Contact Leidse lutheranen
met Poolse minigemeente
KERKDIENSTEN
Lenselink toch
terug uit Iran
iJmuiiiMJii
Een relatie voordelig voor beide
Prof. dr. K. Runia te Kampen
schrijft in "Centraal Weekblad"
naar aanleiding van het vertrek
van de predikant H. J. Hegger uit
de Gereformeerde Kerken:
Hoewel ik zelf ook de nodig kritiek
heb. is er nog ontzagelijk veel in
onze kerken waarvoor we dank
baar moeten zijn. Zeker, er zijn
gemeenten waar grote spannin
gen zijn en mensen "Jijden" aan
de kerk, maar dat mag ons niet
blind maken voor de vele moge
lijkheden die ons in kerkelijke le
ven biedt.
De tijd dat we het als gereformeer
den in het algemeen aardig met
elkaar eens waren bestaat Jiiet
meer. Er is nu veel meer verschei
denheid van visie. We weten ei
genlijk nog niet precies hoe we
daarmee moeten omgaan. Het is
een in vele opzichten tastend zoe
ken naar de weg. De moeilijke
vraag waar we voor staan is:
waar liggen de grenzen waarop
een gezonde verscheidenheid
overgaat in ongezonde tegen
strijdigheid".
Prof. Runia denkt dat de synodes
van de toekomst telkens weer voor
die vraag zullen komen. "Die
grenzen liggen niet zonder meer
voor altijd vast. De allereerste
taak van de kerk is om in elke
nieuwe tijd woorden te spreken
die niet alleen uit het evangelie
komen maar ook antwoord pro
beren te geven op de actuele vra
gen. Wat we vooral nodig hebben
zijn mensen die met nieuwe oren
luisteren naar de Schrift om van
uit het evangelie van Jezus Chris
tus nieuwe wegen te wijzen naar
de toekomst. Want als de Schrift
de mist ingaat raken we het
evangelie kwijt. En als we dat
kwijt zijn,zijn we nergens meer".
Overigens maakt prof. Runia de
suggestie van ds. Hegger dat de
Gerefomeerde Kerk door de toege-
stpne leervrijheden gaandeweg
een „valse kerk" zijn geworden,
zeker niet tot de zijne.
Radikaal
Ds. F. H. Landsman, oud-secre-
taris-generaal van de Hervormde
Kerk, zegt deze week in een in
terview met IKV-Berichten (In
terkerkelijk Vredesberaad) dat
de kerk zich op de meest radikale
wijze moet inzetten voor afschaf
LEIDEN - De lutherse gemeente in Leiden gaat een relatie
aan met een Poolse zustergemeente. Haar pogingen om
een blijvend contact te leggen met een gemeente in Tsje-
cho-Slowakije zijn definitief mislukt. In een brief liet een
Tsjechische bisschop de Leidse lutheranen weten dat
zo'n verbintenis in de gegeven omstandigheden onmoge
lijk is.
van elkaar kunnen horen wat zij
doen om het kerkelijke leven in
stand te houden en hoe zij hun weg
zoeken in een snel veranderende
maatschappij.
Twee comité's
De predikant besloot de brief aan
zijn Poolse collega met de hoop dat
er na de briefwisseling tussen hen
ook een band tussen de twee ge
meenten zal kunnen groeien. Om
dat te bevorderen was er in Leiden
al een "Pools comité" van acht le
den inclusief de predikant, ge
vormd.
De reactie van Poolse kant was zeer
spontaan. De brief van ds. Happee
werd daar in een kerkdienst voor
gelezen en direct na de dienst koos
de gemeente een "Nederlands co
mité". Ook dat bestaat uit acht
mensen: een mecanicien van 44
jaar, een kleuteronderwijzeres van
41 jaar, een textielarbeidster (39),
een boekhoudster (32), een student
in de theologie (20), nog een meca-
nicièn (41) een instrumentmaker
(58) en de predikant. De boekhoud
ster is gehuwd met een rooms-ka-
tholieke arts.
Alle gemeenteleden in Poitrków
waren het erover eens dat dit con
tact vruchtbaar zou kunnen zijn
voor beide, maar zeker voor hun
bescheiden groep. Een zo geringe
minderheid - en dan nog zeer ver
spreid - heeft er behoefte aan, te
merken dat er lutheranen in de we
reld zijn met wie ze een band heb
ben, die aan hen denken en hun
omstandigheden en zorgen ken-
te.
De werkgroep "Contact buiten
band" boekte nóg een teleurstelling.
Haar inspanningen om een verbin
ding te leggen met een gemeente in
Namibiè (Zuidelijk Afrika) bleven
eveneens zonder vrucht. Op alle
brieven kwam tot nu toe geen enkel
antwoord. Daarom geeft de werk
groep de moed nog steeds niet op.
De eerste contacten met de lutherse
minigemeente in de Poolse stad
Poitrkow zijn daarentegen bemoe
digend. Poitrkow is een plaats ten
zuidoosten van Lódz, bekend om
haar textielindustrie, chemische
industrie en glasfabriek. Er wonen
70 lutheranen met nog een 130-tal
in de verstrooiing (verspreid over
vijftig stadjes en dorpen), temidden
van 60.000 rooms-katholieken
Veilig wereldje
De aandacht viel op de Polen door
dat een familie die tot de Leidse lu
therse gemeente behoort uit dit
land afkomstig is. Deze familie
houdt de relatie met haar vroegere
kerk nog steeds gaande en krijgt
het blad van de Poolse lutheranen
dan ook trouw toegestuurd.
Al spoedig bleek dat de predikant
J. Gryniakow (58) in de stad Poitr
ków sterk geïnteresseerd was in
een uitwisseling met de Leidse zus
tergemeente.
Dominee Happee schreef zijn col
lega toen een brief waarin hij de be
doeling nader toelichtte.
De lutheranen in Leiden en omge
ving, zo zette hij uiteen, kennen een
actief gemeentele ven, maar hebben
ook behoefte aan contact met een
gemeente buiten Nederland. Zij
willen zich niet knus en tevreden in
een veilig wereldje terugtrekken,
zonder er enig idee van te hebben
hoe anderen, die tot dezelfde kerk
behoren, in veel moeilijker om
standigheden moeten leven. Zo'n
relatie, aldus ds. Happee in zijn
brief, zou beide gemeenten ter-
goede kunnen komen. Ze zouden
Bedreiging
Van de 130 leden in de verstrooiing
die tot de gemeente van ds. Grynia
kow behoren, komen er maar wei
nig in de kerk. Sommigen worden
onkerkelijk, anderen rooms-ka-
tholiek. Het aantal lutherse jonge
ren in de stad is op de vingers van
één hand te tellen: precies 5. Te
genover 10 daarbuiten. Zo mogelijk
De lutherse kerk in de Poolse stad Poitrkow is een oude kloosterkerk.
In 1795 is zij in het bezit van de lutheranen gekomen.
hebben zij elke maand een eigen
bijeenkomst. De gemengde huwe
lijken worden in zo'n situatie erva
ren als een directe bedreiging. Bij
na altijd gaan in zo'n huwelijk de
kinderen naar het rooms-katholi-
cisme over. In zijn brief aan collega
Happee stelde ds. Gryniakow -
sinds 1950 in Piotrkow werkzaam -
hierover al een paar concrete vra
gen. Zo zou hij graag horen hoe Ne
derlandse lutheranen in hün situa
tie over het gemengde huwelijk
denken, hoe het contact met ver-
weg wonende kerkleden hier wordt
onderhouden en watje als kerk nog
kunt doen om temidden van een
onverschillige bevolking andere
mensen met het geloof te bereiken.
Vroeger hadden de lutheranen in
Polen een steviger positie. In 1939
waren zij nog 1 miljoen sterk. Nu
zijn er nog maar tegen de 80.000 ge
registreerd. De meesten waren van
Duitse afkomst. Velen zijn naar
Duitsland teruggekeerd. En die
emigratie gaat nog steeds door. Er
zijn een paar gebieden waar nog
veel lutheranen bij elkaar wonen.
In Silezië bijvoorbeeld vindt men
op een totaal van 18.000 lutheranen
nog gemeenten met 500 tot 1500 le
den.
Persoonlijk bezoek
Voor het contact tussen Leiden en
Piotrków bestaat nog geen uit
gewerkt plan. De eerste tijd zal
het zich tot schriftelijke uitwis
seling, in de vorm van brieven en
kerkbladen, beperken. Een per
soonlijk bezoek later in dit jaar
behoort echter tot de mogelijk
heden. Aan Poolse kant geeft een
visum voor zo'n uitwisseling in
de regel geen moeilijkheden.
Dat de Poolse gemeente enthou
siast is over deze verbintenis
blijkt ook wel hieruit dat ze al een
foto van het interieur van de kerk
naar Leiden stuurde. De jongeren
willen graag met Nederlandse
leeftijdgenoten corresponderen
(in het Duits). Ook de postzegel
verzamelaars in de lutherse
enclave tonen belangstelling. Ze
hebben al laten weten dat wie
Nederlandse zegels stuurt er
Poolse voor terug krijgt.
Polen en Nederland. Ze liggenpoli
tieke barrières ten spijt, in het
zelfde werelddeel, maar wat ze
van elkaar weten stelt niet veel
Ook ds. Happee ontdekte toen hij
zich op het correspondentiepad
naar zijn Poolse collega begaf,
een gat in zijn kennis. Zelfs de
openbare bibliotheek waarheen
hij zich spoorslags repte bleek
hem maar mondjesmaat van
dienst te kunnen zijn.
Als dat in Polen ten aanzien van
Nederland ook zo is, hebben deze
partners elkaar nog heel wat te
vertellen. Des te verrassender.
S. J. DE GROOT
Beroepingen
Hervormde Kerk: benoemd tot
ziekenhuispredikant te Doetin-
chem W. van der Leun Apel
doorn; aangenomen naar
Brandwijk kandidaat J. A. H
Jongkind Langerak.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Arnhem (voor evan
gelisatie en toerusting) L
Schuurman Kampen.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepbaar gesteld H.
Wildschut Leiderdorp.
Chr. Geref. Kerken: aangenomen
naar Drogeham kandidaat H.
Korving Maassluis.
Geref. Gemeenten: beroepen te
Randburg (Zuid-Afrika) D. Hak
kenberg Lisse.
Samen. In Soest wordt morgen
drs. H. Veltkamp (31) tot zen
dingspredikant bevestigd wiens
uitzending naar Indonesië mo
gelijk is geworden door finan
ciële samenwerking van her
vormde en gereformeerde zen
dingsinstanties. De uitzending
gebeurt dan ook in een gemeen
schappelijke dienst. Ds. Velt
kamp wordt studentenpredikant
in Yogyakarta.
Koopavondconcert. De fluitist
Stans Backer en de organist Hans
van Nieuwkoop geven donder
dag 8 maart om half 9 in de lu
therse kerk te Leiden, Hoogland
se Kerkgracht 26, een „koop
avondconcert". Stans Backer
maakt deel uit van het kamermu-
ziekensemble "Intermezzo" en
Hans van Nieuwkoop is organist
van de hervormde kerk te Sas-
senheim.
fing van de kernbewapening
"Nu blijkt dat het proces van af
schaffing te traag verloopt, is een
andere houding niet meer
geoorloofd".
Onder „meest radikaal" verstaat ds.
Landsman ook het eenzijdig zich
inzetten voor afschaffing, bij
voorbeeld met de actie „kernwa
pens uit Nederland". "Bij het
kernvraagstuk gaat het om een
macht die zo volkomen tegen al
les ingaat wat God en gebod kan
zijn, dat de kerk zich hiertegen
moét keren".
Volgende week zal de hervormde
synode naar aanleiding van een
„schets" een dag over hel kern-
wapenvraagstuk discussiëren.
(Van onze redactie
geestelijk leven)
De familie Lenselink, afkomstig uit
Vorden, heeft toch nog onver
wacht Iran moeten verlaten. Met
zijn twee kinderen is het jonge
echtpaar, dat in de plaats Isfahan
de leiding van een blindenboer-
derij had, in Nederland terugge
keerd.
Vorig week nog meldde het Alge
meen Diakonaal Bureau van de
Gereformeerde Kerken dat het
de familie Lenselink - die door
dit bureau was uitgezonden - had
geadviseerd het werk gewoon
voort te zetten. De leiding van het
bureau voelt namelijk veel voor
- de opvatting van dp Church Mis
sion Society die de vuistregel
hanteert dat uitgezonden mede
werkers pas vertrekken als zij
daartoe worden gedwongen.
Hoewel de veiligheid ook een rol
heeft gespeeld, was het feit dat de
Amerikaanse school werd geslo
ten een directe aanleiding tot het
vertrek. De beide kinderen (6 en 8
jaar) waren op deze school.
"Wij hadden onze tijd - driemaal
twee jaar - nog niet uitgediend,
maar wat moet je als er geen
school meer voor je kinderen is",
vertelde een teleurgestelde Jan
Lenselink bij zijn ouders in Vor
den.
Hij kreeg van het Algemeen Diako
naal Bureau indertijd de op
dracht mee het blindenwerk in
Isfahan te coördineren. Zijn ver
trek zal wel inkrimping van het
project ten gevolge hebben,
maar, naar hij stellig verwacht,
geen opheffing.
Lenselink, wiens verblijfsvergun
ning onlangs nog is verlengd,
acht het niet uitgesloten dat hij,
als de toestand weer normaal
wordt, met zijn gezin naar Iran
teruggaat. Het blindenwerk daar
gaat hem zeer ter harte. Daarom
zal hij zich in elk geval de ko
mende twee maanden niet aan
een ander project verbinden.
Erg vaag
Is de kans op normalisering van de
toestand in Iran reëel?
Lenselink: "Tot ons vertrek heb
ben wij nog vrij gemakkelijk
kunnen doorwerken, maar het
was allemaal toch erg vaag. Je
wist eigenlijk niet wat je ervan
denken moest. Het land zou eind
maart naar de stembus gaan om
te beslissen of het al dan niet een
islamitische republiek zal wor
den. En de regering heeft gezegd
dat er overeen paar maanden een
nieuwe grondwet moet zijn. Maar
of dat allemaal ook gebeurt en
wat die grondwet dan wel zal in
houden, is nog met geen moge
lijkheid te zeggen. Er is ook geen
peil op te trekken of deze grond
wet de rechten van de godsdien
stige minderheden in het land
voldoende zal beschermen".
Een van die minderheden is de
christelijke godsdienst. De chris
tenen vormen nauwelijks een
half procent van de bevolking. Er
wordt dan ook in de werkelijk
heid van alledag geen rekening
met hen gehouden. Jan Lense
link heeft niet de indruk dat de
christenen, in het algemeen ge
sproken, zich op het ogenblik
acuut bedreigd voelen. Maar wat
niet is zou nog wel kunnen ko-
Het feit dat de Iranese kerk in de
politieke verwarring van dit mo
ment niet kan instaan voor de
veiligheid van buitenlandse me
dewerkers is wellicht een teken
aan de wand.
Binnenkort gaat Iran naar de stembus om te beslissen of het al dan niet een islamitische republiek zal worden
Zal de nieuwe grondwet die het regime in het vooruitzicht heeft gesteld ook de godsdienstige minderheden
voldoende bescherming bieden?
LEIDEN-Herv. Gem.: Hoogl. kerk lOds
Pannekoek, mmv cantorij, 11.45 oec.
stud.dienst; Marekerk 10 ds. De Jong, 5
ds. De Jong Moerkapelle; Maran.kerk L.
Morsw. 10 ds. v. Achterberg; Meren wijk
9.30 ds. Hortensius, 11 ds. Hortensiusen
pastor v. Well; Bethl.kerk Dirftstr. 10 ds.
Eekhof; Bevr.kerk ZW 10.30 ds. Wagen
voorde; Vredeskerk 10 dr. Lamping;
Waalse kerk lOds.Ribs; Acad. Z 10.15 ds.
Bakker; Diac.huis 10.30 ds. Van 't Hof;
jeugdkapel Vredesk. 10; jeugdkapel
Goede Herder O.Vest 10.30; Endegeest;
gez. dienst in Lokhorstkerk (Pie-
tersk.str.), bevestiging ds. Friederich tot
predikant van Endegeest. 10.30. Geref.
Kerk: Zuiderkerk 10 ds. Sijtsma, 5 ds. De
Zwart V.schoten; Petrakerk 10 ds. Bak
ker A.dam, 5 ds. Hortensius; O.Vest 10
drs. Korteweg, 5 ds. Sijtsma; Mar.kerk L.
Morsw. 10 ds. v. Achterberg, 5 ds. Kool
stra; Bevr. kerk ZW 9 ds. Koolstra. 5
dienst; Groenh. 10; De Mirt 10 mevr.
Parlevliet; Mierennest 10 mevr. Owél;
Merenwijk zie herv. gemeente. Doleren
de Noodgemeente Groot Leiden (Pie
terskerks t raat 1): 9 hr. Verwey Boskoop,
5 hr. De Waard Apeldoorn. Geref. Kerk
Vrijg. (Herengracht 70): 10 ds. Gootjes. 5
kand. Chr. Geref. Kerk (Steenschuur 9):
10 en 5 ds. Den Boer Rijswijk. Geref.
Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30 ds. Boogaard.
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk Drift-
straat): 11.30 en 5.30. Evang. Luth. Gem.
(Hoogl. Kerkgracht): 10.15 ds. Happee.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Pieters
kerkstraat 1): 10.30 bevestiging ds. Frie
derich tot predikant van Endegeest,
Baptistengemeente (O. Ryn 3): 10 ds. V.
Mameren. Evang. Christengemeen
schap (Middelstegracht 3): 10 hr. Dikkes.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21): 5 nam. heer De Leeuw.
Evangeliecentrum Zijlsingel 2: zo. 10 en
di. 8 hr. Zijlstra. Volle Evang. gem. "Be
thel": 5 nam. evangelisatiesamenkomst
in school De Twee Sleutel-: hoek Rijns-
burgersingel. Pinkstergemeente (O. Rijn
3): 3 evang. De Haan. Leger des Heils
(Hooigracht): 10 en 7.30. Nieuw-Apost.
Kerk (H. Rundijk 24Y 9.30 en 4. wo. 8.
Christian Science (Steenschuur 6): 10.30.
Kerk van J. Chr. v. d. Heiligen der L.
Dagen (Steenschuur 6): 10.15. Zevende
dagadventisten: elke zat 9.45 bijbelstu
die, 11 prediking in Lokhorstkerk. Oud
Kath. Kerk (Zoeterw.singel): 10. Rooms-
Kath. kerken: Merenwijk 9.30 en 11;
Haagweg zat. 7, zond. 9, 10.45, 12 en 6;
Steenschuur zat 10 en 7, zond. 8.30, 10,
11.30, 6 en 7; Lammenschansweg zat. 7,
zond. 9, 10.30, 12 en 6; Haarl.str. zat. 7,
zond. 9.30,10.45,12 15 en 6; Rijndijk 281,
zat. 7, zond. 9.30 en 11.30; Boshuizerlaan
zat, 7, zond. 9.30,11 en 12.15; Herensingel
zat. 7, zond. 8.30, 9.30 en 11.
ABBENES - Herv. Gem.: 9.30 hr. Eve-
leens Veessen, 7 ds. Den Harder.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
ds. Wolthaus, 7 dr. Haitsma. Geref. Kerk:
10 hr. Tenyenhuis, 6.30 ds. Mooy Gouda.
Chr Geef. Kerk: 9.30 dienst. 6.30 ds.
Wallet. R.K. kerk: zat. 7, zond 7.30 en
10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Adv. kerk 10 ds. Bogers,6.30ds.v.
d. Heiden; Kruiskerk 10 ds. Hane-
maayer; Opst.kerk 10 ds. v. d. Heiden,
6.30 ds. Hanemaayer; Nabij 10 jeugdka
pel; G.H. kerk 10 en 6.30 ds. Mulder; De
Bron 9 en 10.30 ds. Hoogendijk, 6.30 ds.
v. Santen; Driehoorne 7; Ashram 9.30 dr.
v. Santen; Oudsh. kerk 10 ds. Oort;
Sionskerk 9.30 ds. v. Dop A.foort, 6.30 ds.
De Jong Leiden. Geref. Kerk: Mar. kerk
10 ds. Vree. 6.30 ds. Stolk, ha; Salv.kerk
10 ds. Stolk, 6.30 ds. Vree, ha: zie verder
herv. gemeente. Geref. Kerk Vrljg.: 8.45
en 6.30 ds. Borgdorff, ha. Geref. Kerk
Vrijg. Buiten V.: 9.30 en 4.30 kand. Bie-
wenga. Eikenlaan 233. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 4. Baptistengemeente: 10 evang.
Kits, 6 30 ds. Koekkoek; Noord (Sportl.)
10 hr. Visser. Volle Evang. Gem (school
Preludeweg): 10. Pinkstergem. "Be
thel": 6 nam. (in Rode-Kruisgeb.), Pink
stergem. Alphen: 10 (in Rode-Kruis
geb.). Leger des Heils: 10 en 6.30 uur.
R.K. kerken: Bon. kerk zat. 7, zond. 8.30,
lOen 11.30; Piuskerkzat.7,zond.9,10.30
en 11.45; De Bron zat. 7, zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN-Herv. Gem.: 9.30 kand.
Penning, 6 ds. Exalto. Geref. Gem.: 9.30
leesdienst, 2.30 ds. Honkoop, wo. 9.30,3
en 7 ds. Driessen, biddag gewas en ar-
BODEGRAVEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. De Vreugd. 6.30 ds. Van Sloo-
ten Putten; Salv kerk 10 ds. Droogers,
6.30 ds. Ytsma Bleiswyk- Bethelkerk 10
ds. Richter, 6.30 ds. Kleermaker R.dam.
Geref. Kerk: 10 ds. 't Hart, 6.30 evang.
Buitenhuis Utrecht. Geref. Kerk Vryg.:
9.30 leesdienst, 4 ds. Borgdorff, ha.
BOSKOOP - Herv. Gem.: Dorpskerk
9.30 ds. Stelwagen, 6.30 ds. Mansvelt
Bussum, jeugddienst; De Stek 9.30 ds.
Omta. Geref. Kerk: 9.30 ds Dijkstram 5
ds. Versluys. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5
ds. v. Langevelde. Geref. Gem.: 9:30 en 6.
Opwekkingsgemeente (Concordia):
9.30. Verg. v. Gelovigen (Nieuwstraat):
9.30 en 5. R.K. kerken zat. 7, zond. 9.30
en 11; De Stek zat 5.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 ds. Geertsema. Geref. Kerk 10 ds.
Versluys, 5 ds. Dijkstra. R.K. kerk: An
ker zat. 7, zond. 8.45 en 11.15; Bern. zond.
10; Dorp zat, 7, zond 8, 10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. Van
Arkel Bloemendaal, 5 kand. Coppoolse
A dam. Geref. Kerk: 10 ds. v Bruggen. 5
zie herv. Chr. Geref. Kerk: 10 ds. Rebel
Almere, 7 ds. v. Dijken. R.k. kerk: Mart.
kerk zat. 7, zond. 8.30, 10. 11.30 en 12.45;
Jozefk. zat 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv Gem.: 10 dr. v.
Vliet. R.K. kerk: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gem 10 kand.
Kolkman Zoetermeer. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Heiv.
Gem.: Dorpskerk 10.15 ds. v. Roon, 6 ds.
Schuurman; Ontm. kerk 10 ds. Gebraad,
6.30 ds. Groenenberg, Utrecht. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Gesink S.heim, 5 ds. v.
Halsema. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9.30 en
11.15. Marinevliegkamp: 10.30 ds. Sche
pers, gezinsdienst.
KATWIJK AAN ZEE - Herv Gem.: N.
Kerk 10 ds. Vrocgindewey. 6 ds. Vink;
Oude Kerk 10 ds. Schuurman, 6 ds. Ar-
keraats; Ichtus 10 ds. De Boer, 5 ds. De
Jong; Pniëlkerk 9.30 ds. Arkeraats, 6 ds.
Boer: Gr. v. Pr.school 9.15 ds. Van Roon;
Hoeksteen 10 dovendienst; Overduin 2
ds. Haas. Geref. Kerk: Vr.kerk 10 ds.
Vrolijk, 5 hr. Smouter; Tr.kerk 10 ds. v.
Halsema. 5 ds. Vrolijk. Geref. Kerk
Vrijg.: 10.15 en 3.30 ds. Hoff, ha Geref.
Kerk Vrijg. Buiten V.: 8.30 en 7 ds. Rou-
kema, ha. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5. Ge
ref. Gem.: 10 en 5. Volle Evang. Gem.
(Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem 10 ds. v d. Linden, 7 ds. De Kruyf
Rijnsaterwoude, in geref. kerk. Geref.
Kerk: 10 ds. Bouma Noordwijk, 7 ds. De
Kruif Rijnsaterwoude.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 en 6.30 ds. Does
burg; Hoofdstr. kerk 10 ds. Van Loenen;
Scheppingskerk 9 en 10.30 ds. Geursen.
Baptistengemeente: 10 br. De Vries.
R.K. kerk: zat. 7. zond. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 gez.
dienst in geref. kerk. Geref. Kerk: 9.30
ds Los, 7 ds. Davidse Zevenhuizen R.K.
kerk: zat 7, zond. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gem.: Grote Kerk 10 ds.
De Gelder; Pauluskerk 10 ds. Goverts
Nieuw Vennep, 7 ds. v. d. Meer S.heim,
jeugddienst. Geref. Kerk: 10 ds. De Wit, 7
zie herv. Geref Kerk Vrijg.: 10.30 ds. v. d.
Kamp, 4.30 stud. Van Houwelingen. Ge
ref Kerk Vrijg. Buiten V.: 9 ds Schuur
man, 7 ds. Moggré. Chr. Geref. Kerk: 9
ds. Rebel, 3 ds. Quist. Geref Gem.: 10 en
4 ds. Hakkenberg. Oud Geref. Gem.: 9.30
en 3. R.K. Kerken: Agathakerk zat. 7,
zond. 8.30, 10 en 11.30; Poelhuys zat. 7,
zond. 9 en 11.30; Mariakerk zat. 7, zond.
8 30.10 en 11.45; Engelbew. zat 7, zond. 8,
9 30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9 30 ds.
Bronsgeest. 6.30 ds. Cnossen Woerden,
jeugddienst. Geref. Kerk: 9.30 ds. v. d.
Ree, 4.30 interk vesper. Chr. Geref. Kerk:
9.30 dienst, 2.15 ds. Hamstra. R.K. kerk:
zat. 7. zond. 9, 10.45 en 7.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 ds
Molenaar. 6.30 ds. Kaai. Almkerk,
jeugddienst. Geref Kerk: 9.30 en 7 ds.
Hartkamp. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9 en
11.
NIEUW VENNEP-Herv. Gem.: 9.30 ds.
Den Harder. 7 ontmoetingsdiensf Geref.
Kerk 9.30 en 4 30 ds. Rang. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 3 ds. Visser. R.K. kerk: zat
7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.30 en 7 ds.
Zoutendijk. Geref Kerkj (Woerdense
Verlaat): 10 en 7 ds. Noteboom. R.K.
kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem.: Voorstr. 10
dr. Jansen, 7 ds. Warnink: Hoofdstr. 9 ds.
Keuning, 10.30 ds. Warnink, 5 ds. Keu-
ning; De Rank 10 dr. Meyers Leiden. 7
ds. Vroegindewey Eemnes. Geref. Kerk:
Vinkenlaan 9.30 ds Elgersma; St kerk 11
ds. Kuiper; Sole Mio 9 hr. v. Duin. Zie
verder herv. gem. Ned. Prot. Bond: 10.30
ds. Hooykaas. R.K. kerken: Binnen zat.
7, zond. 8, 10 en 11.30; Zee zat. 7, zond.
9.30 en 11; aula Boerenburg 11.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10ds. Kalkman, gezinsdienst. R.K. kerk:
Jozefkerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; Vik-
torkerk zat 7, zond. 9.30.
OEGSTGEEST - Herv Gem.: Gr. Kerk
10 ds. Honnef te Leiderdorp; Pauluskerk
10 ds. De Nie A.dam; Gem centr. 10.30
ds. Ter Linden, 7 ds. Brokerhof Voor
hout; gem.centr. 10.30 ds. Heemskerk,
jeugdkerk; Van Wyckerslooth 4.30 ds.
Siera. Geref. Kerk: 10 ds. Vegter. Geref.
Kerk Vrijg.: 9.30 en 2.45 stud, v Houwe
lingen Geref. Kerk Vrijg. Buiten V: 8.45
en 4 ds. v. d. Berg. R.K. kerk: Will.kerk
zat. 7. zond 9, 10 30 en 12; Bon kapel zat.
6.30, zond. 9 en 11. Volle Evangcliegem.
(gem.centr.): 4 hr. v. d. Burgge.
OUD-ADE - R.K. kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 ds. Lalleman. Geref
Kerk: 9.30 mevr. Leitner, 5 hr. Christ,
Leiden, gez. jeugddienst. R.K. kerk: zat
7, zond. 9.30
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: P Banden zat. 7, zond. 9.30, 11 en
12.15; M. Pres. zat. 7, zond. 9 en 11.
RIJNSATERWOUDE -Herv. Gem.: 9.30
ds. De Kruijf. 7 ds. De Leeuw, Maarn.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds.
Bouw.
RIJNSBURG - Herv Gem Gr Kerk
9.30 ds. v. d. Bogerd. 5 ds. Molenaar
Nieuwveen; Bethelkerk 9.30 hr. Goed
hart Nieuwkoop, 5 ds. v. d. Bogerd, mmv
kerkkoor. Geref. Kerk; Petrakerk 9.30
ds. Damsma, 5 dr. v. Oeveren; Imm.kerk
9 en 10.30 dr. v. Oeveren, 5 ds. Huisman;
Mar. kerk 9.30 ds. Huisman, 7 ds. Land
weer Zoetermeer. Geref. K. Vrijg.: 10 en
5.15 ds. Zomer. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
5 leesdienst Evang. Christengemeente
(aula mavo): 10 br. v. d. Brink, avond
maal. R.K. gemeenschap (aula
tuinb.school): zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk: zat. 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem 9 en 10.30
ds. v.d. Meer. 6.30 ds. v. Santen, gez.
dienst. Geref. Kerk: 10 ds. v. Santen, 's
avonds zie herv. Chr. Geref. Kerk: 10.30
en 5 ds. Rebel. Ned. Prot. Bond: 10.30 hr.
Klijnsma. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9.30 en
11.
TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 ds. Lin-
denburg, 6.30 ds. Stelwagen. Geref
Kerk: 10 ds. Bezemer, 6.30 ds. Los. R.K.
kerk: dorp 9 en 12; Langeraar zat.
zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds
Overgaauw, 6.30 ds. De Raadt. Geref
Kerk: 9.30 ds De Raadt, 6.30 ds. Over
gaauw. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en 5 ds.
Reijneveld. Marinevliegkamp: 10.30 ge
zinsdienst. ds. Schepers
VOORHOUT - Herv Gem.: 10 ds. Bro
kerhof R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Herv Gem.: dorp 10
ds. Meijering. 7 ds. Lentz; H. en Heil 10
ds. Lentz; aula NH 9.30 ds. De Zwart,
kapel Rijndijk 10 mevr. ds. Visser te
L.dorp; Ark 10 jongerendienst. Geref.
Kerk: 10 en 5 ds. De Zeeuw. Geref. Kerk
Vrijg.: 10 en 5 ds. Poutsma. R.K. kerken:
Laur. kerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; aula
NH 11; M. Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en
10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Be-
thelkjerk 9 en 5 ds. Verboom, 10.30 en
6 30 ds. Verwelius; Hoekst. 9.30 en 6.30
ds. Roetman; Imm. kerk 10 dr. v. Haar
lem Groningen, 5 ds. Roos A.dam. Geref.
Kerk: Kr. kerk 10 ds. Baas Leusden, 5 ds.
Modderaar; Ontm. kerk 10 ds. Modde
raar. 5 mevr ds. v. d. Veen Krimpen aan
de IJssel. Oud Geref. Gem.: 10 en 6.30.
Chr. Afgesch. Gem.: 9.30 en 5. Volle
Evang. Gem. (Lindengaarde 17a): 9.30
hr. v. d. Heijden. R.K. kerk: Ontm. kerk
zat 7, zond. 8.45, 11.45 en 7; Viktorkerk
zat 7, zond. 10.
WARMOND - Herv. Gem. 10 ds. Mac-
kaay te Leiden. R.K. kerk: zat 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem Dorpskerk
10 ds. Steenstra, 4.30 ds. Tukker. 7 oec.
dienst; Kievietkerk 10 ds. Wiersma,-
Messiaskerk 10 ds. Van Zanten, open
hofdienst; Dorpscentrum 9.30 ds. Exal
to. Geref. Kerk: 10 ds Wolthuis Monster,
7 zie DorpskerkZuid 10 ds. v. d. Kamp, 7
zie Dorpskerk. Ned. Prot. Bond: 10.30
ds. mr. Mulder Santpoort.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 dr.
Haitsma Boskoop, 6.30 dr. Mevers Lei
den. Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 kand. Vis
ser. Ned. Prot. Bond: 7 nam. mevr. ds.
Bos. R.K. kerk: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Nicolai.Geref Kerk:9.30ds F Jtenhuis
7 ds. De Ruig Haarlem. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds.
Stegenga Den Haag R.K kerken: Jans-
kerk zat. 7.30. zond 10.30: Chr D. Kerk
zat 7, zond. 9.15; Rijndijk, Meerburg, zat
7, zond. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 10 ds.
Bos Zeist, 6.30 ds. Haakman. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 ds. v. d. Heiden, ha.
