Watersport
schrikt van
het hoge
btw-tarief
"Duidelijkheid gewenst
®®(n) <1)0'®®!!' ®®(M®fl V®D(ol®®(fö
voor de watersporter
1200 boten
op de Hiswa
DONDERDAG 1 MAART 1979
Door Fred Klaver
LEIDEN - Hoewel het aantal
exposanten op de 24ste His
wa gedaald is ten opzichte
van vorig jaar (382 tegen 437)
valt er nog heel wat te zien in
de RAI. Behalve een enorme
hoeveelheid accessoires en
motoren zijn er dit keer zo'n
1200 boten in allerlei soorten
en maten te bezichtingen.
De schepen zijn, naar aantal,
onderverdeeld in de volgen
de klassen:
332 kajuitzeilboten; 198 mo
torkruisers; 150 motorboten;
129 open zeilboten; 119 roei
boten; 103 kruisers; 78 ka
no's; 35 motorzeiljachten; 33
catamarans; 21 surfplanken;
14 platbodemjachten.
Vorig jaar bezochten ruim
200.000 toeschouwers de
Hiswa. De expositieruimte
bedraagt in totaal 65.000 m2.
Om de drukte op te vangen, moe
ten juist in de volle gebieden, bij
voorbeeld De Kaag en de Rand
meren, meer aanlegplaatsen
worden gerealiseerd door het
maken van eilandjes en schierei-
landjes".
De verantwoording voor het jacht-
havenbeleid ligt bij gemeenten
en provincies. ..Als je die verant
woording daar legt. moet je als
centrale overheid de gemeenten
en provincies de kans geven die
jachthavenproblematiek zelf ter
hand te nemen". Vermeer zou het
een goede zaak vinden wanneer
de opbrengst van de vaartuigbe
lasting, waarover nog steeds op
het ministerie van financiën
wordt gesproken, in handen
komt van de provincies, die met
dat geld een watersportbeleid ge
stalte zouden kunnen geven.
Het IJsselmeer en de Waddenzee zijn erg in
trek bij alle watersporters. Maar niet ie
dereen die een zeewaardig scheepje
koopt, kan meteen die ruime wateren be
varen. Een degelijke voorbereiding mag
niet ontbreken. En behalve het schip,
moet ook de schipper aan allerlei eisen
voldoen. Maar al te vaak komen jachten in
nood doordat er met die eisen de hand
wordt gelicht. Veelal is er sprake van een
schromelijke onderschatting van de geva
ren van het varen op het IJsselmeer en
vooral de Waddenzee. Wat dat betreft,
spreken de jaarverslagen van de Konink
lijke Noord- en Zuid-Hollandsche Red
ding-Maatschappij boekdelen.
De veiligheid voor schipper en bemanning
hoort voorop te staan. Om te beginnen is
het belangrijk de eigen capaciteiten niette
overschatten. Het lijkt allemaal zo een
voudig als men met het schip nog in de
haven de kaart bestudeert. De óndiepten
staan duidelijk aangegeven en men hoeft
de boeien en bakens maar te volgen, en
men komt waar men wezen wil. In de
praktijk blijkt het allemaal veel moeilij
ker. Als de navigatie niet klopt, kan men
toch op die ondiepten komen. Bij slecht
zicht valt het lang niet altijd mee die
boeien te verkennen, zoals dat heet. Als
het dan ook nog hard waait, biedt een kij
ker veelal weinig soelaas. Soms slaat zee
ziekte ongenadig toe. Vooral onder die
omstandigheden wil een schipper nog wel
eens verkeerde, en dus gevaarlijke, beslis
sing nemen.
Slecht weer
Bij het varen op het IJsselmeer en de Wad
denzee moet men er rekening mee houden
dat men door slecht weer overvallen kan
worden. Schip en bemanning moeten dan
voor hun taak berekend zijn. De water
sporter moet een zekere kennis van het
weer hebben. Zo moet de zeiler bijvoor
beeld kunnen beoordelen wanneer hij
moet reven (de oppervlakte van het zeil
verkleinen) of niet. Als dat te laat gebeurt,
worden er onnodige risico's genomen. Er
zijn talrijke andere voorbeelden. De wa
tersporter op de Wadden moet het nodige
weten over eb en vloed, over doodtij en
springtij. Het moet hem bekend zijn dat
een met de windrichting meelopende
stroom de golven afvlakt. Maar vooral
moet hij beseffen dat er een steile en ge
vaarlijke zeegang ontstaat - zeker in de
zeegaten - als wind en stroom elkaar te
genwerken, Met de stroom moet men ook
rekening houden als men rustig door een
geul zeilt. Lang niet altijd volgt de stroom
namelijk precies de geul. Als men in zulke
gevallen niet goed oplet, wordt men ge
makkelijk buiten de geul gestuwd en op
een ondiepte gezet. En dat kan dan weer
heel veel narigheid geven, zacht ge
zegd-
Navigatie
Zonder èen goede kennis van de navigatie
kan men het beslist niet stellen. Men moet
een koers kunnen uitzetten en een peiling
nemen. Men moet weten wat variatie en
deviatie is."En men mag niet uit het oog
verliezen dat er ook nog zoiets als drift
bestaat. Het kompas moet betrouwbaar
zijn en mag aan boord nooit ontbreken,
ook al heeft men dat instrument op het
IJsselmeer en Waddenzee vaak niet no
dig. Het zicht kan namelijk snel verslech
teren en dan is zo'n apparaat absoluut
onmisbaar.
Natuurlijk valt er over het varen op het IJs
selmeer en de Waddenzee nog veel meer te
zeggen. Maar dat is hier niet nodig. Er
worden in talrijke plaatsen in het land na-
vigatie-cursussen gegeven en er zijn boe
ken bij de vleet, waaruit men de nodige
kennis kan putten. Iemand met hart voor
zijn sport - en dat zijn de jachtbezitters
uiteraard allemaal - kan zich de noodza
kelijke kennis snel eigen maken. Zelfs die
„studie" geeft al een zekere mate van wa-
tersportplezier. Als men dan ook nog in de
gelegenheid is praktische ervaring op te
doen aan boord van een jacht van kennis
of vriend, zit men helemaal goed. Als men
tenslotte over een schip beschikt waar
mee het ruime water niet geschuwd be
hoeft te worden, is het volkomen verant
woord zee te kiezen.
AMSTERDAM - De 24ste
HISWA-tentoonstelling
wordt eehouden van 2 tot en
met 11 maart. Ruim 380 ex
posanten laten 1200 vaartui
gen zien. Niet alleen in het
Amsterdamse Rai-gebouw,
maar ook in de 15.000 m2 wa
ter en kade van de Rai-haven
liggen de tentoongestelde
vaartuigen, met een totale
waarde van 65 miljoen gul
den.
De HISWA-vertegenwoordi-
gers hopen dit jaar 200.000
bezoekers aan te trekken.
DEN HAAG - Alle aspirant-bootbezitters worden
waarschijnlijk overstelpt met adviezen van vrienden
en kennissen, van de ANWB of de watersportbonden.
Eén heel belangrijk advies mag daarbij beslist niet ontbreken:
koop op de Hiswa of waar dan ook beslist geen boot als er nog
geen regeling voor een ligplaats getroffen is en als niet bekend is
hoeveel zo'n ligplaats gaat kosten. De watersporters-in-spé moe
iten namelijk weten dat ligplaatsen bijzonder schaars én bijzon
der duur zijn.
Onredelijk
De watersport is danig geschrokken van de invoering van dat hoge
tarief. Zij vindt het bovendien een volstrekt onredelijke zaak. Op
de verhuur van staanplaatsen voor tenten en caravans wordt om
te beginnen maar 4 procent geheven. Dat is eveneens het geval
voor overnachtingen in hotels. Het betreffen hier zogenaamde
toeristische tarieven. Dat die tarieven nu niet meer voor jachten
gelden, is onbegrijpelijk en vooral onredelijk, zo meent de water
sport.
Zij vindt de maatregel ook erg onverstandig. De jachtbouw in ons
land, die aan duizenden mensen werk biedt, heeft het de laatste
tijd moeilijk. Aangenomen mag worden dat velen afzien van de
koop van een boot. Dat komt dan, omdat er een soort schrikbeeld
is ontstaan van tjokvolle wateren en een groot tekort aan ligplaat
sen. Volgens deskundigen is dat lang niet altijd reëel. Er zijn nog
talrijke wateren met volop ruimte, en ligplaatsen zijn hier en daar
zeker nog beschikbaar.
Gevreesd wordt dat nu nog meer watersportliefhebbers zullen be
sluiten toch maar geen boot te kopen. Op die manier raakt de
Nederlandse jachtbouw nog meer opdrachten kwijt en wordt een
stuk werkgelegenheid in gevaar gebracht. Een ander nadeel is
dat die zojuist genoemde mensen dan waarschijnlijk hun vakan
ties in het buitenland gaan doorbrengen. Het gevolg is dat de
toeristische balans van Nederland nog veel verder doorslaat naar
de verkeerde kant dan nu al het geval is.
Het zijn de woorden van J. Ver
meer, van de afdeling openlucht
recreatie van het ministerie van
CRM. De belangstelling van
CRM voor de watersport is met
name de laatste jaren groter ge
worden door de geweldige groei
van de plezierjaehtvloot en de
daarmee gepaard gaande aantas
ting van natuur en milieu.
Op het ministerie wordt hard ge
werkt aan een structuurschema
openlucht-recreatie. Hierin zal
een watersportbeleid worden
vastgelegd, dat gericht is op het
in goede banen leiden van de re
creatie op het water. „We hebben
nu een punt bereikt waarop in
grijpen noodzakelijk is. De Ne
derlandse wateren zijn misschien
nog niet overvol, maar wanneer
niet snel wordt gewerkt aan een
gecoördineerde aanpak tussen
o.a. CRM, verkeer en waterstaat,
financiën, volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening, gemeenten
en provincies, loopt de zaak uit de
hand", meent Vermeer.
In bepaalde delen van het land mag
de watersport niet verder
groeien, zegt Vermeer „om na-
tuur-wetenschappelijke belan
gen niet in gevaar te brengen". De
BieSbosch is zo'n gebied, waar
niets meer bij kan. Voor Noord-
west-Overijssel moet naar een
stabilisatie toe worden gewerkt.
Bepaalde delen van Friesland
kunnen beslist geen zwaardere
belasting verdragen, terwijl
voorts de druk op het Waddenge
bied met mag toenemen. Ook
voor het Oosterscheldegebied
moet de rem worden aange
haald.
,De consequentie van dit selectief
beleid is datje gericht de druk op
bepaalde delen van het land laat
toenemen. Een overvol gebied
De Kaag is een voorbeeld van een
plek waar je de druk noodge
dwongen toch extra moet verho
gen. Je kunt de druk niet gelijke
lijk over het hele land gaan ver
spreiden. Dan kom je onherroe
pelijk in conflict met natuur en
milieu", vertelt Vermeer.
Er zijn in Nederland momenteel
circa 190.000 pleziervaartuigen.
Er is in ons land 300.000 ha be
vaarbaar water (exclusief de
Waddenzee) en 30.000 kilometer
vaarwegen. Tot voor kort groeide
de'vloot jaarlijks met 10 procent
en de verwachting was dat Ne
derland rond het jaar 2000 onge
veer 600.000 zeil- en motorboten,
zou tellen. De groei in de plezier
jaehtvloot is er nu een beetje uit,
niet in de laatste plaats vanwege
het gebrek aan ligplaatsen. On
geveer de helft van het huidige
botenbestand kan een ligplaats in
een jachthaven vinden.
Vermeer: „Op CRM wordt naar
beleidsmaatregelen gezocht om
de groei in de watersport af te
kunnen remmen in die gebieden,
waar het te vol wordt. In de sfeer
van de ruimtelijke ordening kan
bijvoorbeeld een verbod komen
op de aanleg van een jachthaven.
Zeker in de nieuwe jachthavens - en daarop zijn de nieuwelingen
over het algemeen aangewezen - lagen de huren al erg hoog. Met
ingang van dit jaar is dat nog veel erger geworden. Volkomen
onverwacht is namelijk besloten om het 18 procent BTW tarief in
te voeren op de verhuur van ligplaatsen. Dit is gebeurd op grond
van de zesde richtlijn van de EG, waarin wordt gezegd dat BTW
moet worden geheven op parkeergelden voor auto's. Over boten
wordt in die richtlijn helemaal niet gesproken, maar dat was voor
regering en parlement geen beletsel ook de jachten onder de
nieuwe regeling te laten vallen.
DEN HAAG - ,,Er zou eigenlijk een kaderwet moeten ko
men waarin de specifieke wetgeving voor de watersport is
geregeld. Het wordt hoog tijd dat voor het gehele land
gelijke regels worden opgesteld. In de laatste jaren is een
wildgroei aan gemeentelijke verordeningen ontstaan.
Provincies en waterschappen hanteren verschillende ta
rieven, de liggelden lopen in het gehele land uiteen en in
een en dezelfde waterweg kan het voorkomen dat de ene
brug zondags omhoog mag en de andere niet. Er dient
meer duidelijkheid voor de watersporters te komen
Aangenomen wordt verder dat de booteigenaar, die nu voor een
grote lastenverzwaring staat, op andere posten gaat bezuinigen,
zoals op het onderhoud van zijn scheepje. Dat betekent nog min
der werk voor de jachtwerven, die zich naast nieuwbouw met
reparaties bezighouden. En op die manier gaat er ook veel btw-
geld voor de staatskas verloren. Waarschijnlijk is voorts dat ver
schillende watersporters zullen proberen voor hun jacht een lig
plaats buiten een jachthaven te vinden. Dat is een betreurens-'
waardige ontwikkeling in een tijd, waarin de overheden reeds
alle zeilen moeten bijzetten om allerlei ontsieringen in het land
schap te voorkomen (en lange rijen jachten ergens in een sloot of
vaart zijn zeker ontsierend.
Onbegrijpelijk
De watersport vindt het onbegrijpelijk dat de regering in één klap
die 18 procent gaat heffen, terwijl zij de bedrijven wil houden aan
een kostenstijging van maximaal 3 procent. Al deze zaken zijn
voor het Koninklijk Nederlands Watersport Verbond aanleiding
geweest te protesteren tegen de gang van zaken. Helaas kwam
dat protest toen het al te laat was. Er werd kort geleden een
telegram aan de minister-president verzonden met de volgende
tekst: "De leden van het KNWV, vertegenwoordigende de geor
ganiseerde Nederlandse watersporters uit alle lagen van de be
volking, spreken hun ernstige bezorgdheid uit over de toene
mende lastenverzwaring van de watersport. Zij vrezen dat door
belastingmaatregelen van overheden velen niet meer aan deze
mooie vorm van recreatie zullen kunnen deelnemen en langs de
wallekant zullen moeten toekijken naar een sport, die dan wel
elitair is geworden".
ANNE DE BOER
