De bijzondere
ogen van
Laura Mars
Atlantis: ingeblikte spanning
Nietzsche en
fatsoen in de
vorige eeuw
IIORI T*---S3BS=r
Superman, een
kostbare en
zwakke grap
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1979
Tamelijk spannende thriller
"Eyes of Laura Mars", de ogen van
Laura Mars dus, daarmee is iets
heel bijzonders aan de hand. Dat
wordt in het eerste shot al duide
lijk, al weet je dan nog niet pre
cies wat er nu voor vreemds aan
is. Maar dan sperren de ogen zich
verder open en zien de meest
akelige moorden gebeuren. De
kamer, waarin Laura Mars zich
bevindt, is echter leeg. En de kij
ker voelt het al aankomen: Laura
Mars heeft de paranormale gave
om dingen te zien gebeuren die
verderop plaatshebben. Niet dat
"Eyes of Laura Mars"; regie: Irvin
Kershner; hoofdrollen: Faye
Dunaway en Tommy Lee Jones;
Luxor; 16 jaar.
ze nu zo blij is met die gave. Want
die vervelende gebeurtenissen
betreffen altijd mensen die haar
na aan het hart liggen. Een nogal
angstaanjagende ervaring dus.
De politie komt te hulp naar het
zoeken van de moordenaar en in
de vorm van inspecteur Neville
vindt zij de steun die ze zo nodig
heeft. Hij zal ook met de onthut
sende ontknoping komen opdra
ven.
Al met al een flinke portie spanning
in deze film, die enigszins aan
"Don't look now" doet denken,
waarin ook een "ziener" voor
kwam. Al haalt "Eyes" het hier
niet bij.
Faye Dunaway is van zichzelf neu
rotisch genoeg om de beroemde
fotografe die met de opmerkelij
ke gave is behept gestalte te ge-
Opzwepende muziek en een sug
gestieve manier van filmen zor
gen ervoor datje af en toe wel het
klamme zweet in de handen
krijgt. Toch ontbreekt er ook veel
aan "Eyes". Zo wordt er al te ge
makkelijk heengewalst over de
achtergrond van de dingen die
gebeuren. Die 'zienerskwalitei
ten' van Laura komen zomaar uit
de lucht vallen en schijnen op het
einde weer even plotseling in het
niets op te lossen. Daarbij komt
nog dat zij op een gegeven
ogenblik een gebeurtenis ver
keerd voorspelt en hoe dat dan te
verklaren? Immers, waar Laura
steeds exact alles 'ziet', maakt zij
plotseling een fout. Daar moet
een verklaring voor te vinden
zijn. Maar daar wordt helemaal
niet meer over gepraat.
Verder is alles er tamelijk dik bo
venop gelegd. Al snel wordt dui
delijk dat degenen op wie de ver
denking valt zeker de moorde
naars niet zullen zijn. Dat maakt
het een stuk minder spannend.
Toch blijft er genoeg over om ge
boeid te blijven kijken naar het
reilen en zeilen van deze dame,
die zoveel sex en geweld in haar
foto's stopt. Dat zij met die foto's
zo goed geld verdient dat zij er
een sjiek penthouse in New York
en een luxe fotostudio op na kan
houden, komt de plaatjes in de
film zeer ten goede.
Dat neemt niet weg dat aan het slot
toch de vraag blijft hangen: wat
gebeurt er nu verder met die ogen
van Laura Mars?
ANNEMIEK RUYGROK
The Nightporter, zo heette een
aantal jaren geleden uitgeko
men en tamelijk geruchtma
kende film met Dirk Bogarde
en Charlotte Rampling in de
hoofdrollen. De verwijzingen
naar de Tweede Wereldoorlog
met een kamparts en een ge
vangene, die elkaar na jaren
weer ontmoeten, maakte nogal
wat emoties los. Rond de regis
seur van die film, Liliana Cava-
ni, bleef het sindsdien lange tijd
stil, maar nu heeft haar laatste
werkstuk Beyond good and evil
ook Leiden bereikt. Een film,
die overigens al enige maanden
vrij geruisloos door de vader
landse bioscopen circuleert en
dat is merkwaardig en jammer.
Merkwaardig gezien het stof dat
Cavani's vorige film deed op
waaien en jammer omdat
Beyond good and evil wel wat
meer in de belangstelling ver
dient te staan.
Neem alleen al het onderwerp.
Weliswaar niet zo controver
sieel als in The Nightporter, al
zullen de pogingen van de Duit
se filosoof Friedrich Nietzsche
en de Russische Lou Salome
aan het eind van de vorige eeuw
zich bevrijden van knellende
zeden en fatsoensnormen nog
wel enige weerstanden oproe
pen. De valse hoop, die Lou aan
het eind uitspreekt - "deze
eeuw is bijna ten einde, nu volgt
Beyond good and evil; regie:
Liliana Cavani; hoofdrollen: Er-
land Josephson en Dominique
Sanda; theater: Studio; leeftijd:
16 jaar.
onze eeuw" - geeft dat thema
dan echter nog een extra-di
mensie.
De twee leren elkaar kennen
door Paul Klée, een medicij
nenstudent. Op aandringen van
Lou probeert het drietal geza
menlijk een samenlevingsvorm
te vinden, maar dat strandt op
wederzijdse jaloezie tussen de
mannen. Lou vertrekt dan met
Paul naar Berlijn, terwijl Fritz
Nietzsche in Italië achterblijft.
Hij takelt zienderogen af. Sy
philis en veelvuldig gebruik
van opium slopen hem, waarna
hij uiteindelijk belandt in een
krankzinnigeninrichting. Ook
tussen Paul en Lou loopt het al
spoedig mis, zodat de kijker
vele illusies armer wordt ach
tergelaten.
Net als in The Nightporter weet
Cavani door een knap samen
spel tussen kleur en muziek een
heel aparte sfeer te scheppen,
waarin het onafwendbare
noodlot domineert. Eerdere en
latere ervaringen worden daar
bij door flash-backs tot één ge
heel gesmeed. Cavani's grote
kracht ligt daarnaast vooral in
het regisseren van de acteurs en
actrices. Bekwame krachten als
Erland Josephson en Domini
que Sanda komen onder haar
leiding volledig tot hun recht.
Enig bezwaar, dat je tegen dit
verder zeer boeiende werkstuk
kunt aanvoeren, is de wat lange
duur. Vooral de laatste fase van
het verhaal is te veel uitgespon-
BART JUNGMAN
Zelfs Superman had
komelijke problemen met de
barre weersomstandigheden
van vorige week. De Leidse
première van dit Amerikaanse
spektakelstuk viel daardoor
een paar dagen later, vandaar
ook nu pas een recensie.
Een recensie, die je eigenlijk
nauwelijks anders kunt begin
nen met te melden dat Super
man de duurste film aller tijden
is. Een etiket, waar de produ
cent maar al te graag mee
pronkt, maar dat natuurlijk ook
heel wat over de film zelf zegt.
Volop spanning en sensatie,
weinig tot geen artistieke aspi
raties. Daarop inhakend kan de
vraag worden gesteld: is het
toeval dat Superman juist nu
gemaakt wordt? Is er na films
over gewone mensen met ge
wone problemen weer behoefte
aan luchtkastelen uit de droom-
fabriek van Hollywood? Niet
alleen de successen van Star
Wars en Close encouters of the
third kind, maar ook de kenne
lijke behoefte aan een idool als
John Travolta wijzen in die
richting.
In dat kader is het aardig te be
seffen dat de stripheld Super
man, naar wie nu de film is ge
maakt, in 1933 door de Amen-
kanen Jerry Siegel en Joe Shus-
ter werd verzonnen. De popula
riteit van Superman was na
tuurlijk voor een groot deel te
danken aan de economische
crisis, die de wereld destijds in
haar greep had. Een ideale voe
dingsbodem voor dagdromerij-
Superman; regie: Richard
Donner; hoofdrollen: Cristop-
her Reeve en Gene Hackman;
theater: Trianon; alle leeftij
den.
en, waar ook Hollywood gretig
op inspeelde. Het verband met
de jaren zeventig, waarin niet
zelden over een nieuwe crisis
wordt gerept, is daarmee vlug
gelegd. Zo deed ook producer
Alexander Salkind, die de tijd
rijp achtte om de buidel te voor
schijn te halen voor een verfil
ming van Superman. Tal van
prominenten werden aange
zocht: Mario Puzo (The Godfa
ther) voor het scenario, Richard
Donner (The Omen) voor de re
gie en Gene Hackman, Trevor
Howard en Marlon Brando (ga
ge: drie tot vier miljoen dollar!)
voor een rol (letje).
Na de nodige strubbelingen
kwam Superman er uiteindelijk
en niets leek een groot succes in
de weg te staan, ware het niet
dat een klein denkfoutje werd
gemaakt. Want crisis of geen
crisis, we zijn inmiddels wel
veertig jaar verder. Figuren als
Batman en Dick Bos wekken
niet veel meer op dan wat
nostalgische vertedering. Ook
Superman creëert een dergelijk
gevoel en of dat voldoende is
om de kassa's te laten rinkelen
valt te betwijfelen. Hoofdrol
speler Cristopher Reeve - een
oubollig jaren vijftig-hoofd -
kan daar weinig aan verande
ren. Zeker niet met dat malle
speelpakje met een grote S op
z'n borst dat hij draagt. Daar
mee is het verschil met Star
Wars en vooral Close encoun
ters, die toch wel wat meer tot
de verbeelding spraken, ook di
rect aangeduid. Ondanks al de
knappe trucages zie ik Super
man binnenkort eindigen in de
kindervoorstelling. Fijn samen
met Bambi en Sjors en Sjim-
mie. En waarom ook niet?.
BART JUNGMAN
n" - Goed idee?
Haagse bioscopen
APOLLO 1: "Enter the dra
gon", dag. 2.30,7 en 9.15 uur, zo.
1, 7 en 9.15 uur. 16 jaar.
APOLLO 2: "De Turkse non",
dag. 7.30 en 9.45 uur, do. en vr.
ook 2 uur. 16 jaar
ASTA: "Superman", dag. 2.30,
6.45 en 9.30 uur. zo. 1.15, 4, 6.45
en 9.39 uur. AL.
BIJOU: "An enen*
people", dag. 2,7.30 e
zo. ook 4.15 uur. 16 jaar.
CALYPSO: "Grease, 2.15. 7 en
9.30 uur, zo. 1.45, 4.15, 7 en 9.30
of the
AL.
CAMERA: "Brutti sporchi e
cattivi", dag. 2.15, 7 en 9.30 uur,
zo. 2, 4.30 7 en 9.30 uur, 16 jaar.
CINEAC: "Even en oneven",
dag. 3.30, 7 en 9.30 uur, zo. 2,
4.30, 7 en 9.30 uur, 16 jaar.
CORSO: "Veel liefs uit Mos
kou", dag. 2,6.45 en 9.15 uur. zo.
1.45, 4.15. 6.45 en 9.15 uur. 12
jaar.
DU MIDI: "Saturday night fe-
di.
ADVERTENTIE
Vooropgesteld: het is geen gemak
kelijke opgaaf de zo befaamde le
gende van Atlantis, de verzonken
stad waarin de tijden van Caesar
en Nero herleven, een beetje le
vensecht te verfilmen. Maar de
nog onbekende Britse regisseur
Kevin Connor heeft zich er, met
een poging daartoe, toch duide
lijk met een Jantje van Leiden
van afgemaakt.
In plaats van een redelijke science
fictionfilm, is zijn versie één gro
te, hier en daar iachwekkende
brok onwerkelijkheid geworden.
Grotendeels gevuld met de ene
explosie na de andere is het een
film die je tegen beter weten in
Neem alleen al het verhaal. Het i:
Atlantis, de verzonken stad; regie
Kevin Connor; hoofdrollen Pe
ter Gilmore en Doug Mac Clure;
Lido-2; a.l.
kinderlijk eenvoudig, dat je
gaan denken dat de
schrijver het in sneltreinvaart
vanuit zijn duim rechtstreeks op
papier heeft gezet, om zijn vrouw
nog wakker in bed aan te treffen.
Een voor een expeditie gehuurd
schip vaart over de oceaan en laat
een onderzeebol naar beneden.
De ontdekkingsreizigers (Doug
Mac Clure en Peter Gilmore, be
ter bekend als James Onedin)
brengen een gouden beeld af
komstig van Atlantis naar boven.
Aangezien op dat beeld een vloek
rust, duurt het niet lang of een
reuze-inktvis ontvoert de be
manning naar de verzonken stad
waar het klassenstelsel hoogtij
viert.
Intussen hebben we kunnen ont
dekken dat er onder water volop
zuurstof is en dat een lekke on
derzeebol geen water maakt, rara
hoe kan dat? In Atlantis maken
we kennis met de oorlog tegen de
Zaars, enorme hagedissen die je
eerder in de lach doen schieten
dan je de stuipen op het lijf jagen.
In Atlantis heeft iedereen zich al
lang neergelegd bij zijn eeuwige
gevangenschap. De leden van de
expeditie wensen de moed niet te
laten zinken, noch willen zij hun
wijsheid beschikbaar stellen om
de hoogste klasse van de Atlan-
tisbewoners terug te brengen
naar de sterren, waar zij thuisho
ren. Als waren de goden hen goed
gezind, ze weten de ene hindernis
na het andere obstakel te trotse
ren en komen veilig en wel, al
spelend met de wet van de zwaar
tekracht, boven water. De malle
inktvis steekt nog een keer zijn
kop op en dan is het met de in
geblikte spanning gedaan.
Kortom: een film, vol onnodige
duurdoenerij, die geen enkele in
druk bij je achterlaat, of je zou er
met een flink stuk in je kraag naar
moeten hebben gekeken. Maar
dat was niet het geval met uw re
censent
SJAK JANSEN
uur, do. 8.15 uur, vr. 7 en 9.30
uur. za. 2. 7 en 9.30 uur, zo. 1,
3.30, 7 en 9.30 uur. 12 jaar.
EURO: "2001: A space odys--
sey", dag. 1.45 en 7.45 uur, za. zo.
en woe. 3.45 en 7.45 uur. 12 jaar.
METROPOLE 1: "Een vrouw
als Eva", dag. 2,6.45 en 9.30 uur,
zo. 1.15. 4, 6.45 en 9.30 uur. 16
jaar.
METROPOLE 2: "The fury",
dag. 2, 6.45 en 9.30 uur, zo 1.15,
4, 6.45 en 9.30 uur 16 jaar.
METROPOLE 3: "Interiors",
dag 2, 6.45 en 9.30 uur, zo 115,
4. 6.45 en 9.30 uur 16 jaar
METROPOLE 4. "Moord op de
Nijl", dag. 2 en 8.15 uur. AL.
METROPOLE 5 "Revenge of
the Pink Panter", dag. 2, 6.45 en
9.30 uur, zo. 1.15, 4, 6.45 en 9.30
uur. AL.
ODEON 1: "The wedding", dag.
1.45, 6.45 en 9.30 uur, zo. ook
4.15 uur. 16 jaar.
ODEON 2: "The Buddy Holly
story", dag. 2, 6.45 en 9.15 uur,
zo. ook 4.30 uur. AL.
ODEON 3: "De kat van de
melkweg", dag. 2. 6.45 en 9.30
uur. zo. ook 4.30 uur. 16 jaar.
ODEON 4: "Kentuckv fried
movie, dag. 1 45, 6 45 en 9.30
uur. zo. ook 4.15 uur. 16 jaar.
PASSAGED "They called him
bulldozer", dag. 2. 7 en 9.30 uur,
za zo., ma. en di. 1.304,7 en 9.30
uur. AL.
STUDIO 2000: "Superman",
dag. 2, 6.45 en 9.30 uur, zo. 12.45.
6.45 en 9.30 uur. AL.
DE UITKIJK: "Una giornata
particolare", dag. 7 en 9.15 uur,
do. en vr. ook 2 uur. 16 jaar.
