binnenlandse za
ken wil blijkbaar iets en dat
klopt. Het boekje bevat richt
lijnen voor de samenstelling
van ambtelijke stukken. Dat
proza pleegt nogal eens van
een verstikkende ondoor
dringbaarheid te zijn. Woor
den aaneengeknoopt, een
vlechtwerk van zinnen, de
lianen van de bureaucratie.
Waar komen ze vandaan,
waar gaan ze heen?
Het euvel is niet nieuw. Op het
omslag van "Taai-wijzer"
staat een concept voor een
ambtelijke brief uit 1852 af
gebeeld aan "den Heer Kapi
tein Commandant der
dienstdoende Schutterij te
Meppel". De toenmalige mi
nister van binnenlandse za
ken mr. J. R. Thorbecke heeft
in de marge van de brief ("mi
nute" staat er in het eenvou-
nastrevende boekje van Bin
nenlandse Zaken!) geschre
ven: "Korte volzinnen. Het is
beter, dat men ze bij regels,
dan dat men ze bij bladzijden
kunne tellen."
Taal-wijzer(2)
In de vloed aan goede wenken
tref ik hier en daar wat verras
sends aan. Vermijd overdre
ven taalgebruik, zeggen de
samenstëllers en als voor
beeld van werpelijk stellen
wordt genoteerd: "het is mijn
vaste overtuiging"Het zou
natuurlijk best kunnen zijn
dat ambtenaren geen vaste
overtuiging erop nahouden
en dat taalgebruik in die rich
ting derhalve "overdreven"
is. Maar dan zouden ambtena
ren anders zijn dan hun mede
stervelingen en de heer Dut-
man doet nou juist verwoede
pogingen om aan te tonen dat
dat helemaal niet het geval is.
De eenvoudige burger zou
aan zo'n constatering van
"vaste overtuiging" mis
schien wel een stukje zeker
heid kunnen ontlenen, de bu
reaucratie zou een gezicht
krijgen en het brakke proza
van enerzijds-anderzijds zou
eindelijk eens ééneneen-
kwart eeuw na Thorbecke tot
het verleden behoren. Maar
neen. het mag niet. Evenmin
als "ik heb vanzelfsprekend
getracht" of "wij zijn ons er
maar al te zeer van bewust".
Van "taai-wijs" naar "taal-
wijst" is nog een hele rit. We
zyn pas op de helft.
Naam (1)
Deze week is er veel geredet
wist over het gemak, waar
mee in de privacy wordt in
gebroken en waarmee de
goede naam te grabbel wordt
gelegd voor elkeen die er
commercieel brood inziet. De
discussie woedt in de media
ongetwijfeld ook in de
raadkamer
memge
rechtbank. Zeker in die van
de Amsterdamse rechtbank.
Daar werd de vuilspuiter-en-
chef van een roddelblad vrij
gesproken van smaad, omdat
hij de beweringen van een
filmspeelster niet tot "de zij
ne" had gemaakt. Bovendien
had die filmspeelster die be
weringen - zij en haar zusje
zouden op jeugdige leeftijd
door hun vader misbruikt zijn
- al bij meer dan één gelegen
heid eerder geuit. In het blad
had men de aantijging niet
voor eigen rekening geno
men; wij zeggen het niet,
maar zij. Kijk maar, we zetten
het tussen aanhalingstekens.
Het hek is van de dam. Dat wel.
Iedere opgewonden actrice of
andere wandelende Ster-spot
kan in staat van meer of min
dere overspannenheid zich
liederlijk aan de medemens te
buitengaan. De spoelworm
kan dat allemaal in zijn op
stelletje noteren, als hij de
aanhalingstekens maar niet
vergeet.
De officier van justitie gaat in
beroep. Dat spreekt.
Naam (2)
Overigens werd ik van die ver
toning van Sonja Barend bij
die advokaat ook bijna onwel.
Het leek een beetje op de tele
visierechtbank uit de zestiger
jaren. Erg instructief en zo.
Dit was fase één: het arme
meisje en haar raadsman. De
ego-tripperij van veel promi
nenten is de beste voedings
bodem voor de peepshow van
de pulppers. Sonja gaf er een
prachtige demonstratie van.
Zo lang dat gebeurt, blijft de
cirkel gesloten en vliegen die
blaadjes de rekken uit bij de
kassajuffrouw van de super
markt.
Naam (3)
Het geval met mr. Luns is om
andere redenen weer heel in
teressant. Of de man ja dan
nee lid is geweest van de NSB
is voorlopig van onderge
schikt belang. Hij ontkent in
elk geval heftig. Als hij dat te
recht doet. dan loopt hij
hoe-dan-ook een stuk schade
op, want het meest schijnhei
lige spreekwoord uit onze
taalschat luidt nu eenmaal dat
geen koe bont wordt ge
noemd of er zit wel een vlekje
aan. Hypocriet en onjuist,
maar wie het ooit heeft mee
gemaakt, weet hoe het sart en
vreet.
Er staat een naam "Luns" met
voorletters, adres, bijzonder
heden zus, bijzonderheden
zo, in de documentatie van
het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie. Alles
klopt. Kring 24 NSB (Sta
dionkwartier); Groep 2 Blok
2B; Groepsnummer 91,
Stamboeknummer 5399;
Luns J. M. A.; Valeriusstraat
49, tel. 26182; Amsterdam;
ongehuwd; geboren: 1911;
godsdienst RK; Contributie
f 0.50-f 6.- per jaar; Dienst
plicht vervuld bij de Konink
lijke Marine; Genoten on
derwijs: gymnasium-student
(jur. kandidaat); Betekent de
aanwezigheid van dit op het
eerste gezicht sluitende be
lastend materiaal dat het
RIOD dat als een soort uit
treksel van de politieke bur
gerlijke stand aan derden
moet aanreiken? Volgens mij
niet. De weg is dan open voor
een heksenjacht, misschien
wel door mensen die niet uit
oprechte verontwaardiging
handelen, maar die de boter
op het hoofd van de ander
best voor eigen doeleinden
kunnen gebruiken.
Luns is niet de eerste beste. Als
hij een vlek op zijn blazoen
heeft, moet dat wis en zeker in
de krant. Al was het alleen
maar, omdat hij als secretaris
generaal van de NAVO nooit
het doelwit van chantage mag
worden in het subtiele krach
tenveld van de oost-westver
houding. Maar het RIOD
moet geen verkoop aan huis
plegen. Soms moet het hoge
woord eruit, maar daar is dan
de minister voor.
Shirt
Heeft mr. Eric Vilé daar wel
nagedacht. Nu kun
je als voetballer nog zorgeloos
je gevoelens uitkomen.
Maar straks draagt het shirt
de boodschap uit. Frisdank,
koelkast of shag. Halfzware.
En de weduwe houdt alleen
maar van hele mannelijke ty
pes.
HAN MULDER
