mmm
Mensen vragen hier niet om Turks Fruit
Ik heb nooit het idee
gehad: Ik word politicus
JESESSi
door
Sjak
Jansen
PIEPKLEINE CHRISTELIJKE ZOLDER-BIBLIOTHEEK IN KATWIJK
NHÉ m
PAGINA 4
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1979
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
3*
die zelden worden gelezen en
waar een dun laagje stof op
zit.
Daar liggen ook erg oude boe
ken uit de beginjaren van het
bibliotheekje. Bijvoorbeeld
het boekje "Er gaat een do
minee voorbij" van ds. J. H.
Kuiper, waarin naast een ex-
libris ook een papiertje is ge
plakt dat de lezer op het hart
drukt "het boek zo schoon als
het u mogelijk is te houden".
Andere adviezen: "Behandel de
boeken alsof het uw kost
baarste bezit is en geeft het
nooit als speelgoed aan uw
kinderen, daar zijn ze te kost
baar voor".
Mensenkennis
"Die tijden zijn voorbij", aldus
Noort (die overigens opmerkt
veel van zijn vrije tijd in de
bieb te steken omdat het een
enorme dosis mensenkennis
oplevert.
"Onze lezers gaan sowieso
voorzichtig met de boeken
om. Hoogstzelden dat er een
bladzijde wordt uitge
scheurd of dat er in wordt
gekrast. Oh wacht. Onder-
lest is het toevallig een keer
gebeurd. Een hond had er de
tanden in gezet, maar de ei
genares heeft het boek volle
dig vergoed".
Noort zegt dat streekromans
toch wel het meest gelezen
worden. "Dat spreekt onze
leden het meeste aan".
Erica Jong
Boeken van moderne schrij
vers, zoals Wolkers en Erica
Jong, of van thans veel gele
zen Leidse schrijvers als
Biesheuvel, 't Hart, Hotz en
Meinkema kennen ze daar
niet. Zullen ze waarschijnlijk
ook nooit leren kennen, want
er zijn nog zo veel streekro
mans die ze nog niet gelezen
hebben.
Streekrommantjes en zo af en toe een "deteetiefje".
Dat is wat de om en nabij 150 leden van het
piepkleine bibliotheekje in het dorpshuis aan de
Katwijkse Kerklaan willen lezen. En pennevruch-
ten van de Poolse schrijver Konsalik: die gaan er bij
dit selecte gezelschap Katwijkers ook in als zoete
koek.
Elke vrijdagavond tussen half 7
en half 9 is het open. Dan be
klimmen zo'n kleine 90 lezers
de steile zoldertrap van het
dorpshuis om tegen betaling
van een kwartje per boek per
week iets van hun gading te
zoeken uit de 4000 boeken die
het bibliotheekje rijk is.
Nauwelijks
Sedert mensenheugenis be
staat het al. Ooit ontsproten
uit de christelijke jongelingen
vereniging, staat de biblio
theek thans onder beheer van
de hervormde jeugdraad. Het
wordt gerund door de 32-jari-
ge Katwijker L. Noort en zijn
assistente Aletta Bos.
Noort doet het nu al tien jaar.
Met grote zorgvuldigheid
houdt hij tot op de cent bij
hoeveel stuivers de kas bin
nenkomen en er uit gaan. "Je
moet wel nauwkeurig zijn,
anders red je het niet. Elk
dubbeltje moet ik drie keer
omdraaien voor ik het bij
voorbeeld aan nieuwe boeken
kan uitgeven".
Achteloos illustreert hij dat
door te zeggen dat het bedrag
dat over het hele jaar 1978 de
kas in kwam en er uit ging
opliep tot 4288,50 gulden. Een
bedrag dat voor de openbare
bibliotheek in Katwijk bij
voorbeeld, niet meer bete
kent dan een habbekrats.
Rendabel
Hoe klein de christelijke Kerk-
laan-bibliotheek en haar heb
ben en houden ook mogen
zijn, feit is dat zij nog altijd
onafhankelijk en rendabel is.
Noort, in het dagelijks leven
aYnbtenaar bij de gemeente
Wassenaar "Deze bieb is niet
meer weg te denken uit Kat
wijk. Het hoort er bij. Toeval
lig zijn we vorig jaar voor het
eerst in de rode cijfers beland,
maar door een schenking van
de hervormde kerkvoogdij
zijn we er weer bovenop ge
komen.
Het wordt steeds moeilijker om
het hoofd boven water te
houden. De boeken worden
steeds duurder. En dan denk
je wel eens van: Kom, we ver
hogen de uitleenprijs. Maar
dat zet evenmin zoden aan de
dijk, want dan nemen de
mensen weer minder boeken
mee!"
Turks Fruit
"Die mensen zijn door de bank
genomen niet zo jong meer",
verklapt Noort. "Maar lang
niet allemaal van onze kerk
hoor. Tweederde van de leden
is ook lid van de openbare
bibliotheek, hetgeen voor mij
betekent dat die mensen be
wust voor deze bieb gekozen
hebben.
Ze vragen nimmer om boeken
als Turks Fruit. Ze weten dat
wij die niet hebben. Niet dat
wij zwaarwegende bezwa
ren zouden hebben tegen die
pikante passages en dat
gevloek in dat soort boeken.
We hebben ze doodeenvou
dig niet, omdat er geen be
langstelling voor is.
De beheerder van de Katwijkse christelijke zolder-bibliotheekde 32-jarige L. Noort, bezig met het wegzetten van de
boeken. "Streekromans: die spreken onze leden het meest aan
Op de keper beschouwd staan
daar in die rekken heus wel
enkele boeken waarin de ene
broek na de andere wordt uit
getrokken en waarin de Heer
er vaak niet al te best vanaf
komt. Maar welke boeken dat
zijn, kan ik natuurlijk niet
bijhouden.
Soms krijg ik er wel 'ns één on
der mijn neus geschoven, zo
als onderlaatst. Toen leverde
een oud vrouwtje een boek in
dat volgens haar boordevol
met sex stond. Ik nam dat met
een korreltje zout, per slot
was ze al op leeftijd. Dus ik
vroeg: "Heeft u het helemaal
Systeem
Noort en Aletta hanteren een
uitgedokterd systeem wat be
treft het wegzetten van de
boeken in de rekken. Van
zelfsprekend staan ze op
volgorde van genere en alfa
bet. Maar wat meer is: de boe-
ken die het meest in trek zijn,
liggen het makkelijkst voor
het. grijpen. Zo tref je op de
onderste planken boeken aan
GRONINGEN (GPD) - Een van de exclusieve beroepen in
Nederland is het vak van politicus. De bijzonderheid van
dat vak is overigens aan het tanen, want steeds meer men
sen zijn „betaald" werkzaam in de politek. In steeds meer
steden en dorpen worden politici voor een kwart, halve of
hele werkweek betaald. Soms heel goed, soms wat min
der
Een groepje van 150 Nederlanders
leeft helemaal van de politiek.
Het is hun vak, waarzegen kleine
90 mille per jaar vooÉfcitbetaald
krijgen. Een ervan is Ineke Lam-
bers-Haquebard uit het op de
grens van Groningen en Fries
land gelegen Opende. Ze is een
van degenen die het vak hart
stochtelijk uitoefenen.
Waarom dit beroep?
„Nou, je kan niet zeggen: ik ga er
eens even voor studeren. Je kunt
ook niet in zijn algemeenheid
zeggen: ik mik erop. Of: als ik be
paalde dingen ga doen, dan wordt
ik het wel. Om in de Tweede Ka
mer te komen, kom je terecht in
de selectieprocedure in je partij.
Wat mij betreft is het „er in rol
len" geweest."
U wilde niet, toen u bijvoorbeeld
twaalf jaar was, Kamerlid wor
den?
„Nooit het idee ik wordt politicus of
zo. Ik heb ooit op mijn tiende
balletdanseres willen worden.
Maar dat is tamelijk snel overge
gaan."
In de Kamer lijkt het ook een soort
van dansen.
„Ja, je moet er wel op je tenen staan.
Maar ik heb er toen nooit aan ge
dacht. Wel had ik ook stewardess
in mijn hoofd. Ik wilde wel gaan
studeren en dan iets doen. Ik heb
gymnasium bÜta gedaan. Daarna
ben ik iets gaan doen dat met de
maatschappij te maken had. Ik
ben rechten gaan studeren. Men
reageerde zo van: Rechten? Dat is
toch voor als je niets beter weet.
Ik had immers exacte vakken op
het gymnasium gedaan. Ik wilde
iets dat niet zo in het abstracte is.
Ik heb ook gedacht aan biologie.
Maar ik kreeg het gevoel dat dat
te weinig met mensen te maken
had. Hoe die reilen en zeilen. Tot
ik mijn kandidaats rechten had
gedaan, bedacht ik dat ik eigen
lijk wel economie had willen
doen. By rechten krijg je een for
se mep economie. Dat vond ik
harstikke leuk. Maar ik dacht:
laat ik nu rechten maar afmaken.
Economie kon ik later altijd nog
gaan doen. Het had niks te maken
met het idee politicus te wor
den."
Maar je verdient er je brood mee.
Je kan er van leven en je doet
niks anders.
„Dat is allemaal waar. Maar het is
niet in de zin van: ik kon deze
baan krijgen. Je moet beweegre
denen hebben om politiek actief
te zijn. En je kunt politiek actief
zijn zonder dat beroepsmatig te
doen. Op een gegeven ogenblik
krijg je dan onder je neus dat je
dat dan ook full-time kunt doen.
Al dan niet door jezelf nage
streefd. Dat is een beetje een an
der beeld dan dat je een brood
winning zoekt, nietwaar. Ook
kun je niet solliciteren op de ge-
Er worden geen advertenties voor
Kamerleden gezet.
Ineke Lambers is pas na de studie
lid geworden van D'66. Daarvoor
was ze geen lid van een partij.
Gedurende de studie raakte ze
geïnteresseerd.
„Als je die maatschappelijke gein-
teresseerdheid hebt, nou ja, dan
kun je in je luie stoel blijven zit
ten blaten, Maar het is dan toch
effectiever, leuker en boeiender
om dat in het kader van de poli
tiek te bekijken. Daar gebeurt het
dan toch ook. Toen ben ik uitein
delijk lid geworden. En eigenlijk
ging het toen snel en vanzelf. Je
zit in een landelijke werkgroep.
Daaruit krijg je werk, leer je men
sen kennen, raak je er meer bij
betrokken. Je gaat afdelingsver
gaderingen vaker bezoeken. Dan
zegje daar ook eens wat. Dan zegt
men: wil je niet in het bestuur?
Dan zeg je :ja, vooruit dan".
"Nee, want eerst moet die volgorde
er uit rollen. Ik had geen benul
dat dat zou lopen. Ik heb voor
mezelf geen campagne gevoerd.
Er waren wel presentatiebijeen
komsten. Ben ik wel heen ge
weest, maar ik ben niet op het
podium achter de tafel gaan zit
ten. Behalve in Groningen. De
Grunningers zeiden: ach ga hier
nu wel achter de tafel. Daar deed
ik het dus wel. Maar ik zei wel dat
men niet daariot moest afleiden
dat ik stond te dringen om bo
venaan die lijst te komen. Toen
rqlde er toch een zevende plaats
uit."
Wat dacht u toen?
„Nou, ik had me helemaal niet in
geleefd in die situatie. Kun je na
gaan hoe weinig het een beroeps
keuze was. Ik dacht „Help", maar
aan de andere kant vind je het na
tuurlijk best leuk op zo'n plek te
worden gezet. Dan moet je je
gaan realiseren: wil ik het of wil
ik het niet? Dan moet namelijk
die lijst officieel voor de verkie
zingen ingediend worden. Je
kunt het niet maken datje op zo'n
plek blijft staan, terwijl je in je
hart - stel dat je gekozeh wordt -
daar niet wilt gaan zitten. Het was
toen een redelijk kleine kans, niet
uitgesloten. Semi-verkiesbaar
zou je kunnen kunnen zeggen.
Het is goed dubben geweest. Alle
consequenties bezien".
„Inderdaad, je doet als Kamerlid
niets anders. Vanuit het Noorden
ook nog veel weg. Alles wat er aan
vast zit. Op een gegeven ogenblik
na lang dubben zeggen: goed, dat
houwen we dan zo. Toen kwam
de uitslag. Het bleken acht Ka
merleden te worden. Nou, toen
zat je er aan vast. Dat is toch ook
heel gek. Ik was in zoverre laco
niek, dat ik het gevoel had: dit is
me min of meer overkomen. Het
zal best anders liggen bij een vol
gende keer, gesteld dat ik op de
lijst zou komen. Dan krijg je de
continuiteit, veel meer van „nou
heb ik die baan". Maar niet zozeer
denkend aan „hou ik het salaris".
Dat is ook zo betrekkelijk. Je
werkt je het leplazerus."
„Maar er zijn natuurlijk ook minde
re mensen die het anders doen.
Die het veel geplander doen. Die
leven ordelijk en hebben carriè
re-planning. Kamerlid-zijn is ook
geen beroepskeuze, het zou
hoogstens carrièreplanning kun
nen zijn. Het Kamerlid zijn is niet
alleen een vak. Je kunt nog zo
vakbekwaam zijn, maar het niet
rooien. Wat is vakbekwaam? In
de politiek, dat is de vraag. Je
hoeft geen diploma's te hebben.
Het ligt aan de manier waarop de
parij selecteert. Andere kant: wat
voor eigenschappen, ook zonder
diploma, moetje hebben? Kennis
hebben op bepaalde terreinen.
Soms moet je zien dat je je in
werkt. Maar je moet ook bepaalde
politieke opvattingen, feeling, in
zicht in besluitvorming, in be
stuur hebben. Het onderscheid
van het bestuur dat zit bij die be
stuurders en die Tweede Kamer
controleert dat, dat onderscheid
is ook al lang achterhaald. Je
moet bestuurlijk enige sjoege
hebben van hoe alles in elkaar zit.
Maar om dat nu een vak te noe
men? Gedeeltelijk ja. De am
bachtelijke kneepjes die zitten er
in. Er zitten ook moeilijk grijpba
re dingen die je ook nodig hebt,
maar die je niet aan een vak kunt
toeschrijven".
Laten we het nog even als een be
roep beschouwen. Het Kamerlid
zijn levert ruim 80 mille per jaar
op. Is het niet wat vreemd om,
als je voor het algemeen belang
bezig bent, daarvoor een hoop
geld te vragen?
„Nou ja, vragen. Het is een vaste
regeling, dus dat krijg je vast op je
bord. Dat gebeurt gewoon. Af
schaffen? Nee, kijk, als je zegt, en
dat is terecht, als je daar gekozen
wordt dan moet je dat zo goed
mogelijk kunnen doen. Ook al
omdat je het echt full-time kunt
doen. Geen nevenbanen. Daar
zijn we ook zeer strikt in. Die
hebben we niet. Dat betekent dat
je een zekere tegemoetkoming,
salaris moet hebben. Dat is op
zich een redelijke zaak".
„Dan krijg je de hoogte ervan. Een
raar punt: het is een mengelmoes
van mensen met verschillende
achtergronden en verschillende
stadia van carrière. De een is der
tig en de ander vijftig jaar. De een
oefende een beroep uit dat weinig
opleverde en een ander zat in een
dikbetaalde baan. Je kunt moei
lijk voor Kamerleden met scha
len gaan werken. Je wordt geacht
allemaal gelijk te functioneren.
Je kunt daar geen onderscheid in
maken. Je moet dus ergens
„middelen". Je moet het niet zo
laag betalen dat mensen die wat
verder zijn op de financieel-
maatschappelijke ladder, het er
voor laten. Dat ze zeggen: het in
komensverschil wordt me te
groot. Het kan echter niet zo hoog
worden dat je zegt: jongens wat
Hoe ziet de werkweek eruit?
„Laten we op zondag beginnen.
Nee, toch maar dinsdag, 's Och
tends vroeg op. De avond tevoren
is het tasje gepakt. Je moet altijd
verzinnen of je het ene truitje nou
wel in Den Haag hebt hangen of
niet. Want als je koffie over je
heen krijgt, moetje toch wel een
verschoninkje krijgen. In een
doorgaande trein van Heeren
veen brieven doornemen die dan
uitgetikt kunnen worden. Dui
zend dingen kunnen dat werk in
de trein zijn. Klusjes genoeg
waarvoor je geen stapels papier
om je heen hoeft te hebben.
Meestal tot Zwolle een beetje
wakker worden met een krant. Ik
hoop dan altijd dat er koffie in de
trein is".
„In Den Haag begint het met frac
tievergadering. Dan draait de
Kamer tot en met donderdag.
Dan1 is het ook volplempen die
dagen. Donderdagavond meestal
terug. Meestal de laatste trein.
Vrijdag niet idioot vroeg op.
Ietsje bijkomen. Dan de post-
troep wegwerken die hier in
Opende is gekomen. De rommel
die uit Den Haag is meegekomen
ordenen, telefoontjes afhande
len. Een heleboel los goed. Kan
ook zijn dat er een werkbezoek of
een spreekbeurt in het Noorden
achteraan zit. Overleg met men
sen dat door de week niet luk-
te".
„Op zaterdag wordt er wel wat lan
ger uitgeslapen. Een deel van de
dag omklooien in huis. Prakti
sche dingen. Opruimen, iets in de
wasmachine gooien. Kees doet
vaak boodschappen. Ondertus
sen hark ik de troep weeraan. Za
terdags is er dan de rest van de
stapel troep die vrijdag niet is ge
komen. Tijdschriften, spul wat ze
één keer in de week naar hier
doorzenden. Afwerken, dus niet
altijd alles lezen. Gewoon kijken:
wat kan weg en wat kan later.
Vaak begin ik een start te gevan
aan een debat dat de week erop
zal plaatsvinden. Lezen, dingen
bij elkaar zoeken. Broeden. Soms
zijn er op zaterdag werkgroep
vergaderingen".
„Op zondag toch vaak een deel van
de dag het werk van de rustiger
soort, van langere adem. Het is
een halve werkdag. Maar ik zeg
ook wel eens: vandaag maar eens
niets. Maandag is weer een volle
dag. Veel telefoontjes. Dingen
regelen met Chris, de BIK-
kracht, die is dan hier. (BIK is:
Bijstand Individuele Kamerle
den, een assistent). Kijken wat je
op je brood hebt voor de fractie.
Kijken welke stukken mee moe
ten. Wat zou ik nodig kunnen
hebben? En dan maandagavond
de boel weer pakken voor Den
Haag".
Halverwege het gesprek zegt ze dat
ze dit beroep of vak niet tot haar
vijfenzestigste zou kunnen of
willen doen. Geen nood, de werk
tijdverkorting is op komst, denk
je dan. Maar helaas. Die geldtaüet
voor Tweede-Kamerleden.
Ineke Lambers, tweede kamerlid i
hebben om politiek actief te zijn."
een weeldebaan, we willen het
allemaal om de de centen gaan
doen. Moeilijk om te zeggen waar
je dan gaat zitten. Ik vind het zelf
best een fors salaris. Ik verdien
veel meer dan ik in Groningen,
als milieu-ambtenaar, maar in
een halve baan, verdiende. Maar
als j e het omrekent - en dat is een
beetje een geruststelling voor je
zelf - dan blijkt datje ontzettend
veel uren maakt".
Hoeveel maakt u dan?
„Zeventig, tachtig? Ik weet het
niet. Het zal wisselen. Ik tel het
ook nooit op"
Ineke Lambers
is sinds twee
jaar kamerlid
voor D'66
Bent u wel eens overspannen ge
weest in de tijd dat u in de Ka
mer zit?
„Nee hoor. Wel eens lichamelijk
moe. Maar niet overspannen. En
je moet in de gaten houden dat
jijzelf wel de baas blijft en nietyhet
werk de baas wordt. Het is daar
om niet zozeer een vak. Er zijn
wel 150 maniefen om het uit te
oefenen".
Afgelopen jaar probeerde u in een
aantal zaken duidelijkheid te
krijgen, zoals bij de affaire KSH,
de proefboringen voor kernafval,
de aanlanding van Algerijns
aardgas. Het lukte niet al te best.
D'66: "Je moet beweegredenen
Wat doet u dan?
„Wat er uit had moeten komen, is er
niet uitgekomen. Je reageert je
dan wel eens af. Kijk, bij die LNG
was de hele gang van zaken zo
idioot. Gewoon op zich slecht,
wat er ook maar uit kwam. Daar
heb ik dan best wel mijn woede
over. Zo van „verdorie, zo moet
het in ieder geval niet". Maar als
je niet incalculeert dat zoiets erbij
hoort, dan krijg je inderdaad
maagzweren, overspannen
heid".
„Maar wat is iets bereiken Op kor
te termijn, nou dari is het ja of nee.
Je punt wordt aangenomen of
verworpen. Maar er spelen din
gen mee op langere termijn. Het
aanzwengelen van een discussie.
De maatschappelijke weging van
risico's. Ook bij de proefborin
gen. Ik hoor nu uit meer hoeken
meer geluiden, zo van eigenlijk
moeten we dat op een andere
manier doen. We kunnen een mi
nister toch niet steeds maar aan
het handje van de Gasunie laten
lopen. Die resultaten kun je niet
meteen meten in een stemming
in de Kamer, maar op langere
duur werken die door. Dingen die
we jaren geleden riepen, over mi-,
lieubeleid bijvoorbeeld, zien we
nu terug in de stukken van de
Kamer. Het gaat om een aanzet
geven, ideèen aandragen. Dat is
ook de lol van het werk".
Stel dat dit kabinet valt. Na de
nieuwe verkiezingen kan D'66
meeregeren. Wilt u dan staatsse
cretaris of minister worden?
„Daar heb ik geen beeld bij. Net zo
min alsik een beeld had met die
lijst voor de kamerverkiezingen.
Ik ben wel niet helemaal Lotje,
dus je denkt dat het best ooit eens
zou kunnen gebeuren. Ik twijfel
sterk of ik dat ooit zou willen
hoor Ik denk dat ik liever Ka
merlid blijf, maar ik vind het zo
moeilijk te beoordelen".
