Reorganisatie
aodig bij DSM
Werktijdverkorting:
meer werkloosheid
Albeda niet
optimistisch
over verloop
werkloosheid
Verlies dit jaar 260 miljoen
140 MAKELAARS
„GOEDGEKEURD"
Nederlandse bedrijven ontduiken
belasting in Midden-Oosten
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1979
ECONOMIE
PAGINA 23
DEN HAAG - Het verlies van DSM-Limburg bedroeg in
1978 125 miljoen gulden en loopt dit jaar zelfs op tot 260
miljoen gulden. Minister Van Aardenne (economische
zaken) deelt dit mee in een nota aan de Tweede-Kamer
commissie voor economische zaken. Deze bespreekt
vandaag met de bewindsman de toekomst van DSM.
Ongenoegen
DEN HAAG GPD- Werktijd
verkorting, zoals bijvoorbeeld
een vrije vrijdagmiddagzal
eerder de werkloosheid doen
toenemen dan afnemen. Deze
conclusie trekt de voorzitter
van de Algemene Werkgevers
VerenigingJ. A. de Stoppe-
laar Blijdesteijn, uit een door
deze vereniging gehouden en
quête over vacaturevervul
ling. ,JDit betekent in feite dat
werktijdverkorting moet
worden gezien als een zeer
kostbare verbetering van de
arbeidsvoorwaarden, waar
voor geheel andere overwe
gingen dienen te gelden".
Wanneer bijvoorbeeld als ge
volg van een werktijdverkor
ting van twee uur per week
zo'n 200.000 nieuwe arbeids
plaatsen ontstaan, dan moet
bij het huidige trage verloop
van het plaatsingsproces een
scherpe stijging van de niet
onmiddellijk vervulbare
vraag worden verwacht, te
meer omdat rekening moet
worden gehouden met een
toename van de deeltijdar
beid, aldus De Stoppelaar
Blijdesteijn. ,£)e arbeids
markt zal daardoor kenmer
ken van overspanning kun
nen gaan vertonen, met als
gevolg een extra druk op de
lonen", zo schrijft hij.
Oplossingen zullen volgens De
Stoppelaar Blijdesteijn eer
der moeten worden gezocht in
maatregelen in het kader van
het zogenaamde volumebeleid
en bevordering van de mobili
teit, dan in herverdeling van
het werk. Uit het onderzoek
van de AWV blijkt dat er geen
doorstromingscijers van de
arbeidmarkt beschikbaar
zijn. Ook minister Albeda van
sociale zaken ziet dit als een
groot nadeel om een goed in
zicht te kunnen krijgen van
wat er precies gebeurt op de
arbeidsmarkt. Vandaar dat
hij via een regionaal beleid en
een computerisering meer in
zicht wil krijgen op de door
stroming van de arbeids
markt.
ïet verliescijfer van 125 miljoen
gulden in 1978 wekt in vak
bondskringen bevreemding.
FNV-Limburg-voorzitter Wiel
Friedrichs: ,,Tot nu toe is steeds
gesproken over 180 en 200 mil
joen gulden". Het cijfer 180 is on
der meergenoemd door directeur
J. Janssen in „DSM-Limburg-
nieuws" van 2 januari van dit
jaar.
/olgens Frans Leemans (indus
triebond NW) is de sterke stij
ging van het verlies in 1979 bijna
volledig te wijten aan het feit dat
dit j aar voor het eerst afschrijving
van de nog in gebruik te nemen
Nafta-kraakinstallatie (NAK-4)
plaatsvindt.
Afstand nemen
[n zijn rapport aan de kamercom
missie voor economische zaken
neemt Van Aardenne afstand van
voorstellen die door de onder
nemingsraad van DSM zijn ge
daan om bedreigde arbeidsplaat
sen te behouden en aanwezige
kennis niet verloren te laten gaan.
„Al deze suggesties, op zichzelf
waardevol, betreffen zaken die in
feite reeds in studie zyn of wel
onvoldoende „massa" hebben
om DSM uit de problemen te hel
pen", aldus Van Aardenne.
Hij doelt daarmee op aangedragen
mogelijkheden als kolenvergas-
sing, benutting van het Centraal
Laboratorium door de overheid,
isolatie- en energiebesparingsac
tiviteiten, medegebruik door
derden van de DSM-zuiverings-
ïnstallatie in Stein en benutting
van vrijkomende warmte van
DSM-centrales voor andere doel
einden.
Nog onbekend met het rapport van
Van Aardenne voerde de Cen
trale Ondernemingsraad (COR)
van DSM gisteren overleg met de
bewindsman.
WEERRAPPORTEN i
'an hedenmorgen 7 uur 3
a it -2
SS E§
F kV C
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder zwaar bew
Rotterdam mist
Twente mist
Vlissingen mist
Zd. Limburg mist
Aberdeen geheel bew.
Athene zwaar bew.
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
cc Frankfort
00 Genève g<
amaha Helsinki z
Tel. Innsbruck
Klagenfurt z
Kopenhagen mist
Lissabon geheel bew.
Locarno geheel bew.
Londen geheel bew
Luxemburg licht bew.
MS
München
psl°.
licht bew. 14
onbewolkt 21
geheel bew. 3
onbewolkt 13
geheel bew. -2
geheel bew. 3
licht bew
Split onbewolkt
Stockholm geheel bew.
Wenen onbewolkt
Zurich geheel' bew.
1 Casa Blanca zwaar bew.
Istanbul sneeuw
De vakbonden uitten bij monde
van Wiel Friedrichs (FNV), Huub
Slangen en Frans Leemans (in
dustriebond NW), Theo Ak
kermans (industriebond NKV)
en Jo Franssen (Unie BLHP) hun
eensgezinde ongenoegen over de
houding van DSM.
Friedrichs hekelde in algemene
termen de opstelling van de
DSM-directie en met name die
van voorzitter van de raad van
bestuur, de heer Bogers: „DSM
moet nu maar eens duidelijk uit
spreken of het bedrijf wel of niet
een regionale functie wil vervul
len. De heer Bogers moet niet in
de raad van commissarissen voor
nieuwe ideeën pleiten om het
vervolgens in zijn eigen bedrijf te
vergeten. De uitspraak „mouwen
opstropen" van gouverneur
Kremers, geldt ook voor DSM",
aldus Friedrichs.
Met betrekking tot de uitlating van
de heer Bogers „als ik een miljard
gulden krijg dan moet ik die te
rug sturen als de rechten aan
normale rentabiliteitseisen moe
ten voldoen", verklaarde Frie
drichs: „Had ik dat miljard maar,
dan zouden in elk geval ontwik
kelingen op gang gebracht wor
den. Daar zijn financiële midde
len en lef voor nodig".
Namens de ondernemingsraad
verklaarde Tjeu Kikken naafloop
van beide gesprekken: „Het ver
lies van 2000 arbeidsplaatsen tot
en met 1983 is niet aanvaardbaar
als niet tegelijkertijd nieuwe ini
tiatieven door DSM ontwikkeld
worden. Met name denken we
dan aan research en innovatie.
Als DSM zijn huidige defensieve
houding niet wijzigt in een offen
sieve dan zullen méér dan 2000
economische zaken.
arbeidsplaatsen in gevaar ko-
De Tweede-Kamerleden Thijs
Woltgens (PvdA) en Rene van der
Linden (CDA) verklaarden na
afloop van de besprekingen met
de ondernemingsraad en de vak
bonden, dat een algemene ver
wondering in de commissie be
stond over het ontbreken van de
bereidheid bij DSM om alterna
tieve produktiemogelijkheden te
zoeken. Als positief werd de toe
zegging van minister Van Aar
denne aan de COR ervaren dat
een beleidsgroep zal worden in
gesteld voor DSM.
Nederland zal de ontwikkelingen op het gebied van de kolen-
technologie nauwgezet volgen, maar minister Van Aardenne
van economische zaken verwacht niet dat de in Nederland
aanwezige kolenreserves binnen afzienbare termijn een bij
drage kunnen leveren aan de nationale energievoorziening.
De bewindsman antwoordt dit op vragen van de CDA-Tweede-
Kamerleden Van der Linden en Van Hou welingen naar aanlei
ding van een rapport van het Geologisch Bureau in Heerlen
over een eventueel te verrichten onderzoek naar steenkoolla
gen in Nederland.
Het rapport (een werkprogramma van zeven jaar) wordt momen
teel nog door de Rijksgeologische Dienst, RGD (waar het Geo
logisch Bureau deel van uitmaakt), met het ministerie van
economische zaken besproken.
Het "zoveel mogelijk nader uitwerken" van bij de RGD al aanwe
zige gegevens zal volgens Van Aardenne voornamelijk binnen
de huidige bezetting van het Geologisch Bureau in Heerlen
kunnen gebeuren. Van proefboringen is geen sprake.
LEIDEN - De vereniging Eigen
Huis en de Consumentenbond
hebben een lijst van 140 make
laars gepubliceerd die hun werk
verrichten op de manier waarop
dat volgens deze organisaties
hoort op eenzijdige basis. Dat w:l
zeggen dat deze makelaars bij de
zelfde transactie nooit zowel na
mens de koper als namens de
verkoper van een huis handelen
en dus ook geen dubbel courtage
rekenen. Een handelwijze die
volgens de consumentenorgani
saties duidelijk de voorkeur ver
dient. De publikatie van de lijst
kan beschouwd worden als een
verscherping van de acties die de
Vereniging Eigen Huis en de
Consumentenbond tegen twee
zijdige makelaars voeren. De
meeste tweezijdige makelaars
zijn lid van de Nederlandse Bond
van Makelaars.
Opvallend is dat er onder de "goed-
gekeurdë" makelaars maar wei
nig uit deze omgeving te vinden
zijn. Geen enkele Leidse make-
UTRECHT (ANP) - Nederlandse bedrijven als de bag
ger- en bouwfirma's Ballast, Ned am, Ogem, Ned er-
horst, Volker-Stevin en Bos en Kalis, die in het Mid
den-Oosten werkzaam zijn, betrekken volgens de fe
deratie bouw- en houtbonden hun Nederlandse
werknemers voor de projecten daar gewoonlijk via
"dochterondermemingen", gevestigd in fiscaal zeer
milde landen als Cyprus, de Bahama's en Liechten
stein. Deze buitenlandse ondernemingen, vaak niet
meer dan een postbus, nemen het Nederlandse per
soneel in dienst en stellen het dan ter beschikking,
wat de in Nederland gevestigde bedryven dan flink
in de belastingafdracht scheelt.
lo is de loon- en inkomstenbelasting op Cyprus, waar
het bouwbedrijf Ogem via de "dochter-postbus" In-
cotra zijn personeelsbestand regelt voor een groot
project in Damman (Saoedi-Arabië) maar 4,5 pro
cent, aldus bestuurder Van der Linden van de fede
ratie. De sociale voorzieningen voor de Nederlandse
werknemers heeft het bedrijf wel volgens de Neder
landse maatstaven geregeld, waardoor ze via vrijwil
lige verzekeringscontracten recht hebben op alle
eningen behalve de werkloosheidswet (WW).
De WW is volgens Van der Linden vanwege de
"postbusconstructie" niet te verzekeren.
laar komt op de lijst van 140 voor.
Wel prijken All-in en Hopman uit
Oegstgeest daarop, alsmede J.L.
de Borst uit Oude Wetering, Cen
traal Makelaarskantoor en Hol
land West te Alphen aan den Rijn,
Drieman en de Vlietstede uit
Voorschoten. De consumenten
organisaties tekenen bij de lijst
aan dat een naam daarop nog niet
wil zeggen dat de genoemde ma
kelaar zijn werk altijd goed doet.
Hij hanteert slechts een beter
principe dan makelaars die voor
twee partijen tegelijkertijd op
treden.
Den Haag over
van gas naar
stookolie
DEN HAAG (ANP) - De gemeente
Den Haag heeft van Gedeputeer
de Staten van Zuid-Holland (het
dagelijks bestuur) vergunning
gekregen in de elektrische cen
trale olie te gaan stoken. De Ne
derlandse Gasunie levert de
Haagse centrale geen aardgas
meer omdat het contract is afge
lopen. Dit is een uitvloeisel van
het landelijk energiebeleid. In de
vergunning van GS krachtens de
wet inzake de luchtverontreini
ging is bepaald dat bij bepaalde
ongunstige weersomstandighe
den geen stookolie mag worden
gebruikt. Voor omstandigheden
die kritiek voor het milieu zou
den zijn, wordt een hoeveelheid
gas gereserveerd.
GS nemen aan dat de Haagse cen
trale als hij met olie wordt ge
stookt maar weinig stof zal pro
duceren. Maar toch zullen GS la
ten onderzoeken of bij de Zuid
hollandse centrales stofvangers
nodig zijn.
DEN HAAG (GPD) - Minister Al
beda van sociale zaken heeft
geen grote verwachtingen dat
de werkloosheid op korte ter
mijn kan worden teruggedrukt.
Wel hoopt hij resultaten te zien
op de middellange termijn.
„Vooral als iedereen meewerkt
aan de uitvoering van Bestek
'81", aldus Albeda.
In een toelichting op het jaarver
slag over de ontwikkelingen op
de arbeidsmarkt van het afgelo
pen jaar wees de minister erop,
dat we voor de ontwikkeling van
de werkgelegenheid vooral af
hankelijk zijn van de ontwikke
ling van de wereldeconomie.
„Tot nu toe valt die ontwikkeling
voor ons land tegen. Dat zien we
al aan de tekorten op de beta
lingsbalans. Nog niet is te voor
spellen wat er na Iran in het Mid
den-Oosten gaat gebeuren. Dit
alles zal zijn weerslag hebben op
de ontwikkelingen op onze ar
beidsmarkt", aldus de minis
ter.
Opmerkelijk is, dat het probleem
van de werkloosheid voor een
groot deel zit in de vrouwelijke
schoolverlaters en jonge vrou
wen tot 23 jaar. Ook in het afgelo
pen jaar hebben zich veel meer
vrouwen op de arbeidsmarkt
aangemeld dan mannen. Met
name door deze groep is het
werkloosheidscijfer toegeno
men. Daar staat echter weer te
genover, dat in de westelijke pro
vincies een flinke vraag is naar
vrouwelijke arbeidskrachten,
met name in de kantorensec
tor.
Zeer veel vrouwen proberen werk
te zoeken in de verzorgende sec
tor. Hier is wel een grote behoefte
aan uitbreiding, doch de finan
ciering maakt deze uitbreiding
vooralsnog onmogelijk. „Als we
heel veel geld zouden hebben,
was er waarschijnlijk geen spra
ke van werkloosheid. We kunnen
echter de verzorgende- en dien
stensector niet extra gaan finan
cieren, zonder de economische
orde in gevaar te brengen", aldus
Albeda, die concludeerde, dat de
werkgelegenheid in de industrie
steeds verder zal afnemen.
Overdreven
Ook concludeerde Albeda, dat de
grote, niet te vervullen vraag,
waarmee de werkgevers de laat
ste maanden nogal schermen,
wat overdreven is. „Ik heb van
een aantal werknemers brieven
gekregen met klachten over niet
te vervullen openstaande plaat
sen. Ter plaatse zijn al deze klach
ten onderzocht en toen bleek, dat
er wel van een overdrijving spra
ke is", aldus de minister. Hij zei,
dat de werkgevers thans ook kri
tisch zijn om werknemers aan te
stellen.
„Ondernemers hebben in een op
lopende conjunctuur de neiging
arbeiders te zien als grondstof,
die zij in het bedrijf verder kun
nen opleiden. Ongeschoolden
zien ze dan als een eindprodukt.
In een neergaande economie
hebben de werkgevers de neiging
iedere werknemer te zien als een
eindprodukt. Dat uit zich dan in
de opmerking: ik wil die man
niet, want hij kan nog niet eens
een hamer vasthouden".
Albeda is optimistisch over het
komende overleg met de sociale
partners over het arbeidsmarkt
beleid. Speciale onderwerpen die
in dit overleg aan de orde zullen
komen, zijn het regionale overleg
over het arbeidsmarktbeleid, de
betere afstemming van het on
derwijs op de behoefte van de
bedrijven en een betere informa
tie van de regionale arbeidsmarkt
via computerisering.
Beursoverzicht
Licht verdeeld
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs heeft
vandaag bij opening een licht
verdeelde stemming te zien ge
geven. Ook nu weer heerste er
een duidelijk gebrek aan affaire.
Door de vriendelijke stemming
in Wall Street en de iets hogere
koers van de dollar lag de markt
er over het geheel genomen niet
onvriendelijk bij.
De internationals weken fractio-
neel af van de vorige slotprijzen
in zeer kalme handel. Akzo en
Unilever noteerden ieder een
dubbeltje lager op resp. ƒ31,60 en
123,50, terwijl Philips dit be
dragje kon toevoegen op 23,90.
Kon. Olie opende een halve gul
den hoger op 128,10 en Hoogo
vens twintig cent op 32.
De bankaandelen hielden de stij
gende lijn vast. ABN was vijftig
cent beter op 362 en AMRO
Bank veertig cent op 77. De
scheepvaartsector lag er evenals
op de voorgaande dagen licht
verdeeld bij. Ook hier was zeer
weinig te doen. Nedlloyd verloor
vijftig cent op 85,50 en KNSM
dertig cent op 97,50. Van Om
meren trok zeventig cent aan tot
167,50.
De bescheiden belangstelling voor
KLM was in deze dunne markt
voldoende voor een koerswinst
van 1,30 op 110.
33,20
17,60
295,00
48,00
306.00
121,50
37,50
101,00
115,50
50,30
99.00
48,70
145,00
81,00
185,00
107,50
22,30
92,50
17,00e
Ind Maatsch.
IBB Kondor
Interias
Intematio M.
Inventum
Kempen Beg
Kiene S.
Kluwer
Kon. A. Volker
KBB
id. eert
ld. 6 cum
Kon Ned Pap.
Krasnapolsky
Kwatta
Landre Gl.
Leids Wol
Macintosh
Maxw. Petr.
Meneba
Metaverpa
MHV A'dam
Moeara en
ld. 1-10
id 1-4
Mijnb V
Naarden
Naeff
Nat. Grondgeb
Ned. Bontw.
Ned Crediet
NDU
NMB
Ned Sheepsy
NonSt'
240,00
87,00
55,00
44,60
630,00
118,00b
340,00
102,40
87,60
87.60
39,60
94.00
12,60
209,00
210,00
81,50e
172,00
64,50
2120,00
35,50
284.00
3660,00
770,00
698.00
16,90
61,60
31.10
330,00
73,00
56,70
279,10
209,00
225,00
1180,00
111,00
39,50
73,50
238,80
87,00
56,00
45,50
630,00
120,00
209,00
212,00
81,50
172,60
65,50
2100.00
35,50b
289,00
3680,00
770.00
698.00
16,60
62,10
31,60
331,00
73,00
56,90
279,10
209,00
227,00
1170,00
110,00
39,40
75,00e
Oce. v.d. Gr.
OGEM Hold.
Orenstein
Otra
id. cert.
Palembang
Palthe
Pont Hout
Porcel Fles
Proost &i Br.
Rademakers
Reesink
Reeuwijk
Reiss en Co
Riva
id. cert.
Rohte Jisk
Rommelholl.
Rijn-Schelde
Sanders
Sarakreek
Schev. Expl.
Schlumberger
Schokbeton
Schuitema
Schuppen
Schuttersv.
Slavenb. Bank
Smit Internat.
Telegraaf
Textiel Tw.
Tilb. Hyp bk
Tilb. Waterl.
Tw. Kabelf
Ubbink
172,50
28,50
238.50
120,00
49,00
46.00
72,00
43,50
223.00
148,00
150,00
345,00
206,00
85,10
104,00
391,00
388,00
69,50
288,00
41,20
113,00
64,50
1.52
996,50
1060.00
133,00
226,00
117.00
251,00e
57,20e
120,50
96,00
215,50
361,00
261,00
160,20
175,00e
29,10e
238,00
122,00
49,40
47,00
72,00
43.40
221,00
147,00
150,00
340.00
207,00
85,50
103,00
393,00
390,50
69,70
287,50
41.00
115,00
64.80
1,52
1025,00
1080,00
133,00
226.00
117,40
251,00
57,30
121,00
96,00
215,50
370,00
261,00 -
161,00
Unikap
v.d. Vliet W
Ver. Glansf.
VMF Stork
Ver. Uitg. Mij.
Verto eert.
Vezelverw.
Vihamij Butt
Volker Stevin
VRG Gem Be
Wegener
Wessanen c
W U. Hyp
Wolsp. Ede
Wijk en Her.
127,00
120,00e
96,50
41,20
93,20
12,00
67,00
91,50
53,00e
82,00
68,80
426,00
82,00
55.00
136,00
96,50
41,10
93,20
11,80
60,00a
70,00
94,00
52,50
81,50
68,20
429,00
80,60
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg. Fondsenb.
95,50
America FND
105,50
Asd. Belegdd. D
127 AO
Binn. Belf VG
173,20
BOG
185,00
Breevast
185,50
Converto
515,00
Eur. Pr. Inv.
145,00
Goldmines
477,00
Holland F.
131,00
IKA Belegg.
120,00
Interbonds
474,00
Leveraged
89,50
70,50
Sumabel
51,50
Tokyo PH(S)
91,50
Tokyo PH
127,50
Uni Invest.
101,50
127,90
173,20
185,00
186,00
515,00
146,00
484,00
131,50
121,00
70,70
52,00
91,10
127,50
101,50
Wereldhaven
Concentra
Europafonds
Unifonds
Chemical F.
Col. Growth
Dreyfus F.
Fedelty E.
Invi
sM.
Japan Fund.
Lehman Cor
Madison F.
Manhattan
Massachus
Oppenheimer
Technology
Value Line
Vance Sand.
119,00
197,00
26,50
376,00
13,50
7,40
25,00
30,50
14,50
21,20d
19,70
5,00
19,70
10,00
14.70
9,70
13,00
119,30
198,00
27,50
379,00
13,40
7,40
BUITENLANDS
GELD
bank inkoop-ver-
Amerikaanse dollar
Engelse Pond
Belgische fr (100)
Duitse Mark (100)
Ital. lire (10.000)
Portugese esc. (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr. (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense Kroon (100)
Oostenr. Schilling (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegosl. dinar 100)
106,50 109.50
22,75 25,75
3,70 4-95
4 90 6,15
49,00 52-80
8,65 1°»90
