Tzzm
5emicn({p
ReMxetaaRt.uaniTem
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1979
Op een van de ruige tropische eilanden in de Indonesi
sche archipel ligt een schat aan juwelen en geld be
graven. Twee eilandbewoners willen die rijkdom op
graven maar het ontbreekt hen aan de middelen. Ze
zijn op zoek naar Nederlandse compagnons. Een
spannend jongensboek.
duimpje. Vele jaren bracht hij
in het oerwoud door als guer
rillastrijder. Het was niet lang
geleden, 1975, dat twee Ne
derlanders bij hem op bezoek
kwamen. Ze zeiden op zoek te
zijn naar mineralen en vroe
gen hem als gids. Nog steeds
opgewonden vertelt Ibn het
verhaal van zijn tocht.
Zij trokken langs het riviertje
dat langs Dingers bossen
stroomt, en zette daar hun
tenten op. Op een gegeven
moment ging Ibn uit jagen
voor het avondmaal. Hiermee
bezig hoorde hij wel het ge
luid van een helikopter maar
sloeg er geen acht op. Maar
wat bleek toen hij terug
kwam? Het kamp was verla
ten de Nederlanders gevlo
gen, en niet ver hiervandaan
vond Ibn achter een wegge
draaide steen drie vierkante,
lege holen: Dingers schat was
weggehaald! Ah. sindsdien
wordt elke vreemdeling die in
het stille provincieplaatsje
blijft rondhangen argwanend
bekeken....
Toen de Jappen het voormalige
Nederlands-Indie binnen
vielen begroeven de directeu
ren De Zoet en Dinger al hun
waardevolle spullen in een
stil ver hoekje van hun plan
tages.
Dinger was de baas van een ter-
pentijnfabriekje. De inlan
ders verzamelden de hars van
de bomen. Leegden de kleine
kommetjes in houten contai
ners die langs de bospaden
waren gebouwd. En van tijd
tot tijd werd de stroperige
massa opgehaald en in Din
gers fabriekje verwerkt. Toen
de oorlog een eind maakte
aan het Nederlandse bewind
begroef de directeur zijn
vermogen in drie kisten langs
de oever van een klein rivier-,
tje, niet ver van zijn bossen.
De Zoet was een heel slechte
koloniale theeplanter. Knar
setandend weten de Indone
siërs nog te vertellen dat hij
zijn twee reusachtige honden,
Dobermanns losliet op een ie
der die ongevraagd zijn ter
rein betrad. Hij was rijk. Zijn
eigendommen vulden vieren
twintig kisten, elk honderd
kilo zwaar. Dat kon hij na
tuurlijk niet allemaal zelf ver
sjouwen en begraven. Hij
charterde twaalf koelies om
de kisten op vijf auto's te la
den. De expeditie voerde naar
een uithoek van een dal langs
zijn theeplantage.
Vreemdelingen
Daar ergens werden de kjsten
uitgeladen en in een straal
van tweehonderd meter be
graven. Om van alle getuigen
af te zijn schoot De Zoet ver
volgens alle twaalf helpers
neer! Evenwel, één werd ge
wond maar niet gedood. Hij
ontkwam. Nu is hij een oude,
oude man. Aan niemand heeft
hij ooit zijn geheim verteld,
behalve aan een bonkige, rui
ge bewoner van de jungle. We
zullen hem Ibn noemen.
Ibn kent het gebied op zijn
Üiecp^ootage
/ggtY'
-*•- K T J
Javanen
Het stadje aan het meer telt
40.000 inwoners, drie hotel
letjes, een eigen elektriciteits
fabriekje dat van zes uur 's
avonds tot acht uur 's mor
gens stroom levert, zoals
overal is ook hier een legeraf
deling die een oogje in het zeil
houdt, er is een ziekenhuisje,
een bouwvallig bioscoopje en
een bankfiliaal. Het is koel,
hoog in de bergen, de inwo-
ners slaan dekens om zich
heen als ze 's avonds nog de
straat opgaan. Een donker
volkje dat broedend kan zit
ten staren over het serene
meer, groen-blauw, met be
boste bergtoppen omgeven.
Alle notabelen van het stadje
komen van elders: het zijn
Javanen, die neerkijken op de
enige machthebber afkom
stig uit de streek zelf, de bur
gemeester.
Elke vreemdeling wordt er on-
middelijk gesignaleerd. En de
chef van de bank, laten we
hem Suleiman noemen, heeft
een levendige belangstelling
voor elke bezoeker. Hij is
door Ibn in het geheim van de
schat ingewijd "omdat hij mij
beschouwt als zijn zoon". De
Javaan Suleiman houdt van
intriges en fantastische ver
tellingen.. Vertelt hoe hij Ibn
in zijn macht heeft via een le
ning van drie miljoen rupia's
voor een houtzaagmachinc.
Hoewel op een ander moment
diezelfde machine gezamen
lijk bezit is, deel van een
schijnoperatie om in de bos
sen te kunnen werken zonder
argwaan te wekken. Ibn heeft
intussen de zeggenschap
rooit de nu ge
storven De Zoet huishieldt.
De Javaanse elite vormt een
clan die elke week samen
komt. En daar pocht Sulei
man op zijn grote talenken
nis: overgeplaatst van filiaal
naar filiaal heeft hij heel wat
van dc volkeren leren kennen
die het Indonesische eilan
denrijk bewonen. En hij laat
trots als een kind de rappor
ten zien van de Nederlandse
school die hij bezocht heeft.
En passant voegt hii getuig
schriften ertussen van zijn
korte militaire carrière om
indruk te maken op de com
mandanten van leger en poli
tie: "Zag je hoe ze keken?"
Naast de stugge, wat onbe
holpen oerwoud vechter Ibn
voelt Suleiman zich de gepo
lijste intellectueel, het brein
achter de operatie.
Expeditie
Om het geheime bos te laten
zien stelt hij voor om 's mor
gens zes uur in alle stilte er
met.zijn Jeep op uit te trek
ken. Het wordt half negen en
behalve zijn duvelstoejager/
chauffeur gaat een hele en
tourage mee van kinderen en
volgzame knechten die ook
wel eens een dagje uit willen.
Zware windbuksen worden
meegenomen.
De urenlange autorit voert het
gezelschap diep in de bin
nenlanden over nauwelijks
begaanbare wegen, en langs
kleine nederzettingen waar
Suleiman gelijk maar even
wat schulden ophaalt. Het is
regentijd en de bospaden zijn
modderig. Hier en daar staat
zo'n half doorgeroeste, lompe
jaren-vijftig bus met panne
langs de weg, de passagiers
roken ontspannen een shag-
gie in de berm. Even verderop
verspert een afgebeulde
vrachtauto het keienpad: de
chauffeur staat wat hulpeloos
met een gebroken drijfstang
in zijn handen.
Af en toe wordt uitgestapt voor
een kop koffie. Suleiman en
Ibn zijn de tracterende bazen,
de entourage zit nederig aan
een apart tafeltje. En maken
de leiders een grapje, dan
lacht het gevolg gewillig. Het
eind van de tocht is een heu
vel vanwaar het bos met de
schat gezien kan worden.
Suleiman en Ibn doen heel
geheimzinnig.
Niemand van de entourage mag
weten waar deze expeditie ei
genlijk voor bedoeld is. Ibn
en Suleiman staan fluisterend
op een afstandje, koekeloeren
wat op een kompas. Maken
zogenaamd kiekjes van el
kaar maar het gaat om de ach
tergrond "om de plaats van de
schat vast te leggen". De en
tourage hangt landerig wat
rond. Met de windbuksen
probeert ieder op zijn beurt
het fruit van de bomen te
schieten. Zo verwatert de
expeditie. Het is te gevaarlijk
er- verder op uit te trekken
met al die mensen erbij. De
schat blijft een mysterie!
Verlangen
De volgende ochtend is Sulei
man ontroerd. Hij heeft
heimwee naar de Nederland
se tijd "toen alles beter was",
en de Nederlanders die hem
gemaakt hebben tot wat ie nu
is. Verlangt terug naar zijn
oude Java waar de mensen
"meer beschaafd,' zijn. Hij wil
met hulp van Nederlanders
naar de schat gaan graven. De
schat, als hij daar nou maar
snel bij kon komen!
Maar om de exacte plaats van de
kisten te bepalen bijvoor
beeld heeft hij een metaalde
tector nodig. Die heb je hier
niet. Nederlanders zijn be
trouwbaar, die kunnen hem
ermee helpen. Hij zal ze zo
lang huisvesten. En als hij de
schat heeft, de schat, ja dan is
alles mogelijk. Dan gaat hij
rentenieren, dan gaat hij naar
Nederland.
Wat ervan waar is, wat verzin
sel? Indonesië is een vreemd
land met lange lome avonden
waar het gemakkelijk dro
men is. Grillig is het land
schap en grillig de fantasie
van de bewoners.
Maar wie een gokje wil wagen
kan een aangename vakantie
hebben en wellicht schatrijk
terugkomen
Wie het spoor wil volgen met
Ibn en Suleiman kan hun
adres krijgen bij schrijver de-
Voor kinderen van 4-12 jaar.
elke zaterdag in deze krant
Inzendingen (rbet vermelding
van naam, adres, leeftijd) naar:
Kinderrubriek
"De Klepperdoos"
Witte Singel 1
Leiden
i v.«*
Lucille Visser
(6 jaar)
Vondellaan 76
Leiden
Michiel Berends (9 jaar)
Zoeterwoudsesingel 67, Leiden
Er gingen twee appels over de
weg. Toen zei de één tegen de
ander "Kijk uit, een Rols".
Maar het was te laat, hij reed
over de appel.
Toen zij de andere appel tegen
de appel die was over gere
den: "Dag appelmoes"
Els Brussee
Goudenregen Plantsoen 20,
Rijnsburg
