VS brengen Vietnam a Veiligheidsraad Nederlanders in Libanon: Niet met politiek bemoeien Uitlevering sjah verzocht Neo-nazi's in Duitsland gewelddadiger Carter waarschuwt Egypte Hevige strijd aan grens met China Protest Sowjet- Unie Weinig vertrouwen in nieuwe formateur Italië VRIJDAG 23 FEBRUARI 1979 BUITENLAND BINT-JBEIL (ZUID-LIBANON) - „De Nederlanders zijn welkom in Libanon. Maar ze moeten oppas sen dat ze niet dezelfde fout gaan maken als de Fransen. Ze moeten zich buiten de politiek houden, en zich beperken tot hun werke lijke taak: de Palestijnse terroris ten buiten de deur houden. De Fransen zijn hier gekomen om hun oude traditionele Libanon- politiek voort te zetten. Zij wil den onder dekking van de VN- vlag het VN-gebied dat zij onder beheer hebben verder uitbrei den". Majoor Saad Hadad, com mandant van de christelijke mili ties in Zuid-Libanon, staat jour nalisten te woord, die via het zo genaamde „goede hek" naar de „christelijke enclave" gekomen zijn. Zijn boodschap is duidelijk: de Ne derlanders moeten hem met rust laten en niet proberen het gezag van Unifil ook in „zijn" gebied uit te breiden. Hadad zwaait de scep ter in een grensstrook vlak tegen de Israëlische grens aan, van de Middellandse Zee tot aan de voet van de berg Hermon. Een buffer tussen Israël en de Verenigde Na ties van zo'n 8 tot 10 kilometer breed. Deze grensstrook is onderwerp van internationale controverse sinds Israël in juni van het vorig jaar zijn troepen uit Zuid-Libanon te rugtrok maar dat gebied over droeg aan Hadad en niet aan de VN. Sindsdien roept de Veilig heidsraad met resolutie 425 in de hand, dat de VN het hele gebied dat Israël bezet heeft gehouden moet overnemen. De betrekkin gen tussen Unifil en de mannen van Hadad zijn derhalve gespan nen. Dat blijkt al als wij op onze tocht een eenzame VN-post te genkomen, gelegen in Maron-el- Ras, een heuveltop bij BintJbeil, vlak bij de grens met Israël. Een Ierse officier zegt van achter het prikkeldraad, dat het hem verboden is ons te woord te staan, omdat wij met de christelijke mi lities mee zijn gekomen. „Wij we ten niet wat u hun later vertelt, sorry. Orders van hoger hand". Hadad gaat er prat op dat er in „zijn gebied rust en orde heerst", dat in schrille tegenstelling tot het cha otische noorden, „waar de wet wordt voorgeschreven door de hondsbrutale Palestijnen. U kunt grijpelijk dat Amerika dus partij trekt tegen Hadad. „Hier leven moslims, christenen en druzen in vreden en veiligheid te zamen, als in een droom", zegt Hadad. Ja wel, een bekend thema in het Midden-Oosten, die vreedzame coëxistentie. zelf zien hoe rustig en normaal het leven hier is", zegt Hadad. Zijn militiemannen, een paar dui zend in totaal, hebben controle posten aan de in- en uitgang van ieder dorp. Speciaal voor deze gelegenheid staan zij opgepoetst in het gelid als de pers langs komt. Net een echt leger. De dis- cipline blijkt even verderop wel Christelijk Libanon verdient dus mee te vallen, als er een „pa- 1 41 1 A 1 trouillewagen" langs komt, de militiemannen op het dak geze ten. En even later komen wij wa rempel ook de „infanterie" tegen. Kinderen met echte geweren die groter zijn dan zij zelf, vergezeld van een zusje met een baby op de arm. Bij wijze van afscheid wordt een salvo afgeschoten, maar de Libanese omgangsvormen heb ben wij al geleerd: dat betekent zoveel als „tot ziens". De omwenteling in Iran geeft ook gevolgen voor de situatie in Li banon. Amerika dient daar zijn les uit te leren. Als Amerika een betrouwbaar, pro-westers en sta biel Libanon op prijs stelt, dan is Hadad hun man. De gang van za ken in zijn gebied is het beste be wijs hoe het in heel Libanon zou kunnen en moeten zijn. Onbe- het belang van Amerika westerse steun, dat is de les van de revolu tie in Iran, vindt Hadad. Zijn z'n moslim-onderdanen het daarmee eens? Ze zijn niet erg spraak zaam, de doodarme sji'itische moslims in ZuidLibanon. Voor een groot deel boeren die van de tabaksbouw leven. Traditioneel een achtergestelde groep, een van de weinige die het aan poli tieke macht ontbreekt omdat zij geen bewapende militie achter zich hebben zoals de meeste poli tieke partijen in Libanon. Daar om zijn ze gewend met de sterk ste partij mee te praten. Dat wa ren in Bint Jbeil de Palestijnen voor de Israëlische invasie. Nu is het Hadad. Maar hun positie is no£ wat gecom pliceerder. Ze zijn met alleen van Israël en Hadad afhankelijk. Het contact met het noorden is niet verbroken. Anders dan de chris tenen kunnen de moslims vrije lijk naar het noorden reizen. Wie christen of moslim is, dat blijkt uit je identiteitskaart. Een tocht van drie uur door de linies van de christenen, VN, Palestijnen, linkse Libanezen en iSyriërs. Kooplieden halen handelswaar uit Beiroet, tabaksboeren verko pen in het noorden hun waar op de tabaksmarkt. Ook de afhankelijkheid van de rou te naar Beiroet bepaalt de poli tieke gezindheid. Je bent voor die partij wiens controlepostje moet passeren. Zo zit de politiek in Zuid-Libanon in elkaar. En het motto in de enclave van Hadad is daarom: je zo veel mogelijk op de vlakte houden. De betrekkingen met Hadad zijn goed. „Wij zijn allen Libanezen". En de betrekkingen met de rege ring zijn ook goed. „Dat zijn ook Libanezen". Heeft als sji'itische moslim de overwinning van Chomeini u iets gedaan? „Wij zijn tegen alle buitenlanders. Cho meini is geen Libanees. Gelooft u mij, als Libanezen hebben wij al problemen genoeg". JAAP VAN WESEL BiIHAIUNDv Dit kaartje toont de Vietnamese troepenbewegingen (door pijlen aangegeven). WASHINGTON, NEW YORK (ANP) - Amerika heeft gis teren om een spoedbijeenkomst van de Veiligheidsraad gevraagd ter bespreking van de toestand in Zuidoost- Azië. Het kreeg daarbij de steun van Noorwegen en Por tugal. De Veiligheidsraad zal vanavond het Amerikaanse verzoek be spreken. Een woordvoerder van het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken zei, dat de negen stemmen die nodig zijn om het verzoek ingewilligd te krijgen, verzekerd zijn. Kurt Waldheim, de secretaris-ge neraal van de Verenigde Naties, heeft zijn goede diensten aange boden voor het zoeken van een vreedzame oplossing voor het conflict tussen Vietnam en Chi- Engeland heeft zich inmiddels ach ter het verzoek van Amerika, Noorwegen en Portugal ge schaard. Volgens het Amerikaanse depar tement van buitenlandse zaken zal Amerika terugtrekking van de Chinese troepen uit Vietnam vragen, maar ook terugtrekking van de Vietnamese troepen uit Cambodja. Amerika beschouwt deze twee kwesties als één ge heel. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Andrew Young, zei dat het belangrijk is dat Amerika de wereld toont dat het geen mede plichtige van China is. Later diende Japan afzonderlijk een of ficieel verzoek voor een debat van de Veiligheidsraad over de toestand in Indochina in. De Amerikaanse afgevaardigde, James Leonard, zei dat de VS en zijn aanhangers nog geen resolu tie hebben opgesteld. In gesprekken hadden zowel China als de SU laten weten het niet. wenselijk te vinden dat de kwes tie in de raad zou worden ge bracht. Leonard sloot niet uit dat de beide landen hun vetorecht zullen gebruiken. Gevechten Zes dagen na de Chinese intocht in Vietnam en met kans op escalatie van de strijd, voelen China noch Vietnam voor een debat in de OEGANDA-De Oegandese staats secretaris van buitenlandse za ken, heeft verklaard, dat binnen gevallen troepen uit Tanzania de Oegandese hoofdstad Kampala tot op 140 km zijn genaderd. Zij zouden drie steden hebben inge- Veiligheidsraad over het conflict. Intussen kwam het aan de grens tussen de twee landen tot de he vigste gevechten sinds het begin van de strijd. Chinese troepen, door tanks ge steund, vallen twee provincie hoofdsteden in Vietnam aan. Hun voornaamste aanval richten zij op Lang Son, 130 km ten noor den van Hanoi in de gelijknamige provincie. Vietnam heeft het ver lies van de provinciehoofdstad Lao Cai toegegeven. Het zegt 2.000 tegenstanders te hebben gedood en 12 tanks te hebben vernield. In Quang Ninh (NO- Vietnam) hadden Vietnamese troepen een Chinese divisie op de vlucht gejaagd en 700 Chinezen gedood of verwond. China heeft nog een divisie van 8.000 ipan en 40 tanks als verster king naar de grens gestuurd. Ook Vietnam zou de geregelde troe pen hebben ingezet. Tot dusver zouden alleen grenswachten en militie de Chinezen hebben be vochten. Volgens persberichten uit Japan heeft de Sowjet-Unie haar strijd krachten aan de grens met China gemobiliseerd. Er zouden reser ve-eenheden naar Mongolië zijn gezonden. De Japanse minister van buiten landse zaken Sunao Sonoda heeft zijn bemiddeling aangeboden. Hij sprak zijn bezorgdheid uit over een mogelijke uitbreiding van het conflict. Diplomaten die op het Chinese mi nisterie van buitenlandse zaken werden ontboden, hebben te ho ren gekregen dat de strafmaatre gel tegen Vietnam beperkt was in tijd, ruimte en doel, zo wordt van diplomatieke zijde in de Chinese hoofdstad vernomen. Het doel is niet toegelicht. Sommige diplo maten menen, dat China het ge regelde Vietnamese leger een flinke tik wil geven alvorens zich terug te trekken. De Cubaanse leider Fidel Castro is van mening, dat China een uiterst gevaarlijke toestand heeft ge schapen. Op een massabijeen komst in Havanna zei hij giste ren, dat men op alles voorbereid moest zijn. De Chinese leiding had 'fascistische methoden' ge bruikt, maar de Vietnamezen zouden het wel klaren. Zij had den ook de Japanners, Fransen en Amerikanen verjaagd. e Chinese militie ivordeti in Nanning door Soldaten i r sporen van de Chinees-V ie tnamese grens. i het Chinese Volksleger getraind. Nanning BONN (GPD) - Jonge Duitse rechts-extremisten worden steeds gewelddadiger. Nog niet zo lang geleden stelden de neo-nazi's zich tevreden met het schilderen van ha kenkruizen, het schenden van joodse kerkhoven en het zingen van liederen als „Die Fahne hoch, die Reihen fest geschlossen" of het „Schone Westerwald". Daar is veran dering in gekomen. De volge lingen van „Wehrsportgrup- pe-Fuhrer" Karl-Heinz Hoff mann uit Herolsberg en „Gauführer" Michael Kuh- nen (hij zit in voorarrest) uit Hamburg bijvoorbeeld heb ben zich allang het parool van de intussen ondergedoken advocaat Manfred Roede ei gen gemaakt: „Terreur moet er zijn, zodat het eindelijk eens anders wordt". In februari van het vorig jaar werd volgens het ministerie van binnenlandse zaken voor het eerst een „gewelddadige neo-nazistische groep" opge rold, die verantwoordelijk was voor de overval op een bivak van Nederlandse solda ten op de Luneburgerheide en twee bankroven in Ham burg en Keulen. De buit: vier machinepistolen en 90.000 Mark. Intussen zijn bij de binnenlandse veiligheids dienst zo'n 20 rechts-radicale groepjes bekend met onge veer 1000 „activisten". Daar van behoren er ongeveer 200 tot de „harde neo-nazistische kern". Deze groeperingen hebben meestal onderlinge contac ten, die worden gewaarborgd door een terroristische infra structuur volgens het RAF- model. De 26-jarige „Kampf- gruppe"-leider Rolf Gebser: „Wij willen het tegendeel vén wat die van de Rote Armee Fraktion willen, maar we zijn niet zo dom dat we hun me thoden en strategieën niet zouden overnemen". Het bewijs hiervoor werd gele verd toen tijdens de uitzen ding van de film Endlösung, een documentaire ter voorbe reiding van de Holocaust-uit zendingen, twee bomaansla gen werden gepleegd op zendmasten bij Koblenz en Munster. Het staat vrijwel vast dat de daders leden zijn van een „Wehrsportgruppe" uit Noordrijn-Westfalen. Tijdens een begin februari ge houden grote razzia in Noord rijn-Westfalen, Hessen *en Nedersaksen werden in wo ningen en geheime schuil plaatsen van 15 jonge neo-na zi's talrijke revolvers, gewe ren, machinepistolen, hand granaten, grote hoeveelheden munitie en springstof, alsme de gevechtspakken en stalen helmen gevonden. In 1976 zijn er volgens de bin nenlandse veiligheidsdienst 319 rechtsradicale uitwassen geweest, in 1977 waren het er Amnesty wil einde aan executies TEHERAN/BERN (DPA/Reuter) - Vice-premier Ibrahim Jadzi van Iran heeft gisteren het land dat de verdreven sjah asiel verleent, met ontvoering van de monarch ge dreigd. Voorts heeft minister van justitie Aésadollah Mo- basheri Zwitserland verzocht de sjah geen asiel te verle nen. Naar de kranten melden heeft de minister Zwitserland voorts ver zocht de tweelingzuster van de sjah, prinses Ashraf, zijn vroege re schoonzoon Ardeshir Zahedi (die tot voor kort ambassadeur in de Verenigde Staten was) en een hoge functionaris van de Savak, de vroegere geheime politie, Par- veez Sabeti, het land uit te wijzen. Zij zijn op het ogenblik in Zwit serland. De sjah is nog steeds in Marokko. Het nieuwe bewind in Iran, wil de sjah en anderen terug hebben om hen te kunnen berechten. De Zwitserse ambassade in Tehe ran heeft gisteren meteen gerea geerd met een verklaring waarin staat dat de sjah geen asiel in Zwitserland heeft gevraagd en ook geen landingsvergunning heeft verzocht voor een vliegtuig Inmiddels heeft vice-premier Jaz- di. die met ontvoering van de sjah dreigde, in een toespraak in de zuidwestelijke oliestad Ahwas ook gezegd dat overal in het land revolutionaire rechtbanken zul- len worden ingesteld zoals die welke eerder een aantal opperof- ficieren ter dood veroordeelden in Teheran. In Teheran bevestigden regerings functionarissen dat premier Ba- zargan vijf nieuwe ministers in zijn kabinet heeft benoemd. In regeringskringen sprak men overigens kranteberichten tegen volgens welke een referendum over een nieuwe grondwet over twee weken zou worden gehou den. De regering zal zo snel mo gelijk een datum bekendmaken. Er wordt hard aan gewerkt, zei In het koerdische stadje Khaneh zouden in de nacht van woensdag op donderdag bij onlusten onge veer 200 mensen om het leven zijn gekomen. De Iraanse luchtvaartmaatschappij "Iran Air" zal zaterdag haar in ternationale vluchten hervatten, zo meldt de "Stem van de revolu- WASHINGTON (Reuter) - Presi dent Carter heeft gisteren gezegd dat Egypte een belangrijke rol kan spelen bij de defensie in het Midden-Oosten en het bescher men van de kleine Arabische oliestaten. Maar hij waarschuwde dat presi dent Sadat een ernstige fout zou maken wanneer hij zou trachten zijn land tot een regionale .poli tieman' te maken en liet duidelijk blijken dat hij niet zal ingaan op het verzoek van Egypte van vori ge week, massaal wapens te leve- „Ik denk dat zij (Egypte) een wetti ge stabiliserende kracht kunnen zijn", zei Carter op een persconfe rentie. Wanneer de - vredesbesprekingen tussen Israël en Egypte met suc ces worden bekroond komen meer dan vijf Egyptische divisies aan de oostkant van het Suezka- naal vrij. „Zij zouden misschien nooit gebruikt worden, maar een land dat een ander land in het Midden-Oosten dreigt aan te vallen zou het vooruitzicht heb ben dat die Egyptische strijd krachten heel goed voor het be waren van de vrede gebruikt zouden kunnen worden. Ik voor spel niet dat dit zal gebeuren, maar Egypte zou in staat zijn te helpen bij het beschermen van betrekkelijk onbeschermde an dere Arabische landen of het be waren van de vrede in het Mid den-Oosten", aldus Carter. „Ik zal niet trachten commentaar te geven op de vraag, of een land als politieman voor een gebied of voor de wereld kan optreden. Ik denk dat dat een ernstige fout zou zijn". Bij het bezoek van de Amerikaanse minister van defensie, Harold Brown, vorige week aan Egypte, had Sadat om 300 F-16 jachb bommenwerpers, 600 tanks, 500 stuks artillerie en meer dan 40.000 militaire voertuigen ge vraagd. Hoewel Carter dit Egyptische ver zoek niet rechtstreeks afwees zei hij dat veel landen militaire en economische steun van de VS willen en dat Amerika daar niet volledig aan kan voldoen. Op de vraag of Sadat aanvullende bewapening tegen Israël zou kunne gebruiken zei Carter dat hij niet twijfelde aan de vreedza me bedoelingen van de Egypti sche president. BERLIJN (AFP)-De Sowjet-Unie heeft gisteren het Westberlijnse filmfestival verlaten uit protest tegen de vertoning daar van de Amerikaanse film 'The deer hunter' over de oorlog in Vietnam. Tsjechoslowakye, Hongarije, de Duitse Democratische Republiek en Cuba hebben het voorbeeld van Moskou meteen gevolgd. De T sjechische en Hongaarse leden van de jury hebben zich terugge trokken. De Sowjet-delegatie motiveerde haar gebaar door te zeggen dat vertoning van de Amerikaanse film 'ongeschikt' is op een ogenblik dat juist een Chinees-Vietnamees conflict is uitgebro- 616 en in het eerste halfjaar van 1978 al 379. En terwijl in 1977 sprake was van 40 ge vallen van duidelijke ge welddadigheid, werden in de eerste helft van het vorig jaar 30 van dergelijke acties vast gesteld. Meer recente opga ven zijn nog niet bekend, maar er bestaat geen twijfel dat deze tendens zich heeft voortgezet. De minister van familiezaken, Antje Huber, verklaarde kort geleden dat de Bondsrege ring zeer bezorgd is over de toeneming van agressiviteit en gebruik van geweld bij jonge neo-fascisten. En mi nister van binnenlandse za ken Gerhart Baum heeft een beroep gedaan op leraren en opvoeders om vooral met jongeren te praten, die het ge vaar lopen door nationaal-so- cialistische propaganda te worden beïnvloed. De binnenlandse veiligheids dienst heeft tot voor kort geen aanleiding gezien hard tegen de rechts-radicalen op te tre den. Volgens de beschermers van de Duitse staat beschik ten de rechtse strijders, in te genstelling tot de links-ex tremisten, namelijk niet over een „gesloten" ideologie en konden ze nauwelijks reke nen op een schaar van sympa thisanten. Dat beeld is intussen veran derd. De jonge gewelddadige neo-nazi's, die bijna allemaal tussen de 18 en 30 jaar oud zijn en voornamelijk tot de arbeidersklasse behoren (de RAF-leden zijn vrijwel alle maal afkomstig uit de zoge naamde betere kringen: gymnasiasten, studenten en academici), willen de huidige Duitse staat opheffen en niet op de manier van de neo-na zistische partij NPD. Die par- tij bestaat overigens nog al tijd, maar krijgt steeds min der leden. Nu zijn het er on geveer 9000. Natuurlijk brengt het Westduit- se volk weinig sympathie op voor de neo-fascisten. Maar dat er sprake is van een gru welijke afkeer, althans bij grote delen van de bevolking, is overdreven. Maar al te vaak kun je horen dat het om „kin derspelletjes" gaat. tie". De eerste vlucht is met be stemming Londen en Parijs. Het persbureau Pana meldt dat in Pakistan de voormalige chef van de gendarmerie in de zuidooste lijke provincies Sistan en Belut- schistan is gearresteerd en dat de generaal aan Iran zal worden uit geleverd. Amnesty International heeft giste ren de nieuwe Iraanse leiders ge vraagd een einde te maken aan executies. In een verklaring, ge richt aan ajatollah Chomeini en premier Bazargan, zegt Amnesty bovendien dat processen waarbij de doodstraf kan worden uitge sproken openbaar moeten zijn, en dat beklaagden in hoger be roep moeten kunnen gaan. De verklaring van Amnesty Interna tional komt nadat de afgelopen week acht generaals ter dood zijn gebracht, na veroordeeld te zijn door islamitische revolutionaire rechtbanken. Ugo la Malfa ROME (DPA) - De Republikein Ugo la Malfa, die moet proberen een nieuwe Italiaanse regering te vormen, nu de christen-demo craat Giulio Andreotti zijn op dracht heeft teruggegeven, heeft volgens de Italiaanse pers weinig kans op succes. La Malfa zal pro beren, weer een coalitie bijeen te brengen van de vijf partijen die de regering Andreotti gesteund hebben (naast de christen-demo craten, de communisten, socialis ten, sociaal-democraten en de re publikeinen). Wanneer hij hier niet in slaagt, het geen gezien de tegenstelling tus sen communisten en christen democraten wordt verwacht, dan kan het parlement worden ont bonden en kunnen nieuwe ver kiezingen uitgeschreven worden. Het linkse-liberale dagblad „La Stampa" meent dat de economi sche ideeën van de republikein de linkse partijen tegen de haren strijken. De "Giornale Novo" noemt de opdracht aan La Malfa slechts een tussenspel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9